Stereotyp zakonu jezuitów w opiniach serbskich i bułgarskich elit XIX wieku
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEStereotyp zakonu jezuitów w opiniach serbskich i bułgarskich elit XIX wieku
Data publikacji: 22.06.2020
Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne, 2020, Tom XXIX, s. 41 - 51
https://doi.org/10.4467/2543733XSSB.20.004.12191Autorzy
Stereotyp zakonu jezuitów w opiniach serbskich i bułgarskich elit XIX wieku
Replication of the Stereotype of the Jesuit Order in the Opinions of Serbian and Bulgarian Elites of the 18th–19th Centuries
The article attempts to answer the questions: when and why among the Serbian and Bulgarian elites of the 19th century was there a black Jesuit legend that reproduced the negative image of the order that existed in Europe as early as in 16th century. Referring to the activities of the Jesus Societyand the atmosphere of hostility created around them in Europe, stigmatizing the image of the order has been shown to be rooted within the language and reproduced in lexicographic publications and selected texts of several Serbian and Bulgarian artists. In the context of historical conditions, the anti-Catholicism of the Orthodox Church was shown, for which the Jesuits became the new enemy, who did not conduct any mission neither in Bulgaria nor in Serbia in the 19th century.
Hasła leksykograficzne i encyklopedyczne
Čurčić L., Rajić Jovan, [w:] Jugoslovenski književni leksikon, red. Ž. Milisavac, Novi Sad 1984, s. 688–689.
Elity (hasło), tłum. K.Ślęczka, [w:] A. Bullock, O. Stallybrass, S. Trombley, Słownik pojęć współczesnych, tłum. Zespół, Katowice 1999, s. 136.
Jezuici (hasło), [w:] Britannica. Edycja polska, t. 18, red. W. Wolarski, Poznań 2000, s. 380.
Језуити (hasło), [w:] Maла енциклопедија. Просвета, t. 1, Издавачко предузеће. Продвета, Београд 1959, t. 1, s. 573.
Йезуит (hasło), [w:] Българска енцилопедия, red. Н. Г. Данчовъ, И. Г. Данчовъ, София 1936, s. 522.
Йезуитски орден (hasło), [w:] Кратка българска енциклодепдия, t. 2, София 1964, s. 557.
Milutinović K., Branković Đorđe, grof, [w:] Jugoslovenski književni leksikon, red. Ž. Milisavac, Novi Sad 1984, s. 79.
Wydawnictwa źródłowe
J. S. Obchody tysiącznej rocznicy zgonu św. Metodego, „Przegląd Powszechny” 1885, nr 6, s. 453–561.
Jubileji crkve sv. Petra apost. u Beogradu, „Blagovest” 1981, nr 1.
Караџић В. С., Cрби сви и свуда, [w:] Црна Гора и Бока Которска.Ковчежић за историју, језик и обичаје Срба сва три закона, Београд 1972.
Караџић В. С., „Утик III језикословни” од М. Светића, [w:] Дела, t. 2, Критике и полемике, избор и ред. Ђ. Гавела, Нови Сад–Београд 1969, s. 261–265.
Костић Л., Поговор, [w:] Idem, Из мога живота, ред. поговор, М. Лесковац, Београд 1988, s. 149.
Мажовски И., Реч на Исаија Радев Мажовски. 18 јули 1888 г., [w:] Дoкументи за борба на македонскиот народ за самостојност и за национална држава, t. 1, red. Х. Андонов-Полјански, Скопје1981, s. 280–281.
Plany Słowian południowych i obecne ruchy polityczne w Serbii, Hercegowinie, Bośni i Czarnogórze, Lwów 1861, s. 7–8.
Stecka M., Odzyskanie niepodległości w wieku XIX. Grecya, Belgia, Włochy, Serbia, Bułgarya, Kraków 1917.
Змај Joвановић J., Француски лек, [w:] Idem, Политичке и сатиричне песме, t. 2, red. Ж. Милисавац, Нови Сад 1969, s. 206–208.
Opracowania
Dajnowicz M., Rosjanie w opiniach polskich elit prowincji północno-wschodniej w pierwszym dwudziestoleciu XX wieku, [w:] Obrazy Rosji i Rosjan w Polsce od końca XIX wieku do początku XXI stulecia. Myśl polityczna. Media. Opinia publiczna, red. E. Kirwiel, E. Maj, E. Podgajna, Lublin 2011, s. 163–177.
Minczew G., „Watykańscy szpiedzy” i zdrajcy narodu w XIX wieku w Bułgarii, [w:] Obraz zdrajcy i szpiega w kulturach słowiańskich, red. T. Dąbek-Wirgowa, A. Z. Makowiecki, Warszawa 1999, s. 105–122.
Moroz-Grzelak L., Bracia Słowianie. Wizje wspólnoty a rzeczywistość, Warszawa 2011.
Moroz-Grzelak L., „Epopeja Jezuitów” w dawnej stolicy wezyrów. Gimnazjum w Trawniku, „Balcanica Posnaniensia 2018, t. XXV, s. 101–111.
Moroz-Grzelak L., Bułgarzy w pismach ks. Pawła Smolikowskiego CR w świetle idei „zjednania Kościołowi Słowiańszczyzny”, [w:] Ks. Paweł Smolikowski CR: Życie dla Boga, Kościoła i społeczeństwa, red. W. Mleczko, Kraków 2019, s. 135–154.
Szaeffer J., Historia Misji Bułgarskiej Zgromadzenia Zmartwychwstańców Pana Naszego Jezusa Chrystusa, „Zeszyty Historyczno‑T eologiczne” 1999, nr 4–5, s. 159–185.
Sztumski J., Elity ich miejsce i rola w społeczeństwie, Katowice–Warszawa 2003.
Thomson O., Historia propagandy, tłum. Stanisław Głąbiński, Warszawa 2001.
Znamierowski C., Elita i demokracja, Poznań 1946.
Informacje: Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne, 2020, Tom XXIX, s. 41 - 51
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Stereotyp zakonu jezuitów w opiniach serbskich i bułgarskich elit XIX wieku
Replication of the Stereotype of the Jesuit Order in the Opinions of Serbian and Bulgarian Elites of the 18th–19th Centuries
Instytut Slawistyki PAN
Publikacja: 22.06.2020
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1178
Liczba pobrań: 1184