Wybrane aspekty działalności Polonii harbińskiej w latach 1931–1937 w świetle prasy polonijnej: „Dalekiego Wschodu”, „Listów Harbińskich”, „Tygodnika Polskiego” oraz „Kwartalnika Wschód”
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEWybrane aspekty działalności Polonii harbińskiej w latach 1931–1937 w świetle prasy polonijnej: „Dalekiego Wschodu”, „Listów Harbińskich”, „Tygodnika Polskiego” oraz „Kwartalnika Wschód”
Data publikacji: 31.03.2020
Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2020 (XLVI), Nr 1 (175), s. 161 - 185
https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.20.008.11799Autorzy
Wybrane aspekty działalności Polonii harbińskiej w latach 1931–1937 w świetle prasy polonijnej: „Dalekiego Wschodu”, „Listów Harbińskich”, „Tygodnika Polskiego” oraz „Kwartalnika Wschód”
Selected aspects of the activities of the Harbin Polish in the years 1931–1937 according to the Polish press: “Daleki Wschód” [Far East], “Listy Harbińskie” [Letters from Harbin], “Tygodnik Polski” [Polish Weekly] and “Kwartalnik Wschód” [Quarterly East]
The aim of the article is to present a picture of the Polish Diaspora in Harbian which emerges from the Polish press. For the end dates, the year 1931 was chosen – the beginning of annexation of Manchuria by the Kwantung Army, and the end date was the year 1937 – The beginning of the Second Sino-Japanese War.
The main sources are the three most important Polish newspapers: published by the association “Gospoda Polska” [Polish Inn] – “Listy Harbińskie” [Letters from Harbin] “Daleki Wschód” [Far East] and edited by Polish, Catholic clerics: “Tygodnik Polski” [Polish Weekly]. The supplementary source is issued in Warsaw: “Kwartalnik Wschód” [Quarterly East], which is closely linked to the first two titles.
In writing about the activities of the local Polish community in Harbin, the Polish press mostly focused on such aspects as: educational and cultural activities, in the case of the “Listy harbińskie”, “Daleki Wschód” and “Kwartalnik Wschód” and religious-cultural issues, in the case of “Tygodnik Polski”. All numbers devoted a considerable amount of space to the charitable activities of the local Polonia. From reading the sources, we can also deduce that both patriotism and piety were important for the members of Harbińska Polonia, as well as openness to other cultures.
However, the press lacks direct mention of the repressions which could have touched the members of the Polish community in Harbin by the occupying authorities of the city.
Keywords: Harbin, the Polish Diaspora, the press, charity activities
Streszczenie
Celem artykułu jest przedstawienie obrazu Polonii harbińskiej, jaki wyłania się z polonijnej prasy. Za daty krańcowe wybrano rok 1931 – początek aneksji Mandżurii przez Armię Kwańtuńską oraz rok 1937 – początek II wojny chińsko-japońskiej.
Głównymi źródłami są trzy najważniejsze gazety polonijne: wydawane przez Stowarzyszenie „Gospoda Polska” – „Listy Harbińskie” i „Daleki Wschód” oraz redagowany przez polskich, katolickich duchownych: „Tygodnik Polski”. Źródłem uzupełniającym jest wydawany w Warszawie: „Kwartalnik Wschód”, ściśle powiązany z dwoma pierwszymi tytułami.
Prasa polonijna, pisząc o działalności tutejszej społeczności polskiej, najbardziej skupiała się na takich aspektach jak: działalność oświatowo-kulturalna, w przypadku „Listów Harbińskich”, „Dalekiego Wschodu” i „Kwartalnika Wschód” oraz religijno-kulturowa, w przypadku „Tygodnika Polskiego”. Wszystkie numery wiele miejsca poświęcały działalności charytatywnej tutejszej Polonii. Z lektury źródła możemy także wywnioskować, że członków Polonii harbińskiej cechował zarówno patriotyzm, jak i pobożność, a także otwartość na inne kultury.
W prasie brakuje jednak bezpośrednich wzmianek o represjach, które mogłyby spotkać członków Polonii harbińskiej, ze strony władz okupacyjnych miasta.
