FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Znaczenie prawa karnego materialnego w wytyczaniu granic swobody wypowiedzi i wolności prasy

Data publikacji: 28.02.2018

Zeszyty Prasoznawcze, 2017, Tom 60, Numer 3 (231), s. 505-515

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.17.031.7328

Autorzy

Piotr Kosmaty
Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Znaczenie prawa karnego materialnego w wytyczaniu granic swobody wypowiedzi i wolności prasy

Abstrakt

Tematem artykułu jest znaczenie prawa karnego materialnego w wytyczaniu granic swobody wypowiedzi i wolności prasy. Wpływ prawa karnego na działalność medialną to problematyka znacznie rzadziej poruszana w doktrynie i orzecznictwie niż aspekty cywilistyczne lub administracyjnoprawne takiej aktywności. Normy prawnokarnie wartościujące nie pozostają jednakże bez wpływu na wszelkie formy aktywności medialnej. Artykuł stanowi próbę określenia stopnia ingerencji prawa karnego w konstytucyjną wolność wypowiedzi celem ustalenia, czy pełni ono stawianą przed nim funkcję środka ultima ratio. Odpowiedź na tak postawione pytanie pozwala bowiem określić poziom penalizacji prawa prasowego funkcjonującego w Polsce. Podkreśleniu uległa obrotowa funkcja przepisów prawa karnego, które z jednej strony ograniczają wolność słowa i prasy, umożliwiając pociągnięcie dziennikarzy do odpowiedzialności karnej, a z drugiej zapewniają im nieskrępowane wykonywanie powierzonej misji. W niniejszym opracowaniu skupiono się głównie na zachowaniach przekraczających granice wolności słowa lub w nią godzących. Dokonano analizy prawnokarnego wartościowania takich zachowań nie tylko z perspektywy przepisów Kodeksu karnego, ale również innych ustaw, jak chociażby Prawa prasowego czy Kodeksu wykroczeń. Wskazano w szczególności na możliwość dopuszczenia się przez media w swojej bieżącej aktywności przestępstwa zniesławienia prasowego oraz zniewagi prasowej stypizowanych w art. 212 k.k. i 216 k.k. Przypomniano również, że normy prawa karnego zakodowane zostały w ustawie Prawo prasowe. Tam bowiem w art. 43 i 44 przewidziana została szczególna ochrona dziennikarza przed działaniami mogącymi wpływać na jego niczym nieskrępowaną wolę. W dalszej części wskazano, iż charakter publikacji oraz linii programowej danego tytułu prasowego mogą determinować możliwość popełnienia również innych czynów zabronionych. Na koniec zwrócono uwagę na odrębny charakter tzw. śledztwa dziennikarskiego, w ramach którego dziennikarz niejednokrotnie posługuje się różnymi metodami nielegalnej prowokacji.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Bartoszcze R. (1999). Rada Europy a wolność wypowiedzi. Kraków.

Buchała K., Wolter W. (1970). Wykład prawa karnego na podstawie kodeksu karnego z 1969 roku. Nauka o ustawie karnej i o przestępstwie, z. 1. Kraków.

Cieślak M. (1990). Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia. Warszawa.

Czarny-Drożdżejko E. (2008). Odpowiedzialność prawna. W: J. Barta, R. Markiewicz, A. Matlak (red.). Prawo mediów (s. 731–734). Warszawa 2008.

Czarny-Drożdżejko E. (2013). Przestępstwa prasowe. Warszawa.

Dobosz I. (1985). Odpowiedzialność karna za przestępstwa prasowe. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologicznynr 3s. 43–58.

Herzog A. (2008). Glosa do postanowienia SN z dnia 21 listopada 2007 roku, sygn. IV KK 376/07. Prokuratura i Prawonr 11, s. 163–168.

Kosmaty P. (2014). Przestępstwa wymierzone przeciwko wolności prasy (szczególna ochrona dziennikarza). Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury 2014, z. 2 (12), s. 57–68.

Kosmus B., Kuczyński G. (red.) (2011). Prawo prasowe. Komentarz. Warszawa.

Wróbel W., Zoll A. (2010). Polskie prawo karne. Część ogólna. Kraków.

Zaremba M. (2007). Prawo prasowe. Ujęcie praktyczne. Warszawa.

Zoll A. (red.) (1999). Kodeks karny. Komentarz. Część szczególna. Tom II. Zakamycze.

Informacje

Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2017, Tom 60, Numer 3 (231), s. 505-515

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Znaczenie prawa karnego materialnego w wytyczaniu granic swobody wypowiedzi i wolności prasy

Angielski:

The significance of the substantive penal law in the delimitation of the freedom of speech and the freedom of press

Autorzy

Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie

Publikacja: 28.02.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Piotr Kosmaty (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Znaczenie prawa karnego materialnego w wytyczaniu granic swobody wypowiedzi i wolności prasy

cytuj

Pobierz PDF Pobierz

pobierz pliki

RIS BIB ENDNOTE