%0 Journal Article
%T Archeologia terminu „kształcenie”. W sprawie historii polskiej pedagogiki ogólnej w XX wieku
%A Stępkowski, Dariusz
%J Filozoficzne Problemy Edukacji
%V 2020
%R 10.4467/25450948FPE.20.002.12940
%N Volume 3 (2020)
%P 19-38
%K pedagogika ogólna, kształcenie, Foucaulta metoda archeologiczna
%D 2020
%U https://ejournals.eu/czasopismo/filozoficzne-problemy-edukacji/artykul/archaeology-of-the-term-ksztalcenie-on-the-history-of-the-20th-century-polish-systematic-educational-science
%X Celem artykułu jest przeanalizowanie znaczenia i zastosowania terminu „kształcenie” w koncepcjach pedagogiki ogólnej w Polsce w XX wieku. W badaniu posłużono się systematyczną analizą historyczno-problemową i metodę archeologiczną M. Foucaulta. W rezultacie stwierdzono, że we wskazanym okresie nastąpiła zmiana w przyporządkowaniu dyscyplinowym terminu „kształcenie” z pedagogiki ogólnej do dydaktyki, czemu towarzyszyło przesunięcie znaczeniowe w stronę instrumentalnie pojętego modelowania jednostki przez nauczanie szkolne. Rozpoznanie i rewizja tego faktu otwierają możliwość przywrócenia terminu i pojęcia kształcenia do polskiej pedagogiki ogólnej jako jednej z jej dwóch podstawowych kategorii, obok „wychowania”.