Zakaz czy nakaz? Skuteczny przekaz zaleceń zdrowotnych
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEZakaz czy nakaz? Skuteczny przekaz zaleceń zdrowotnych
Data publikacji: 07.10.2015
Zeszyty Prasoznawcze, 2015, Tom 58, Numer 2 (222), s. 238-254
https://doi.org/10.4467/2299-6362PZ.15.019.4129Autorzy
Zakaz czy nakaz? Skuteczny przekaz zaleceń zdrowotnych
Praca jest poświęcona szczególnej formie komunikowania dotyczącego zdrowia, związanej z przekazem zaleceń zdrowotnych przez specjalistę lekarza – osobie chorej, która warunkuje jej współdziałanie w procesie leczenia. Dialog lekarza z pacjentem jest zależny zarówno od predyspozycji indywidualnych lekarza (m.in. inteligencji emocjonalnej), jak i pacjenta (m.in. sposobu radzenia sobie ze stresem, poziomu lęku, dymensji punktowość–przedziałowość, wymiaru zależność–autonomia oraz preferencji i kompetencji rozwijanych podczas choroby). Omówione zostało znaczenie komunikacji niewerbalnej i werbalnej w relacji lekarz–pacjent, szczególnie skuteczność takich form przekazu, jak przekaz zaprzeczony versus bezpośredni, przekaz kontrolowany przez pacjenta versus przyjmowany automatycznie. Krótko wskazane zostały typowe błędy komunikacyjne i zalecenia, pozwalające na ich uniknięcie. Jako przykład szczególnie trudnej sytuacji, stawiającej wysokie wymagania w zakresie kompetencji komunikacyjnych, przedstawiono sytuację rozmowy z rodziną zmarłego – potencjalnego dawcy narządów do celów transplantacyjnych.
Barton-Smoczyńska I. (2011a). Podstawy psychologii komunikacji lekarza z pacjentem – wprowadzenie, http://www.mp.pl/komunikacja/lekarz-pacjent/podstawy_skutecznej_komunikacji/show.html?id=56168 (dostęp: 5.04.2015).
Barton-Smoczyńska I. (2011b). Podstawy psychologii komunikacji lekarza z pacjentem. Część I, http://www.mp.pl/komunikacja/lekarz-pacjent/podstawy_skutecznej_komunikacji/show.html?id=57920 (dostęp: 5.04.2015).
Barton-Smoczyńska I. (2012a). Podstawy psychologii komunikacji lekarza z pacjentem. Część II, http://www.mp.pl/komunikacja/lekarz-pacjent/podstawy_skutecznej_komunikacji/show.html?id=60673 (dostęp: 5.04.2012).
Barton-Smoczyńska I. (2011c). Podstawy psychologii komunikacji lekarza z pacjentem. Część III, http://www.mp.pl/komunikacja/lekarz-pacjent/podstawy_skutecznej_komunikacji/show.html?id=60955 (dostęp: 5.04.2015).
Barton-Smoczyńska I. (2012b). Podstawy psychologii komunikacji lekarza z pacjentem. Część IV, http://www.mp.pl/komunikacja/lekarz-pacjent/podstawy_skutecznej_komunikacji/show.html?id=63033 (dostęp: 5.04.2015).
Barton-Smoczyńska I. (2012c). Podstawy psychologii komunikacji lekarza z pacjentem. Część V, http://www.mp.pl/komunikacja/lekarz-pacjent/podstawy_skutecznej_komunikacji/show.html?id=64703 (dostęp: 5.04.2012).
Cialdini R.B. (2011). Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka. Gdańsk: GWP.
Czabała J.Cz. (2000). Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
DiMatteo M.R., Taranta A. (1979). Nonwerbal communication and physician-patient rapport: An empirical study. Professional Psychology, nr 10 (4), s. 540–547.
Goleman D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań: Media Rodzina.
Haskard K.B., Williams S.L., DiMatteo M.R., Rosenthal R., White M.K., Goldstein M.G. (2008). Physician and patient communication training in primary care: Effects on participation and satisfaction. Health Psychology, nr 27 (5), s. 513–522.
Heszen-Niejodek I. (2002). Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie. W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 3 (s. 465–492). Gdańsk: GWP.
Jakubowska-Winecka A., Rowińska D. (2001). Edukacja środowiska medycznego w dziedzinie przeszczepiania narządów. Poltransplant, Biuletyn Informacyjny, nr 1, s. 14–17.
Heszen-Klemens I., Jarosz M. (1978). Stosunek lekarz–pacjent; zespół diagnostyczno-terapeutyczny. W: M. Jarosz (red.). Psychologia lekarska (s. 269–296). Warszawa: PZWL.
Libbrecht N., Lievens F., Carette B., Côté S. (2013). Emotional intelligence predicts success in medical school. Emotion, nr 14 (1), s. 64–73.
Maciuszek J. (2012). Automatyzmy i bezrefleksyjność w kontekście wpływu społecznego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mayer J.D., Caruso D.R., Salovey P. (1999). Emotional intelligence meets traditional standards for an intelligence. Intelligence, nr 27 (4), s. 267–298.
Pease A., Pease B. (2007). Mowa ciała. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Piotrowski P., Gulla B., Jaskułowski M. (2012). Inteligencja emocjonalna sprawców przestępstw przeciwko mieniu. Czasopismo Psychologiczne, nr 17 (2), s. 219–228.
Sheridan Ch.L., Radmacher S. (1998). Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia, Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Słowik P. (1997). Choroba somatyczna jako kryzys a możliwość rozwoju. W: D. Kubacka-Jasiecka, A. Lipowska-Teutsch (red.). Oblicza kryzysu psychologicznego i pracy interwencyjnej (s. 99–109). Kraków: Wyd. ALL.
Sobierajski T. (2014). Jak skutecznie rozmawiać z pacjentem?, http://www.mp.pl/komunikacja/lekarz-pacjent/podstawy_skutecznej_komunikacji/show.html?id=66891 (dostęp: 5.04.2015).
Stangierska I., Horst-Sikorska W. (2007). Ogólne zasady komunikacji między pacjentem a lekarzem. Forum Medycyny Rodzinnej, nr 1 (1), s. 58–68.
Talen M.R., Grampp K., Tucker A., Schultz J. (2008). What physicians want from their patients: Identifying what makes good patient communication. Families, Systems & Health, nr 26 (1), s. 58–67.
Talen M.R., Muller-Held Ch.F., Eshleman K.G., Stephens L. (2011). Patients’ communication with doctor: A randomized control study of a brief patient communication intervention. Families, Systems & Health, nr 29 (3), s. 171–183.
Wieczorkowska G., Bednarczyk I. (2004). Zaburzenia kontroli procesu jedzenia: rola przedziałowości. Nowiny Psychologiczne, nr 3, s. 5–19.
Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2015, Tom 58, Numer 2 (222), s. 238-254
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Zakaz czy nakaz? Skuteczny przekaz zaleceń zdrowotnych
Prohibition or prescription? An effective message of health recommendations
Instytut Psychologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, ul. Ingardena 6, 30-060 Kraków
Publikacja: 07.10.2015
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2016
Liczba pobrań: 993