Artykuł jest poświęcony formularzom dyspozycji dokumentów książęcych w Wielkopolsce. W pierwszej jego części zajmuję się formularzami zamiany, kupna-sprzedaży i zastawu. Analizuję te formularze z punktu widzenia dyplomatyki, tak jak dotąd analizowano pozostałe części formularza średniowiecznego dokumentu.

W artykule przedstawiono okoliczności powstania i likwidacji klasztoru. Zaprezentowano rezultaty badań autora dotyczących poprzednich okresów historii klasztoru. Prześledzono działania podjęte przez rosyjskie władze okupacyjne w celu ograniczenia działalności i zamknięcia klasztorów bazylianów w prawobrzeżnej Ukrainie. Ukazano działalność szkoły powiatowej przy klasztorze w Humaniu. W załączeniu życiorysy mieszkańców klasztoru. Monitorowano dynamikę liczby mnichów i uczniów szkoły klasztornej. Analizowane są główne cechy prozopograficzne monastycyzmu bazyliańskiego w Humaniu: etapy formacji duchowej i intelektualnej, obowiązki, struktura wieku i czasu.

Artykuł ma charakter przyczynkowy, dotyczy ksiąg metrykalnych Kościoła ewangelicko-augsburskiego w Królestwie Polskim. Analizowane zagadnienie to wprowadzenie przepisu nakazującego spisywanie akt metrykalnych w języku rosyjskim. Prawo to miało obowiązywać od początku 1868 r. (starego stylu), w praktyce jednak w wielu parafiach wprowadzono je w życie z opóźnieniem. W literaturze przedmiotu odnaleźć można jedynie nieliczne wzmianki na ten temat.

Artykuł prezentuje sylwetki trzech przedwojennych historyków Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, którzy pracowali jednocześnie w Archiwum Państwowym w Lublinie. Po krótkiej prezentacji ich biografii, uwzględniającej zasługi w dziedzinie archiwalnej, zawiera analizę ich wkładu w rozwój lubelskiej placówki archiwalnej. Na koniec przywołane zostały nazwiska powojennych pracowników uniwersytetu, którzy pracowali w lubelskim archiwum.

Artykuł porusza problematykę związaną z grobownictwem wojennym III Rzeszy na okupowanych terenach Polski. Przedmiotem badania był cmentarz wojenny (Heldenfriedhof ) utworzony przez okupanta na terenie nekropolii ewangelickiej przy ul. Lipowej w Lublinie. Podstawową bazą źródłową są materiały archiwalne dotyczące grobownictwa zawarte w zespołach archiwalnych z okresu okupacji niemieckiej i PRL. Autor był zainteresowany powstaniem cmentarza wojennego, jego funkcjonowaniem i wreszcie jego losem w okresie powojennym.

Bezpieczeństwo informacji przenika niemal wszystkie aspekty działalności archiwalnej. Zapewnienie poufności, integralności i dostępności informacji, dla których źródłem są materiały archiwalne, realizowane jest na poziomie regulacji prawnych i techniczno-organizacyjnych już na etapie ich wytwarzania w jednostkach objętych nadzorem archiwalnym. Bezpieczeństwo informacji zaczyna się jednak jeszcze wcześniej, na poziomie pojedynczego pracownika (urzędnika, archiwisty), który realizuje wspomniane regulacje. Wrażliwość informacyjna, czyli troska o wytwarzanie kompletnych, czytelnych, zrozumiałych, a przede wszystkim prawdziwych informacji, to kompetencja, która jest niezbędna urzędnikom i archiwistom w procesie ich tworzenia.

Od 1 I 2022 r. Izbica na powrót stała się miastem. O pierwotnym nadaniu Izbicy prawa miejskiego literatura przynosiła różne opinie. Na rozbieżne poglądy i podawanie mylnych informacji o lokacji Izbicy wpływ miało mylenie dokumentów oraz pieczęci miejskich źródeł odnoszących się do Izbicy w woj. lubelskim z Izbicą Kujawską oraz lokowanego w sąsiedztwie wsi Izbica w XVI w. miasta Tarnogóra. Tekst przywileju miejskiej lokacji Izbicy, wydany na prośbę Antoniego Granowskiego, starosty tarnogórskiego, przez Augusta III Sasa w 1750 r., podaje się na podstawie jego oblaty z 1750 r. oraz kopii z 1816 r.

Autor artykułu analizuje treść ankiety powstałej w 1773 r., którą 13 spiskim miastom rozesłał ich administrator Paweł Tiszta. Celem ankiety, zawierającej 37 punktów, było ustalenie politycznego i gospodarczego stanu poszczególnych miast po wygaśnięciu zastawu spiskiego i ich powrocie do Królestwa Węgier. Przedmiotem analizy stały się te części ankiety, które informują o narodowościowym pochodzeniu katolickich proboszczów, pastorów ewangelickich, nauczycieli, pomocników nauczycieli (kantorów, młodszych nauczycieli, dzwonników), organistów i innych muzyków.

W odniesieniu do przeprowadzanych po I rozbiorze przez władze austriackie reform społecznych i podatkowych autor nawiązuje do wywołanego wówczas wzrostu zainteresowania szlachty najdawniejszą nawet dokumentacją, mającą legitymować jej status i stan posiadania. Prowadziło to niekiedy do prób rewindykacji zapomnianych i przebrzmiałych uprawnień bądź korekty granic sąsiadujących ze sobą dóbr. Do przypadków takich doszło w cyrkule zamojskim i żółkiewskim, gdzie dla uzyskania dostępu do lasów dziedzic Chodywaniec odwoływał się do przywileju Siemowita IV z 1422 r., a także na pograniczu dóbr Ordynacji Zamojskiej i tzw. państwa narolskiego Feliksa Antoniego Łosia, gdzie ordynacja zgłosiła roszczenia do znacznego, przeszło 1100 ha liczącego, obszaru opierając się na akcie rozgraniczenia z 1578 r.