FAQ

Archiwa otwarte. O obecności archiwów państwowych w przestrzeni publicznej w kontekście założeń, realizacji i efektów Strategii archiwów państwowych na lata 2010–2020

Data publikacji: 28.02.2020

Archeion, 2019, 120, s. 122 - 135

https://doi.org/10.4467/26581264ARC.19.005.11814

Autorzy

Joanna Chojecka
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Rakowiecka 2D, 02-517 Warszawa
https://orcid.org/0000-0003-3043-9500 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Archiwa otwarte. O obecności archiwów państwowych w przestrzeni publicznej w kontekście założeń, realizacji i efektów Strategii archiwów państwowych na lata 2010–2020

Abstrakt

Współcześnie, prowadząc politykę otwartego dostępu do zasobu, archiwa w  pierwszym rzędzie zaspokajają szerokie potrzeby informacyjne jednostek i zbiorowości. Dysponując wyjątkowym potencjałem, coraz bardziej świadomie mogą kreować potrzeby społeczne, inicjować zdarzenia, oddziaływać na społeczność. Zasada publiczności archiwów staje się jedną z podstawowych zasad współczesnej archiwistyki. Jej założenia determinują działania archiwów, które coraz częściej przesuwają środek ciężkości z prac wewnętrznych na prace publiczne. Nowoczesne archiwum państwowe to przestrzeń dla spotkań i ludzi, w której archiwa są obecne w co najmniej trzech wymiarach: realnym, wirtualnym, emocjonalnym. Wymiar emocjonalny archiwów silnie oddziałuje na ich odbiór, postrzeganie, ocenę, nadaje charakter instytucji i jej wizerunek w społeczeństwie. Aby archiwa w XXI w. stawały się coraz bardziej świadomymi organizacjami, pozytywnie postrzeganymi w społeczeństwie, wymagają dobrego zarządzania, profesjonalnego podejścia i strategicznego planowania we wszystkich obszarach działalności i aktywności. Powinny świadomie dążyć do tego, aby być instytucjami pozytywnie odbieranymi w społeczeństwie, czynnie uczestniczącymi w bieżących wydarzeniach w lokalnych społecznościach, w których działają, włączającymi się aktywnie w wydarzenia organizowane przez innych, nie tylko skupiające się na własnych pomysłach. Dysponując unikatowym zasobem źródeł historycznych, połączone w sieci archiwów państwowych, powinny być atrakcyjnym partnerem dla wielu instytucji i organizacji, dla szkół, dla lokalnych władz. Budowanie pozytywnego wizerunku w społeczeństwie to realne wyzwanie, swoiste to be or not to be archiwum i skupionych w nich archiwistów. Zmiany w obszarze wizerunkowym mogą ułatwić archiwom funkcjonowanie w obliczu kolejnych wyzwań, niemniej konieczność tej zmiany archiwiści muszą najpierw zaakceptować, a sam proces zmian rozpocząć od siebie samych.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła

Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz.U. 1983, nr 38, poz. 173).

Ustawa z dnia 25 lutego 2016 r. o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego (Dz.U. 2016, poz. 352).

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. 2018, poz. 450, z późn. zm.).

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2017, poz. 2077, z późn. zm.).

Dziennik Praw Państwa Polskiego 1919, nr 14, poz. 182.

Sprawozdania Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych KN-1 działalność archiwalna według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r., 31 grudnia 2017 r, 31 grudnia 2016 r., 31 grudnia 2015 r. i 31 grudnia 2014 r., https://www.archiwa.gov.pl/pl/files/.pdf [dostęp: 20.08.2019].

Strategia archiwów państwowych na lata 2010–2020, Warszawa 2011, https://www.archiwa.gov.pl/images/docs/Strategia_archiww_pastwowych_na_lata_2010_2020.pdf [dostęp: 20.04.2019].

Bibliografia

Archiwa polskie wczoraj i dziś, Warszawa 2012.

Archiwa Rodzinne Niepodległej, https://www.nac.gov.pl/wiedza-i-edukacja/archiwa-rodzinne--niepodleglej/ [dostęp: 21.08.2019].

Archiwa rodzinne, https://www.archiwa.gov.pl/pl/809-archiwa_rodzinne [dostęp: 20.08.2019].

