FAQ

Konteksty Kultury

Postkolonialna lekcja uważności

Data publikacji: 09.2019

Konteksty Kultury, 2019, Tom 16 zeszyt 3, s. 299 - 323

https://doi.org/10.4467/23531991KK.19.030.11734

Autorzy

Katarzyna Mroczkowska-Brand
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Wydział Polonistyki, Gołębia 16, 30-001 Kraków
https://orcid.org/0000-0003-4590-5578 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tłumaczenie tytułu

Postkolonialna lekcja uważności

Abstrakt

Szczególne skupienie na konsekwencjach kolonializmu, czyli to, co autorka nazywa uważnością postkolonialną, jest potrzebne ze względu na znaczenie i aktualność tej spuścizny w otaczającej nas rzeczywistości. Literatura postkolonialna ma w tym kontekście za zadanie zapisywać ślady kultur ginących lub już utraconych na skutek działań kolonizatorów. Autorka omawia przykłady tekstów literackich spełniających tę funkcję poprzez różne formy narracji i obrazowania. Przybliżenie sposobu życia Indian Chippewa, zanim zamknięto ich w rezerwatach, znajdujemy w narracji Nanapusha skierowanej do jego wnuczki, która znalazła się w powieści Tracks Louise Erdrich. W tekście kameruńskiej pisarki Leonory Miano La saison de l’ombre możemy „odsłuchać” głosy rejestrujące doświadczenie porwania w niewolnictwo oraz przewiezienia na inny kontynent. Richard Flanagan przywołuje traumatyczne doświadczenie utraty życia, ziemi, kultury w czasie kolonialnego ludobójstwa na Tasmanii, a jedną z ostatnich relacjonujących te doświadczenia jest dziewczynka aborygeńska, bohaterka powieści Pragnienie.

 

Lessons in Postcolonial Awareness

Abstract

A special focus on the consequences of colonialism, what the author calls postcolonial awareness, is required because of the importance and timeliness of this legacy in the contemporary world. Postcolonial literature is tasked in this context with recording the traces of cultures either disappearing or already lost due to the actions of colonizing powers. The author discusses examples of literary texts that fulfill this function through various forms of narration and imaging. In the novel Tracks by Louise Erdrich we find an approximation of the way of life of the Chippewas, before they were confined in reserves, in the narrative of Nanapush which is addressed to his granddaughter. In the text of the Cameroonian writer Leonora Miano, La saison de lombre, we can “listen” to voices that record the experience of being abducted and taken into slavery. Richard Flanagan, in turn, recalls the traumatic experience of the loss of life, land, and culture during the colonial genocide in Tasmania, and one of the last testimonies relating to these experiences is that of an Aboriginal girl, one of the heroines of the novel Wanting.

Bibliografia

Teksty literackie

Conrad J., Heart of Darkness, New York 1968.

Couto M., Ostatni lot flaminga, tłum. E. Milewska, Warszawa 2005.

Erdrich L., Tracks, New York 1988.

Flanagan R., Pragnienie, tłum. M. Świerkocki, Kraków 2017.

Gyasi Y., Homegoing, London 2016.

Miano L., La saison de l’ombre, Paris 2013.

Morrison T., A Mercy, London 2009.

Teksty historyczne, kulturoznawcze, literaturoznawcze

Ashcroft B., Griffiths G., Tiffin H., The Empire Writes Back. Theory and Practice in Post-Colonial Literatures, London–New York 1989.

Buck-Morss S., Hegel, Haiti i historia uniwersalna, tłum. K. Bojarska, Warszawa 2014.

Campbell J.T., Middle Passages. African American Journeys to Africa, 1787–2005, London 2006.

Davies N., Na krańce świata. Podroż historyka przez historię, tłum. E. Tabakowska, Kraków 2017.

Durant W., A Case for India, New York 1930.

Lawson T., The British Genocide in Tasmania, „History Today” 2014, t. 64 (7).

Lawson T., The Last Man. The British Genocide in Tasmania, London 2014.

Lindqvist S., Wytępić całe to bydło, tłum. M. Haykowska, Warszawa 2009.

Mabanckou A., Le sanglot de l’homme noir, Paris 2012

Miano L., Sub-Saharan Literatures and the Conquest of the Self, „Journal of the African Literature Association” 2014, t. 8 (2).

Mroczkowska-Brand K., Deportowani z życia. Nowe głosy w narracjach literackich i ich kolonialne konteksty, Kraków 2017.

Parsipur S., Tuba i znaczenie nocy, tłum. A. Krasnowolska, Kraków 2012.

Said E., Orientalizm, tłum. M. Wyrwas-Wiśniewska, Poznań 2005.

Tharoor Sh., Inglorious Empire. What the British Did to India, London 2016.

Williams E., From Columbus to Castro. The History of the Caribbean, New York 1984.

Informacje

Informacje: Konteksty Kultury, 2019, s. 299 - 323

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Postkolonialna lekcja uważności

Angielski:

Lessons in Postcolonial Awareness

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-4590-5578

Katarzyna Mroczkowska-Brand
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Wydział Polonistyki, Gołębia 16, 30-001 Kraków
https://orcid.org/0000-0003-4590-5578 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Wydział Polonistyki, Gołębia 16, 30-001 Kraków

Publikacja: 09.2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Katarzyna Mroczkowska-Brand (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 2206

Liczba pobrań: 1169