FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

„Każdy zna się na AI”. Przegląd badań polskiej opinii publicznej na temat sztucznej inteligencji

Data publikacji: 13.12.2023

Zeszyty Prasoznawcze, 2023, Tom 66, Numer 4 (256), s. 127-142

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.23.043.18677

Autorzy

Maria Nowina Konopka
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9978-7621 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

„Każdy zna się na AI”. Przegląd badań polskiej opinii publicznej na temat sztucznej inteligencji

Abstrakt

Badanie dotyczące postrzegania sztucznej inteligencji w Polsce wskazuje na rosnącą świadomość znaczenia tego pojęcia. Wiele osób nadal ma jednak niewłaściwe wyobrażenia na ten temat, często myląc AI z automatyzacją czy robotyzacją. Wyniki badania sugerują, że Polacy są zdezorientowani i nie do końca rozumieją, czym jest sztuczna inteligencja. W artykule zaprezentowano wyniki badań opartych na systematycznym przeglądzie dostępnych źródeł internetowych dotyczących opinii publicznej na temat sztucznej inteligencji w Polsce. Przeanalizowano łącznie 12 różnych badań, przeprowadzonych w ciągu sześciu lat poprzedzających 2023 rok. Analiza materiału badawczego pozwoliła na wyciągnięcie pięciu zasadniczych wniosków dotyczących: 1) rozumienia pojęcia, 2) doświadczania obecności artefaktów technologicznych, 3) zakresu akceptacji dla inteligentnych maszyn, 4) kwestii zastępowalności oraz 5) dezorientacji. Wnioski z analizy sugerują, że Polacy zaczynają rozumieć rolę sztucznej inteligencji, ale nadal mają wiele pytań i obaw z nią związanych, a wraz z dalszym upowszechnieniem się SI w życiu codziennym można spodziewać się dalszych zmian w sposobie jej postrzegania.

„Everyone Knows AI”. A Review of Polish Public Opinion Polls on Artificial Intelligence

A study on the perception of artificial intelligence in Poland indicates a growing awareness of this concept. However, many people still have false ideas about this, often confusing AI with automation or robotisation. The survey results suggest that Polish people are confused and do not fully understand what artificial intelligence is. The article presents the results of research based on a systematic review of available internet sources regarding public opinion on artificial intelligence in Poland. A total of 12 different studies, conducted in the six years to 2023, were analysed. The analysis of the research material allowed for drawing five main conclusions regarding: 1) understanding the concept, 2) experiencing the presence of technological artifacts, 3) the scope of acceptance for intelligent machines, 4) the issue of substitutability and 5) confusion. The conclusions from the analysis suggest that Polish people are beginning to understand the role of artificial intelligence, but they still have many questions and concerns about it, and as AI becomes more popular in everyday life, further changes in the way it is perceived can be expected.

Bibliografia

3M (2022). State of Science Index [https://www.3mpolska.pl/3M/pl_PL/state-of-science-index-badanie-pl/; 11.11.2023].

Bendyk E. (2023). Komu zabierze pracę sztuczna inteligencja. Eksperci nie mają litości: to będzie przełom. Polityka, nr 4, s. 4–7.

Computerworld.pl (2023a). Sophos sprawdziło, czy Polacy boją się sztucznej inteligencji [https://www.computerworld.pl/news/Sophos-sprawdzilo-czy-Polacy-boja-sie-sztucznej-inteligencji,446089.html; 9.11.2023].

Computerworld.pl (2023b). Sophos sprawdziło, czy Polacy boją się sztucznej inteligencji [https://www.computerworld.pl/news/Sophos-sprawdzilo-czy-Polacy-boja-sie-sztucznej-inteligencji,446089.html; 19.11.2023].

Ernst & Young Global Limited (2023). Badanie EY: rozwój sztucznej inteligencji nie wpływa na plany pracownicze polskich firm [https://www.ey.com/pl_pl/news/2023/05/rozwoj-si-nie-wplywa-na-plany-pracownicze-polskich-firm; 19.11.2023].

Forsal.pl (2023). Sztuczna inteligencja zagraża dwóm trzecim wszystkich stanowisk. „Celuje” głównie w te prace umysłowe [https://forsal.pl/praca/artykuly/8690591,sztuczna-inteligencja-zagraza-dwom-trzecim-wszystkich-stanowisk-oto-najbardziej-zagrozone-zawody.html; 19.11.2023].

IBM (2018). Badanie IBM: połowa Polaków ufa sztucznej inteligencji [https://www.ibm.com/blogs/ibm-poland/badanie-ibm-polowa-polakow-ufa-sztucznej-inteligencji/; 11.11.2023].

Ile Polacy wiedzą o sztucznej inteligencji (AI)? (2019) [https://geekweek.interia.pl/raport-sztuczna-inteligencja/news-ile-polacy-wiedza-o-sztucznej-inteligencji-ai,nId,2897811; 8.11.2023].

Ipsos (2023). Global Views on A.I. 2023. How People across the World Feel about Artificial Intelligence and Expect It Will Impact their Life [https://www.ipsos.com/sites/default/files/ct/news/documents/2023-07/Ipsos%20Global%20AI%202023%20Report-WEB_0.pdf; 19.11.2023].

Jakie są postawy Polaków (na tle mieszkańców innych krajów Unii Europejskiej) wobec robotów i sztucznej inteligencji – wyniki badań Eurobarometru (2018) [https://robonomika.pl/jakie-sa-postawy-polakow-na-tle-mieszkancow-innych-krajow-unii-europejskiej-wobec-robotow-i; 19.11.2023].

Kantar Public (2018). Cyfrowy Polak. Kongres konsument 2018 [https://uokik.gov.pl/download.php?plik=21397; 19.11.2023].

Kolawa J. (2023). Czy polscy pracownicy boją się dziś AI [https://rig.katowice.pl/czy-polscy-pracownicy-boja-sie-dzis-ai/; 11.11.2023].

KPMG i Microsoft (2023). Monitor Transformacji Cyfrowej Biznesu. Edycja 2023 [https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/pl/pdf/2023/05/pl-Monitor‑Transformacji-Cyfrowej-Biznesu-Edycja-2023-KPMG-Microsoft.pdf; 19.11.2023].

Law4Tech (2023). Analiza i ocena zmian w Akcie o sztucznej inteligencji (AI Act) [https://law4tech.pl/1881-2/; 11.11.2023].

Money.pl (2023). Grozi nam zagłada ludzkości? Eksperci przestrzegają przed nowym zagrożeniem [https://www.money.pl/gospodarka/sztuczna-inteligencja-ai-to-zagrozenie-dla-ludzkosci-twierdzi-m-in-tworca-openai-6904594173901728a.html; 19.11.2023].

NASK Państwowy Instytut Badawczy (2019). Sztuczna inteligencja w społeczeństwie i gospodarce. Raport z badań [https://www.nask.pl/pl/raporty/raporty/2594,Sztuczna-inteligencja-w-oczach-Polakow-raport-z-badan-spolecznych.html; 19.11.2023].

Nowina Konopka M. (2018). Infomorfoza. Zarządzanie informacją w nowych mediach. Kraków. Parlament Europejski (2023). Artificial Intelligence Act [https://www.europarl.europa.eu/thinktank/pl/document/EPRS_BRI(2021)698792; 19.11.2023].

Politykazdrowotna.com (2022). Robot-psycholog skutecznie diagnozuje problemy u dzieci [https://politykazdrowotna.com/artykul/robot-psycholog-skutecznie/909188].

Pracuj.pl (2021). Cyfrowa ewolucja kariery. Technologie w pracy w oczach Polaków [https://prowly-uploads.s3.eu-west-1.amazonaws.com/uploads/landing_page_image/image/329751/3feb1d2d7db7528d3c9d527ff1dcdd39.pdf; 19.11.2023].

Robotyzacja i sztuczna inteligencja a rynek pracy (2022) [https://www.livecareer.pl/porady-zawodowe/automatyzacja-pracy-badanie; 19.11.2023].

Sajniak B., Kubica‑Ścieszko E. (2023). Sztuczna inteligencja – czyli co? Jak Polacy rozumieją ten termin? Wyniki badania [https://managerplus.pl/sztuczna-inteligencja-czyli-co-jak-polacy-rozumieja-ten-termin-wyniki-badania-98434; 19.11.2023].

Salesforce (2023). State of the Connected Customer [https://www.salesforce.com/resources/research-reports/state-of-the-connected-customer/; 8.11.2023].

Słownik Języka Polskiego PWN [https://sjp.pwn.pl/sjp/sztuczna-inteligencja;2466532.html; 10.11.2023].

Spadło Ż. (2023). Czy w pracy zastąpią nas roboty? Badanie opinii Polaków 2022 [https://www.livecareer.pl/porady-zawodowe/automatyzacja-pracy-badanie; 19.11.2023].

Supernak B. (2023). Komu najbardziej zagraża sztuczna inteligencja? [https://inwestycje.pl/biznes/komu-najbardziej-zagraza-sztuczna-inteligencja; 19.11.2023].

Wachowska A., Konieczny P. (2023). Nowy projekt Aktu w sprawie sztucznej inteligencji przedstawiony przez Parlament Europejski. Zmieniono definicje i rodzaje klasyfikacji systemów AI [https://www.traple.pl/nowy-projekt-aktu-w-sprawie-sztucznej-inteligencji-przedstawiony-przez-parlament-europejski-zmieniono-definicje-i-rodzaje-klasyfikacji-systemow-ai/#_ftn5; 19.11.2023].

Wirtualnemedia.pl (2019). Co czwarty Polak wierzy, że sztuczna inteligencja pomoże mu określić, czy jest zakochany [https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/czy-jest-zakochany-jak-to-sprawdzic-ma-pomoc-sztuczna-inteligencja; 19.11.2023].

Zalewski T. (2020). Definicja sztucznej inteligencji. W: L. Lai, M. Świerczyński (red.). Prawo sztucznej inteligencji (s. 1–15). Warszawa.

Zaliwski K. (2023). AI zagraża cyberbezpieczeństwu, ostrzega brytyjskie NCSC. Fundacja Instytut Cyberbezpieczeństwa [https://instytutcyber.pl/aktualnosci/ai-zagraza-cyberbezpieczenstwu-ostrzega-brytyjskie-ncsc/; 10.11.2023].

Żulicki R., Żytomirski M. (2020). Próba wypracowania metodologii pomiaru baniek filtrujących w wyszukiwarce Google. Zarządzanie Mediami, t. 8(3), s. 243–257.

Informacje

Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2023, Tom 66, Numer 4 (256), s. 127-142

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

„Każdy zna się na AI”. Przegląd badań polskiej opinii publicznej na temat sztucznej inteligencji

Angielski:

„Everyone Knows AI”. A Review of Polish Public Opinion Polls on Artificial Intelligence

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-9978-7621

Maria Nowina Konopka
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9978-7621 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Polska

Publikacja: 13.12.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Maria Nowina Konopka (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Sugerowane cytowania: Harvard

Nowina Konopka, M., 2023. „Każdy zna się na AI”. Przegląd badań polskiej opinii publicznej na temat sztucznej inteligencji. Zeszyty Prasoznawcze, Tom 66, Numer 4 (256) (2023), pp. 127-142