Media o ociepleniu klimatu: biznes i emocje a fakty
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 02.10.2024
Zeszyty Prasoznawcze, 2024, Tom 67, Numer 3 (259), s. 77 - 95
https://doi.org/10.4467/22996362PZ.24.027.20061Autorzy
Media o ociepleniu klimatu: biznes i emocje a fakty
Podejmując temat zmian klimatu, media rozbudzają silne emocje, w tym lęk. Na ich oddziaływanie podatni są przede wszystkim ludzie młodzi. Celem badania było określenie relacji medialnych doniesień o ociepleniu klimatu i bezpieczeństwa emocjonalnego młodych odbiorców. Ankieta przeprowadzona wśród studentów wykazała, że wiedzę o „globalnym ociepleniu” czerpali z emocjonalnych, nieobiektywnych przekazów. Źródłami informacji były dla nich głównie multimedia, rozpowszechniane w mediach społecznościowych. Zbadano też dokumenty zastane na temat zmian klimatycznych: przekazy i raporty medialne, publikacje naukowe, recenzje adresowanych do dzieci książek i wybrane propozycje dydaktyczne, które okazały się nieadekwatne do emocjonalnych potrzeb uczniów. Ustalono, że konieczne jest nauczanie krytycznego myślenia przez prezentowanie zjawisk klimatycznych w powiązaniu z działalnością podmiotów medialnych i polityczno-biznesowych. Polska szkoła powinna przybliżać uczniom krajowe realia. Konieczne jest informowanie o rzeczywistych intencjach nadawców. Rozbudzanie histerii klimatycznej prowadzi do niedostrzegania rzeczywistych zagrożeń. Humanitarna troska o planetę nie powinna wyrastać z awersji do najbliższej wspólnoty.
Bank Danych o Lasach (2024). Lasy na świecie i w Europie [https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/lasy-na-swiecie; 7.08.2024].
Barut A. (2019). Nowy materializm jako ideologia postponowoczesności. Spojrzenie krytyczne. Studia Polityczne, r. 3, s. 85–108 [http://czasopisma.isppan.waw.pl/index.php/sp/article/view/278; 11.05.2024].
Bower G.H. (2002). Jaki jest związek emocji z pamięcią? W: P. Ekman, R.J. Davidson (red.). Natura emocji: podstawowe zagadnienia, przeł. B. Wojciszke (s. 255–258). Gdańsk.
Bromwich J.E. (2020). The Darkest Timeline. New York Times, 26.12.2020 [https://www.nytimes.com/2020/12/26/style/climate-change-deep-adaptation.html; 7.08.2024].
Budziszewska M., Kałwak W. (2022). Depresja klimatyczna. Krytyczna analiza pojęcia. Psychiatria Polska, nr 1, s. 171–182 [https://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_1_2022/171Budziszewska_PsychiatrPol2022v56i1.pdf; 11.05.2024].
Capra F. (1997). The Web of Life: A New Scientific Understanding of Living Systems. New York.
Crutzen P.J., Stoermer E.F. (2000). The Anthropocene. IGBP Global Change Newsletter, nr 41, s. 17–18 [http://www.igbp.net/download/18.316f18321323470177580001401/1376383088452/NL41.pdf; 7.08.2024].
Długosz P. (2024). Młodzież w epoce kryzysów. Kraków [https://open.icm.edu.pl/server/api/core/bitstreams/63348435-ad5f-4453-ad7d-fec25d5d1ea2/content; 7.08.2024].
Ekman P. (2002). Zdarzenia poprzedzające a metafory emocji. W: P. Ekman, R.J. Davidson (red.). Natura emocji: podstawowe zagadnienia, przeł. B. Wojciszke (s. 131–134). Gdańsk.
Encyklopedia PWN (b.r.). Hasło: ideologia [https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/ideologia;3913853.html; 11.05.2024].
Freud Z. (2000). Wstęp do psychoanalizy, przeł. S. Kempnerówna, W. Zaniewicki. Warszawa.
