FAQ

Okoliczności rozpoczęcia w Krakowie w sierpniu 1596 r. pertraktacji w sprawie zawiązania przez papieża Klemensa VIII antytureckiej Ligi Świętej

Data publikacji: 22.06.2020

Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne, 2020, Tom XXIX, s. 29 - 40

https://doi.org/10.4467/2543733XSSB.20.003.12190

Autorzy

Janusz Smołucha
Uniwersytet Ignatianum w Krakowie, Mikołaja Kopernika 26, Kraków
ul. Mikołaja Kopernika 26, Kraków, Polska
https://orcid.org/0000-0003-2633-7093 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Okoliczności rozpoczęcia w Krakowie w sierpniu 1596 r. pertraktacji w sprawie zawiązania przez papieża Klemensa VIII antytureckiej Ligi Świętej

Abstrakt

The Background of the Negotiations Concerning the Establishment of the Anti-Turkish Holy League Initiated by Pope Clement VIII in Krakow in August 1596

The article deals with the circumstances behind the negotiations in Krakow in the summer of 1596, the aim of which was to form the Holy League against Turkey under the auspices of Pope Clement VIII. Both the representatives of the Polish Sejm and Senate as well as the delegates of Emperor Rudolf II Habsburg gathered there together to discuss the matter. The Pope, on his part, sent Cardinal Enrico Caetani, elevated to the rank of legatus de latere, with the mission to preside over and facilitate the negotiations. One of the many challenges faced by the congress, which brought together a number of significant political and religious leaders, was to ease  he tensions between Poland and Austria and focus their efforts on the idea of war against Turkey. In order to present the background and the course of these consultations, the authors draws extensively from both Polish and foreign primary sources, including the ones housed in the collections of the Vatican Archive and the Vatican Library. The most valuable of them is The Diary written by Paolo Mucante, who accompanied Cardinal Caetani Giovanni throughout his journey. As a keen observer, with a sharp eye for cultural, religious and political differences, Mucante left a captivating description of peoples, customs and events to posterity.

Bibliografia

Źródła:

Acta Nuntiaturae Polonae, t. XV/1, wyd. L. Jarmiński, Kraków 2000.

Archivio Caetani Roma, ms 62/57.

Archivum Apostolicum Vaticanum: Segr. Stato, Nunz. Diverse 273; Fondo Pio 114; Fondo Pio

Bibliotheca Apostolica Vaticana, Barb. lat. 5189.

Bibliotheca Apostolica Vaticana, Mss. Chigi M.I.12

Bibliotheca Apostolica Vaticana, Urb. lat. 859, f. 339–356.

Biblioteca Casanatense Roma, ms. 1562.

Biblioteca Casanatense Roma, ms. 1563.

Biblioteca Casanatense Roma, ms. 1565.

Niemcewicz J. U., Zbiór pamiętników historycznych o dawnej Polszcze, t. 2, Warszawa 1822.

Vanozzi B., Lettere miscellanee, nelle quali si contengono molte Azioni importantissime della Legazione di Monsignore Illustrissimo Caetano Legato a Latere di Nostro Signore in Polonia, Venetia 1606.

Wereszczyński J., Ekscytarz… do podniesienia wojny świętej przeciwko Turkom i Tatarom, jako głównym nieprzyjacielom wszystkiego chrześcijaństwa, Kraków 1592.

45 BAV, Barb. lat. 5189, f. 68r–69v; J. W. Woś, Itinerario in Polonia del 1596 di Giovanni Mucante cerimoniere pontificio, s. 65–66.

Wereszczyński J., Pobudka na Jego cesarską Miłość Wszystkiego Chrześcijaństwa, jako też na Jego K.M. Króla Polskiego. Tudzież też na Jaśnie Oświeconego Kniazia Wielkiego Moskiewskiego, do podniesienia wojny świętej spólną ręką przeciw Turkom i Tatarom, Wilno 1594.

Wereszczyński J., Publika… tak ze strony fundowania szkoły rycerskiej synom koronnym na Ukrainie, jako też Krzyżakom według reguły maltańskiej, Kraków 1594.

Literatura:

Barbiche B., De Dainville-Barbiche S., Les légats „a latere» en France et leurs facultés aux XVIe et XVIIe siècles, „Archivum Historiae Pontificiae”, 23, 1985, s. 101–161.

Barbiche B., De Dainville-Barbiche S., Les légats a latere à l’epoque moderne et le personnel des légations, [w:] Bulla, Legatus, Nuntius. Études de diplomatique et de diplomatie pontificales (XIIIe–XVIIe siècle), red. B. Barbiche, Paris 2007, s. 284–293. 

Besala J., Stefan Batory, Warszawa 1992.

de Boûard M., Sixte-Quint, Henri IV et la Ligue. La légation du cardinal Caetani en France (1589–1590), „Revue des questions historiques”, 60, 1932, s. 59–140.

Caetani G., Domus Caietana. Storia documentata della famiglia Caetani. Il Cinquecento, t. 2, Sancasciano Val di Pesa 1933.

Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 16, Roma 1973, s. 135–136.

Dopierała K., Stosunki dyplomatyczne Polski z Turcją za Stefana Batorego, Warszawa 1986.

Feldkamp M. F., La diplomazia pontificia, Milano 1998.

Finkel C., The Administration of Warfare. The Ottoman Military Campaigns in Hungary (1593–1606), Wien 1988.

