FAQ

Zasady etyczne obowiązujące w czasopiśmie

Zasady etyki publikacyjnej czasopisma Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne

Zasady etyki publikacyjnej obowiązujące w czasopiśmie zgodne z wytycznymi Komitetu do spraw Etyki Publikacyjnej (COPE).

 

Przedstawione poniżej standardy dotyczą zasad etycznych obowiązujących autorów, redaktorów, recenzentów i wydawców, na każdym etapie publikacji tekstów.

 

Wszystkie artykuły zgłoszone do publikacji w czasopiśmie są sprawdzane pod kątem zgodności z zasadami etyki, rzetelności, wartości i użyteczności naukowej.

 

Zasady dotyczące członków redakcji:
  1. Monitorowanie standardów etycznych: Zespół redakcyjny stale kontroluje przestrzeganie standardów i zasad etycznych związanych z publikacją tekstów naukowych i przeciwdziała praktykom niezgodnym z przyjętymi standardami.

  2. Zasada fair play: Teksty zgłaszane do publikacji są oceniane pod względem merytorycznym Kwestie takie jak rasa, płeć, wyznanie, pochodzenie, obywatelstwo czy przekonania polityczne autorów w żaden sposób nie wpływają na ocenę artykułów.

  3. Decyzje dotyczące publikacji: Zespół redakcyjny odpowiada za podejmowanie decyzji odnośnie tego, które materiały zostaną, a które nie zostaną opublikowane. Przy podejmowaniu decyzji kluczowe są kwestie takie jak: znaczenie naukowe pracy, oryginalność ujęcia problemu, przejrzystość i zgodność z zakresem tematycznym czasopisma.

  4. Zasada poufności: Członkowie zespołu redakcyjnego stosują się do zasady poufności, a więc nie ujawniają osobom nieupoważnionym żadnych informacji na temat zgłaszanych do publikacji prac. Osobami upoważnionymi do posiadania tych informacji pozostają jedynie: sami autorzy, wybrani recenzenci, uprawnieni redaktorzy oraz wydawca.

  5. Przeciwdziałanie konfliktom interesów: Nieopublikowane artykuły nie mogą być bez pisemnej zgody autorów wykorzystywane przez członków zespołu redakcyjnego, ani żadne inne osoby uczestniczące w procedurach wydawniczych.

  6. Zasada rzetelności naukowej: Członkowie zespołu redakcyjnego zobowiązani są dołożyć wszelkich starań dla zachowania integralności w kwestii rzetelności naukowej publikowanych prac. W tym celu mogą oni nanosić stosowne poprawki, a także w przypadku podejrzeń nieuczciwych praktyk (plagiatu, fałszowania wyników badań) podjąć decyzję o wycofaniu tekstu z publikacji.

    Redakcja, w razie potrzeby, zawsze gotowa jest opublikować także stosowne sprostowania, wyjaśnienia lub przeprosiny. 

  7. Wycofanie tekstu: Zespół redakcyjny może rozważyć wycofanie tekstu jeżeli:

    • są wyraźne dowody świadczące o braku wiarygodności wyników badań, fabrykowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów (np. błędy w obliczeniach, błędy metodologiczne);
    • wyniki badań zostały wcześniej opublikowane gdzie indziej;
    • praca nosi znamiona plagiatu, autoplagiatu bądź narusza zasady etyki.

      Zawiadomienie o wycofaniu tekstu należy traktować jako równoznaczne z wycofaniem artykułu. Zawiadomienie to winno zawierać informacje o osobie (w nagłówku powinien się znaleźć co najmniej tytuł i nazwisko/-a autora/-ów pracy) i powodach (w celu rozróżnienia błędów niezamierzonych od celowych nadużyć) decydujących o wycofaniu tekstu. Wycofywane teksty nie zostają usunięte z opublikowanej wersji czasopisma, ale fakt ich wycofania będzie wyraźnie oznaczony.

  8. Zapora ghost writing i guest autorship: Redakcja w trosce o rzetelność naukową publikowanych tekstów prowadzi selekcję nadesłanych artykułów zgodnie z zasadami zapory ghostwriting i guest authorship. Z ghostwriting mamy do czynienia wówczas, gdy ktoś wniósł istotny wkład w powstanie publikacji, bez ujawnienia swojego udziału jako jeden z autorów lub bez wymienienia jego roli w podziękowaniach zamieszczonych w publikacji. Z guest authorship (honorary authorship) - w przypadku gdy udział autora jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca, a pomimo to jest autorem/współautorem publikacji.

    Aby przeciwdziałać przypadkom ghostwriting, guest authorship redakcja czasopisma wprowadza następujące procedury:

    • Redakcja wymaga od autorów publikacji ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystywanych przy przygotowaniu publikacji), przy czym główną odpowiedzialność ponosi autor zgłaszający manuskrypt.