Bruski J. (2010), Między prometeizmem a Realpolitik. II Rzeczpospolita wobec Ukrainy Sowieckiej 1921–1926, Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.
Czajewski J. (2015), Polacy w Mandżurii, Szczecin, s. 1–19.
Faryńska A. (2012), Relacje Polaków z innymi narodowościami w wielokulturowym Harbinie w kontekście współpracy naukowej i kulturalnej, w: Winiarz A. (red.), Konstanty Symonolewicz – orientalista, dyplomata, opiekun Polonii Mandżurskiej, Szczecin: Książnica Pomorska, s. 78–86.
Grochowski K. (1928), Polacy na Dalekim Wschodzie, Harbin: Stowarzyszenie „Gospoda Polska”.
Kajdański E. (2013), Wspomnienia z mojej Atlantydy, Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
Kałuski M. (2001), Polacy w Chinach, Warszawa: Instytut wydawniczy PAX.
Kil J., Graczyk K. (2013), Kolonia polska w Mandżurii – analiza historycznoprawna, „Z Dziejów Prawa”. T. 6 (14), Katowice, s. 105–126.
Michalewicz K. (2018), Obraz sytuacji politycznej w Harbinie w latach 1932–1936 świetle wspomnień Polonii harbińskiej oraz „Listów Harbińskich” i „Dalekiego Wschodu”, „Studia Erasmiana”, nr 12. Orient daleki i bliski, s. 345–366.
Misiurek J. (1977), Z dziejów duszpasterstwa Polonijnego w Harbinie (1926–1949), „Studia Polonijne”, t. 2, s. 307–325.
Neja J. (2002), Polacy w Mandżurii, „Komentarze Historyczne”, nr 3, s. 34–41.
Olenkowicz P. (2008), Tożsamość narodowa Polonii harbińskiej, w: Furier, A. (red.), Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23–24 października 2008 r., Szczecin: Książnica Pomorska, s. 155–168.
Polacy w Mandżurii – Poles in Manchuria (1897–1949), (2015), Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Skóra W. (2008), Organizacja i pierwszy okres działalności polskich konsulatów w Harbinie i Władywostoku w latach 1920–1924, w: Furier A. (red.), Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Szczecinie w dniach 23–24 października 2008 r., Szczecin, Książnica Pomorska, s. 75–100.
Winiarz A. (1986), Bibliografia prasy polskiej na Dalekim Wschodzie w latach 1917–1949, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, nr 25/1, s. 125–135.
Winiarz A. (2001), Wychowanie fizyczne i sport w życiu Polonii Mandżurskiej, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Pedagogika”, t. 20, s. 351–361.
Yong Deog K. (2001), Kolonia polska w Mandżurii 1897–1949, Kraków: Wydawnictwo Promocji Powiatu, Miasta i Gminy PROMO.
Źródła
„Listy Harbińskie” nr 1019 [1931–1932]
„Głos Studenta”, nr 5 i 7 [1932–1933]
„Daleki Wschód”, nr 20–66 [1932–1935]
„Tygodnik Polski”, nr 491 – 29/791[1931–1937]
„Kwartalnik – Wschód”, nr 3–13 [1931–1934]
„ISKRY – Ilustrowany Tygodnik dla młodzieży”, nr 12, R. V [5 marca 1927]
Informacje: Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2020 (XLVI), Nr 1 (175), s. 161 - 185
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Wybrane aspekty działalności Polonii harbińskiej w latach 1931–1937 w świetle prasy polonijnej: „Dalekiego Wschodu”, „Listów Harbińskich”, „Tygodnika Polskiego” oraz „Kwartalnika Wschód”
Selected aspects of the activities of the Harbin Polish in the years 1931–1937 according to the Polish press: “Daleki Wschód” [Far East], “Listy Harbińskie” [Letters from Harbin], “Tygodnik Polski” [Polish Weekly] and “Kwartalnik Wschód” [Quarterly East]
Uniwersytet Wrocławski, Instytut Historyczny
Publikacja: 31.03.2020
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Polski