Archiwum jako warsztat pracy nauczyciela historii. Scenariusze lekcji dla nauczycieli szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej, pod red. T. Stachurskiej-Maj i V. Urbaniak, Warszawa 2010.

Chorążyczewski W., Polska myśl archiwalna okresu międzywojennego w powszechnym dyskursie archiwistycznym [w:] Archiwa w Niepodległej. Stulecie archiwów państwowych 1919–2019, Warszawa 2019, s. 37–58.

Chorążyczewski W., Rosa A., Zasada publiczności nowym paradygmatem archiwistyki?, „Archiwista Polski” 2010, nr 3(59), s. 23–42.

Educare necesse est – ale jak i dlaczego? Przykłady dobrych praktyk edukacyjnych, red. nauk. V. Urbaniak, Warszawa 2017.

Grot D., Ku przeszłości otwartej. Dostępność archiwów państwowych w Polsce w latach 1918–2014, Warszawa 2015.

Gut P., O miejsce archiwów państwowych w badaniach nad historią regionalną, [w:] Silva rerum opera historica, diplomatica et archivistica continens, Andreae Tomczak dedicata, red. W. Chorążyczewski, M. Hlebionek, Toruń–Warszawa 2012, s. 151–160.

Jabłońska M., Edukacyjny i promocyjny wymiar public relations w archiwach, [w:] Educare necesse est – ale jak i dlaczego? Przykłady dobrych praktyk, red. nauk. V. Urbaniak, Warszawa 2017, s. 261–269.

Jabłońska M., Nowe wyzwania archiwów. Komunikacja społeczna i public relations, Toruń 2016.

Jabłońska M., W poszukiwaniu złotego środka. Kilka uwag na temat wewnętrznej i publicznej pracy archiwów, [w:] Nowa archiwistyka – archiwa i archiwistyka w ponowoczesnym kontekście kulturowym, Toruńskie Konfrontacje Archiwalne, t. 4, red. W. Chorążyczewski, W. Piasek, A. Rosa, Toruń 2014, s. 149–161.

Karwalska B., Archiwa rodzinne w archiwach państwowych i konkurs dla archiwistów rodzinnych w Archiwum Państwowym w Poznaniu, „Przegląd Archiwalno-Historyczny” 2016, t. 3, s. 243–250.

Mazur H., Lekcje archiwalne – próba definicji, cele, typologia, budowa, „Archiwista Polski” 2013, nr 1(69), s. 7–23.

Mazur H., Rosa A., Lekcje archiwalne. Skrypt przygotowany na potrzeby spotkania Forum Edukatorów Archiwalnych, Kielce–Toruń 2015.

Mazur H., Rosa A., Przegląd edukacyjnych inicjatyw filmowych w polskich archiwach, [w:] Educare necesse est – ale jak i dlaczego? Przykłady dobrych praktyk edukacyjnych, red. nauk. V. Urbaniak, Warszawa 2017, s. 238.

Raport Naczelnego Dyrektora 2013, Warszawa 2014.

Raport Naczelnego Dyrektora 2014, Warszawa 2015.

Raport z działalności Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych i Archiwów Państwowych za lata 2008–2009, Warszawa 2010.

Roman W.K., Współczesna kultura dokumentacyjna, Toruń 2013.

Rosa A., Funkcja edukacyjna archiwów, Warszawa 2012.

Szczepaniak M., Tyrchan G., Popularyzacja i edukacja w archiwach. Głos w sprawie hierarchii priorytetów, [w:] Silva rerum opera historica, diplomatica et archivistica continens, Andreae Tomczak dedicata, red. W. Chorążyczewski, M. Hlebionek, Toruń–Warszawa 2012, s. 67–73.

Informacje

Informacje: Archeion, 2019, 120, s. 122 - 135

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Archiwa otwarte. O obecności archiwów państwowych w przestrzeni publicznej w kontekście założeń, realizacji i efektów Strategii archiwów państwowych na lata 2010–2020

Angielski:

Open archives. On presence of state archives in public space in context of assumptions, implementation and results of State Archives Strategy 2010–2020

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-3043-9500

Joanna Chojecka
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Rakowiecka 2D, 02-517 Warszawa
https://orcid.org/0000-0003-3043-9500 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Rakowiecka 2D, 02-517 Warszawa

Publikacja: 28.02.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Joanna Chojecka (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski