FAQ

Państwowy Zakład Higieny o żywności i odżywianiu w Polsce w latach 1945–1970

Medycyna Nowożytna, 2024, Tom 30 (2024) Zeszyt 1, s. 69 - 99

https://doi.org/10.4467/12311960MN.24.003.19691

Autorzy

Dariusz Jarosz
Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-7882-8532 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Państwowy Zakład Higieny o żywności i odżywianiu w Polsce w latach 1945–1970

Abstrakt

Surveys of basic foodstuffs (meat and meat products, milk and milk products, fl our and bread) carried out by the State Institute of Hygiene between 1945 and 1970 indicate that their hygienic and sanitary condition raised many concerns. The most serious effect of this neglect in this respect was numerous epidemics and food poisoning, which affected up to several hundred people at a time. In its study of the nutrition of the Polish population, the PZH focused primarily on pupils of rural primary schools and adolescents using school dormitories. Their diets were chaotic and monotonous, often lacking such important ingredients as raw fruit and vegetables and wholesome protein. Their menus were dominated by cabbage and potatoes, often eaten several times a day, although in different forms.

Bibliografia

Źródła

Archiwum Akt Nowych

Państwowy Zakład Higieny 1/50, 1/51, 1/52, 1/53, 1/55, 1/56, 1/69, 1/71, 1/76, 1/91.

Akty prawne

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 10 czerwca 1927 r. o Państwowym Zakładzie Higieny, Dz.U. nr 54, poz. 477.

Opracowania

XX-lecie Polski Ludowej. Prace i osiągniecia w dziedzinie higieny, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1964, t. XV, nr 4.

Bielińska Z., Kowalski J., A. Szczygieł. Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia dzieci w drugiej szkole podstawowej na wsi, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1961, nr 4.

Bluszcz G., Gładysz W., Lewandowski S., Ocena aktualnego stanu sanitarno-higienicznego i jakości żywienia w 5 internatach m. Raciborza, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1965, nr 1.

Burbalanka M., Metodyka badania i ocena higieniczna lodów, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1953, nr 3a.

Burzyńska H., Barlik I., Dąbrowa B., Frasunkiewicz B., Nowotko S., Świątkowski K., Szyszło K., Walukiewicz-Wasilewska J., Ocena higieniczna procesu produkcyjnego befsztyka tatarskiego oraz gotowego produktu, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1966, nr 1.

Cezak L., Hryniewicz Z., Rusin J., Pilawska H., Wyniki badań nad sposobem żywienia dzieci w jednej z gromad województwa szczecińskiego (cz. I), „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1964, nr 3.

Czarnowska W., Wierchowski J., Zakażenie lodów gronkowcem złocistym (Notatka z praktyki laboratoryjnej), „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1956, nr 2.

Hemplowa W., Kalinowska J., Krawczyk A., Kruk H., Wysocka B. (oprac. i red.), Państwowy Zakład Higieny. Wykaz publikacji 1918–1967, Warszawa 1968.

Leopold J., Kontrola bakteriologiczna produkcji mleka konsumpcyjnego w dwóch mleczarniach woj. łódzkiego, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1959, nr 5a.

Maciesowicz Z., Kojer J., Uwagi w sprawie żywienia w szpitalach warszawskich w 1956 r., „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1959, nr 2.

Maleszewski J., Barlik I., Czarnowska W., Grubner M., Lichocińska H., Chybowska J., Zerger S., Maciaszek A., Łukawska Z., Smykał B., Rokoszewska J., Osińska M., Ocena mikrobiologiczna kiełbas surowych wędzonych, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1969, nr 3.

Mandrowska A., Konieczna W., Kowalski K., Szczygieł A., Księżny S., Dietle B., Wyniki badań nad stanem odżywienia i sposobem żywienia dzieci jednej ze szkól podstawowych w województwie poznańskim, cz. I Ocena stanu odżywienia, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1963, nr 2.

Mandrowska A., Konieczna, W., Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia dzieci w szkole podstawowej jednej z dzielnic warszawskich. Część II, Ocena sposobu żywienia, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1963, nr 6.

Namysłowski L., Desperak-Secomska B., Stan wysycenia witaminą C wybranej grupy młodzieży akademickiej w latach 1952–1953, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1955, nr 4.

Naruszewicz-Lesiuk D., Wysocki M.J., Tematyka i wyniki wybranych prac naukowo-badawczych w dziedzinie epidemiologii prowadzonych w Państwowym Zakładzie Higieny w latach 1945–1989, „Przegląd Epidemiologiczny” 2013, nr 4.

Paciorek M., Lekarz na prowincji w okresie PRL-u problemy i troski środowiska lekarskiego lat 50. i 60. XX wieku, [w:] W. Korpalska, W. Ślusarczyk, G. Frischke (red.), Czystość i brud. Higiena za żelazną kurtyną 1945–1989/1991, Wydawnictwo Episteme, Lublin 2021.

