Pomiędzy Lwą a Stwigą. Stanisław Kulczyński i jego projekt utworzenia poleskiego parku natury z 1932 roku
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPomiędzy Lwą a Stwigą. Stanisław Kulczyński i jego projekt utworzenia poleskiego parku natury z 1932 roku
Data publikacji: 25.06.2020
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 2020, Tom 65, Numer 2, s. 29 - 48
https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.20.011.11992Autorzy
Pomiędzy Lwą a Stwigą. Stanisław Kulczyński i jego projekt utworzenia poleskiego parku natury z 1932 roku
In 1928, when the Bureau for the Project of Amelioration of Polesie (a large marshy area in the eastern part of interwar Poland) began its field studies, environmental concerns were low on the list of its priorities. A year later, this brought the Bureau into serious conflict with the State Council for Nature Protection. When both institutions eventually came to terms with their contradictory ambitions and vaguely-defined competences to enter into substantial cooperation, the idea of reserving a large area of marshlands as a natural park came into being. In 1932, Stanisław Kulczyński, a botanist leading the Bureau’s peat bog research team and also a Council member, proposed protecting an area of roughly 100,000 hectares between the Lwa and Stwiga rivers. The future park would encompass most types of landscape typical of Polesie and, fortunately, most of its swamps, forests, dunes, and peat bogs were barely touched by human activity. The hydrogeological feature of the selected area safeguarded its immunity to the potential consequences of the amelioration works, if such were undertaken in any of the surrounding areas. This paper explores how the location and extent of the protection of the park were negotiated within the entangled networks of social, economic, and political agendas of national policy in inter-war Poland. The efforts to coordinate the pro-nature policy in Polesie with similar actions undertaken by the Soviets beyond the nearby border are also covered.
Archiwum Akt Nowych w Warszawie [AAN], Zespół Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Archiwum Instytutu Hoovera [AIH], Zespół Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Archiwum Nauki Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności [AN], Zespół Państwowej Rady Ochrony Przyrody.
Sprawozdanie z 53-ego posiedzenia Wydziału Państwowej Rady Ochrony Przyrody, „Ochrona Przyrody” 1931, t. 11, s. 147–154.
Konderla A., Polesie. Studium krytyczne do projektu melioracji Polesia, cz. 2, „Czasopismo Techniczne” t. 51, 1933, nr 23, s. 359–367.
Próchnik J., Szkice techniczne z Rosji, Ukrainy i Białorusi Sowieckiej, „Czasopismo Techniczne” t. 49, 1931, nr 13, s. 223–227.
Próchnik J., Wycieczka naukowa do Estonii, Finlandii i Szwecji, „Czasopismo Techniczne” t. 47, 1929, nr 6, s. 87–93; nr 7, s. 99–105.
Kulczyński S., Park natury na Polesiu i jego stosunek do planu melioracji, „Ochrona Przyrody” t. 10, 1930, s. 45–53.
Macko S., Roślinność projektowanych rezerwatów na Wołyniu, „Ochrona Przyrody” t. 17, 1937, s. 135.
Szafer W., Rozszerzenie rezerwatu bobrowego nad Żegulanką, „Ochrona Przyrody” t. 12, 1932, s. 167.
Szafer W., Uwagi o celach i organizacji badań naukowych w polskich parkach natury, „Ochrona Przyrody” t. 3, 1922, s. 10.
„Kurier Nowogródzki” 2.10.1934, s. 4.
Brown K., Manual for Survival: A Chernobyl Guide to the Future, New York 2019.
Kulczyński S., Rzut oka na problem bagienno-torfowy Polesia, [w:] Postęp prac przy melioracji Polesia, Brześć nad Bugiem 1933, s. 61–65.
Kulczyński S., Torfowiska Polesia, t. 1, Kraków 1939.
Łotysz S., „Gdyby zamiast Rosji było morze...” Techniczne i polityczne aspekty odwodnienia Polesia w II Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Rok 1918. Odrodzona Polska i sowiecka Rosja w nowej Europie, t. 1, red. L. Zasztowt i J. Szumski, Warszawa, s. 435–450.
Łotysz S., Władysław Szafer i Józef Próchnik w debacie o przyszłości poleskiej przyrody, „Analecta: Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 2019, nr 1, s. 189–211.
Rocznik Polityczny i Gospodarczy, Warszawa 1938.
Szafer W., Ochrona przyrody na Polesiu, [w:] Postępy prac przy Melioracji Polesia, Brześć nad Bugiem 1933, s. 133–139.
Szymkiewicz D., Ilościowa charakterystyka sprawności gospodarki wodnej u roślin, [w:] Postępy prac przy melioracji Polesia, Brześć nad Bugiem 1933, s. 113–116.
Szymkiewicz D. i Świętochowski B., Oznaczanie potrzeb nawozowych torfów poleskich metodą wazonową, [w:] Postępy prac przy melioracji Polesia, Brześć nad Bugiem 1933, s. 123–127.
Szymkiewicz D., Uwagi w sprawie rzekomo grożącego przesunięcia Polesia, [w:] Postępy prac przy melioracji Polesia, Brześć nad Bugiem 1933, s. 117–121.
Tretyak S.A., Kraj zapaviedny, [w:] J.M. Bochan i in., Bielarus praz pryzmu rehijanaĺnaj historyi: Prypiackaje Paliessie, Mińsk 2016, s. 325–380.
Cherez Ol’manskiye bolota prokladyvayut dorogu. Ekologi: Zachem?, nn.by/?c=ar&i-=211533&lang=ru [dostęp 21.09.2019].
Respublikanskiy landshaftnyy zakaznik ‘Ol’manskiye bolota’, zapovednytur.by/oopt/zakazniki/landshaftnye/olmanskiye.html [dostęp 21.09.2019].
Informacje: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 2020, Tom 65, Numer 2, s. 29 - 48
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Pomiędzy Lwą a Stwigą. Stanisław Kulczyński i jego projekt utworzenia poleskiego parku natury z 1932 roku
Between the Lwa and Stwiga Rivers. Stanisław Kulczyński and His 1932 Plan for a Grand Natural Park in Pripet Marshes
Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk, ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
Publikacja: 25.06.2020
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1245
Liczba pobrań: 1310