﻿Przekład eksperymentalny: techniki, formy, metajęzyki

Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz; Katarzyna Bazarnik

Przekład eksperymentalny: techniki, formy, metajęzyki

Data publikacji: 2021

Przekładaniec, 2021, Numer 43 – Przekład eksperymentalny, s. 7 - 23

https://doi.org/10.4467/16891864PC.21.026.15140

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF PDF

drukuj

Tytuły

Przekład eksperymentalny: techniki, formy, metajęzyki

Abstrakt

Experimental Translation: Techniques, Forms, Metalanguages

The aim of the article is to introduce a new series of studies on theoretical, methodological, analytical, and interpretive problems of “translation anomalies”. Functioning as a medium of artistic innovation and creative cognition, experimental literary translation has a laboratory meaning both for translators and translation, literary and cultural scholars. It allows to highlight the fundamental problems of artistic creation, the theory of literature, the theory of artistic translation and the theory of intercultural communication. On the one hand, translation experiments confirm the necessity of using interdisciplinary research instruments; on the other hand, they show translation as a fundamental metaphor that describes the innovative and dynamic nature of technology.

Słowa kluczowe

przekład eksperymentalny, literatura eksperymentalna, liberatura (literatura totalna), przekład nowomedialny, autokomentarz; experimental translation, experimental literature, liberature (total literature), new media translation, self-commentary

experimental translation, experimental literature, liberature (total literature), new media translation, self-commentary

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Bachmann-Medick, Doris. 2012. Cultural Turns. Nowe kierunki w naukach o kulturze, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa: Oficyna Naukowa.

Balcerzan, Edward. 2007. Wstęp do pierwszego wydania, w: E. Balcerzan, E. Rajewska (red.), Pisarze polscy o sztuce przekładu 1440-2005. Antologia, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 5–12.

Bartnicki, Krzysztof. 2012a. Da Capo al Fine. Warszawa: Sowa.

– 2012b. Fu wojny albo Tłumacz w wyprawie na Wschód: z kolekcji Li Fu teksty o przekładzie: między innymi o boju toczonym przez Kufu z (...) to jest dziełem gdzie indziej znanym jako Finnegans Wake Jamesa Joyce’a, Kraków: Korporacja Ha!art.

– 2014. James Joyce. F_NNEGANS _A_E : suite in the Key of μ(1939), Warszawa: Sowa.

– 2021. „Finnegans Wake as a System of Knowledge Without Primitive Terms: A Proposal Against the Paradigm of Competence in the So-called Joyce Industry”. Praca doktorska. Friedrich-Schiller-Universität Jena, https://www.db-thueringen.de/receive/dbt_mods_00049228 [dostęp: 9.09.2021].

Bartnicki, Krzysztof, Szmandra, Marcin. 2015. Finnegans Meet, Rolodex (unikat).

Bassnett, Susan. 1998. The Translation Turn in Cultural Studies, w: S. Bassnett, A. Lefevere (red.), Constructing Cultures: Essays on Literary Translation, Clevedon, Philadelphia: Multilingual Matters, s. 123–140.

Bassnett, Susan, Johnston, David. 2019. The Outward Turn in Translation Studies, „The Translator” 3, s. 181–188.

Bazarnik, Katarzyna. 2016. Liberature. A Book-bound Genre, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Bednarczyk, Anna. 2019. Analiza pretranslatorska tekstu jako pierwszy etap tłumaczenia poetyckiego, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Bruno, Cosima. 2020. Translation Poetry: The Poetics of Noise in Hsia Yü’s „Pink Noise”, w: M. Reynolds (red.), Prismatic Translation, Cambridge: Legenda, s. 173–88.

Brzostowska-Tereszkiewicz, Tamara. 2016. Przekład jako metodologia przekładu, w: P. Fast, T. Markiewka J. Pisarska (red.), Reguły gier. Między normatywizmem a dowolnością w przekładzie, Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”/ Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, s. 8–29.

