FAQ

Granica jako zasób, granica jako wehikuł czasu. Społeczne reprezentacje diaspor na pograniczu rosyjsko-chińskim

Data publikacji: 10.2023

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2023 (XLIX), Nr 2 (188), s. 139 - 158

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.23.020.18634

Autorzy

Zbigniew Szmyt
Adam Mickiewicz University in Poznań
https://orcid.org/0000-0001-6658-0317 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Granica jako zasób, granica jako wehikuł czasu. Społeczne reprezentacje diaspor na pograniczu rosyjsko-chińskim

Abstrakt

Jednym z efektów rosyjskiej wojny domowej (1917–1922) była emigracja na niespotykaną wcześniej skalę. Z azjatyckiej części Rosji masowo emigrowali też przedstawiciele rodzimych mniejszości narodowych i etnicznych. Emigranci ci stworzyli szereg diaspor zamieszkujących strefy pograniczne z ZSRR. Władza radziecka traktowała te społeczności jako wrogie, a hermetyczny charakter sowieckiej granicy sprawiał, że kontakt pomiędzy diasporami a krajem pochodzenia był znikomy. Wraz z rozpadem ZSRR i otwarciem granic diaspory zaczęły odgrywać ważną rolę w tzw. odrodzeniu etnicznym mniejszości w Rosji. Inkorporacja dotychczas demonizowanych, nielojalnych i wrogich pogranicznych społeczności wymagała wprowadzenia nowych dyskursów i reprezentacji w lokalnych historiach publicznych. Na przykładzie buriackiej diaspory w Chinach artykuł pokazuje proces włączania diaspor w pole polityki etnicznej na Syberii i negocjowania ich statusu społecznego we współczesnej Rosji.
 

The Border as a Resource, the Border as a Time Machine. Social Representations of Diasporas on the Sino-Russian Frontier

These emigrants created a number of diasporas inhabiting the border zones with the USSR. The Soviet authorities treated these communities as hostile, and the hermetic nature of the Soviet border meant that contact between the diasporas and the country of origin was negligible. With thecollapse of the USSR and the opening of the borders of the diaspora, they began to play an essential role in the so-called ethnic revival of minorities in Russia. The incorporation of previously demonized, disloyal, and hostile frontier communities required the introduction of new discourses and representations in local public histories. On the example of the Buryat diaspora in China, the article shows the process of including diasporas in the field of ethnic politics in Siberia and negotiating their social status in contemporary Russia.

Bibliografia

Baldano M. (2012). People of the Border: The Destiny of the Shenehen Buryats, w: F. Billé, G. Delaplace, C. Humphrey (red.), Frontier Encounters: Knowledge and Practice at the Russian, Chinese and Mongolian Border, Cambridge: Open Book Publisher, 183–198.

Baldano M., Dyatlov V. (2018). The Shenekhen Buryat Diaspora in the Socio-Political Discussions of Modern Buryatia, Journal of Siberian Federal University. Humanities & Social Sciences 11, 1826–1844.

Bauman Z. (2018). Retrotopia. Jak rządzi nami przeszłość, przeł. K. Lebek, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Billé F., Humphrey C. (2021). On the Edge: Life Along the Russia-China Border, Massachusetts: Harvard University Press.

Breslavsky A. (2012). Post-Soviet Ulan-Ude: Content and Meaning of a New Urban Idea, Inner Asia, 14(2), 299–317. DOI: https://doi.org/10.1163/22105018-90000006.

Bulag U. (2010). Collaborative Nationalism: The Politics of Friendship on China’s Mongolian Frontier, Lanham: Rowman & Littlefield Publishers.

Cohen R. (2008). Global Diasporas: An Introduction, London, New York: Routledge.

Comaroff J., Comaroff J. 2011, Etniczność sp. z o.o., przeł. W. Usakiewicz, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Diener, A. (2005). Problematic Integration of Mongolian-Kazakh Return Migrants in Kazakhstan, Eurasian Geography and Economics, 46(6), 465–478. DOI: https://doi.org/10.2747/1538-7216.46.6.465.

Fabian J. (2002). Time and the Other: How Anthropology Makes Its Object, New York: Columbia University Press.

Faist T. (2010). O transnarodowym przetwarzaniu granic, przestrzeni i mechanizmów społecznych, w: Ł. Krzyżowski, S. Urbańska (red.) Mozaiki przestrzeni transnarodowych. Teorie – metody – zjawiska, Kraków: Nomos, 29–48.

Gill G. (2013). Political Symbolism and the Fall of the USSR, Europe–Asia Studies, 65(2), 244–263. DOI: https://doi.org/10.1080/09668136.2012.759714.

Golik K. (2021). Adaptacja Mongołów do chińskiego systemu politycznego. Formy autonomii, elity i procesy społeczne, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.

Hastrup K. (2008). Droga do antropologii. Między doświadczeniem a teorią, przeł. E. Klekot, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Hann C. (1998). Postsocialist Nationalism: Rediscovering the Past in Southeast Poland, Slavic Review, 57(4), 840–863. DOI: https://doi.org/10.2307/2501049.

Humphrey C. (1992). The Moral Authority of the Past in Post-Socialist Mongolia, Religion, State and Society, 20 (3–4), 375–389. DOI: https://doi.org/10.1080/09637499208431566.

Larin A. (2009). Kitajskie migranty v Rossii. Istoriâ i sovremennost’, Moskva, Vostočnaâ kniga. Moscovici S. (2011). An Essay on Social Representations and Ethnic Minorities, Social Science Information, 50(3–4), 422–461. DOI: https://doi.org/10.1177/05390184114110.

Namsaraeva S. (2012). Ritual, Memory and the Buriad Diaspora Notion of Home, w: F. Bille, G. Delaplace, C. Humphrey (eds), Frontier Encounters: Knowledge and Practice at the Russian, Chinese and Mongolian Border, Chapter: Ritual, Memory and the Buriad Diaspora Notion of Home, Cambridge Open Book Publishers, 137–163.

Nowicka E. (2020). Kazakh Homecomings: Between Politics, Culture and Identity, Central and Eastern European Migration Review, 9 (2), 109–123. DOI: https://doi.org/10.17467/ceemr.2019.14.

Nowicka E. (2018). Odgrywanie etniczności: tradycja odnaleziona i buriackie etnofestiwale, w: K. Broniecka-Olszewska, I. Kabzińska, O. Tangad (red.), Lokalne i globalne perspektywy azjanistyczne: księga jubileuszowa dla Profesora Sławoja Szynkiewicza, Warszawa: PAN, 203–2012.

Novak M. (1996). Unmeltable Ethnics. Politics and Culture in American Life, London, New York: Routledge.

Kitajskie… (2004). Kitajskie burâty vozvraŝaûtsâ na rodinu, Nomer Odin, 2.06.2004.

Peshkov I. (2017). In the Shadow of „Frontier Disloyalty” at Russia-China-Mongolia Border Zones, History and Anthropology, 28(4), 429–444. DOI: https://doi.org/10.1080/02757206.2017.1351358.

Peshkov I. (2018). The Trade Town of Manzhouli Trust Created and Undermined, in: C. Humphrey, (ed.), Trust and Mistrust in the Economies of the China-Russia Borderlands, Amsterdam: Amsterdam University Press, 121–142.

Quijad J. (2019). Buddhists, Shamans, and Soviets: Rituals of History in Post-Soviet Buryatia, New York: Oxford University Press.

Rakowski T. (2019). Przepływy, współdziałania, kręgi możliwego. Antropologia powodzenia, Warszawa: Wydawnictwo: obraz/słowo terytoria.

Sanžieva T. (2005). Formirovanie hozâistvennogo kompleksa lokal’noy Burâtskoj etničeskoj obŝiny v Kitae, w: T. Sanzhieva (red.), Lokal’nye osobennosti buâtskoj etničeskoj obŝiny Vnutrennej Mongolii Kitayskoj Narodnoj Respubliki, Ulan-Udè: Izdatel’stvo BGU, 26–45.

Szmyt Z. (2021). W stronę etnopolityki: transformacja praktyk politycznych na Syberii Wschodniej, w: K. Marciniak, A. Chwieduk (red.) Od polinezyjskich mitów do antropologii medycyny. Tom dedykowany Profesor Danucie Penkali-Gawęckiej, Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga, 49–65.

Szmyt Z. (2020). Zbyt głośna historyczność. Użytkowanie przeszłości w Azji Wewnętrznej, Poznań: Wydawnictwo naukowe UAM.

Urbansky, S. (2012). A Very Orderly Friendship: The Sino-Soviet Border under the Alliance Regime, 1950–1960, Eurasia Border Review. Special Issue on China’s Post-Revolutionary Borders, 1940s–1960s, 3, 35–53.

Vertovec S. (1997). Three Meanings of ‘Diaspora’, Exemplified among South Asian Religions, Diaspora: A Journal of Transnational Studies, 6(3), 277–299. DOI: https://doi.org/10.3138/diaspora.6.3.277.

Wierzbicki A. (2011). Rosja. Etniczność i polityka, Warszawa: Aspra.

Informacje

Informacje: Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2023 (XLIX), Nr 2 (188), s. 139 - 158

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Granica jako zasób, granica jako wehikuł czasu. Społeczne reprezentacje diaspor na pograniczu rosyjsko-chińskim

Angielski:

The Border as a Resource, the Border as a Time Machine. Social Representations of Diasporas on the Sino-Russian Frontier

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-6658-0317

Zbigniew Szmyt
Adam Mickiewicz University in Poznań
https://orcid.org/0000-0001-6658-0317 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Adam Mickiewicz University in Poznań

Publikacja: 10.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Zbigniew Szmyt (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski