FAQ

Tom 37 (2022) Następne

Data publikacji: 08.09.2022

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Zawartość numeru

Monika Gumulińska, Joanna Skoczek, Joanna Zyznawska, Grzegorz Frankowski

Sztuka Leczenia, Tom 37, Numer 1, Tom 37 (2022), s. 11-19

https://doi.org/10.4467/18982026SZL.22.002.15993

Choroba zwyrodnieniowa stawów jest najczęściej występującą chorobą narządu ruchu, postępującą, obejmującą w pierwszej kolejności powierzchnie stawowe. Zwyrodnienia wywołują u pacjentów bol i sztywność stawów, co prowadzi do utrudnienia życia codziennego oraz negatywnie wpływa na komfort psychofizyczny chorego. Celem pracy była ocena wpływu dwutygodniowego programu rehabilitacji na sprawność psychofizyczną oraz poziom odczuwanego bólu w stawach objętych zmianami zwyrodnieniowymi u pacjentów powyżej 60. roku życia cierpiących na osteoartrozę. Przebadano 35 osób (25 kobiet oraz 10 mężczyzn) w wieku od 60 do 85 lat. Do oceny wpływu dwutygodniowego programu rehabilitacji na sprawność psychofizyczną oraz poziom odczuwanego bólu w stawach objętych zmianami zwyrodnieniowymi u osób z osteoartrozą wykorzystano: Senior Fitness Test (SFT), Geriatryczną Skalę Oceny Depresji Yesavage’a (GDS), skalę oceny bólu (VAS). Badania wykazały istotną poprawę kondycji psychofizycznej tych pacjentów z osteoartrozą, którzy skorzystali z dwutygodniowego programu usprawniającego. Uczestnictwo w turnusie rehabilitacyjnym osób w wieku powyżej 60 lat zmagających się z chorobą zwyrodnieniową stawów przyczynia się do obniżenia poziomu bólu, zwiększa siłę mięśniową kończyn dolnych oraz mięśni ramion, a także wpływa korzystnie na samopoczucie pacjentów.

ABSTRACT

Osteoarthritis is the most common disease of the musculoskeletal system. It is a progressive disease that primarily affects the articular surfaces. Degenerations cause pain and stiffness in the joints, which leads to difficulties in everyday life and has a negative impact on the psychophysical comfort of the patient. The aim of the study was to assess the impact of a two-week rehabilitation programme on psychophysical fitness and the level of pain experienced in joints affected by degenerative changes in patients over 60 years of age suffering from osteoarthritis. The study group consisted of 35 people (25 women and 10 men) aged 60 to 85 years. The following methods were used to assess the impact of a two-week rehabilitation programme on psychophysical fitness and the level of perceived pain in joints affected by degenerative changes in people with osteoarthritis: Senior Fitness Test (SFT), Yesavage Geriatric Depression Rating Scale (GDS), Pain Assessment Scale (VAS). The results of the research indicate a significant improvement in the psychophysical condition of patients with osteoarthritis who benefited from the two-week rehabilitation programme. Research has shown that participation in a rehabilitation programme for people over 60 years of age struggling with osteoarthritis contributes to the reduction of pain levels, increases the muscle strength of the lower limbs and arms, and has a positive effect on the well-being of patients.

Czytaj więcej Następne

Joanna Zyznawska, Dominika Wicher

Sztuka Leczenia, Tom 37, Numer 1, Tom 37 (2022), s. 21-30

https://doi.org/10.4467/18982026SZL.22.003.15994

Jałowa martwica kości to schorzenie charakteryzujące się̨ powstawaniem zmian martwiczych tkanki kostnej bez udziału drobnoustrojów chorobotwórczych. Choroba ta głownie występuje w obrębie głowy kości udowej, guzowatości kości piszczelowej oraz guzie piętowym. Jednym z elementów leczenia jest operacyjne usunięcie martwej tkanki, po którym prowadzi się fizjoterapię, przywracającą utraconą funkcję. Celem pracy jest przedstawienie modelu rehabilitacji pacjentki, u której zdiagnozowano jałową martwicę chrzęstno-kostną w obrębie nietypowym – okolicy kłykcia przyśrodkowego kości udowej w stawie kolanowym lewym. 

Materiał i metody: Pacjentka, lat 24, po zabiegu usunięcia martwicy kłykcia przyśrodkowego kości udowej. Objawy towarzyszące: silny bol, obrzęk, trudności w poruszaniu się̨ i ograniczenie ruchomości w stawie kolanowym lewym. Wdrożono indywidualnie dopasowane postępowanie fizjoterapeutyczne z różnorodnymi technikami z zakresu fizykoterapii, kinezyterapii i terapii manualnej, w niektórych przypadkach odbiegające od przyjętych norm. Zaproponowane postępowanie rehabilitacyjne doprowadziło do przywrócenia prawidłowej homeostazy stawu.

