FAQ

Polska wobec wyzwań polityki imigracyjnej w kontekście portugalskich doświadczeń

Data publikacji: 08.11.2018

Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2018 (XLIV), Nr 2 (168), s. 155 - 187

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.18.024.9150

Autorzy

Magdalena Gąsior
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-0342-3493 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Polska wobec wyzwań polityki imigracyjnej w kontekście portugalskich doświadczeń

Abstrakt

Punktem wyjścia prowadzonego w tym artykule wywodu jest teza o istniejących między Polską a Portugalią podobieństwach z zakresu zagadnień migracyjnych. W pierwszym rzędzie, celem wykazania owych podobieństw, autorka prześledziła historię Portugalii z perspektywy migracyjnej od czasów wielkich odkryć geograficznych. Jednocześnie wybrane portugalskie doświadczenia odniesiono do sytuacji Polski w omawianym zakresie. Następnie przybliżono wdrożone w Portugalii określone rozwiązania o charakterze politycznym, które wpisują się w ramy – wysuwanych przez Rafała Matyję, Annę Siewierską-Chmaj i Konrada Pędziwiatra –  poszczególnych postulatów zasadniczych wytycznych polskiej doktryny imigracyjnej. A wspomnianymi postulatami są: po pierwsze, udzielanie ochrony uchodźcom; po drugie, działanie na rzecz szeroko pojmowanej repatriacji; po trzecie, otwarcie na migrantów z Europy, a także z innych zbliżonych do niej pod względem kulturowym obszarów i dostrzeżenie w nich potencjalnych współobywateli oraz po czwarte, przedsiębranie działań mających na celu sprowadzenie do Polski wysoko wykwalifikowanych obcokrajowców.

Poland and a challenge of immigration policy in the context of Portuguese experience

The thesis that there is a resemblance between Poland and Portugal in the field of migration issues is serving as a starting point for this article. First of all, the author looks at the history of Portugal since the Age of Exploration from a migration perspective. At the same time, the chosen events of Portuguese history refer to the situation of Poland within the scope of this article. Then, the author describes specific political solutions implemented in Portugal, which are compatible with a suggestion for the fundamental guidelines on the Polish immigration doctrine put forward by Rafał Matyja, Anna Siewierska-Chmaj, and Konrad Pędziwiatr. Those guideposts are: firstly; protection for refugees, secondly; working for broadly understood repatriation, thirdly; being open to migrants from Europe, as well as from other culturally similar areas and identifying them as potential fellow citizens, fourthly; undertaking a task aimed at bringing highly qualified foreigners to Poland.

Bibliografia

I. Źródła

A. Konstytucje:

Constituição Política da República Portuguesa, 22 de Fevereiro de 1933, Diário do Govêrno, I Série – Número 43, https://dre.pt/application/dir/pdf1sdip/1933/02/04301/02270236.pdf, [data dostępu: 15.08.2017].

Konstytucja Republiki Portugalskiej z dnia 2 kwietnia 1976 r. (z późniejszymi zmianami, ostatnie wprowadzone ustawą konstytucyjną nr 1 z 20 września 1997 r.), http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/portugalia.html, [data dostępu: 22.07.2017].

B. Ustawy:

Lei Orgânica n.º 2/2006 de 17 de Abril, Altera a Lei n.º 37/81 de 3 de Outubro (Lei da Nacionalidade), Assembleia da República, http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=614&tabela=lei_velhas&nversao=5&so_miolo, [data dostępu: 20.06.2018].

Lei n.º 25/94 de 19 de Agosto, Altera a Lei n.º 37/81 de 3 de Outubro (Lei da Nacionalidade), Assembleia da República, http://www.pgdlisboa.pt/leis/lei_mostra_articulado.php?nid=614&tabela=lei_velhas&nversao=2&so_miolo, [data dostępu: 20.06.2018].

Lei n.º 27/2008 de 30 de Junho, Assembleia da República, Diário da República, 1.ª série –N.º 124 – 30 de Junho de 2008, https://dre.pt/application/dir/pdf1s/2008/06/12400/0400304018.pdf#1, [data dostępu: 20.07.2017].

Lei n.º 29/2012 de 9 de Agosto, Assembleia da República, Diário da República, 1.ª série –N.º 154 – 9 de Agosto de 2012, http://www.sef.pt/documentos/35/LEI%2029_2012.pdf, [data dostępu: 20.06.2018].

Lei n.º 26/2014 de 5 de maio, Assembleia da República, Diário da República, 1.ª série – N.º 85 – 5 de maio de 2014, https://dre.pt/application/dir/pdf1sdip/2014/05/08500/0260602637.pdf#1, [data dostępu: 20.07.2017].

Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach. Dz. U. 2013, poz. 1650.

Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dz. U. 2003, nr 128, poz. 1176.

C. Dekrety z mocą ustawy:

Decreto-Lei n.º 249/2009 de 23 de Setembro, Ministério das Finanças e da Administração Pública, Diário da República, 1.ª série – N.º 185 – 23 de Setembro de 2009, https://dre.pt/application/file/a/490358, [data dostępu: 20.06.2018].

D. Rozporządzenia:

Portaria n.º 203/2016 de 25 de julho, Presidência do Conselho de Ministros, Diário da República n.º 141/2016, Série I de 2016-07-25, https://dre.pt/home/-/dre/75025066/details/maximized?p_auth=8YFiDwDc, [data dostępu: 25.08.2017].

Portaria n. º 344/2017, de 13 de novembro, Administração Interna e Economia, Diário da República, 1.ª série – N.º 218 – 13 de novembro de 2017, https://dre.pt/application/file-/a/114183497, [data dostępu: 17.11.2017].

E. Raporty:

Abranches M. (2008), INTI Project: One-Stop Shop: A New Answer for Immigrant Integration?, JLS/2006/INTI/148, Country Report for Portugal, http://www.oss.inti.acidi.gov.pt/index.php?option=com_docman&task=cat_view&gid=65&Itemid=57&lang=en, [data dostępu: 20.04.2011].

Conselho Português para os Refugiados (2014), Relatório de Atividades, http://refugiados.net/1cpr/www/RelatorioCPR2014.pdf, [data dostępu: 20.07.2014].

Eurostat regional yearbook, 2016 edition, http://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/7604195/KS-HA-16-001-EN-N.pdf/76c007e9-6c1d-435a-97f8-e5ea700aa149, [data dostępu: 28.07.2017].

Relatório de Actividades 2006. Imigração, Fronteiras e Asilo, Serviço de Estrangeiros e Fronteiras (SEF), http://sefstat.sef.pt/Docs/Rifa_2006.pdf, [data dostępu: 08.08.2017].

Relatório de Imigração, Fronteiras e Asilo 2016, Serviço de Estrangeiros e Fronteiras (SEF), https://sefstat.sef.pt/Docs/Rifa2016.pdf, [data dostępu: 20.06.2018].

United Nations, World Population Prospects. The 2017 Revision. Key Findings and Advance Tables, New York 2017, https://esa.un.org/unpd/wpp/Publications/Files/WPP2017_KeyFindings.pdf, [data dostępu: 28.07.2017].

F. Inne:

Plano Estratégico para as Migrações (2015–2020), Resolução do Conselho de Ministros n.º 12-B/2015, Diário da República, 1.ª série – N.º 56 – 20 de março de 2015, http://www.acm.gov.pt/documents/10181/42225/Plano+Estrat%C3%A9gico+para+as+Migra%C3%A7%C3%B5es+%28PEM%29_RCM.pdf/b6375f51-53e2-4d88-9783-81cf1c7bb91c, [data dostępu: 19.07.2017].

Polityka migracyjna Polski – stan obecny i postulowane działania. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów 31 lipca 2012 r., Warszawa 2012.

Ustawa o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw, projekt z dnia 30 stycznia 2017 r., https://bip.mswia.gov.pl/bip/projekty-aktow-prawnyc/2017/24478,Projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-udzielaniu-cudzoziemcom-ochrony-na-terytorium-.html, [data dostępu: 21.07.2017].

Ustawa o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw, projekt z dnia 13 czerwca 2017 r., https://bip.mswia.gov.pl/bip/projekty-aktow-prawnyc/2017/24478,Projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-udzielaniu-cudzoziemcom-ochrony-na-terytorium-.html, [data dostępu: 21.07.2017].

II. Opracowania (zwarte, artykuły, inne):

Alves J.F., Imigração de galegos no Norte de Portugal (1500–1900). Algumas notas, http://ler.letras.up.pt/uploads/ficheiros/artigo11211.pdf, [data dostępu: 21.06.2018].

Baganha M.I. (2003), From Closed to Open Doors: Portuguese Emigration under the Corporatist Regime, „e-JPH”, Vol. 1, number 1, Summer, https://www.brown.edu/Departments/Portuguese_Brazilian_Studies/ejph/html/issue1/pdf/baganha.pdf, [data dostępu: 15.08.2017].

Baganha M.I. (2005) Política de imigração: A regulação dos fluxos, „Revista Crítica de Ciências Sociais”, 73, http://rccs.revues.org/952, pdf s. 4, [data dostępu: 20.08.2017].

Cardoso A.B. (2003), Portugal e a Inglaterra nos Tempos Modernos, „Revista da faculdade de Letras. HISTÓRIA”, Porto, III Série, Vol. 4, https://repositorio-aberto.up.pt/bit-stream/10216/7966/2/2349.pdf, [data dostępu: 21.06.2018].

Cardoso J.L. (2012), Ecos da Grande Depressão em Portugal: relatos, diagnósticos e soluções,„Análise Social”, 203, XLVII (2.°), 2012, https://extranet.uj.edu.pl/ehost/pdfviewer/,DanaInfo=web.ebscohost.com+pdfviewer?vid=4&sid=eee2b546-dd00-4e1b-b0cb-78bd660e0850%40sessionmgr111&hid=125, [data dostępu: 12.05.2013].

Davies N. (2001), Europa: rozprawa historyka z historią, przeł. E. Tabakowska, Kraków: Wydawnictwo ZNAK.

Dionísio E. (2009), Políticas locais e acção colectiva dos imigrantes da Europa de leste, no concelho de Lisboa, Lisboa: Alto-Comissariado para a Imigração e Diálogo Intercultural (ACIDI, I.P.), http://www.oi.acidi.gov.pt/docs/Colec_Teses/tese_27.pdf, [data dostępu: 10.05.2013].

Duszczyk M. (2008), Wyzwania polskiej polityki migracyjnej a doświadczenia międzynarodowe, w: Kaczmarczyk P., Okólski M. (red.) Polityka migracyjna jako instrument promocji zatrudnienia i ograniczenia bezrobocia, Warszawa: Ośrodek Badań nad Migracjami UW.

Gąsior M. (2014), Integracja imigrantów w społeczeństwie osiedlenia na przykładzie Portugalii, praca magisterska napisana w Instytucie Amerykanistyki i Studiów Polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Higgs D. (1990), Portuguese Migration Before 1880, w: Higgs D. (red.) Portuguese Migration in Global Perspective, Toronto: The Multicultural History Society of Ontario.

Kieniewicz J. (1983), Historia Półwyspu Iberyjskiego, Część I od czasów prehistorycznych do nowożytności, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Klave J.Z. (1985), Historia literatury portugalskiej. Zarys, Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich Wydawnictwo.

Matyja R., Siewierska-Chmaj A., Pędziwiatr K. (2015), Polska polityka migracyjna. W poszukiwaniu nowego modelu, Warszawa–Rzeszów: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Mc Loughlin S., Münz R. (2011), Temporary and Circular Migration: Opportunities and Challenges, European Policy Centre, Working Paper No. 35, http://www.epc.eu/documents/uploads/pub_1237_temporary_and_circular_migration_wp35.pdf, [data dostępu: 15.07.2017].

Nogueira da Silva C., Grinberg K. (2011), Soil Free from Slaves: Slave Law in Late Eighteenthand Early Nineteenth-Century Portugal, „Slavery & Abolition”, Vol. 32, No. 3, September, https://extranet.uj.edu.pl/eds/pdfviewer/,DanaInfo=eds.a.ebscohost.com+pdfviewer?vid=2&sid=f88acd4a-f410-412d-86cb-813d2712977a%40sessionmgr4006, [data dostępu: 21.06.2018].

Oliveira Marques A.H. de (1987), Historia Portugalii, t. I, przeł. J.Z. Klave, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Oliveira Marques A.H de (1987), Historia Portugalii, t. II, przeł. W. Chabasiński, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 41.

Padilla B., França T. (2016), Migration Policies and Institutional Frameworks. Development and Evolution in Portugal, „Comparative Cultural Studies: European and Latin America Perspectives” 1, http://www.fupress.net/index.php/ccselap/article/view/19987/18624, [data dostępu: 20.07.2014].

Pawlak M., Bieniecki M. (2010), Rozwiązania instytucjonalne stosowane w obszarze obsługi imigrantów w wybranych krajach Unii Europejskiej, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych, http://www.isp.org.pl/files/21050000320294745001281514274.pdf, [data dostępu: 25.08.2017].

Peixoto J. (2009), New Migrations in Portugal: Labour Markets, Smuggling and Gender Segmentation, „International Migration” Vol. 47 (3), https://extranet.uj.edu.pl/ehost/pdfviewer/,DanaInfo=web.a.ebscohost.com+pdfviewer?vid=8&sid=228649b4-30b3-40ed-b691-ed1898eb6a5f%40sessionmgr4004&hid=4106, [data dostępu: 15.07.2016].

Peixoto J., Sabino C., Abreu A. (2009), Immigration Policies in Portugal: Limits and Compromise in the Quest for Regulation, „European Journal of Migration and Law”, Vol. 11, https://extranet.uj.edu.pl/ehost/pdfviewer/,DanaInfo=web.ebscohost.com+pdfviewer?vid=5&hid=107&sid=589f4c4a-95d6-4a0c-bf9f-4ce1f105101f%40sessionmgr113, [data dostępu: 30.05.2013].

Royo S. (2005), Portugal’s Migration Experience: Redefined Boundaries and Uneasy Transformations, „Mediterranean Quarterly”, Vol. 16, Issue 4, https://extranet.uj.edu.pl/ehost/pdfviewer/,DanaInfo=web.b.ebscohost.com+pdfviewer?vid=4&sid=a4d3b0f9-745f-44a8-8be0-871386938a6d%40sessionmgr115&hid=117, [data dostępu: 20.05.2013].

Saraiva J.H. (2000), Krótka historia Portugalii, przeł. E. Łukaszyk, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.

Sousa L., Costa P.M. (2016), A evolução do direito de asilo e regimes de proteção a refugiados em Portugal (1975–2015), Centro de Estudos Judiciários, https://repositorioaberto.uab.pt/bitstream/10400.2/5524/1/costa_sousa_A%20evolu%C3%A7%C3%A3o%20do%20direito%20de%20asilo%20e%20regimes%20de%20prote%C3%A7%C3%A3o%20a%20refugiados%20em%20Portugal.pdf, [data dostępu: 21.07.2017].

Tazbir J. (2009), Rzeczpospolita wielu narodów, w: Kłoczowski J. (red.), Rzeczpospolita wielokulturowa – dobrodziejstwo czy obciążenie?, Warszawa: Collegium Civitas Press: Polski Komitet do spraw UNESCO.

Walaszek A. (2013), Dwie europejskie peryferie: porównanie migracji portugalskich i polskich od XVI wieku do Wielkiej Wojny, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, z. 2 (148).

Wituch T. (2000), Historia Portugalii w XX wieku, Warszawa: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku.

Yeleyko I., Specyfika migracji zarobkowej ludności na Ukrainie, http://ur.edu.pl/pliki/Zeszyt11/30.pdf, [data dostępu: 20.08.2017].

Zagórski B.R. (2009), Orientalizm lub orientalność polskiej wspólnoty etnicznej i politycznej w aspekcie europejskim, w: Kłoczowski J. (red.) Rzeczpospolita wielokulturowa – dobrodziejstwo czy obciążenie?, Warszawa: Collegium Civitas Press: Polski Komitet do spraw UNESCO.

III. Strony internetowe:

Alto Comissariado para as Migrações, http://www.acm.gov.pt, [data dostępu: 21.07.2017].

Business Insider Polska, https://businessinsider.com.pl, [data dostępu: 20.06.2018].

Helsińska Fundacja Praw Człowieka, http://www.hfhr.pl, [data dostępu: 21.07.2017].

Instituto Nacional de Estatística, https://www.ine.pt, [data dostępu: 08.08.2017].

Lexplorers, blog GWW, http://lexplorers.pl, [data dostępu: 20.06.2018].

Migrant Integration Policy Index, http://www.mipex.eu, [data dostępu: 25.08.2016].

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, https://bip.mswia.gov.pl, [data dostępu: 21.07.2017].

País ao Minuto, https://www.noticiasaominuto.com, [data dostępu: 19.07.2017].

Pinto Leite e Machado Vaz – Sociedade de Revisores Oficiais de Contas, http://www.pintoleitemachadovaz.pt, [data dostępu: 20.06.2018].

Portal das Comunidades Portuguesas, https://www.portaldascomunidades.mne.pt, [data dostępu: 19.07.2017].

Programa Mentores para Migrantes, https://mentores.acm.gov.pt/home, [data dostępu: 22.07.2017].

Público, https://www.publico.pt, [data dostępu: 06.11.2017].

Rede Comum de Conhecimento, http://www.rcc.gov.pt, [data dostępu: 22.07.2017].

República Portuguesa, XXI Governo Constitucional, http://www.portugal.gov.pt, [data dostępu: 19.07.2017].

TVN 24 BIS, https://tvn24bis.pl, [data dostępu: 20.06.2018].

Urząd do Spraw Cudzoziemców, https://udsc.gov.pl, [data dostępu: 20.06.2018].

Informacje

Informacje: Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, 2018 (XLIV), Nr 2 (168), s. 155 - 187

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Polska wobec wyzwań polityki imigracyjnej w kontekście portugalskich doświadczeń

Angielski:

Poland and a challenge of immigration policy in the context of Portuguese experience

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-0342-3493

Magdalena Gąsior
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-0342-3493 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 08.11.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Magdalena Gąsior (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski