FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Podcast, czyli od przekazu audialnego w stronę jego audiowizualnych odsłon. Perspektywa mediolingwistyczna

Data publikacji: 03.2024

Zeszyty Prasoznawcze, 2024, Tom 67, Numer 1 (257), s. 41 - 57

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.24.004.19192

Autorzy

Aleksandra Kalisz
Uniwersytet Śląski w Katowicach
ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, Polska
https://orcid.org/0000-0003-3696-1535 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Podcast, czyli od przekazu audialnego w stronę jego audiowizualnych odsłon. Perspektywa mediolingwistyczna

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie z perspektywy multimodalnej i genologicznej złożonej natury podcastu, przejawiającej się zarówno w jego audialnej, jak i audiowizualnej odsłonie. Odpowiednio dobrane narzędzia genologii lingwistycznej oraz parametry mediolingwistyczne pozwoliły nie tylko na ustalenie mechanizmów kształtujących warstwę genologiczną podcastu, lecz także na uchwycenie funkcji, jaką pełnią poszczególne kody semiotyczne zawarte w tym osobliwym zjawisku medialnym. Analiza zebranego materiału badawczego w pierwszej kolejności umożliwiła dostrzeżenie w podcaście tekstu multimodalnego, w którym to warstwa słowna, mimo niezwykłej ekspansywności ruchomego obrazu, w znacznym stopniu determinuje ten rodzaj przekazu. Z kolei obserwacja płaszczyzny genologicznej wykazała, że podcast jest gatunkiem medialnym o szerokim wachlarzu komponentów, których dobór w zależności od zamysłu twórcy konkretnego nagrania można by rozpatrywać w kategoriach Wittgensteinowskiej gry językowej, gdzie coraz wyraźniej w obrębie pojedynczego odcinka dochodzi do współwystępowania gatunków na zasadach adaptacji czy alternacji. Wybrane do analizy tytuły ujawniły, że ukazująca się coraz częściej odsłona wizualna podcastu, określana mianem wideocastu, podyktowana jest raczej chęcią ukazania tego, kto mówi, niż ma związek z występowaniem w badanych przekazach określonego zestawu gatunków czy konkretnych form podawczych.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Bardijewska S. (2001). Nagie słowo. Rzecz o słuchowisku. Warszawa.

Bonini T. (2015). The ‘Second Age’ of Podcasting: Reframing Podcasting as a New Digital Mass Medium. Quaderns del CAC, vol. XVIII, s. 21–30.

Cambridge Dictionary. Podcast [https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/podcast; 10.09.2023].

Casetti F., Odin R. (1994). Od paleo-do neo-telewizji. W perspektywie semiopragmatyki. W: A. Gwóźdź (red.). Po kinie? Audiowizualność w epoce przekaźników elektronicznych (s. 117–135). Kraków.

Dictionary.com. Podcast [https://www.dictionary.com/browse/podcast; 10.09.2023].

Doliwa U., Chyczewska A., Grobelki F., Łatacz R. (2019). Podcasting w Polsce – próba analizy zjawiska. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna, nr 1 (15), s. 37–54.

Juszczyk S. (2015). Kultura wizualna – wybrane studia teoretyczne oraz badania empiryczne. Chowanna, t. 2 (45), s. 17–29.

Kalisz A. (2021). Dyskurs prywatny czy o prywatności? Intymny świat autorek postów interne­towych. Prace Językoznawcze, nr XXIII/3, s. 149–163.

Kawecki W. (2010). Od kultury wizualnej do teologii wizualnej. Kultura – Media – Teologia, nr 1 (1), s. 24–33.

Kawecki W. (2022). Wizualność współczesnej kultury. Roczniki Kulturoznawcze, t. 13, nr 1, s. 65–79.

Kępa-Figura D. (2022). Z perspektywy polskiej mediolingwistyki. W: W. Czachur, A. Hanus, D. Miller (red.). Dyskurs, media, multimodalność. Przyczynek do dialogu germanistyczno­-polonistycznego, t. 9 (s. 299–307). Wrocław–Dresden.  

Kita M. (2018). Dyskurs radiowy. W: M. Kita, I. Loewe (red.). Język w radiu. Antologia (s. 13–52). Katowice.

Klug N.-M. (2022). Multimodalna semantyka tekstu i dyskursu. W: W. Czachur, A. Hanus, D. Miller (red.). Dyskurs, media, multimodalność. Przyczynek do dialogu germanistyczno­-polonistycznego, t. 9 (s. 241–269). Wrocław–Dresden.

