FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Kształtowanie polskiego systemu oświaty (lata 1960–1973) w kontekście założeń realnego socjalizmu

Data publikacji: 05.10.2020

Polska Myśl Pedagogiczna, VI (2020), Numer 6, s. 95-112

https://doi.org/10.4467/24504564PMP.20.006.12240

Autorzy

Mariusz Cichosz
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. J. K. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz, Polska
https://orcid.org/0000-0002-1177-7793 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Kształtowanie polskiego systemu oświaty (lata 1960–1973) w kontekście założeń realnego socjalizmu

Abstrakt

Ważnym obszarem poszukiwań dla pedagogiki jest obszar przyjmowanych wzorów i wzorców, także idei, gdy chodzi o sposób rozumienia człowieka, jak i szeroko – relacji społecznych. W tym zakresie przyjmowane są różne stanowiska – niekiedy istotnie zróżnicowane i odmienne. Jednym ze źródeł tej różnorodności jest bliskość pedagogiki i ideologii, która daje odpowiedzi na podobne jak w pedagogice – a nawet te same pytania. Ze względu jednak na charakter i specyfikę ideologicznego myślenia i przyjmowany w nim raczej pozaracjonalny sposób uzasadnień – powstaje pytanie o dopuszczalność takiego związku. Bardzo pouczające w tym zakresie mogą być analizy takich sytuacji, które miały już miejsce w polskiej pedagogice. Chodzi tu o wpływ realnego socjalizmu na budowany system oświatowy w latach 1960–1973. Na podstawie tych doświadczeń powstają pytania: do czego prowadziły inspiracje myśli socjalistycznej w pedagogice i jak wpływały na instytucjonalno- -systemowe rozstrzygnięcia przyjmowane w realnym życiu społecznym? Niniejszy artykuł jest próbą analizy tego zagadnienia.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Banach, Czesław. „Rola nauk pedagogicznych w kształtowaniu przyszłego modelu oświaty i wychowania”. Kwartalnik Pedagogiczny 2 (72) 1974.

Cichosz, Mariusz. O pedagogice społecznej i jej rozwoju. Krakow: Wydawnictwo „Impuls”, 2016.

Cichosz, Mariusz. Pedagogika społeczna w Polsce w latach 1945–2005. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2006.

Grzybowski, Romuald. „Idea wychowania nowego człowieka (HOMO SOVIETICUS) i jej odzwierciedlenie w założeniach programowych wszechzwiązkowej organizacji pionierskiej”. Polska Myśl Pedagogiczna 4 (2018).

Grzybowski, Romuald. Oblicze ideologiczne szkoły polskiej w latach 1944–1955, red. Edward Walewander. Lublin: Biblioteka Pedagogiczna Katedry Pedagogiki Porownawczej WNS KUL, 2002.

Grzybowski, Romuald. Polityczne priorytety i elementy codzienności socjalistycznej szkoły: wybór studiów poświęconych dziedzictwu edukacyjnemu PRL-u. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2013.

Hejnicka-Bezwińska, Teresa. Zarys historii wychowania (1944–1989). Oświata i pedagogika pomiędzy dwoma kryzysami, cz. 4. Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, 1996.

Jabłoński, Henryk. Uwagi o polskim systemie szkolnictwa podstawowego i średniego. Warszawa: PWN, 1971.

Kairow, Iwan. Pedagogika, t. I i II. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1950.

Kamiński, Aleksander. „Funkcja opiekuńczo-wychowawcza szkoły (z dyskusji nad raportem Komitetu Ekspertow)”, Nowa Szkoła 7/8 (1973).

Kamiński, Aleksander. „Pedagogika społeczna i jej zapotrzebowania wobec polityki społecznej”. Człowiek w Pracy i Osiedlu 1 (1978).

Kamiński, Stanisław. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1981.

Kluczyński, Jan. „Prace nad raportem o stanie oświaty w Polsce”. Nowa Szkoła 7/8 (1971).

Kostkiewicz, Janina„Oświata dorosłych w latach 1944–1956”. W: Oblicze ideologiczne szkoły polskiej w latach 1944–1955, red. Edward Walewander. Lublin: Biblioteka Pedagogiczna Katedry Pedagogiki Porownawczej WNS KUL, 2002, 339–348.

Kostkiewicz, Janina, Jagielska, Dominika. „The Concept and Criticism of Ideology in the Writings of Polish Humanists between 1918–1939”. Practice and Theory in Systems of Education 12 (4), 2017.

Kowalski, Stanisław. „Sytuacja w pedagogice społecznej w zakresie badań nad doskonaleniem systemu wychowawczego w środowisku”. W: O sytuacji w naukach pedagogicznych, red. Wincenty Okoń. Wrocław–Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1985.

Kuberski, Jerzy. Aktualne i perspektywiczne problemy polityki oświatowej, wyd. II. Warszawa: Książka i Wiedza, 1974.

Kunowski, Stefan. Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 1996.

Leksykon filozofii klasycznej, red. Jozef Herbut. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1997.

Lenin, Włodzimierz Iljicz. Zadania związków młodzieży. Warszawa: Książka i Wiedza, 1970.

Marks, Karol. Kapitał. Warszawa: Książka i Wiedza, 1951.

Marks, Karol, Engels, Fryderyk. Dzieła wybrane, t. 1. Warszawa: Książka i Wiedza, 1949.

Marks, Karol, Engels, Fryderyk. O wychowaniu. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965.

Miąso, Jozef. Historia wychowania w XX wieku, t. 1. Warszawa: PWN, 1980.

O dalszy socjalistyczny rozwój Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wytyczne KC PZPR na VI Zjazd Partii. Warszawa: wydawnictwo KCPZPR, 1971.

Oświata, wychowanie i kultura fizyczna w rzeczywistości społeczno-politycznej Polski Ludowej (1945–1989), rozprawy i szkice, red. Romuald Grzybowski. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2004.

Pęcherski, Mieczysław. Polityka oświatowaZarys problematyki. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1975.

Pęcherski, Mieczysław, Świątek, Maciej. Organizacja oświaty w Polsce w latach 1917–1977. Podstawowe akty prawne. Warszawa: PWN, 1978.

Polska pedagogika społeczna w latach 1945–2003. Wybór tekstów źródłowych, t. 2, red. Mariusz Cichosz. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2004.

Radziwiłł, Anna. Ideologia wychowawcza w Polsce w latach 1948–1956. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza Nowa 2, 1981.

Raport o stanie oświaty w PRL. Warszawa: PWN, 1973.

Schaff, Adam. Narodziny i rozwój filozofii marksistowskiej. Warszawa: Książka i Wiedza, 1950.

Suchodolski, Bogdan. O pedagogikę na miarę naszych czasów. Warszawa: Książka i Wiedza, 1958.

Suchodolski, Bogdan. Podstawy wychowania socjalistycznego. Warszawa: Książka i Wiedza, 1967.

Suchodolski, Bogdan. U podstaw materialistycznej teorii wychowania. Warszawa: PWN, 1957.

Suchodolski, Bogdan. Wychowanie dla przyszłości, wyd. I. Warszawa: PWN, 1947.

Suchodolski, Bogdan. Zarys pedagogiki, t. 1 i 2. Warszawa: PWN, 1959.

Szkoła otwarta – rzeczywistość i perspektywy, red. Jerzy Wołczyk, Mikołaj Winiarski. Warszawa: PWN, 1976.

Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 12 kwietnia 1973 r. o zadaniach narodu i państwa w wychowaniu młodzieży i jej udziale w budowie socjalistycznej Polski.

Uchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 13 października 1973 r. w sprawie systemu edukacji narodowej, Monitor Polski, nr 44.

Ustawa z dn. 15.07.1961 r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania (Dz.U. z 1961 r., nr 32, poz. 160).

Uziembło, Adam Olgierd. Rola i osiągnięcia pedagogiki społecznej w Polsce Ludowej. Warszawa: Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej, 1967.

Wiatr, Jerzy. Ideologia i wychowanie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1965.

Wołczyk, Jerzy, Wroczyński, Ryszard. „Dorobek i aktualny stan badań w dziedzinie pedagogiki społecznej w Polsce”. W: Metodologia pedagogiki społecznej, red. Ryszard Wroczyński, Tadeusz Pilch. Wrocław: PWN, 1974.

Informacje

Informacje: Polska Myśl Pedagogiczna, VI (2020), Numer 6, s. 95-112

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Kształtowanie polskiego systemu oświaty (lata 1960–1973) w kontekście założeń realnego socjalizmu
Angielski:
The Creation of Polish Educational System (1960–1973) in the Context of Real Socialism

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-1177-7793

Mariusz Cichosz
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. J. K. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz, Polska
https://orcid.org/0000-0002-1177-7793 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. J. K. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz, Polska

Publikacja: 05.10.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Mariusz Cichosz (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Kształtowanie polskiego systemu oświaty (lata 1960–1973) w kontekście założeń realnego socjalizmu

cytuj

Pobierz PDF Pobierz

pobierz pliki

RIS BIB ENDNOTE