Tłumacz architekt a tłumacz konserwator zabytków. Kanoniczny i polemiczny przekład Anne of Green Gables Lucy Maud Montgomery jako ogniwa serii translatorskiej
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTETłumacz architekt a tłumacz konserwator zabytków. Kanoniczny i polemiczny przekład Anne of Green Gables Lucy Maud Montgomery jako ogniwa serii translatorskiej
Data publikacji: 2020
Wielogłos, 2020, Numer 3 (45) 2020, s. 79 - 103
https://doi.org/10.4467/2084395XWI.20.023.12831Autorzy
Tłumacz architekt a tłumacz konserwator zabytków. Kanoniczny i polemiczny przekład Anne of Green Gables Lucy Maud Montgomery jako ogniwa serii translatorskiej
The Translator as an Architect or as a Conservator: Polemical and Canonical Translations as Links in Lucy Maud Montgomery’s Anne of Green Gables Series of Translations into Polish
Lucy Maud Montgomery’s Anne of Green Gables has always been very popular in Poland. Since its first publication in 1908, there have been more than a dozen Polish renderings of this novel, which can therefore be regarded as a translation series. This paper compares two opposite links in the series: Rozalia Bernstein’s canonical and Paweł Beręsewicz’s polemical translations. This paper also includes an analysis of those passages which reflect some characteristics of the juxtaposed renderings, especially the different roles that the translators can play in the reception of a foreign language text as well as the translation strategies they use.
Twórczość Lucy Maud Montgomery oraz jej polskie tłumaczenia
Montgomerry A. [sic!], Ania z Zielonego Wzgórza. Powieść, przeł. R. Bernsztajnowa, Warszawa 1911–1912.
Montgomery L.M., Ania z Zielonego Wzgórza, przeł. P. Beręsewicz, Kraków 2013.
Montgomery L.M., Anne of Green Gables, New York–London 2007.
Montgomery L.M., Rilla ze Złotego Brzegu, przeł. J. Zawisza-Krasucka, Warszawa 1990.
Materiały źródłowe i opracowania
Balcerzan E., Literatura z literatury (strategie tłumaczy), Katowice 1998.
Berman A., Przekład jako doświadczenie obcego, przeł. U. Hrehorowicz [w:] Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009, s. 247–264.
Białek J.Z., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1918–1939, Warszawa 1979.
Branach-Kallas A., Uraz przetrwania. Trauma i polemika z mitem pierwszej wojny światowej w powieści kanadyjskiej, Toruń 2014.
Carpan C., Sisters, Schoolgirls, and Sleuths: Girls’ Series Books in America, Lanham, MD 2009.
Czarnota D., Niedoceniana rola tłumacza: porównanie dwóch przekładów „Ani z Zielonego Wzgórza”, „Guliwer” 2015, nr 2, s. 42–48.
Kruszyńska E., Dydaktyczny charakter powieści dla dziewcząt w dwudziestoleciu międzywojennym, Toruń 2009.
Lefebvre B., Pożegnanie z Wyspą Księcia Edwarda, czyli zamiast posłowia [w:] L.M. Montgomery, Ania z Wyspy Księcia Edwarda, przeł. P. Ciemniewski, Kraków 2015, s. 506–514.
L.M. Montgomery and the Matter of Nature(s), eds. R. Bode, J. Mitchell, Montreal–Kingston 2018.
Mackiewicz A., Translation Strategies across Time: A Comparison of two Polish Renderings of “Anne of Green Gables” by Lucy Maud Montgomery, „Crossroads” 2014, no. 5, s. 36–49.
Maj J., „Ania z Zielonego Wzgórza” – archaizacja czy unowocześnienie – przekłady powieści Lucy Maud Montgomery [w:] Przekład – teorie, terminy, terminologia, red. M. Piotrowska, J. Dybiec-Gajer, Kraków 2012, s. 251–260.
Marchalonis S., College Girls: A Century in Fiction, New Brunswick, NJ 1995.
Oczko P., Anna z domu o zielonym dachu. O cyklu powieściowym Lucy Maud Montgomery, „Teksty Drugie” 2103, nr 5, s. 42–61.