Gulla B., Tucholska K., Ziernicka-Wojtaszek A. (2020). Psychologia kryzysu klimatycznego. Kraków.
Fauconnier G., Turner M. (2019). Jak myślimy. Mieszaniny pojęciowe i ukryta złożoność umysłu, przeł. I. Michalska. Warszawa.
Komitet Nauk Geologicznych PAN (2019). Stanowisko Komitetu Nauk Geologicznych Polskiej Akademii Nauk w debacie klimatycznej [http://www.kngpan.agh.edu.pl/wp-content/uploads/Stanowisko-KNG_klimat_2019.pdf; 11.05.2024].
LeDoux J.E. (2002). Mózgowe interakcje poznawczo-emocjonalne. W: P. Ekman, R.J. Davidson (red.). Natura emocji: podstawowe zagadnienia, przeł. B. Wojciszke (s. 190–197). Gdańsk.
Letkiewicz M. (2010). Szkice do genezy multimediów i animacji komputerowej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, vol. VIII, 1, Sectio L, s. 65–81 [http://dlibra.umcs.lublin.pl/dlibra/plain-content?id=17225; 11.05.2024].
Malinowski Sz. (2018). Stanowisko Komitetu Geofizyki PAN w sprawie postępującej zmiany klimatu, 24.05.2018 [https://kgeof.pan.pl/images/stories/pliki_2018/Stanowisko_Komitetu_2018.pdf; 11.05.2024].
McComiskey B. (2019). Retoryka post-prawdy i funkcje edukacji, Retoryka i Edukacja. Numer specjalny z okazji IV Kongresu Dydaktyki Polonistycznej 2019, nr 4, s. 38–50 [http://www.polon.uw.edu.pl/documents/9763960/18960055/forum.artis.rhetoricae.2019.4.pdf; 11.05.2024].
Moore A. (2022). Scientists Should Openly Address Uncertainties and Exaggerations in Their Predictions, 19.08.2022 [https://www.clarkcountytoday.com/news/1200-scientists-scholars-there-is-no-climate-emergency; 11.05.2024].
Naylor R.L. (2021). Reid Bryson: The Crisis Climatologist [https://wires.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/wcc.744; 11.05.2024].
Newman N., Fletcher R., Kalogeropulos A., Nielsen R.K. (2019). Reuters Institute Digital News Report 2019. Oxford [https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/sites/default/files/2019-06/DNR_2019_FINAL_0.pdf; 11.05.2024].
Newman N., Fletcher R., Schulz A., Andi S., Robertson C.T., Nielsen R.K. (2021). Reuters Institute Digital News Report 2021. Oxford [https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/digital-news-report/2021; 11.05.2024].
Robertson C.T. (2022). How People Access and Think about Climate Change News, 15.06.2022 [https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/digital-news-report/2022/how-people-access-and-think-about-climate-change-news; 11.05.2024].
Rotkiewicz M. (2006). Ocieplenie w polityce. Rozmowa z prof. Zygmuntem Kolendą z Akademii Górniczo-Hutniczej. Polityka, 2.12.2006 [https://www.polityka.pl/archiwumpolityki/1851994,1,ocieplenie-wpolityce.read; 11.05.2024].
Scheler M. (1997). Resentyment a moralność, przeł. J. Garewicz. Warszawa.
Spencer R.W. (2008). Climate Confusion: How Global Warming Hysteria Leads to Bad Science, Pandering Politicians and Misguided Policies that Hurt the Poor. New York [https://archive.org/details/climateconfusion0000spen_s5o5; 7.08.2024].
Ślósarz A. (2018). Interpretanty lektur. Produkty medialnego przemysłu. Multimedialne moduły tematyczne jako dydaktyczne narzędzie. Kraków [https://rep.up.krakow.pl/xmlui/handle/11716/6820; 11.05.2024].
Tjeerd van A.H. (1997). Nowe spojrzenie na starą planetę, przeł. W. Studencki. Warszawa.
