Pedagogika konserwatywna: korzenie – tożsamość – misja (wybrane wątki)
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEPedagogika konserwatywna: korzenie – tożsamość – misja (wybrane wątki)
Data publikacji: 30.11.2023
Polska Myśl Pedagogiczna, IX (2023), Numer 9/1 Pedagogika konserwatywna, s. 17-37
https://doi.org/10.4467/24504564PMP.23.001.18230Autorzy
Pedagogika konserwatywna: korzenie – tożsamość – misja (wybrane wątki)
Celem artykułu jest rekonstrukcja wybranych wątków pedagogiki konserwatywnej w zakresie jej korzeni, tożsamości oraz misji, jaką mogłaby pełnić. W kwestii korzeni (źródeł) – zgodnie z założeniem wielu jej przedstawicieli mówiących, że pedagogika konserwatywna bez religii nie istnieje – wskazywane są jej związki z katolicyzmem. Odniesienia do tożsamości wiążą się z przyjmowanym rozumieniem konserwatyzmu – wobec tego koncepcje wychowania składające się na pedagogikę konserwatywną i przez nią reprezentowane są różnorodne. Wspólny im jest antysocjalizm i antyliberalizm. W wychowaniu społecznym, wychodząc od założenia, że społeczeństwo jest rozumne i ma wolę (co uznawał m.in. R. Scruton), pedagogika konserwatywna ma możliwość podjęcia misji budowania społeczno-kulturowej tożsamości narodu. Czy skolonizowana przez jedną z ideologii edukacyjnych pedagogika zdoła uwolnić swoją konserwatywną odmianę, by ta – bez wsparcia projektem politycznym – mogła zaistnieć na rynku pedagogicznym? Czy homo sovieticus nie zagrozi tej misji? Doświadczanie go w przestrzeni publicznej niestety niweluje tę misję na rzecz totalnych rozwiązań, pomijając potrzebę odbudowy pękniętej tożsamości narodu polskiego i podupadłej kultury.
Babicki, Zbigniew, Kostkiewicz, Janina, Kucharczyk, Grzegorz, Śliwerski, Bogusław. Jadwiga z Działyńskich Zamoyska (1831–1923) – działaczka społeczno-religijna. Kraków: Impuls, 2023.
Bartyzel, Jacek. „Konserwatyzm”. W: Powszechna encyklopedia filozofii, tom 5, 804–811. Lublin: PTTA, 2004.
Boużyk, Maria M., Chrobak, Stanisław. „Problem teocentrycznej antropologii w filozoficznej myśli Andrzeja Maryniarczyka SDB, jako przyczynek do identyfikacji współczesnego nurtu konserwatyzmu w polskiej pedagogice”. Polska Myśl Pedagogiczna 8 (2022): 103–127.
Buszczyński, Stefan. Obrona sponiewieranego narodu. Tomy I–IV, wyd. II. Kraków: Nakładem komitetu, 1894.
Delsol, Chantal. Czas wyrzeczenia, tłum. Grażyna Majcher. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020.
Jagielska, Dominika, Kostkiewicz, Janina. Pedagogika humanizmu społecznego Andrzeja Niesiołowskiego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015.
Kalinka, Walerian. Męczeństwo św. Stanisława i jego znaczenie w dziejach narodu. Kraków: W.L. Anczyc, 1879.
Kalinka, Walerian. Najświętsza Maryja Pana w Gietrzwałdzie. Kraków: Drukarnia Kazneckiego, 1879.
Kosiakiewicz, Wincenty. Katolicyzm a konserwatyzm. Warszawa: Skład główny u Gebethnera i Wolffa, 1914. Seria „Biblioteka Konserwatysty nr 4”.
Kostkiewicz, Janina. „Edukacja, która ocala i tworzy: pozostał już tylko awangardowy konserwatyzm”. Polska Myśl Pedagogiczna 8 (2022): 61–78.
Kostkiewicz, Janina. „Wprowadzenie: Zarys pedagogiki ogólnej Andrzeja Niesiołowskiego – o koncepcji i jej rękopisie powstałym w niemieckich oflagach”, 13–71. W: Andrzej Niesiołowski, Zarys pedagogiki ogólnej. Rękopisy z oflagu. Odczytanie i opracowanie Janina Kostkiewicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2017.
Kostkiewicz, Janina. Wychowanie do wolności wyboru. Ponadczasowy wymiar pedagogiki Fryderyka Wilhelma Foerstera, wyd. II zmienione i poszerzone. Kraków: Impuls, 2008.
Król, Marcin. „Polska myśl konserwatywna 1918–1939”. W: Konserwatyści polscy 1918–1939. Wybór pism. Wprowadzenie i redakcja naukowa Marcin Król. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2014.
Król, Marcin. „Przedmowa: Polska myśl konserwatywna”. W: Stańczycy. Antologia myśli społecznej i politycznej konserwatystów krakowskich. Wybór tekstów, przedmowa i przypisy Marcin Król. Warszawa: PAX, 1982.
Legutko, Ryszard. Trzy konserwatyzmy, https://www.omp.org.pl/artykul.php?artykul=31 [dostęp: 16.03.2022].
Maier, Alexander. „Die ,Entdeckung‘ der Jugend durch die Pädagogik Friedrich Wilhelm Foersters im Spannungsfeld von natürlicher Kraft und christlicher Idealität”. Historia scholastica 1 (2022): 101–126.
Nowak, Mariusz. Umiarkowany konserwatysta wobec XIX-wiecznych przemian socjopolitycznych w Europie Zachodniej w świetle piśmiennictwa Henryka Lisickiego. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, 2022.
„Przemówienie rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Jacka Popiela wygłoszone 1 października 2023, podczas inauguracji roku akademickiego 2023/2024”. Alma Mater 245 (2023): 5–7.
Rojek, Paweł. Awangardowy konserwatyzm. Idea polska w późnej nowoczesności. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, 2016.
Stańczycy. Antologia myśli społecznej i politycznej konserwatystów krakowskich. Wybór tekstów, przedmowa i przypisy Marcin Król. Warszawa: PAX, 1982.
Szlachta, Bogdan. Z dziejów polskiego konserwatyzmu. Kraków: Wydawnictwo DANTE s.c., 2000.
Warpechowski, Zbigniew. Statecznik. Lublin: Labirynt 2 – Wydawnictwo L-Print, 2004.
Włodarczyk, Rafał. „Kolonizacje. Pedagogika krytyczna w okresie transformacji ustrojowej w Polsce (część pierwsza)”. Przegląd Pedagogiczny 1 (2021): 9–41.
Zamoyska, Jadwiga [Zakład Kórnicki]. O wychowaniu. Poznań: Nakładem Biblioteki Kórnickiej, 1937.
Informacje: Polska Myśl Pedagogiczna, IX (2023), Numer 9/1 Pedagogika konserwatywna, s. 17-37
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Pedagogika konserwatywna: korzenie – tożsamość – misja (wybrane wątki)
Conservative Pedagogy: Roots – Identity – Mission (Selected Issues)
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 30.11.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 605
Liczba pobrań: 566
Sugerowane cytowania: Chicago