Archeologia terminu „kształcenie”. W sprawie historii polskiej pedagogiki ogólnej w XX wieku
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEArchaeology of the term “kształcenie”. On the history of the 20th century Polish systematic educational science
Data publikacji: 30.10.2020
Filozoficzne Problemy Edukacji, 2020, Volume 3 (2020), s. 19 - 38
https://doi.org/10.4467/25450948FPE.20.002.12940Autorzy
Archaeology of the term “kształcenie”. On the history of the 20th century Polish systematic educational science
The aim of the article is to analyse the meaning and use of the term “kształcenie” in the concepts of systematic pedagogy in 20th-century Poland. The study involved M. Foucault’s archaeological method and systematic problem-historical analysis. As a result, it was found that in the indicated period a change in the disciplinary assignment of the term “kształcenie” from systematic pedagogy to didactics occurred, which was accompanied by a shift in meaning towards the instrumentally perceived modelling of personality through school teaching. Identification and revision of this fact opens the possibility to reintroduce the term and concept of “kształcenie” to systematic Polish pedagogy as one of its two basic categories, next to “wychowanie” (upbringing).
Benner, D. (2015). Allgemeine Pädagogik. Eine systematisch-problemgeschichtliche Einführung in die Grundstruktur pädagogischen Denkens und Handelns. Weinheim– München: Beltz Juventa.
Benner, D. (2017). John Dewey. A modern thinker: On Education (as Bildung and Erziehung) and Democracy (as a political system and a mode of associated living). In: L. J. Waks & A. R. English (Eds.), John Dewey’s Democracy and Education: A Centennial Handbook (pp. 262–278). Cambridge: Cambridge University Press.
Benner, D. & Brüggen, F. (2004). Bildung/Bildsamkeit. In: D. Benner & J. Oelkers (Eds.), Historisches Wörterbuch der Pädagogik (pp. 174–215). Weinheim and Basel: Beltz Verlag.
Boryś, W. (2005). Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Foucault, M. (1972). The Archaeology of Knowledge, transl. A. M. Sheridan Smith. London and New York: Routledge.
Hessen, S. (1997). Podstawy pedagogiki, transl. A. Zieleńczyk. Warszawa: Wydawnictwo “Żak”.
Horlacher, R. (2016). The Educated Subject and the German Concept of Bildung: A Comperative Cultural History. New York and London: Routledge.
Kendall, G. & Wickham, G. (2003). Using Foucault’s Methods. London, Thousand Oaks and New Delhi: Sage Publications.
Komar, Z. (2019). The Idea of Continental Pädagogik. In: B. Kudláčová & A. Rajsky (Eds.), Education and “Pädagogik” – Philosophical and Historical Reflection (Central, Southern and South-Eastern Europe) (pp. 41–55). Berlin: Peter Lang.
Koselleck, R. (2002). On the Anthropological and Semantic Structure of Bildung. In: R. Koselleck, The Practice of Conceptual History: Timing History, Spacing Concepts (pp. 170–207). Stanford: Stanford University Press.
Koselleck, R. (2018). Sediments of Time: On Possible Histories, transl. S. Franzel, S.-L. Hoffmann. Stanford: Stanford University Press.
Kościelniak, M. (2019). Pedagogiczna teoria szkoły. Studium na podstawie niemieckich teorii szkoły. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Kultaieva, M. (2017). Recepcja idei pedagogicznych klasycznego niemieckiego idealizmu w ukraińskiej i polskiej tradycji filozofii edukacji. In: S. Sztobryn & D. Stępkowski (Eds.), Uniwersalizm i regionalizm pedagogiki filozoficznej (pp. 247–264). Łódź: Wydawnictwo Naukowe “Chowanna”.
Kupisiewicz, C. (2005). Podstawy dydaktyki. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Kwieciński, Z. (2003). Pedagogia totalna Bogdana Suchodolskiego. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 4 (24), pp. 17–41.
Kwieciński, Z. & Śliwerski, B. (Eds.) (2019). Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Maliszewski, K., Stępkowski, D. & Śliwerski, B. (2019). Istota, sens i uwarunkowania (wy)kształcenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
Masschelein, J. & Ricken, N. (2003). Do We (Still) Need the Concept of Bildung? Educational Philosophy and Theory, 35 (2), pp. 139–154.
Masschelein, J. & Ricken, N. (2010). Bildung. In: P. Peterson, E. Baker & B. McGaw (Eds.), International Encyclopedia of Education, 3rd edition, vol. 6 (pp. 127–132). Oxford: Academic Press.
Nawroczyński, B. (1930/1957). Zasady nauczania. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Niemierko, B. (2007). Kształcenie szkolne. Podręcznik skutecznej dydaktyki. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Okoń, W. (1967). Podstawy wykształcenia ogólnego. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Okoń, W. (1998). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
Okoń W. (1999). Wszystko o wychowaniu. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
Rucker, T. (2019). Teaching and the Claim of Bildung: The View from General Didactics. Studies in Philosophy and Education. Retrieved from: https://link.springer.com/article/10.1007/s11217-019-09673-0 (accessed: 4.11.2019).
Scheurich, J. J. & McKenzie, K. B. (2008). Foucault’s methodologies: Archaeology and genealogy. In: N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), Collecting and Interpreting Qualitative Materials (pp. 313–349). Thousand Oaks: Sage.
Stępkowski, D. (2017). Unique and universal: the ‘Bildung’ process of personality by Sergei Hessen. In: A. Hogenová, N. Pelcová & D. Rybák (Eds.), Contingency in the Education, Art and Sport: International Multidisciplinary Conference (pp. 70–82). Prague: Charles University, Faculty of Education.
Stępkowski, D. (2018). Kształcenie ogólne – wizja pedagogiczna czy utopia? W sprawie translokacji teorii kształcenia ogólnego w powojennym dyskursie pedagogicznym w Polsce. Polska Myśl Pedagogiczna, 1 (4), pp. 31–58. DOI: https://doi.org/10.4467/24504564PMP.18.002.8641.
Stępkowski, D. (2019). Integralna czy komplementarna? “Archeologia” transformacji polskiej pedagogiki ogólnej w XX wieku. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 3 (87), pp. 7–26. DOI: https://doi.org/10.34862/tce.2019.3.1.
Stępkowski, D. (2020). Teozoficzna idea (wy)kształcenia w pedagogice Bronisława F. Trentowskiego. Przegląd Religioznawczy (in print).
Suchodolski, B. (1959). Przedmowa. In: B. Suchodolski (Ed.), Zarys pedagogiki, vol. 1 (pp. 5–8). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Trentowski, B. F. (1842/1970). Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, słowem wykształcenia naszej młodzieży, vol. 1–2. Wrocław, Warszawa and Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich and Wydawnictwo PAN.
Informacje: Filozoficzne Problemy Edukacji, 2020, Volume 3 (2020), s. 19 - 38
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Archaeology of the term “kształcenie”. On the history of the 20th century Polish systematic educational science
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Dewajtis 5, 01-815 Warszawa, Polska, Polska
Publikacja: 30.10.2020
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 983
Liczba pobrań: 766