Vazquez J. (2022). Special Report: Digital Brownshirts Attacking Free Speech on Climate Change Boosted by Liberal Media, 25.02.2022 [https://www.newsbusters.org/blogs/business/joseph-vazquez/2022/02/25/special-report-digital-brownshirts-attacking-free-speech; 11.05.2024].
Wąchol J. (2005). Wpływ technologii multimedialnych na człowieka i jego działalność – szanse i zagrożenia. W: T. Lewowicki, B. Siemieniecki (red.). Współczesna technologia informacyjna i edukacja medialna (s. 71–81). Toruń.
World Climate Declaration (2022). There is no Climate Emergency [https://clintel.org/wp-content/uploads/2022/06/WCD-version-06272215121.pdf; 11.05.2024].
Zaremba D., Kulesza M., Herman A.M., Marczak M., Kossowski B., Budziszewska M., Michałowski J.M., Klöckner C.A., Marchewka A., Wierzba M. (2023). A Wise Person Plants a Tree a Day Before the End of the World: Coping with the Emotional Experience of Climate Change in Poland. Current Psychology, vol. 42, s. 27167–27185 [https://link.springer.com/article/10.1007/s12144-022-03807-3; 7.08.2024].
Zarzecki M. (2022). Wybrane aspekty zaangażowania młodzieży z siedmiu krajów Unii Europejskiej w działalność polityczną i społeczną. W: J. Kurzępa (red.). Młodzież 4.0 – konteksty rozwoju społecznego i ekologicznego (s. 11–26). Szczecin.
aip, agada (2019). KONIEC ŚWIATA 23 września 2017. Jak będzie wyglądał koniec świata 2017? Gazeta Współczesna, 27.09.2019 [https://wspolczesna.pl/koniec-swiata-23-wrzesnia -2017-jak-bedzie-wygladal-koniec-swiata-2017/ar/12507084 15.07.2024].
ak (2019). Koniec świata nadchodzi? Czy w Ziemię uderzy asteroida 99942 Apophis? Leci w naszym kierunku! NASA ostrzega. Nowiny 24, 22.08.2019 [https://nowiny24.pl/koniec-swiata-nadchodzi-czy-w-ziemie-uderzy-asteroida-99942-apophis-leci-w-naszym-kierunku-nasa-ostrzega-22082019/ar/c15-1396187; 15.07.2024].
Bloomberg Quicktake (21.11.2019). Woman Saves Koala from Fire in New South Wales, Australia [https://www.youtube.com/watch?v=ak10o3I9GIs; 11.05.2024].
Burgess J. (2018). Mercury Retrograde is Actually the ‘Lesbian Apocalypse’. Pink News, 17.08.2018 [https://www.thepinknews.com/2018/08/17/mercury-retrograde-lesbian-apocalypse; 7.08.2024].
CBS Miami (20.11.2019). Australian Woman Who Rescued Koala from Wildfire Visits Animal Shelter Where It’s Recovering [https://www.youtube.com/watch?v=_MSpj9HwPFM; 11.05.2024].
Climate4you (b.r.) [https://www.climate4you.com; 11.05.2024].
Czapliński P., Bednarek J.B., Gostyński D. (2017). Literatura i jej natury. Przewodnik ekokrytyczny dla nauczycieli i uczniów szkół średnich. Poznań [https://polona2.pl/item/literatura-i-jej-natury-przewodnik-ekokrytyczny-dla-nauczycieli-i-uczniow-szkol-srednich,MTU3OTc5MTc3/4/#info:metadata; 7.08.2024].
Deja A. (2021). „Możemy uratować naszą Ziemię”. Loll Kirby, 7.11.2021 [https://ksiazka-od-kuchni.blogspot.com/2021/11/mozemy-uratowac-nasza-ziemie-loll-kirby.html; 11.05.2024].