Lisowska-Magdziarz M. (2019). Znaki na uwięzi. Od semiologii do semantyki mediów. Kraków.

Loewe I. (2018). Dyskurs telewizyjny w świetle lingwistyki mediów. Katowice.

McLuhan M. (2001). Wybór tekstów, przeł. E. Różalska, J.M. Stokłosa. Poznań.

Maćkiewicz J. (2016). Jak można badać przekazy multimodalne. Język Polski, z. 2, s. 18–27.

Malinowska A. (2022). Rośnie popularność podcastów. Ich słuchacze to już ponad 10% Polaków [https://www.dziennikprawny.pl/pl/a/rosnie-popularnosc-podcastow-ich-sluchacze-to-juz-ponad-10-polakow; 23.01.2023].

Mielczarek A. (2005). Język prezenterów radiowych. Poznań.

Ptaszek G. (2015). W stronę bezgatunkowości mediów? O funkcji gatunków medialnych w procesie odbioru. W: W. Godzic, A. Kozioł, J. Szylko-Kwas (red.). Gatunki i formaty we współczesnych mediach (s. 35–51). Warszawa.

Rejter A. (2008). Genologia lingwistyczna w perspektywie analiz dyskursu – szanse i ograniczenia. Tekst i Dyskurs, z. 1, s. 17–30.

Rose G. (2010). Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizu­alnością. Warszawa.

Sartori G. (2007). Homo videns. Telewizja i postmyślenie, przeł. J. Uszyński. Warszawa.

Skowronek B. (2013). Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków.

Skwarczyńska S. (1954). Wstęp do nauki o literaturze. Warszawa.

Stachyra G. (2008). Gatunki audycji w radiu sformatowanym. Lublin.

Stachyra G. (2016). Podcasting w perspektywie specyfiki produkcji radiowej. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna, nr 4 (12), s. 71–89.

Stachyra G. (2017). Podcasting jako technologia audio. Perspektywy rozwoju. Studia Medioznaw­cze, nr 1 (68), s. 29–41.

Stachyra G. (2019). Liminalne tropy językowej komunikacji w radiowej audycji towarzyszą­cej. Perspektywa mediolingwistyczna radia w pracy. W: M. Czempka-Wewióra, A. Kalisz, M. Ślawska (red.). Komunikacja ponad granicami. Prace dedykowane Profesor Małgorzacie Kicie (s. 85–98). Katowice.

Stanuch S. (2005). Audycje na życzenie [http://www.press.pl/magazyn-press/artykul/1484,audy­cje-na-zyczenie; 24.02.2023].

Szczęsna E. (2007). Poetyka mediów. Polisemiotyczność, digitalizacja, reklama. Warszawa.

Szkudlarek-Śmiechowicz E. (2019). Telewizyjny wywiad zwierzeniowy. O dialogach medialnych i zwierzeniach w pracach naukowych Profesor Małgorzaty Kity. W: M. Czempka-Wewióra, A. Kalisz, M. Ślawska (red.). Komunikacja ponad granicami. Prace dedykowane Profesor Małgorzacie Kicie (s. 45–61). Katowice.

Witosz B. (2005). Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki. Katowice.

Wittgenstein L. (2000). Dociekania filozoficzne, przeł. B. Wolniewicz. Warszawa.

Wojtak M. (2004). Gatunki prasowe. Lublin.

Informacje

Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2024, Tom 67, Numer 1 (257), s. 41 - 57

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Podcast, czyli od przekazu audialnego w stronę jego audiowizualnych odsłon. Perspektywa mediolingwistyczna

Angielski: The Podcast i.e., from the Audial Transmission towards its Audiovisual Renditions. A Media Linguistic Perspective

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-3696-1535

Aleksandra Kalisz
Uniwersytet Śląski w Katowicach
ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, Polska
https://orcid.org/0000-0003-3696-1535 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Śląski w Katowicach
ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, Polska

Publikacja: 03.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Aleksandra Kalisz (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Sugerowane cytowania: Harvard

Kalisz, A., 2024. Podcast, czyli od przekazu audialnego w stronę jego audiowizualnych odsłon. Perspektywa mediolingwistyczna. Zeszyty Prasoznawcze, Tom 67, Numer 1 (257) (2024), pp. 41-57