„Zuchwałe zastrzeżenia” przeciw „aroganckiej skromności”, czyli Karol Irzykowski wobec Leona Chwistka
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 07.06.2024
Wielogłos, 2024, Numer 2 (60) 2024, s. 19 - 41
https://doi.org/10.4467/2084395XWI.24.009.19755Autorzy
„Zuchwałe zastrzeżenia” przeciw „aroganckiej skromności”, czyli Karol Irzykowski wobec Leona Chwistka
Artykuł dotyczy stosunku Karola Irzykowskiego do Leona Chwistka. Spór autora Słonia wśród porcelany z Chwistkiem koncentruje się wokół sposobu rozumienia i konceptualizowania rzeczywistości, granic i racji autonomii sztuki, stosunku do tradycji realizmu i wartości zabiegów sztuki nowoczesnej (formizmu i futuryzmu). Autorka rekonstruuje nie tylko stematyzowane przez Irzykowskiego płaszczyzny jego konfrontacji z filozofem, ale także odsłania konteksty, w których krytyk umieszcza tę polemikę, diagnozuje korzenie sporu oraz prezentuje odmienność pozycjonowania się obu krytyków na mapie literackiej i politycznej w drugiej dekadzie międzywojnia.
Andre L., W cieniu szpady (na marginesie ostatniej książki K. Irzykowskiego), „Echo Tygodnia” 1929, nr 20.
Błeszyński K., Filozofia a nowinki w sztuce, „Przegląd Warszawski” 1922, nr 15.
Burek T., Cztery dyskusje Karola Irzykowskiego. Prolegomena [w:] Problemy literatury polskiej lat 1890–1938, seria 1, red. H. Kirchner, Z. Żabicki, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN 1972.
Chmurski M., Tak, ale: Karola Irzykowskiego retoryka zbliżeń i oddaleń myśli [w:] Karol Irzykowski – człowiek sporu, postać sporna, red. M. Chmurski, K. Sadkowska, K. Siatkowska-Callebat, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN 2020.
Chrobak K., Niejedyna rzeczywistość. Racjonalizm krytyczny Leona Chwistka, Kraków: Inter Esse 2004.
Chwistek L., Pisma filozoficzne i logiczne, t. 1, red. K. Pasenkiewicz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1961.
Chwistek L., Wielość rzeczywistości w sztuce i inne szkice literackie, wybór K. Estreicher, Warszawa: Czytelnik 1960.
Chwistek L., Wybór pism estetycznych, wprowadzenie, wybór i oprac. T. Kostyrko, Kraków: Universitas 2004.
Dąbrowski S., Sprawa Irzykowskiego. Przegląd i polemika, „Pamiętnik Literacki” 1989, z. 1.
Estreicher K., Chwistek. Biografia artysty (1884–1944), Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1971.
Głowala W., Sentymentalizm i pedanteria. O systemie estetycznym Karola Irzykowskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1977.
Gołębiewska M., Irzykowski. Rzeczywistość i przedstawienie. O tezach filozoficznych Karola Irzykowskiego, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 2006.
Irzykowski K., Dziennik, t. 2: 1916–1944, oprac. B. Górska, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001.
Irzykowski K., Listy 1897–1944, zebrała i oprac. B. Winklowa, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998.
Irzykowski K., Pisma rozproszone, t. 1: 1897 –1922, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998.
Irzykowski K., Pisma rozproszone, t. 2: 1923 –1931, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1999.
Irzykowski K., Pisma rozproszone, t. 3: 1932–1935, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2000.
Irzykowski K., Pisma rozproszone, t. 4: 1936–1939. Ze spuścizny rękopiśmiennej, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2000.
Irzykowski K., Pisma teatralne, t. 2: 1927–1929, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1995.
Irzykowski K., Słoń wśród porcelany. Lżejszy kaliber, oprac. Z. Górzyna, „Pisma”, red. A. Lam, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976.
Irzykowski K., Walka o treść. Beniaminek, oprac. A. Lam, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976.
Jakóbczyk J., Szachy literackie. Rzecz o twórczości Irzykowskiego, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2005.
Karol Irzykowski – człowiek sporu, postać sporna, red. M. Chmurski, K. Sadkowska, K. Siatkowska-Callebat, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN 2020.
Klerk heroiczny. Wspomnienia o Karolu Irzykowskim, oprac. B. Winklowa, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976.
Kostyrko T., Leona Chwistka filozofia sztuki, Warszawa: Instytut Kultury 1995.
Markiewicz H., Czytanie Irzykowskiego, Kraków: Universitas 2011.
Panek S., Krytyk w przestrzeniach literatury i filozofii. O młodopolskich wypowiedziach polemicznych Karola Irzykowskiego, Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne” 2006.
Panek S., Mosty Karola Irzykowskiego, Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 2019.
Rogatko B., „Walka o treść” Irzykowskiego jako polemika z programem estetycznym S.I. Witkiewicza, „Pamiętnik Literacki” 1971, nr 2.
Sadkowska K., Irzykowski i inni. Twórczość Fryderyka Hebbla w Polsce 1890 –1939, Kraków: Universitas 2000.
Skórczewski D., „Sprawa Irzykowskiego i Boya”. Wokół głośnego epizodu międzywojennego sporu o krytykę, „Teksty Drugie” 2002, nr 3.
Świat idei i lektur – twórczość Karola Irzykowskiego, red. H. Ratuszna, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2016.
Witkiewicz S.I., Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia. Szkice estetyczne, oprac. J. Degler, L. Sokół, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 2002.
Witkiewicz S.I., Szkice estetyczne, Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1922.
Witkiewicz S.I., Teatr i inne pisma o teatrze, oprac. J. Degler, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1995.
Informacje: Wielogłos, 2024, Numer 2 (60) 2024, s. 19 - 41
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Publikacja: 07.06.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Informacje o autorze:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 206
Liczba pobrań: 82