Oczko P., Nastulczyk T., Powieśnik D., Na szwedzkim tropie „Ani z Zielonego Wzgórza”. O przekładzie Rozalii Bernsteinowej, „Ruch Literacki” 2018, nr 3, s. 261–280.
Pielorz D., Does Each Generation Have its Own Ania? On Canonical and Polemical Polish Translations of Lucy Maud Montgomery’s “Anne of Green Gables” [w:] Negotiating Translation and Transcreation of Children’s Literature. From Alice to the Moomins, eds. J. Dybiec-Gajer, R. Oittinen, M. Kodura, Singapore 2020, s. 107–121.
Pielorz D., Od przyszłości / ku przyszłości – fantazmaty tytułowej bohaterki powieści „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery, „Literatura Ludowa” 2019, nr 2, s. 32–44.
Skwara M., Polskie serie recepcyjne wierszy Walta Whitmana. Monografia wraz z antologią przekładów, Kraków 2014.
Słońska I., Dzieci i książki, wyd. II rozszerz., Warszawa 1959.
Staszewski K., Rozkoszne dreszcze nastolatki, czyli „Ania z Zielonego Wzgórza”, https://naszemiasto.pl/rozkoszne-dreszcze-nastolatki-czyli-ania-z-zielonego/ar/c13-4502390 [dostęp: 30.03.2020].
Szymańska I., Przekłady polemiczne w literaturze dziecięcej, „Rocznik Przekładoznawczy. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu” 2014, nr 9, s. 193–208, http://apcz.pl/czasopisma/index.php/RP/article/view/4926/4745 [dostęp: 4.11.2019].
Szymańska I., Serie translatorskie w polskich przekładach anglojęzycznej literatury dziecięcej. Obraz adresata jako motyw łączący serię [w:] 50 lat polskiej translatoryki, red. K. Hejwowski et al., Warszawa 2009, s. 513–527.
Szymoniuk M., Jeszcze raz o funkcjonalności przekładu [w:] Przekład artystyczny, t. II: Zagadnienia serii translatorskich, red. P. Fast, Katowice 1991, s. 91–105.
Tabakowska E., Tłumacząc się z tłumaczenia, przedm. A. Szulczyńska, Kraków 2009.
Tector A., A Righteous War? L.M. Montgomery’s Depiction of the First World War in “Rilla of Ingleside”, „Canadian Literature” 2003, no. 179, s. 72–86.
Tokarz B., Przekład artystyczny w perspektywie transwersalnej [w:] Kultura w stanie przekładu. Translatologia – komparatystyka – transkulturowość, red. W. Bolecki, E. Kraskowska, Warszawa 2012, s. 143–156.
Toury G., Metoda opisowych badań przekładu, przeł. A. Sadza [w:] Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009, s. 205–222.
Tylicka B., Festiwal kanadyjskiej pisarki, „Guliwer” 1992, nr 1, s. 24–25.
W świecie dziewcząt, przeł. E. Warzycka [M. Feldmanowa], 1912.
Wywiad z Pawłem Beręsewiczem, 2012, http://www.skrzat.com.pl/index.php?p1=wydarzenie&id=34# [dostęp: 7.12.2017].
Zarek J., Seria jako zbiór tłumaczeń [w:] Przekład artystyczny, t. II: Zagadnienia serii translatorskich, red. P. Fast, Katowice 1991, s. 7–16.
Zborowska-Motylińska M., Translating Canadian Culture into Polish. Names of People and Places in Polish Translations of Lucy Maud Montgomery’s “Anne of Green Gables”, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Anglica” 2007, no. 7, s. 153–161.
Informacje: Wielogłos, 2020, Numer 3 (45) 2020, s. 79 - 103
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Tłumacz architekt a tłumacz konserwator zabytków. Kanoniczny i polemiczny przekład Anne of Green Gables Lucy Maud Montgomery jako ogniwa serii translatorskiej
The Translator as an Architect or as a Conservator: Polemical and Canonical Translations as Links in Lucy Maud Montgomery’s Anne of Green Gables Series of Translations into Polish
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 2020
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1635
Liczba pobrań: 1781