FAQ

Dzieci repatriantów z Kazachstanu w polskiej przestrzeni edukacyjnej – trudny powrót do korzeni

Data publikacji: 15.05.2019

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2019 (XLV), Nr 1 (171), s. 193-214

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.19.009.10259

Autorzy

Krystyna Kamińska
Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Dzieci repatriantów z Kazachstanu w polskiej przestrzeni edukacyjnej – trudny powrót do korzeni

Abstrakt

Artykuł dotyczy sytuacji dzieci repatriantów z Kazachstanu w polskiej przestrzeni edukacyjnej. Zawężony w ramach obszaru badawczego do szkoły obowiązkowej, proces odnajdywania się w polskiej szkole i poczucie tożsamości zależne są od wielu czynników. Pierwszoplanową rolę odgrywają wśród nich uwarunkowania rodzinne dzieci, jak i osobiste nastawienie każdego z nich do decyzji o repatriacji, która podjęta była przez rodziców. Sytuacja szkolna dzieci repatriantów odróżnia je od dzieci urodzonych i wychowanych w Polsce, które to biegle posługują się językiem polskim. Prezentowane wyniki wskazują, że kapitał kulturowy (w ujęciu Bourdieu) i tzw. kapitał szkolny (w kontekście kultury szkolnej), którym dysponowały dzieci-repatrianci – okazał się zupełnie nieprzydatny w polskich warunkach. Wyjaśnienia poszukiwano w odniesieniu do różnic między środowiskami szkolnymi poszczególnych instytucji edukacyjnych, w Polsce czy w Kazachstanie. Różnice wynikają też z odmiennego odniesienia kulturowego oraz przede wszystkim z funkcjonowania samej szkoły jako instytucji oświatowej. Dzieci repatriantów doświadczały nie tylko nagłego zderzenia dwóch różnych światów społeczno-kulturowych, lecz także swoistego szoku kulturowego, dodatkowo sprzężonego z jednostkowymi cechami charakteru.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Assmann A. (2009), Przestrzenie pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej, tłum. P. Przybyła, w: Saryusz-Wolska M. (red.), Pamięć zbiorowa i kulturowa: wspólna perspektywa niemiecka, Kraków: UNIVERSITAS, s. 101–142.

Assmann J. (2015), Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, tłum. A. Kryczyńska-Pham, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Błeszyńska K. (2010), Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych – perspektywa szkoły, raport z badań, Warszawa, Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Bednarek St. (2010), Przeszłość raz jeszcze. Wprowadzenie, „Kultura Współczesna” nr 1 (63).

Bourdieu P., Passeron J.C. (2006), Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, tłum. E. Neyman, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bourdieu P., Wacquant L. (2001), Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, tłum. J. Stawiński, Warszawa: Oficyna Naukowa.

Bruner J. (2006), Kultura edukacji, tłum. T. Brzostowska-Tereszkiewicz, Kraków: UNIVERSITAS.

Charmaz K. (2009), Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, tłum. B. Komorowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Denis Ph. (2007), Les enfants aussi ont une histoire, Krathala: Edition Krathala.

Garbaniuk J. (2008), Psychospołeczne uwarunkowania zadowolenia z repatriacji Polaków z Kazachstanu, Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.

Garbula J.M., Kowalik-Olubińska M. (2012), Konstruowanie obrazu dzieciństwa w perspektywie psychologicznej i socjokuturowej, „Przegląd Pedagogiczny”, nr 1, s. 25–32.

Hut P. (2002), Warunki życia i proces adaptacji repatriantów w Polsce w latach 1992–2000, Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Aspra-JR”.

Jacyno M., Szulżycka A. (1999), Dzieciństwo. Doświadczenie bez świata, Warszawa: Oficyna Naukowa.

Jarosz E. (2017), Dziecko i dzieciństwo – pejzaż współczesny. Rzecz o badaniach nad dzieciństwem, „Pedagogika Społeczna”, Rok XVI, nr 2 (64), s. 58–80.

Jenks C. (2008), Socjologiczne konstrukty dzieciństwa, w: Kehily M.J. (red.) Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem, tłum. M. Kościelniak, Kraków: Wydawnictwo WAM. s. 111–134.

Kamińska K. (2018), Dzieci repatriantów z Kazachstanu w polskiej przestrzeni edukacyjnej – kultura przyjęcia, w: Chałupczak H., Lesińska M., Pogorzała E., Browarek T. (red.), Polityka migracyjna w obliczu współczesnych wyzwań: teoria i praktyka, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kersten K., (1974), Repatriacja ludności polskiej po II wojnie światowej: studium historyczne, Warszawa: Polska Akademia Nauk.

Kość-Ryżko K. (2014), Wykorzenieni: dylematy samookreślenia polskich repatriantów z Kazachstanu: studium etno-psychologiczne, Warszawa: Polska Akademia Nauk.

Kudela-Świątek W. (2013), Odpamiętywanie. O historii mówionej na przykładzie narracji kazachstańskich Polaków o represjach na tle narodowościowym i religijnym, Kraków: UNIVERSITAS.

Markowska-Manista U., Januszewska E. (2017), Dziecko „inne” kulturowo w Polsce: z badań nad edukacją szkolną, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Maszkiewicz M. (2017), Repatriacja czy repatriotyzacja: wybrane problemy polskich strategii politycznych wobec rodaków zza wschodniej granicy (1986–1990), Wojnice. Wrocław: Wydawnictwo KEW.

Mathews G. (2005), Supermarket kultury, tłum. Ewa Klekot, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. Polsko-rosyjskie kolaże (2017), Duda A.K., Łukasik J.M. (red.), Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny.

Schaffer H.R. (2013), Psychologia dziecka, tłum. A. Wojciechowski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Schmid C. (2002), Un enfant, deux culture, St-Légier: Institut évangélique de missiologie. Stiles W.B., Honas-Webb L., Lani J.A. (1999), Some functions of narrative in the assimilation of problematic experience, “Journal of Clinical Psychology”, 55, 10, s. 1213–1226.

Suszek H. (2005), Wielość JA w społeczeństwie postmodernistycznym, „Psychologia, Edukacja i Społeczeństwo”, t. 2, nr 1, s. 57–70.

Trzebiński J. (2002), Narracja jako sposób rozumienia świata, w: Trzebiński J. (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 88–126.

Useem R.H. (1973), Third culture factors in educational change, w: Brembeck C.B., Hill H.W. (red.), Cultural Challenges in Education: The influence of Cultural Factors in School Learning, Lexington, MA: D.C. Heath & Co, s. 121–138.

Współczesna przestrzeń edukacyjna. Geneza, przemiany, nowe znaczenia (2013), w: Żłobicki W. (red.), Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Wyszyński R. (2016), Deportacje ludności polskiej do Kazachstanu w 1936 roku. Zarys historyczny, Warszawa: Biuro Analiz i Dokumentacji. Zespół Analiz i Opracowań Tematycznych. Kancelaria Senatu. OE-247.

Żygulski K., (1962), Repatrianci na ziemiach zachodnich, Studium socjologiczne, Poznań: Wydawnictwo Instytut Zachodni.

Dokumenty

Ustawa o repatriacji z dnia 9 listopada 2000 r. z późniejszymi zmianami. Dz. U. 2014, poz. 1392, 2015, poz. 1274, 2017, poz. 60 i poz. 858.

Wyszyński R. (2016), Deportacje ludności polskiej do Kazachstanu w 1936 roku. Zarys historyczny, Warszawa: Biuro Analiz i Dokumentacji. Zespół Analiz i Opracowań Tematycznych. Kancelaria Senatu. OE-247.

Informacje

Informacje: Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2019 (XLV), Nr 1 (171), s. 193-214

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Dzieci repatriantów z Kazachstanu w polskiej przestrzeni edukacyjnej – trudny powrót do korzeni

Angielski:

Children-repatriates from Kazakhstan in the Polish educational space – a difficult return to one’s roots

Autorzy

Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

Publikacja: 15.05.2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Krystyna Kamińska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski