Labour Law in the 20th Century as a Response to the Climate Crisis in Poland. Pro-climate Attitudes Versus the Obligations of the Parties to the Employment Relationship
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTELabour Law in the 20th Century as a Response to the Climate Crisis in Poland. Pro-climate Attitudes Versus the Obligations of the Parties to the Employment Relationship
Data publikacji: 11.2023
Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej (Studies on Labour Law and Social Policy), Volume 30 (2023), Tom 30 Zeszyt 4, s. 295 - 308
https://doi.org/10.4467/25444654SPP.23.023.18495Autorzy
Labour Law in the 20th Century as a Response to the Climate Crisis in Poland. Pro-climate Attitudes Versus the Obligations of the Parties to the Employment Relationship
The starting point for further consideration is that climate change and humanity’s contribution to this process is an indisputable global fact. The article puts forward the thesis that certain provisions of the Labour Code—either existing since its enactment (i.e. since 1974) or introduced later but before 2000 (the title labour law of the 20th century)—show a visible “pro-climate potential”. This potential should be understood in that they can become an effective instrument in the fight against climate change.
The analysis examines: 1) the employer’s obligation to respect the dignity and personal rights of employees, 2) the employee’s duty to respect the interest of the work establishment and 3) the employer’s obligation to contribute to shaping the principles of social coexistence in the workplace and the related employee’s obligation to respect these principles. The option to use multiple legal constructions and protective mechanisms in parallel when determining the responsibility of the employee or the employer reinforces the importance of pro-climate behaviour in the workplace. Nevertheless, not all of the mentioned legal instruments will always be able to be applied when categorising a specific event.
ASJC: 3308, JEL: K31
Baran K.W. (2022) Komentarz do art. 8 Kodeksu pracy [in:] K.W. Baran (ed.), Kodeks pracy. Komentarz, Vol. 1: Art. 1–93, Warszawa.
Barański M., Jaworska K., Piszczek A. (2022) Labour law in the era of climate transformation, “Praca i Zabezpieczenie Społeczne,” No. 8.
Ciupa S.W. (2002) Niedozwolona krytyka pracodawcy ze strony pracownika jako przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę, “Monitor Prawniczy,” No. 20.
Clement V., Rigaud K.K., de Sherbinin A., Jones B., Adamo S., Schewe J., Sadiq N., Shabahat E. (2021) Groundswell Part 2: Acting on Internal Climate Migration, Washington, http://hdl.handle.net/10986/36248 (access: 20 August 2023).
Czerniak-Swędzioł J. (2007) Pracowniczy obowiązek ochrony interesów gospodarczych pracodawcy, Warszawa.
Dorre-Nowak D. (2005) Ochrona godności i innych dóbr osobistych pracownika, Warszawa.
Dykas K. (2021) O pojęciu zasad współżycia społecznego – uwagi na tle wybranych przepisów Kodeksu Pracy, “Roczniki Administracji i Prawa,” special issue 1.
Florek L. (2015) Ewolucja kodeksu pracy, “Studia Iuridica Lublinensia,” Vol. 24, No. 3.
Goral Z. (2020) Komentarz do art. 100 Kodeksu pracy [in:] K.W. Baran (ed.), Kodeks pracy. Komentarz, Vol. 1: Art. 1–113, Warszawa.
Hejbudzki M. (2019) Normatywne podstawy wprowadzenia do polskiego porządku prawnego koncepcji prawa podmiotowego do życia w czystym środowisku, “Studia Prawnoustrojowe,” No. 43.
Herbet A. (2012) Dobre imię – wizerunek – prywatność. Aktualne problemy ochrony dóbr osobistych na tle orzecznictwa sądowego, “Przegląd Prawno‐Ekonomiczny,” No. 18.
IPCC (2021) Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge–New
York, https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/ (access: 20 August 2023).
Jackowiak C. (1965) Zakładowe organy wymiaru sprawiedliwości w sporach ze stosunku pracy, Poznań.
Jankowiak J. (2009) Indywidualne bhp jako dobro osobiste, “Państwo i Prawo,” No 5.
Leszczyński L. (1991) Pojęcie klauzuli generalnej, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska,”
Vol. 38, No. 12.
Liszcz T. (2007) Ochrona prywatności pracownika w relacjach z pracodawcą, “Monitor Prawa Pracy,” No. 1.
Ossowska M. (1970) Normy moralne. Próba systematyzacji, Warszawa.
Pązik A. (2010) Defence of social interest as a premise excluding illegality of violation of personal interest, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej,” No. 3.
Piotrowski W. (1980) Obowiązki pracownika [in:] W. Jaśkiewicz, C. Jackowiak, W. Piotrowski, Prawo pracy w zarysie, Warszawa.
Sanetra W. (1997) Prawa (wolności) pracownicze w Konstytucji, “Praca i Zabezpieczenie Społeczne,” No. 11.
Sanetra W. (2013) Komentarz do art. 111 Kodeksu pracy [in:] J. Iwulski, W. Sanetra, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa.
Stępień R., Paruch S. (2015) E-papieros w miejscu pracy – dopuszczalny czy zabroniony, “Gazeta Prawna,” 15 March, https://praca.gazetaprawna.pl/artykuly/860003,e-papieros-w-miejscu-pracy-dopuszczalny-czy-zabroniony.html (access: 20 August 2023).
Szewczyk H. (2001) Prawo pracownika do godności (uwagi de lege lata i de lege ferenda), “Państwo i Prawo,” No. 11.
Szewczyk H. (2007) Ochrona dóbr osobistych w zatrudnieniu, Warszawa.
Wujczyk M. (2012) Prawo pracownika do ochrony prywatności, Warszawa.
Wyka T. (2015) Rola Kodeksu pracy w ochronie dóbr osobistych stron stosunku pracy, “Studia Iuridica Lublinensia,” No. 3.
Wypych-Żywicka A. (2017) Prawa podmiotowe w prawie pracy [in:] K.W. Baran (ed.), Część ogólna, Warszawa (series: System Prawa Pracy, Vol. 1).
Zieliński T. (1986) Prawo pracy. Zarys systemu, part 2: Prawo stosunku pracy, Warszawa–Kraków.
Zieliński T., Goździewicz G. (2009) Komentarz do art. 111 Kodeksu pracy [in:] L. Florek (ed.), Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa.
Ziołkowska K. (2015) Obowiązek przestrzegania zasad współżycia społecznego w relacji do pracowniczego obowiązku dbałości o dobro zakładu pracy, “Studia Prawnoustrojowe,” No. 28.
Court sentences
Judgment of the Supreme Court of 29 January 1975, III PRN 69/74, OSNCP 1975, No. 7–8, item 124.
Judgment of the Supreme Court of 10 July 1975, I CR 356/75, LEX 344145.
Judgment of the Supreme Court of 28 July 1976, I PRN 54/76, LEX 14319.
Judgment of the Supreme Court of 7 September 2000, I PKN 11/00, OSNAPiUS 2002, No. 6, item 139.
Judgment of the Supreme Court of 10 October 2002, I PKN 588/01, LEX 1169955.
Judgment of the Supreme Court of 16 April 2003, I PK 172/02, OSNP 2004, No. 15, item 262.
Judgment of the Supreme Court of 9 February 2006, II PK 160/05, OSNP 2007, No. 1–2, item 4.
Judgment of the Supreme Court of 6 March 2006, II PK 211/05, OSNP 2007, No. 1–2, item 10.
Judgment of the Supreme Court of 5 March 2007, I PK 228/06, LEX 376145.
Judgment of the Supreme Court of 2 April 2008, II PK 268/07, OSNP 2009, No. 15–16, item 201.
Judgment of the Supreme Court of 9 July 2008, I PK 2/08, LEX 531844.
Judgment of the Supreme Court of 6 November 2009, III PK 43/09, OSNP 2011, No. 11–12, item 149.
Judgment of the Supreme Court of 6 May 2010, II CSK 640/09, LEX 598758.
Judgment of the Supreme Court of 2 June 2010, II PK 364/09, M.P.Pr. 2010, No. 12, item 648–653.
Judgment of the Supreme Court of 15 March 2011, I PK 224/10, LEX 896455.
Judgment of the Supreme Court of 2 October 2012, II PK 56/12, LEX 1243024.
Judgment of the Supreme Court of 19 March 2014, I PK 187/13, OSNP 2015, No. 9, item 120.
Judgment of the Supreme Court of 12 January 2015, I PK 145/04, LEX 153615.
Judgment of the Supreme Court of 23 October 2019, II PK 69/18, LEX 3009717.
Judgment of the Supreme Court of 28 May 2021, III CZP 27/20, LEX 3180102
Decision of the Supreme Court of 23 May 2014, II PK 32/14, LEX 2026395.
Decision of the Supreme Court of 25 June 2019, II PK 175/18, LEX 2685417.
Decision of the Supreme Court of 16 March 2022, II PSK 275/21, LEX 3411660.
Informacje: Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej (Studies on Labour Law and Social Policy), Volume 30 (2023), Tom 30 Zeszyt 4, s. 295 - 308
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Labour Law in the 20th Century as a Response to the Climate Crisis in Poland. Pro-climate Attitudes Versus the Obligations of the Parties to the Employment Relationship
Labour Law in the 20th Century as a Response to the Climate Crisis in Poland. Pro-climate Attitudes Versus the Obligations of the Parties to the Employment Relationship
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Bankowa 12, 40-007 Katowice
University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Poland
Uniwersytet Łódzki, Polska, ul. Narutowicza 65, 90-131 Łódź
Publikacja: 11.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Angielski