Domański T. (2019). Liczba dnia: 72 tys. pożarów Amazonii w 2019 r. Globalny problem, który nikogo nie obchodzi. Spider’s Web, 22.08.2019 [https://spidersweb.pl/2019/08/pozary-w-amazonii-2019.html; 11.05.2024].
Edukacja Humanistyczna V4 dla klimatu. Rozpoznania – dobre praktyki – rekomendacje (2020–2022) [https://www.hec.us.edu.pl/home-page; 15.07.2024].
Glamour Princess (2021). Welches Sternzieichen Solte Mein Partner Haben? Testedich.de, 3.05.2021 [https://www.testedich.de/liebestests/liebe-und-sternzeichen/quiz23/1183720058/welches-sternzeichen-sollte-mein-partner-haben; 15.07.2024].
Gonçalves A. (2020). Care about Sustainability? Then Don’t Waste Time Discussing It Online and Start Acting. YouMatter, 21.12.2020 [https://youmatter.world/en/category-environment/sustainability-offline-real-meaningful-impact; 15.07.2024].
Greenpace Polska (24.08.2019). Greta Thunberg – wystąpienie podczas szczytu ONZ w Nowym Jorku, wrzesień 2019 [https://www.youtube.com/watch?v=e3DfEP2lQp8; 11.05.2024].
Guardian News New South Wales (20.11.2019). Woman Rescues Koala from Bushfire in New South Wales [https://www.youtube.com/watch?v=3x8JXQ6RTIU; 11.05.2024].
Inżynieria Pożarowa (b.r.). Ocena zagrożenia wybuchem [https://safetypower.pl/oferta/uslugi-przeciwpozarowe-i-zabezpieczenia/oceny-zagrozenia-wybuchem; 15.07.2024].
KGET News (26.11.2024). Lewis the Koala being rescued [https://www.youtube.com/watch?v=2xnX1PVvkX4; 11.05.2024].
Klimat dla Ziemi (b.r.). Droga przed nami [http://klimatdlaziemi.pl/index.php?id=43&lng=pl; 11.05.2024].
Klimat dla Ziemi (b.r.). Spojrzenie z drugiej strony – a może to lipa? [http://klimatdlaziemi.pl/index.php?id=159&lng=pl; 11.05.2024].
Lange M. (2014). Pod osłoną nocy próbowano otworzyć drogę do prywatyzacji Lasów Państwowych. Gazeta Bałtycka, 19.12.2014 [https://gazetabaltycka.pl/promowane/pod-oslona-nocy-probowano-otworzy-droge-do-prywatyzacji-lasow-panstwowych; 11.05.2024].
Lipiński D. (b.r.). Występowanie przeciwko Polsce za granicą. Wszystko co najważniejsze [https://wszystkoconajwazniejsze.pl/wystepowanie-przeciwko-polsce-za-granica; 15.07.2024].
Makarewicz N. (9.01.2020). Ziemia wrze. 2019 drugim najgorętszym rokiem w historii pomiarów [https://www.rmf24.pl/fakty/swiat/news-ziemia-wrze-2019-drugim-najgoretszym-rokiem-w-historii-pomia,nId,4251968#crp_state=1; 11.05.2024].
Młodzieżowy Strajk Klimatyczny (2024) [http://www.msk.earth; 11.05.2024].
Nauka o Klimacie dla Sceptycznych (2024) [https://naukaoklimacie.pl; 11.05.2024].
Nauka o Klimacie dla Sceptycznych (7.05.2024). Państwowy Instytut Geologiczny i pełen dezinformacji komunikat prasowy [https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/panstwowy-instytut-geologiczny-i-pelen-dezinformacji-komunikat-prasowy; 11.05.2024].
Nine Network Australia (19.11.2020). Woman Reunited with Brave Koala She Rescued from Fire [https://www.youtube.com/watch?v=-IAOWaIbnE4&t=1s; 19.07.2024].
Ochwat M. (2020). Edukacja polonistyczna wobec kryzysu klimatycznego – rozpoznania i rekomendacje dydaktyczne. Annales Universitatis Mariae Curie -Skłodowska. Sectio N. Educatio Nova, vol. V, s. 185–204 [https://reshistorica.journals.umcs.pl/en/article/view/10502/pdf#; 11.05.2024].
Pacewicz P. (2020). RPO: Uczcie o zmianach klimatu! MEN: Uczymy o dziurze ozonowej i korozji. OKO: Co to ma do rzeczy? Oko.press, 19.01.2020 [https://oko.press/rpo-uczcie-o-zmianach-klimatu-men-uczymy-o-dziurze-ozonowej-oko-press-analizuje-szkolny-program; 11.05.2024].
PAP (30.04.2023). Pożar w zakładach produkujących systemy rakietowe w Rosji [https://zachod.pl/ 844168/pozar-w-zakladach-produkujacych-systemy-rakietowe-w-rosji; 11.05.2024].
Polo C.V. (2022). Clima, un nuovo rapporto: IPCC un futuro vurnelabile. Left. Un pensiero nuovo a sinistra, 13.03.2022 [https://left.it/2022/03/13/clima-il-nuovo-rapporto-ipcc-un-futuro-vulnerabile; 11.05.2024].
Polsat News (20.01.2024). Na ratunek koali. Kobieta zdjęła koszulę i ocaliła zwierzę przed ogniem [WIDEO] [https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2019-11-20/na-ratunek-koali-kobieta-zdjela-koszule-i-ocalila-zwierze-przed-ogniem-wideo; 11.05.2024].
Powęska M. (13.06.2023). Ile broni jądrowej jest na świecie? Szokujące wnioski szwedzkiego raportu. Focus.pl [https://www.focus.pl/artykul/raport-o-stanie-broni-jadrowej-na-swiecie; 15.07.2024].
South China Morning Post (20.11.2019). Koala Rescued from Deadly Australian Bush Fires [https://www.youtube.com/watch?v=-Yw5MM2-aR8&t=4s; 11.05.2024].
Today (21.11.2019). The Woman Who Saved Lewis the Koala. Today Show Australia [https://www.youtube.com/watch?v=jlHuBeF4nj0; 11.05.2024].
Trusewicz I. (2018). Bombowy kontrakt Indii z Rosją. Rzeczpospolita, 2.01.2018 [https://www.rp.pl/biznes/art2200541-bombowy-kontrakt-indii-z-rosja; 15.07.2024].
Voice of America (20.11.2019). Burnt Koala Reunites with Rescuer in Hospital [https://www.you-tube.com/watch?v=4RorT_tdreY; 11.05.2024].
Voice of America (19.11.2019). Woman Rescues Burnt Koala from Australian Bushfire [https://www.youtube.com/watch?v=bKOsXsMDZMg; 11.05.2024].
WUSA9 (21.11.2024). Woman Rescues a Koala Bear from a Wildfire in Australia [https://www.youtube.com/watch?v=YzRix8ktta4; 11.05.2024].
xShare Quit (19.06.2019). Save Our World! [https://www.youtube.com/watch?v=JavIO_qemfA; 11.05.2024].
xShare Quit (12.06.2019). 200–2050 World Change [https://www.youtube.com/watch?v=z-uj6XfcyRw; 1.04.2022].
Zwierzchowski C. (b.r.). Chłopi 2050, czyli Agronauci w czasach katastrofy klimatycznej [https://www.storytel.com/pl/pl/books/ch%C5%82opi-2050-czyli-agronauci-w-czasach-katastrofy-klimatycznej-712914; 21.04.2022].
Zygmunt J. (5.04.2024). Hongkong wywróci branżę paneli słonecznych do góry nogami. Ten wynalazek w tym pomoże [https://www.chip.pl/2024/04/hongkong-wywroci-branze-paneli-slonecznych-do-gory-nogami; 11.05.2024].
Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2024, Tom 67, Numer 3 (259), s. 77 - 95
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Polska
Publikacja: 02.10.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Polski