Frejek N., Krzysztof Warszewicki, [w:] Christian-Muslim Relations. A Bibliographical History, t. 8, Leiden–Boston 2016.

de L’Epinois H., La légation du cardinal Caetani en France, „Revue des questions historiques”, 30, 1881, s. 60–525.

Gölner C., Turcica – Die europäischen Türkendrucke des XVI. Jahrhunderts, t. 1, Bucuresti 1961; t. 2, Baden-Baden 1968; t. 3, Baden-Baden 1978.

Gruszecki S., Miński Stanisław, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 21, Wrocław–Warszawa–Kraków 1976, s. 320–322.

Halecki O., Dymitr Chalecki, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 3, Kraków 1937, s. 247–249.

Jačov M., Europa i Osmanie w okresie Lig Świętych. Polska między Wschodem a Zachodem, Kraków 2003.

Jaitner K., Die Hauptinstruktionen Clemens‘ VIII. für die Nuntien und Legaten an den europäischen Fürstenhofen (1592–1605), t. 1, Tübingen 1984.

Jarmiński L., La Polonia di fronte ai tentativi per una lega antiturca sotto Clemente VIII, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 39, 1995, s. 107–116.

Jarmiński L., Trudne starania o wysłanie posła Zygmunta III Wazy z obediencją do papieża Klemensa VIII, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 61, 1997, s. 169–174.

Lepszy K., Mikołaj Firlej, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 7, Kraków 1948, s. 12–15.

Lulewicz H., Sapieha Lew, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 35, Warszawa–Kraków 1994, s. 84–105.

Maniewska D., Goślicki Wawrzyniec, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 8, Wrocław 1959, s. 379–382.

Manfroni C., La legazione del cardinal Caetani in Francia (1589–1590), „Rivista storica italiana”, 10, 1893, s. 90–270.

Marshall P., The Mercurial Emperor. The Magic Circle of Rudolf II in Renaissance Prague, London 2007.

Niederkorn J. P., Die europäischen Mächte und der „Lange Türkenkrieg” Kaiser Rudolfs II. (1593–1606), Wien 1993.

O senatorze doskonałym studia. Prace upamiętniające postać i twórczość Wawrzyńca Goślickiego, red. A. S tępkowski, Warszawa 2009.

Pyłypenko W., W obliczu wroga. Polska literatura antyturecka od połowy XV do połowy XVII wieku, Oświęcim 2016.

Sas J., Układy o Ligę przeciw Turkom za Zygmunta III, „Przegląd Powszechny”, 63, 1899.

Setton K. M., Venice, Austria and Turks in the Seventeenth Century, Philadelphia 1991.

Setton K. M., Western Hostility to Islam and Prophecies of Turkish Doom, Philadelphia 1992.

Sikorski J., Problematyka walki z Turkami w polskiej literaturze wojskowej i politycznej XVI–XVII w., „Studia i M ateriały do Historii Wojskowości”, 27, 1984, s. 147–156.

Spieralski Z., Awantury mołdawskie, Warszawa 1967.

Stępkowski A., Wawrzyniec Grzymała Goślicki – życie i działalność, „Prawo Kanoniczne”, 42/1–2, 1999, s. 225–241.

Tazbir J., Najnowsze spory o polskie przedmurze 1939–1992, „Kwartalnik Historyczny”, 4 (1993), s. 251–264.

Tazbir J., Polska przedmurzem Europy, Warszawa 2004.

Tazbir J., Polskie przedmurze chrześcijańskiej Europy. Mity a rzeczywistość historyczna, Warszawa 1987.

Tazbir J., Węgry jako symbol i przestroga w literaturze staropolskiej, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 36 (1991), s. 147–161.

The Turk and islam in the Western Eye (1450–1750), ed. J. G. Harper, London–New York 2017.

Varga J. János, Europa und „Die Vormauer des Christentums”, [w:] Europa und die Türken in der Renaissance, red. B. Guthmüller, W. Kühlmann, Tübingen 2000.

Wielkopolski Słownik Biograficzny, red. A. Gąsiorowski, Jerzy Topolski, Warszawa–Poznań 1981, s. 215–216.

Wierzbicki L., Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej, Warszawa 2017.

Woś J. W., Istruzione al cardinale Enrico Caetani per la sua missione in Polonia negli anni 1596–1597, „Annali della Scuola Normale Superiore di Pisa. Classe di Lettere e Filosofia”, Serie III, 6/3, 1976, s. 929–953.

Woś J. W., Itinerario in Polonia del 1596 di Giovanni Mucante cerimoniere pontificio, Roma 1981.

Informacje

Informacje: Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne, 2020, Tom XXIX, s. 29 - 40

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Okoliczności rozpoczęcia w Krakowie w sierpniu 1596 r. pertraktacji w sprawie zawiązania przez papieża Klemensa VIII antytureckiej Ligi Świętej

Angielski:

The Background of the Negotiations Concerning the Establishment of the Anti-Turkish Holy League Initiated by Pope Clement VIII in Krakow in August 1596

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-2633-7093

Janusz Smołucha
Uniwersytet Ignatianum w Krakowie, Mikołaja Kopernika 26, Kraków
ul. Mikołaja Kopernika 26, Kraków, Polska
https://orcid.org/0000-0003-2633-7093 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Ignatianum w Krakowie, Mikołaja Kopernika 26, Kraków
ul. Mikołaja Kopernika 26, Kraków, Polska

Publikacja: 22.06.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Janusz Smołucha (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski