FAQ

Disciplinary Proceedings against Warsaw Astronomers Michał Kamieński and Maciej Bielicki for Their Activities During World War II

Data publikacji: 04.04.2025

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 2025, Tom 70, Numer 1, s. 125-148

https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.25.001.21324

Autorzy

Radosław Poleski
Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-9245-6368 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Disciplinary Proceedings against Warsaw Astronomers Michał Kamieński and Maciej Bielicki for Their Activities During World War II

Abstrakt

I present post-World War II disciplinary proceedings against two astronomers from the University of Warsaw: Michał Kamieński and Maciej Bielicki. They both requested such proceedings, but the de facto accuser was another astronomer, Jan Gadomski. I also discuss the related topic of appointing Kamieński’s successor as the director of the University of Warsaw Astronomical Observatory and some side topics found in the documents pertaining to the disciplinary proceedings.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Archival sources

Archiwum Akt Nowych [AAN] (Archives of Modern Records), Ministerstwo Edukacji Narodowej (fonds of Ministry of National Education) [MEN], sygn. 2/2521/0/1/2001, 2/2521/0/1/2002.

Archiwum Centrum Astronomicznego im. M. Kopernika Polskiej Akademii Nauk (Archives of Nicolaus Copernicus Astronomical Center of the Polish Academy of Sciences) [ACAMKPAN], Michał Kamieński, sygn. 8/58.

Archiwum Polskiej Akademii Nauk (Archive of the Polish Academy of Sciences) [APAN], Jakub Sawicki, sygn. III–236.

Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego (University of Warsaw Archive) [AUW]:

– Senat, sygn. BR/S–1, BR/S–5, and BR/S–6;

– Przewód habilitacyjny Jana Gadomskiego 1946–1947, sygn. WF–534–140;

– Wydział Matematyczno-Przyrodniczy (Faculty of Mathematics and Natural Sciences) [WMP], sygn. WMP–4, WMP–5, WMP–19;

– Akta osobowe, Maciej Bielicki, sygn. K–7278;

– Akta osobowe, Lutosława Leoniak–Skrzypkowa, sygn. K–894;

– Album Studentów Uniwersytetu Warszawskiego, t. 6.

Instytut Pamięci Narodowej (Institute of National Remembrance) [IPN], Akta sprawy Bielicki / Bielicki Maciej podejrzany o współpracę z Niemcami podczas okupacji niemieckiej, to jest o czyny z art. 2 Dekretu z dnia 31.08.1944, do sprawy załączono akta Prokuratora Sądu Okręgowego w Warszawie, sygn. GK 384/288.

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN (POLIN Museum of the History of Polish Jews) [POLIN], Wirtualny Sztetl (Virtual Shtetl) [WSz], Lidia Zonn, sygn. 586.

Printed sources

Bacewiczówna W., Odbudowa gmachu Obserwatorium Astronomicznego, “Stolica” 3.04.1949, no. 14 (125), p. 5.

Bielicki M., Michał Kamieński, “Postępy Astronomii” 1973, vol. 21, no. 4, p. 351–354.

Ciara M., Materiały Felicjana Kępińskiego (1885–1966) (III–167), https://archiwum.pan.pl/images/zasob/Inwentarze/III_-_167_Felicjan_Kpiski.pdf [accessed 15.03.2024].

Duerbeck H.W., German Astronomy in the Third Reich, [in:] Organizations and Strategies in Astronomy, vol. 7, ed. by A. Heck, Dordrecht 2006, p. 383–413, DOI 10.1007/978-1-4020-5301-6_21.

Flin P., Panko E., Stopnie naukowe w carskiej Rosji, “Prace Komisji Historii Nauki Polska Akademia Umiejętności” 2015, vol. 14, p. 269–272.

Gadomska-Szczepanowska E., Scudder B., Wspomnienia o dr. Janie Rola Gadomskim, “Urania – Postępy Astronomii” 2006, no. 6, p. 258–260.

Gadomski J., Uzupełnienie do „Sprawozdania z działalności Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego w okresie 1945–1950 r.”, “Postępy Astronomii” 1953, vol. 1, no. 2, p. 104–109.

Gadomski J., Definitive Curve of the Total Light Variability of Comet Whipple–Fedtke–Tevzadze (1942g), Deduced from 996 Visual Observations of More than 36 Different European Observers by the Aid of a New Formula in Consideration of the Dislocation in Time of the Curve Relatively to the Moments of Passage of the Comet through Perihelion and Perigee, “Publications of the Astronomical Observatory of the Warsaw University” 1947, vol. 13, part 1.

Hurwic J., Włodzimierz Zonn (1905–1975). Astronom i utalentowany publicysta naukowy, “Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki” 2004, vol. 13, issue 12, p. 303–310.

Iwanowska W., Mój życiorys naukowy, “Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1981, vol. 26, no. 2, p. 246–278.

Iwanowska W., Wileńskie korzenie. Astronomia i radioastronomia w Toruniu, [in:] Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wspomnienia pracowników, ed. by A. Tomczak, Toruń 1995, p. 117–142.

Kamieński M., Zarys dziejów Obserwatorium Warszawskiego 1815–1945, “Studia i materiały z dziejów nauki polskiej” series C, 1959, issue 2, p. 69115.

Nawroczyński B., Wspomnienia starego pedagoga, [in:] Oddech myśli, ed. by L. Witkowski, Kraków 2020, p. 261–404.

Olszewicz B., Lista strat kultury polskiej, Warszawa 1947.

Pagaczewski J., Jan Gadomski – Wspomnienie pośmiertne, “Urania” 1966, no. 5, p. 130–132.

Plaskacz A., Życie wśród gwiazd Profesor Wilhelminy Iwanowskiej, Toruń 1997, p. 98–99.

Pniewski J., Stefan Pieńkowski 1883–1953, [in:] Portrety uczonych: Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego 1915–1945 M–Ż, ed. by P. Salwa, A.K. Wróblewski, Warszawa 2016, p. 120–127, DOI: 10.31338/uw.9788323523611.pp.120-127.

Rudnicki K., Jubileusz Profesora Michała Kamieńskiego, “Urania” 1964, vol. 35, no. 9, p. 246250.

Rudnicki K., Jak zostałem astronomem, [in:] Astronomem być… Świadectwa życia i pracy astronomów polskich, ed. by A. Woszczyk, Toruń 2007, p. 141–149.

Rudnicki K., Z historii uniwersyteckiego obserwatorium astronomicznego we Lwowie, “Analecta. studia i Materiały z Dziejów Nauki” 1996, vol. 5, no. 2, p. 171–188.

Rybka E., Kronika mego życia, ed. by J. Złotorzycka-Kalisz, M. Tomczak, Warszawa 2024.

Skład Uniwersytetu i spis wykładów na rok akademicki 1948–1949, Warszawa 1948.

Skład Uniwersytetu i spis wykładów na rok akademicki 1949–1950, Warszawa 1950.

Skład Uniwersytetu na rok akademicki 1935–1936, Warszawa 1936.

Smak J.I., W stulecie urodzin wielkiego astrofizyka profesora Stefana Piotrowskiego (1910–1985), “Prace Komisji Historii Nauki PAU” 2012, vol. 11, p. 139–148.

Witkowski J.M., Obituary Michael Kamienski, “Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society” 1974, vol. 15, p. 48–50.

Wróblewska-Kucharska E., Wasiutyński Jeremi Maria Franciszek, [in:] Encyklopedia polskiej emigracji i polonii S–Ż, vol. 5, ed. by K. Dopierała, Toruń 2005, p. 227.

Zajdler L., Prof. Dr Michał Kamieński 1879–1973, “Urania” 1973, vol. 44, no. 6, p. 162166.

Ziołkowski K., Ludwik Zajdler (1905–1985), “Urania” 1985, vol. 56, no. 7–8, p. 194–197.

Ziołkowski K., Maciej Bielicki (1906–1988), “Urania” 1989, vol. 60, no. 10, p. 299–306.

Ziołkowski K., Michał Kamieński (1879–1973), “Urania – Postępy Astronomii” 2007, vol. 78, no. 6, p. 268–271.

Ziołkowski K., Michał Kamieński (1879–1973), [in:] Sylwetki astronomów polskich XX w., ed. by A. Woszczyk, Toruń 2008, p. 77–86.

Ziołkowski K., Michał Kamieński 1879–1973, [in:] Portrety uczonych: Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego 1915–1945 A–Ł, ed. by P. Salwa, A.K. Wróblewski, Warszawa 2016, p. 335–343, DOI 10.31338/uw.9788323523376.pp.334-343.

Oral sources

Interviews with Lidia Zonn-Karabasz, conducted by the author on 18.07.2023 and 22.03.2024.

Critical literature

Brzostek B., Życie społeczne uniwersytetu 1945–1989, [in:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, ed. by P.M. Majewski, Warszawa 2016, p. 15–374, DOI 10.31338/uw.9788323522041.pp.15-374.

Gawkowski R., Poczet Rektorów Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2016, DOI 10.31338/uw.9788323522287.

Korboński S., Polskie państwo podziemne. Przewodnik po Podziemiu z lat 1939–45, Warszawa 2008.

Król E.C., Grabież polskich szkół wyższych w okresie okupacji hitlerowskiej, “Przegląd historyczny” 1979, vol. 70, issue 3, p. 475–497.

Paczkowski A., Polska, [in:] Sprawiedliwość, zemsta i rewolucja, ed. by A. Paczkowski, Gdańsk 2016, p. 129–173.

Smith H.J., 50 Years of McDonald Observatory, [in:] Frontiers of Stellar Evolution: 50th Anniversary McDonald Observatory (1939–1989), ed. by D.L. Lambert, San Francisco 1991, p. 1–17.

Strzembosz T., Rzeczpospolita podziemna. Społeczeństwo polskie a państwo podziemne 1939–1945, Warszawa 2000.

Szarota T., Okupowanej Warszawy dzień powszedni, Warszawa 2010.

Wilson R.N., Reflecting Telescope Optics I, Berlin, Heidelberg 1996.

Włodarczyk J., Astronomia, [in:] Nauki ścisłe i przyrodnicze na Uniwersytecie Warszawskim, ed. by A.K. Wróblewski, Warszawa 2016, p. 1949, DOI 10.31338/uw.9788323520276.pp.19-50.

Informacje

Informacje: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 2025, Tom 70, Numer 1, s. 125-148

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Angielski: Disciplinary Proceedings against Warsaw Astronomers Michał Kamieński and Maciej Bielicki for Their Activities During World War II
Polski: Postępowania dyscyplinarne przeciwko warszawskim astronomom Michałowi Kamieńskiemu i Maciejowi Bielickiemu w sprawie ich działań podczas drugiej wojny światowej

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-9245-6368

Radosław Poleski
Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-9245-6368 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego
Polska

Publikacja: 04.04.2025

Otrzymano: 18.03.2024

Zaakceptowano: 03.07.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Radosław Poleski (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Dr hab. Radosław Poleski – associate professor at the University of Warsaw Astronomical Observatory. He received his PhD and habilitation in astronomy at the University of Warsaw in 2012 and 2022, respectively.
email: rpoleski@astrouw.edu.pl

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski

Postępowania dyscyplinarne przeciwko warszawskim astronomom Michałowi Kamieńskiemu i Maciejowi Bielickiemu w sprawie ich działań podczas drugiej wojny światowej

cytuj

Pobierz PDF Pobierz

pobierz pliki

RIS BIB ENDNOTE