ABSTRACT

Avascular necrosis is a disease characterized by the formation of necrotic changes in the bone tissue without the involvement of pathogenic microorganisms. This disease mainly occurs in the area of the femoral head, tibial tuberosity, and heel tumor. One of the elements of treatment is the surgical removal of dead tissue, followed by physical therapy to restore the lost function. The aim of the study was to presented the model of rehabilitation of the patient diagnosed with avascular necrosis in atypical area – the area of the medial femoral condyle in the left knee joint.

Material and methods: A 24-year-old patient after the removal of medial condyle necrosis of the femur. Accompanying symptoms: severe pain, swelling, difficulty in movement and limited mobility in the left knee joint. An individually tailored physiotherapeutic procedure was implemented with a variety of techniques in the field of physical therapy, kinesiotherapy and manual therapy, in some cases deviating from the accepted norms. Results: The proposed rehabilitation procedure led to the restoration of the proper joint homeostasis.

Czytaj więcej Następne

Lucyna Ścisło, Iwona Bodys-Cupak, Maria Kózka

Sztuka Leczenia, Tom 37, Numer 1, Tom 37 (2022), s. 33-41

https://doi.org/10.4467/18982026SZL.22.004.15995

Model opieki skoncentrowanej na pacjencie – PCC (Patient-Centered Care) w wielu krajach został uznany za standardowe podejście w opiece zdrowotnej w celu poprawy jej jakości. Istotą PCC jest respektowanie wartości, doświadczeń, potrzeb i preferencji pacjenta w planowaniu, koordynowaniu i świadczeniu opieki. Centralnym elementem tego modelu jest relacja terapeutyczna między pacjentem a osobami świadczącymi opiekę zdrowotną. Liczne badania wykazały, że wdrożenie PCC do praktyki przyczynia się do poprawy wyników opieki, lepszego wykorzystania zasobów, obniżenia kosztów i zwiększenia zadowolenia pacjentów z opieki. Celem tego artykułu jest zaprezentowanie założeń modelu opieki skoncentrowanej na pacjencie, korzyści i barier we wdrażaniu do systemu opieki zdrowotnej.

ABSTRACT

The Patient-Centered Care (PCC) model has been recognised in many countries as a standard approach in healthcare to improve its quality. The essence of PCC is to respect the values, experiences, needs and preferences of the patient in planning, coordinating and providing care. Therapeutic relationship between the patient and the healthcare providers is at the core of this model. Numerous studies have shown that implementing PCC into the practice contributes to improved care results, better use of resources, lower costs and increased satisfaction of patients with healthcare. The aim of this article is to present the assumptions of the patient-centered care model as well as the benefits and barriers in implementing this model into the health care system. 

Czytaj więcej Następne

Patrycja Zurzycka, Katarzyna Wojtas, Grażyna Puto

Sztuka Leczenia, Tom 37, Numer 1, Tom 37 (2022), s. 43-50

https://doi.org/10.4467/18982026SZL.22.005.15996

Niepełnosprawni intelektualnie doświadczają stygmatyzacji, są dyskryminowani i często nie decydują o własnych sprawach. W opiece nad osobami niepełnosprawnymi intelektualnie w szczególny sposób należy zwrócić uwagę na poszanowanie ich godności i podmiotowości. Celem pracy jest podkreślenie wagi poszanowania godności i podmiotowości dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie oraz znaczenia komunikowania się z nimi. Artykuł powstał na podstawie analizy piśmiennictwa dotyczącego zagadnień niepełnosprawności intelektualnej. Analiza piśmiennictwa wskazuje, że tematyka niepełnosprawności intelektualnej dotyczy podmiotowości i godności osoby, barier w komunikowaniu się z otoczeniem, w tym z personelem medycznym w środowisku szpitalnym. Prowadzenie badań w zakresie opieki nad osobami z niepełnosprawnością intelektualną jest niezbędne. Ponadto istnieje konieczność organizacji szkoleń dla wszystkich członków zespołu terapeutycznego, zwłaszcza w obszarze zagadnień komunikacji z osobami z niepełnosprawnością intelektualną.