    • Ghostwriting,guest authorship są przejawem nierzetelności naukowej, a wszelkie wykryte przypadki będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.).

    • Redakcja wymaga informacji o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów (financial disclosure).

    • Redakcja dokumentuje wszelkie przejawy nierzetelności naukowej, zwłaszcza łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce.

 

Zasady dotyczące autorów

  1. Zasada rzetelności naukowej: Autorzy zgłaszanych do publikacji tekstów są zobowiązani do rzetelnego opisu wykonanych prac badawczych oraz obiektywnej interpretacji wyników. Prace powinny zawierać wystarczająco dużo informacji umożliwiających identyfikację źródeł danych, a także powtórzenie badań. Nierzetelne lub niezgodne z zasadami etyki prezentowanie i interpretowanie danych i wyników badań jest niedopuszczalne i skutkować może wycofaniem tekstu.

  2. Zasady oryginalności pracy: Autorzy mogą zgłaszać do publikacji wyłącznie własne, oryginalne teksty. W przypadku, kiedy wykorzystują badania i/lub słowa innych powinni używać stosownych oznaczeń wskazujących na cytowanie. Plagiat czy fabrykowanie danych są niedopuszczalne.

  3. Zasada udostępnienia danych: Autorzy mogą zostać poproszeni o przedstawienie nieprzetworzonych wyników badań, toteż powinni oni być przygotowani, aby zapewnić dostęp do tych danych, także przez jakiś czas po opublikowaniu pracy.

  4. Zasada przeciwdziałania konfliktom interesów autorów: Autorzy nie powinni publikować tekstów opisujących te same badania w więcej niż jednym czasopiśmie. Zgłaszanie tych samych prac do więcej niż jednego czasopisma uznawane jest za nieetyczne.

  5. Zasady autorstwa pracy: Wszystkie osoby wymienione w zgłoszonej pracy jako autorzy lub współautorzy powinny mieć faktycznie znaczący udział w powstaniu tekstu (projektu, pomysłu, planowaniu, wykonaniu, interpretacji wyników). Również, wszystkie osoby, które miały wpływ na ostateczny kształt pracy powinny zostać wymienione jako współautorzy. Obowiązek upewnienia się, że osoby mające wkład w powstanie artykułu akceptują jego ostateczną formę, leży po stronie autora zgłaszającego tekst do publikacji.

  6. Zasada rzetelności źródeł: Autorzy zgłaszanych prac zobowiązani są zawsze wskazywać publikacje, które zostały przez nich wykorzystane przy tworzeniu artykułu.

  7. Zasady dotyczące błędów w opublikowanych pracach: Jeśli autor/autorzy odkryją znaczące błędy lub nieścisłości w swoich tekstach, zobowiązani są niezwłocznie powiadomić o tym redakcję czasopisma w celu wycofania tekstu, sporządzenia erraty bądź skorygowania zaistniałych błędów.

 

Zasady dotyczące recenzentów

  1. Recenzenci uczestniczą w pracach zespołu redakcyjnego i mają wpływ na decyzje podejmowane przez redaktorów. Mogą także, w porozumieniu z autorami, wpływać na ostateczny kształt i doskonalenie publikowanych prac.

  2. Zasada terminowości: Recenzenci zobowiązani są dostarczyć recenzje w ustalonym terminie. Jeżeli z jakichś względów (merytorycznych, braku czasu) nie są oni w stanie dotrzymać terminu bądź podjąć się recenzji, powinni niezwłocznie poinformować o tym fakcie zespół redakcyjny.

  3. Zasada poufności: Wszystkie recenzowane prace mają charakter poufny, co oznacza, że ujawnianie ich osobom trzecim jest niedopuszczalne (za wyjątkiem osób do tego upoważnionych).

  4. Zasada zachowania standardów obiektywności: Recenzje powinny mieć charakter obiektywny. Personalna krytyka autorów prac jest uważana za niestosowną. Wszystkie spostrzeżenia recenzenta powinny zostać odpowiednio uargumentowane.

  5. Zasada rzetelności źródeł: Recenzenci, jeśli zachodzi taka potrzeba,powinni wskazać odpowiednie prace niezacytowane przez autora. Wskazane i zgłoszone redakcji powinny być także wszelkie istotne podobieństwa do innych prac.

  6. Zasada przeciwdziałania konfliktom interesów u recenzentów: Recenzenci nie mogą wykorzystywać recenzowanych prac dla swoich osobistych potrzeb i korzyści. Nie powinni oni również oceniać tekstów, w przypadku których może występować konflikt interesów z autorem/autorami.