19th century migrations from the Polish lands in contemporary primary school history textbooks

Joanna Wojdon; Małgorzata  Skotnicka-Palka

Tytuły

Migracje z ziem polskich w XIX wieku we współczesnych podręcznikach do historii dla szkoły podstawowej

Abstrakt

19th century migrations from the Polish lands in contemporary primary school history textbooks

The article presents the problem of political, economic and forced migrations of people from Polish lands in the 19th century, discussed in recently published history textbooks for elementary school students. Textbooks based on the old and the new core curriculum were compared.

The analysis of textbooks was based on the model developed by Raymond Nkwenti Fru of the National University of Lesotho. This model allows us to see explicit and implicit content and take into account different types of textbook narratives.

Key words: Migrations, Polish lands under partitions, 19th century, school textbooks, school reform of 2017

Artykuł prezentuje problem migracji politycznych, ekonomicznych oraz przymusowych przesiedleń ludności z ziem polskich w XIX wieku przedstawiony we współczesnych podręcznikach do historii dla uczniów szkoły podstawowej. Porównano podręczniki napisane w oparciu o „starą” i „nową” podstawę programową.

Podręczniki przeanalizowano w oparciu o model wypracowany przez Raymonda Nkwenti Fru z Narodowego Uniwersytetu Lesotho (National University of Lesotho). Model ten pozwala dostrzec treści jawne i ukryte, uwzględnić różne typy narracji podręcznikowych.

The article presents the problem of political, economic and forced migrations of people from Polish lands in the 19th century, discussed in recently published history textbooks for elementary school students. Textbooks based on the old and the new core curriculum were compared.

The analysis of textbooks was based on the model developed by Raymond Nkwenti Fru of the National University of Lesotho. This model allows us to see explicit and implicit content and take into account different types of textbook narratives.

Słowa kluczowe

Migracje, ziemie polskie pod zaborami, XIX wiek, podręczniki szkolne, reforma szkolna 2017

Migrations, Polish lands under partitions, 19th century, school textbooks, school reform of 2017

Bibliografia

Choińska-Mika J. et al. (2014) Nauczyciele historii, w: Liczą się nauczyciele: Raport o stanie edukacji 2013, pod red. M. Federowicza et al., Warszawa: IBE, s. 221–239.

Fru, R. N. (2017) A Comparative Analysis of Reunification Discourses in Cameroonian History Textbooks, praca doktorska pod kierunkiem Johana Wassermanna, University of Kwazulu-Natal.

Goddeeris, I. (2016) Spór o emigrację polską w XIX w. – odpowiedź autora, „Kwartalnik Historyczny” nr 2, s. 321–326.

Kalwat W., Lis M. (2015), Klucz do historii 6. Podręcznik do historii i społeczeństwa dla szkoły podstawowej, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Kąkolewski I., Kowalewski K., Plumińska-Mieloch A. (2017), Historia 7. Podręcznik, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Kłaczkow J., Łaszkiewicz A., Roszak S. (2017), Wczoraj i dziś. Podręcznik do historii dla klasy siódmej szkoły podstawowej, Warszawa: Nowa Era.

Lolo R., Pieńkowska A. (2015), Historia wokół nas. Klasa 6. Podręcznik do historii i społeczeństwa dla szkoły podstawowej, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Małkowski T. (2017), Historia 7 podręcznik dla klasy siódmej szkoły podstawowej, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe.

Małkowski T., Rześniowiecki J. (2005), Historia i społeczeństwo: podręcznik dla klasy VI szkoły podstawowej, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe.

Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła podstawowa. Historia, https://www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/2017/05/historia.-pp-z-komentarzem.-szkola-podstawowa-1.pdf (data dostępu: 30.11.2019).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz. U. 2002, nr 51, poz. 458.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 13 stycznia 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz. U. 2005, nr 19, poz. 165.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz. U. z 2009 r., nr 4, poz. 17.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, Dz. U. 2017, poz. 356, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170000356) (data dostępu: 01.09.2019).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz. U. 2012, poz. 977.

Seixas P., The historical thinking project, https://historicalthinking.ca/peter-seixas (data dostępu: 01.09.2019).

Skowronek S. (1987), Historia. Do niepodległej. Podręcznik dla klasy siódmej szkoły podstawowej. Wyd. 2 poprawione i uzupełnione, Warszawa: WSiP.

Stola D. (2010), Kraj bez wyjścia. Migracje z Polski 1949–1989, Warszawa: IPN.

Szostakowski S. (1972), Historia. Dla klasy VII, Warszawa: PZWS.

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (z późniejszymi zmianami), art. 22 a, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19910950425 (data dostępu: 01.09.2019).

Wojciechowski G. (2010), Dzień dobry historio! Podręcznik do historii i społeczeństwa dla klasy 6, Warszawa: Nowa Era.

Wojdon, J. (2017), How to Make School History More Controversial? Controversies in History Education in Poland, w: International Perspectives on Teaching Rival Histories, red. H. El-mersjö, A. Clark, M. Vinterek, London: Palgrave Macmillan, s. 157–179.

Informacje

Informacje: Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2021 (XLVII), Nr 1 (179), s. 225 - 238

DOI: https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.21.010.13322

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Migracje z ziem polskich w XIX wieku we współczesnych podręcznikach do historii dla szkoły podstawowej

Angielski:

19th century migrations from the Polish lands in contemporary primary school history textbooks

Autorzy

Joanna Wojdon

https://orcid.org/0000-0003-2681-1226

Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

Małgorzata Skotnicka-Palka

https://orcid.org/0000-0002-1284-7028

Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

Publikacja: 05.2021

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Joanna Wojdon (Autor) - 50%

Małgorzata Skotnicka-Palka (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski

Liczba wyświetleń: 967

Liczba pobrań: 2562

<p> Migracje z ziem polskich w XIX wieku we współczesnych podręcznikach do historii dla szkoły podstawowej</p>

Pobierz pełny tekst