– 2018. Sztuka post-przekładu, „Przekłady Literatur Słowiańskich” 9, cz. 1, s. 77–97.

Chesterman, Andrew. 2009. The Name and Nature of Translator Studies, „Hermes – Journal of Language and Communication Studies” 42, s. 13–22.

Fajfer, Zenon. 2016 [2005]. Ars Poetica (wersje polska i angielska), przeł. K. Bazarnik, Z. Fajfer, w: S. Boluk, L. Flores, J. Garbe, A. Salter (red.), Electronic Literature Collection 3, Cambridge, Massachusetts: Electronic Literature Organization, https://collection.eliterature.org/3/work.html?work=ars-poetica [dostęp: 10.09.2021].

– 2010. dwadzieścia jeden liter / ten letters, Kraków: Korporacja Ha!art.

– 2013. Ostrige, przeł. B. Rajčić, w: B. Rajčić (red.), Rečnik mlade poljske poezije, Beograd: Treći Trg, s. 221–224.

– 2013. Ostrygi, w: Z. Fajfer, Powieki, Szczecin: Forma, s. 49–55.

– 2010. Primum Mobile, w: Z. Fajfer, dwadzieścia jeden liter / ten letters, przeł. na język angielski K. Bazarnik, Z. Fajfer, Kraków: Korporacja Ha!art, CD.

– 2013. Sonetrix, w: Z. Fajfer, Powieki. Szczecin: Forma, s. 11–28.

Federman, Raymond, 2010. Podwójna wygrana jak nic, przeł. J. Kutnik, Kraków: Korporacja Ha!art.

Gentzler, Edwin. 2017. Translation and Rewriting in the Age of Post-Translation Studies, New York: Routledge.

Grzesiczak, Łukasz. 2016. „Król Ubu Translate”. Wywiad z Piotrem Mareckim i Aleksandrą Małecką, „Gazeta Wyborcza”, 18.01.2016, s. 6.

Hoffmann, Krzysztof, Kornhauser, Jakub, Sienkiewicz, Barbara, 2019. Tradycje eksperymentu / eksperyment jako doświadczenie, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Jarry, Alfred 2015. Ubu Król, przeł. z języka francuskiego za pomocą Tłumacza Google A. Małecka, P. Marecki, Kraków: Korporacja Ha!art.

Joyce, James. 2012. Finneganów tren, przeł. K. Bartnicki, Kraków: Korporacja Ha!art.

Kita-Huber, Jadwiga, Makarska, Renata (red.). 2020. Wyjść tłumaczowi naprzeciw. Miejsce tłumacza w najnowszych badaniach translatologicznych, Kraków: Universitas.

Kutnik, Jerzy 2010. Tłumacz po słowie, w: R. Federman, Podwójna wygrana jak nic, przeł. J. Kutnik, Kraków: Korporacja Ha!art, s. I–VIII.

Lee Tong, King. 2011. The Death of the Translator in Machine Translation: A Bilingual Poetry Project, „Target. International Journal of Translation” 23(1), s. 92–112.

– 2015. Machine Translation and Hsia Yü’s Poetics of Deconstruction, w: T.K. Lee, Experimental Chinese Poetry. Translation, Technology, Poetics, Leiden, Boston: Brill Rodopi, s. 21–62.

Loffredo, Eugenia, Perteghella, Manuela (red.). 2006. Translation and Creativity: Perspectives on Creative Writing and Translation, London: Continuum, s. 1–16.

Majdzik, Katarzyna. 2018. Pinocchio in Emojitaliano. Przekład eksperymentalny w kulturze zwrotu wizualnego i performatywnego, „Przekłady Literatur Słowiańskich” 9, cz. 1, s. 125–146.

Marecki, Piotr. 2016. Wąwóz Taroko (tłumaczenie Taroko Gorge Nicka Montforta), w: S. Boluk, L. Flores, J. Garbe, A. Salter (red.), Electronic Literature Collection 3, Cambridge, Massachusetts: Electronic Literature Organization, https://collection.eliterature.org/3/work.html?work=wawoz-taroko [dostęp: 9.09.2021].

Maryl, Maciej. 2010. Technologie literatury. Wpływ nośnika na formęi funkcję przekazów literackich, „Pamiętnik Literacki” 2, s. 157–178.

Montfort, Nick. 2014. Zegar światowy, przeł. P. Marecki, Kraków: Korporacja Ha!art.

Nergaard, Siri, Arduini, Stefano. 2011. Translation: A New Paradigm, „Translation: A Transdisciplinary Journal”, Inaugural Issue, s. 8–17.

Okulska, Inez 2016. Od przekładu intersemiotycznego do produktów typu tie-in, czyli transmedialny storytelling jako strategia tłumaczenia, „Forum Poetyki” 6, s. 56–67.

Queneau, Raymond. 2008. Sto tysięcy miliardów wierszy, przeł. J. Gondowicz, Kraków: Korporacja Ha!art.

Rollins, Jonathan B. 2013. Hsia Yü’s Translingual Transculturalism from Memoranda to „Pink Noise”, w: I. Gilsenan Nordin, J. Hansen, C. Zamorano Llena (red.), Transcultural Identities in Contemporary Literature, Amsterdam–New York: Rodopi, s. 245–266.

Różycki, Tomasz. 2005. Kilka słów o przekładzie, w: S. Mallarmé, Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku, przeł. T. Różycki, Kraków: Korporacja Ha!art, s. 117–118.

Scott, Clive. 2006. Translating Rimbaud’s „Illuminations”, Exeter: University of Exeter Press.

– 2012a. Literary Translation and the Rediscovery of Reading, Cambridge: Cambridge University Press.

– 2012b. Translating the Perception of Text: Literary Translation and Phenomenology, Cambridge: Legenda.

– 2014a. Przekład i przestrzenie lektury, przeł. T. Brzostowska-Tereszkiewicz, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 23: Wyobraźnia w przekładzie, s. 209–226.

– 2014b. Translating Apollinaire, Exeter: University of Exeter Press.

Święch, Jerzy. 2013 [1984]. Przekłady i autokomentarze, w: P. de Bończa Bukowski, M. Heydel (red.), Polska myśl przekładoznawcza. Antologia, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 193–216.

Willow, Sally-Shakti, Evans, Joe. 2021. Niedokończony sen, przeł. M. Nova, „eleWator” 36, s. 27–31.

– 2021. Niedokończony sen (ćwiczenie w przebudzaniu), wideoprzekład M. Nova, „eleWator”, Youtube, https://www.youtube.com/watch?v=kbJOZFfLyls [dostęp: 8.11.2021].

– 2021. The Unfinished Dream, „eleWator”, Youtube, https://www.youtube.com/watch?v=ScSmA5enacQ [dostęp: 8.11.2021].

Yü, Hsia. 2008. Poetry Interrogation. The Primal Scene of the Linguistic Murder, w: H. Yü, Pink Noise, Taipei: Hsia Yü, druk: Forever Colour Print, 8.08.2008.

– 2021. Różowy szum / 粉紅色噪音/ Pink Noise, „eleWator” 36, s. 65–77.

Zwischenberger, Cornelia. 2019. From Inward to Outward: The Need for Translation Studies to Become Outward-going, „The Translator” 3, s. 256–268.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2021, Numer 43 – Przekład eksperymentalny, s. 7 - 23

DOI: https://doi.org/10.4467/16891864PC.21.026.15140

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Przekład eksperymentalny: techniki, formy, metajęzyki

Angielski:

Experimental Translation: Techniques, Forms, Metalanguages

Autorzy

Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz

https://orcid.org/0000-0001-5225-3307

Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Katarzyna Bazarnik

https://orcid.org/0000-0003-2629-6850

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 2021

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz (Autor) - 50%

Katarzyna Bazarnik (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1091

Liczba pobrań: 727

<p> Przekład eksperymentalny: techniki, formy, metajęzyki</p>

Pobierz xml