ABSTRACT

People with intellectual disabilities experience stigma and discrimination. In caring for people with intellectual disabilities, special attention should be paid to respecting their dignity and subjectivity. The aim of this study is to emphasize the importance of respecting the dignity and subjectivity of adults with intellectual disabilities and the importance of communicating with them. The paper is based on a literature analysis of intellectual disability issues. The literature analysis indicates that the subject of intellectual disability concerns the subjectivity and the dignity of the people as well as the barriers to communication with the environment and medical personnel. It is fundamental to conduct research into care of people with intellectual disabilities. In addition, there is a need to organize training for all members of the therapeutic team, especially in the area of communication issues with people with intellectual disabilities.

Czytaj więcej Następne

Ryszard Praszkier

Sztuka Leczenia, Tom 37, Numer 1, Tom 37 (2022), s. 51-66

https://doi.org/10.4467/18982026SZL.22.006.15997

Artykuł jest prezentacją historii idei i praktyki doc. dr hab. n. med. Kazimierza Jankowskiego w 50-lecie utworzenia przez Niego ośrodka, znanego pod nazwą „Synapsis”. Przedstawione są kolejne zmiany i poszerzenia metod pracy z pacjentami, badanie skuteczności tych metod oraz rozwój towarzyszącej im idei. Ukazana jest droga od stosowania metod psychokorekcyjnych skoncentrowanych na jednostce do rozszerzenia na rodzinę, a następnie na środowisko. Zaprezentowany jest – nowatorski w latach 70. XX wieku – model psychoprofilaktyki środowiskowej. Równolegle dokumentowana jest przechodzeniem od pracy na oddziale zamkniętym do leczenia w trybie otwartym, a w następnym kroku – do psychiatrii środowiskowej.

ABSTRACT

This article presents the history of Prof. Kazimierz (Kaz) Jankowski M.D., Ph.D. ideas and their implementation, on the 50th anniversary of him creating the “Synapsis Center.” Subsequent modifications, expansion of therapeutic methods and projects for measuring their effectiveness, as well as their conceptual development are presented. The path from the therapy focused on the individual through one expanding the focus to the family as well, and finally –to the environment is delineated. Moreover, the comprehensive environmental prevention system of Jankowski and the “Synapsis”team which was innovative in the 1970s is shown. Simultaneously, a way from in-patient to out-patient model of therapy is documented.

Czytaj więcej Następne

Angelika Doroszewska, Marlena Czuryszkiewicz, Aleksandra Byra, Julia Chołuj, Kinga Bielak, Agnieszka Pieczykolan

Sztuka Leczenia, Tom 37, Numer 1, Tom 37 (2022), s. 67-75

https://doi.org/10.4467/18982026SZL.22.007.15998

Ciąża w bliźnie po cięciu cesarskim stanowi poważny problem medyczny, zagrażający życiu kobiety. Pomimo szeroko rozwiniętej diagnostyki ciąże ektopowe w bliźnie zdarzają się stosunkowo często. Rozpoznania ciąży ektopowej najczęściej dokonuje się w siódmym tygodniu ciąży. Może ona przebiegać bezobjawowo lub charakteryzować się ostrym bólem w podbrzuszu. Stopień rozpowszechnienia badań ultrasonograficznych odzwierciedla wzrost rozpoznawalności ciąż zaimplantowanych w bliźnie po cięciu cesarskim. Podczas rutynowego badania ultrasonograficznego nieciężarnej macicy u kobiet, z co najmniej jednym cięciem cesarskim w wywiadzie, nieprawidłowość w obrębie blizny występuje z częstością 24–70%. Z uwagi na całkowitą liczbę cięć cesarskich i odsetek nieprawidłowego tworzenia się blizny po cięciu cesarskim problem ten dotyczy dużej grupy pacjentek. Z powodu wysokiego ryzyka wystąpienia wstrząsu nie zaleca się postępowania wyczekującego. W leczeniu ciąży ektopowej w bliźnie lekiem z wyboru jest metotreksat.

 

ABSTRACT

Pregnancy in the scar after cesarean section is a serious medical problem, threatening woman’s life.Despite the wide development of diagnostics, ectopic pregnancies in the scar are relatively common. The diagnosis of cesarean scar ectopic pregnancies is usually made at seven weeks of gestation. It may be asymptomatic or characterised by sharp pain in the lower abdomen. The prevalence of ultrasound reflects the increased diagnosis of pregnancies implanted in the cesarean section scar. During the routine ultrasound examination of the nonpregnant uterus in women with a history of at least one cesarean section, an abnormality in scar occurs with a frequency of 24–70%. Given the total number of cesarean sections and the rate of abnormal cesarean scar formation, this problem affects a large group of patients. Expectant management is not recommended because of the high schock risk. For the treatment of cesarean scar ectopic pregnancy, methotrexate is the drug of choice.

Czytaj więcej Następne