Perkowski P., „Brudna melina” i życie społeczne PRL, „Studia Historica Gedanensia” 2010, t. I.

Pliszka A., Frasunkiewicz B., Opinc D., Bakteriologiczna ocena niektórych produktów garmażeryjnych „Flaki mrożone po warszawsku”, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1967, nr 3.

Pudlik K., Woźniak-Torbicka E., Szczygieł A., Szczygłowa M., Berger S., Wpływ racjonalizacji wyżywienia w jednym z internatów na stan odżywienia młodzieży, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1955, nr 4a.

Sprawozdanie Państwowego Zakładu Higieny za rok 1945 [Warszawa].

Sprawozdanie za rok 1963 z działalności Instytutu Żywności i Żywienia oraz b. Zakładu Higieny Żywienia PZH, [Warszawa], bd.

Sprawozdanie z działalności Państwowego Zakładu Higieny za rok 1946, [Warszawa], b.d.

Sprawozdanie z działalności Państwowego Zakładu Higieny za rok 1950, [Warszawa], b.d.

Sprawozdanie z działalności Naukowej i Usługowej PZH w roku 1970, Warszawa 1971.

Sprawozdanie z wykonania planu usługowego PZH za rok 1951 Warszawa], b.d.

Szczygieł A., Konieczna W., Stan odżywienia dzieci a warunki gospodarczo-społeczne środowiska, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1964, nr 4.

Szczygieł A., Mandrowska A., Bielińska Z., Kowalski J., Namysłowski L., Księżny S., Dietl B., Wyniki badań nad stanem odżywienia i sposobem żywienia dzieci jednej ze szkół podstawowych na Podlasiu, „RPZH” 1960, nr 4.

Szczygieł A., Pudlik-Pankiewicz K., Mandrowska Xinxo A., Księżny S., Badania nad stanem odżywienia grupy młodzieży w jednym z internatów warszawskich, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1959, nr 5.

Szczygieł A., Woźniak-Torbicka E., Berger S., Szczygłowa M., Rudowska-Koprowaska J., Szkiłłądziowa W., Sposób odżywiania, a stan odżywienia wybranej grupy młodzieży, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1954, nr 1, t. 5a.

Szczygieł A., Zahorska A., Szczygłowa M., Berger S., Rudowska J., Woźniak E., Wyniki badań nad stanem odżywienia dzieci i młodzieży wsi w 1950 r. Część czwarta. Wyniki badań ankietowych nad odżywianiem się dzieci i młodzieży, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1952, nr 1.

Szpak E., Epidemie chorób zakaźnych w powojennej Polsce jako problem społeczny, [w:] T. Głowiński, E. Kościk (red.), Od powietrza, głodu, ognia i wojny… Klęski elementarne na przestrzeni wieków, GAJT 1991, Wrocław 2013.

Szpak E., „Twoje zdrowie w twoich rękach” – zdrowie, higiena i warunki życia w PRL, [w:] M. Kruszyński, T. Osiński (red.), Szkice o codzienności PRL, Instytut Pamięci Narodowej, Lublin 2016.

Szpak E., Warunki sanitarne w powojennej Polsce. Zarys problemów i dynamiki zmian (1945-–1970), „Polska 1944/45–1989. Studia i materiały” 2014, t. 12.

Wierzchowski J., Czarnowska W., Severin M., Badanie i ocena sanitarno-higieniczna piwa butelkowanego, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1957, nr 6.

Wierzchowski J., Czarnowska W., Szymikowski J., Ocena stanu higienicznego produkcji w wytypowanych barach mlecznych w Gdańsku, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1959, nr 1.

Wojtowicz E., Smułczyński B., Stan odżywienia i rozwój fizyczny młodzieży szkół zawodowych Krakowa, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1960, nr 2.

Woźniak-Torbicka E., Pudlik K., Szczygłowa M., Berger S., Szczygieł A., Sezonowe wahania w stanie odżywienia młodzieży żywionej zbiorowo lub indywidualnie, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 1955, nr 1.

Wysocka B., Kalinowska J., Gromulska M. (oprac.), Państwowy Zakład Higieny. Wykaz publikacji 1968–1977, Warszawa 1978.

Zieliński A., Zarys historii Narodowego Instytutu Zdrowia – Państwowego Zakładu Higieny, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 2018, nr 69 (Suplement).

Informacje

Informacje: Medycyna Nowożytna, 2024, Tom 30 (2024) Zeszyt 1, s. 69 - 99

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Państwowy Zakład Higieny o żywności i odżywianiu w Polsce w latach 1945–1970
Angielski: State Hygiene Institute on Food and Nutrition in Poland 1945–1970

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-7882-8532

Dariusz Jarosz
Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-7882-8532 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
Polska

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Dariusz Jarosz (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski