Pan od dekomunizacji. Publicystyka polityczna Zbigniewa Herberta (1981–1998)
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPan od dekomunizacji. Publicystyka polityczna Zbigniewa Herberta (1981–1998)
Data publikacji: 20.12.2019
Zeszyty Prasoznawcze, 2019, Tom 62, Numer 4 (240), s. 221 - 240
https://doi.org/10.4467/22996362PZ.19.054.11058Autorzy
Pan od dekomunizacji. Publicystyka polityczna Zbigniewa Herberta (1981–1998)
The Decommunisation Teacher. Zbigniew Herbert’s Political Journalistic Writing (1981–1998)
Zbigniew Herbert (1924–1998), valued as one of the most distinguished contemporary poets and essayists, in the communist times created the ‘upright attitude’ ethos which, among other things, meant uncompromising opposition to Marxism and the defence of univer-sal values. However, his vast, strictly journalistic work remains controversial and nearly unexplored, and includes, among many others, reviews, columns and articles published in the press 1950–1953 and 1981–1998. Filling the gap in the research is the aim of this arti-cle devoted to Herbert’s political journalistic writing (Tygodnik Solidarność weekly), to his open letters and interviews, pertaining to the transformation in Poland after The August of 1980 and to the, in his opinion unfulfilled, hopes of full democracy and decommunisation. Herbert’s radicalism in political journalism, attacking his once friends and the new power elite whom he accused of negligence and conformism, caused strong reactions going as far as arguments accusing Herbert of mental illness or alcoholism. The article argues for the necessity of an objective and emotion-free perception of Herbert’s political journalism, and of looking at it in close connection with the constitutive characteristics of the genre itself (column), such as subjectivism, sharp sense of humour, expressive language and caricature. The research methods used include qualitative text analysis, the theory of journalistic genres and the media discourse analysis.
Barańczak S. (1984). Uciekinier z Utopii. Londyn.
Beylin M. (1995). Pan Cogito ma kłopot z demokracją. Gazeta Wyborcza, nr 54, s. 11.
Bocheński J. (2001). Z Herbertem w labiryntach. Gazeta Wyborcza – Gazeta Świąteczna, nr 53, s. 8–11.
Chudziński E. (2012). Felieton. Geneza i ewolucja gatunku. W: Z. Bauer, E. Chudziński (red.). Dziennikarstwo i świat mediów. Kraków.
Civis Rakowski, M.F. (1995). Pan Vomito. Dziś. Przegląd Społeczny, nr 1, s. 92–94.
Groński R.M. (1994). Ideolo. Polityka, nr 50, s. 27.
Herbert Z. (1981a). „Psychicznie nigdy z Polski nie wyjeżdżałem…”. Dziennik Bałtycki – dodatek Samorządność, nr 106, s. 2.
Herbert Z. (1981b). Z dziejów Firmy. Czerwiec 1976. Tygodnik Solidarność, nr 13, s. 5.
Herbert Z. (1990). List do Stanisława Barańczaka. Gazeta Wyborcza, nr 203, s. 6–7.
Herbert Z. (1993a). Skandal. Tygodnik Solidarność, nr 29, s. 2.
Herbert Z. (1993b). Wierność. Tygodnik Solidarność, nr 40, s. 5.
Herbert Z. (1994a). Armia. Tygodnik Solidarność, nr 44, s. 5.
Herbert Z. (1994b). Ciemniak. Tygodnik Solidarność, nr 48, s. 5.
Herbert Z. (1994c). Generał. Tygodnik Solidarność, nr 41, s. 15.
Herbert Z. (1994d). J.S. Tygodnik Solidarność, nr 40, s. 24.
Herbert Z. (1994e). Szpieg. Tygodnik Solidarność, nr 39, s. 5.
Herbert Z. (1995). Jeszcze o Czeczenii. Tygodnik Solidarność, nr 2, s. 5.
Herbert Z. (1996). W obronie demokracji. Tygodnik Solidarność, nr 4, s. 5.
Herbert Z. (1997). Uwagi Pana Cogito przy stole nakrytym obrusem. Tygodnik Solidarność, nr 23, s. 6–7.
Herbert Z. (1998). Prezydent kłamie. Tygodnik Solidarność, nr 19, s. 3.
Herbert Z. (2001). Węzeł gordyjski oraz inne pisma rozproszone 1948–1998. Zebrał, opracował i notami opatrzył P. Kądziela, Biblioteka Więzi tom 137. Warszawa.
Herbert nieznany. Rozmowy (2008). D.J. Ćirlić (red.). Warszawa.
Jak tu teraz żyć? Rozmowa ze Zbigniewem Herbertem (1991). Rozm. A.T. Kijowski. Tygodnik Solidarność, nr 13, s. 14.
Jaruzelski W. (2008). Być może to ostatnie słowo (wyjaśnienia złożone przed sądem). Warszawa.
Jastrun T. (1998). Pan Herbert. Polityka, nr 32, s. 41.
Kaliszewski A. (1982). Gry Pana Cogito. Kraków.
Kijowski A.T. (2010). Opis obyczajów w XV-leciu międzysojuszniczym 1989–2004, t. II: A teraz konkretnie. Warszawa.
Kornhauser J. (1974). U nas w Paryżu, czyli o pokoleniu Współczesności. W: J. Kornhauser, A. Zagajewski. Świat nie przedstawiony. Kraków.
Lichniak Z. (1990). „Trzymając się faktów” czyli Zbigniewowi Herbertowi (i nie tylko) kilka uwag ku przypomnieniu (i nie tylko). Słowo Powszechne, nr 185–186, s. 3, 11.
Łapiński Z. (1990). W sprawie smaku. Puls, nr 44, s. 63–72.
Łysiak W. (2004). Rzeczpospolita kłamców. Salon. Warszawa.
Masłoń K. (2002). Pułkownik Królewskiej Samodzielnej Brygady Huzarów Śmierci. Rzeczpospolita, 15 maja [https://archiwum.rp.pl/artykul/385039-Pulkownik-Krolewskiej-Samodzielnej-Brygady-Huzarow-Smierci.html].
Mentzel Z. (1989). Czy Herbert był socrealistą. Puls, nr 41, s. 23–27.
Mérétik G. (1989). Noc generała, tłum. M. Radgowski. Warszawa.
Micewski A. (1978). Współrządzić czy nie kłamać? PAX i Znak w Polsce 1945–1976. Paryż.
Micewski A. (1990). Między dwiema orientacjami. Warszawa.
Michnik A. (1991). Z dziejów honoru w Polsce. Warszawa.
Pani Herbert (2000). Rozm. J. Żakowski. Gazeta Wyborcza, 30.12–01.01.
Pawlak A. (1992). Konia kują. Gazeta Wyborcza, nr 70, s. 9.
Piesiewicz K., Wende E. (1994). Wokół felietonu Herberta „Ciemniak” [w rubryce: „Listy do redakcji”]. Tygodnik Solidarność, nr 51, s. 9.
Pojedynki Pana Cogito (1994). Rozm. A. Gebert, A. Poppek. Tygodnik Solidarność, nr 46, s. 1, 12–14.
Siedlecka J. (2002). Pan od poezji. O Zbigniewie Herbercie. Warszawa.
Słownik terminologii medialnej (2006). W. Pisarek (red.). Kraków.
Szulczewski M. (1976). Publicystyka. Problemy teorii i praktyki. Warszawa.
Trznadel J. (1990). Hańba domowa. Rozmowy z pisarzami. Lublin.
Urbankowski B. (2004). Poeta, czyli człowiek zwielokrotniony. Radom.
Urbankowski B. (2005). Zbigniew Herbert w kręgu PAX-u. Myśl Polska, r. 64, nr 13/14, 15, 16, 17.
Wojtak M. (2004). Gatunki prasowe. Lublin.
Wolny-Zmorzyński K., Kaliszewski A., Furman W. (2006, 2009). Gatunki dziennikarskie. Teoria – praktyka – język. Warszawa.
Zbigniew Herbert: wypluć z siebie wszystko (1986). W: J. Trznadel, Hańba domowa. Rozmowy z pisarzami. Paryż.
Żebrowski R. (2011). Zbigniew Herbert: „Kamień, na którym mnie urodzono”. Warszawa.
Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2019, Tom 62, Numer 4 (240), s. 221 - 240
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Pan od dekomunizacji. Publicystyka polityczna Zbigniewa Herberta (1981–1998)
The Decommunisation Teacher. Zbigniew Herbert’s Political Journalistic Writing (1981–1998)
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 20.12.2019
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1229
Liczba pobrań: 975