Ochrona prawna Pomników Zagłady w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 września 2014 roku (K 44/12) oraz Prawa o zgromadzeniach z dnia 24 lipca 2015 roku

Bartosz Wilk

Ochrona prawna Pomników Zagłady w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 września 2014 roku (K 44/12) oraz Prawa o zgromadzeniach z dnia 24 lipca 2015 roku

Data publikacji: 01.09.2016

Santander Art and Culture Law Review, 2016, 1/2016 (2), s. 187-202

https://doi.org/10.4467/2450050XSR.16.012.5246

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

Tytuły

Ochrona prawna Pomników Zagłady w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 września 2014 roku (K 44/12) oraz Prawa o zgromadzeniach z dnia 24 lipca 2015 roku

Abstrakt

Zagadnieniem poruszonym w niniejszym artykule jest szczególna ochrona terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Pomników Zagłady). Autor skupił się na jednym z aspektów owej ochrony, przejawiającym się w uregulowaniu szczególnych zasad odbywania zgromadzeń na obszarze tych miejsc oraz ich stref ochronnych. W opracowaniu wskazano istotę ochrony Pomników Zagłady poprzez wprowadzenie szczególnych zasad odbywania zgromadzeń. Analizie poddano wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 września 2014 r. (K 44/12) oraz ustawę z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach. Choć wskazany wyrok nie odnosił się do prawnych regulacji ochrony Pomników Zagłady, ustawa procedowana w jego następstwie wprowadziła zmiany wpływające na szczególne zasady odbywania zgromadzeń na obszarze Pomników Zagłady i ich stref ochronnych. Przedstawione w pracy rozważania doprowadziły autora do wniosku, że w świetle wskazanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego i nowego Prawa o zgromadzeniach odbywanie zgromadzeń na obszarze Pomników Zagłady lub ich stref ochronnych jawi się jako znacznie bardziej restrykcyjne niż w przypadku ogólnej regulacji dotyczącej zgromadzeń w poprzednim stanie prawnym. Ta konstatacja skłania autora do refleksji nad ewentualną niekonstytucyjnością regulacji ustawy o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady, polegającą na nieprawidłowym wyważeniu konstytucyjnych wartości: ochrony dziedzictwa narodowego, zapewnienia dostępu do dóbr kultury i korzystania z nich oraz wolności zgromadzeń.

The problem addressed in this article is that of special protection for the sites of former Nazi extermination camps (Holocaust Memorials). The author focuses on one aspect of this special protection, consisting in regulating the special rules of assembly in the area of these sites and their protection zones. The study identifies the essence of the protection of Holocaust Memorials by introducing specific rules for assembly. The text analyzes the Constitutional Court’s judgment of 18 September 2014 (K 44/12) and the Law of 24 July 2015 on Assemblies. Although the analysed judgment did not refer to the legal regulation of the protection of Holocaust Memorials, the law proceeding in its wake made changes affecting the special rules for assembly in the area of Holocaust Memorials and their protection zones. The considerations set out in the study have led the author to the conclusion that in relation to the judgment of the Constitutional Court and the new Law of 24 July 2015, assembly in the area of Holocaust Memorials or their protection zones is more restrictive than the general regulation on assembly in the former legislation. That observation leads the author to reflect on the possible unconstitutionality of the regulations of the Act on the Protection of Former Nazi Death Camps, consisting in the improper balance of constitutional values: the protection of national heritage, providing access to cultural goods and their use and the freedom of assembly.

Słowa kluczowe

Pomniki Zagłady, ochrona dziedzictwa kultury, dostęp do dóbr kultury, wolność zgromadzeń

Holocaust Memorials, protection of cultural heritage, access to culture, freedom of assembly

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Blicharz J., Prawo o zgromadzeniach, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013.

Bodnar A., Ziółkowski M., Zgromadzenia spontaniczne, „Państwo i Prawo” 2008, nr 5.

Druk sejmowy nr 3518, Sejm VII kadencji, http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3518 [dostęp: 20.06.2016].

Druk sejmowy nr 3693, Sejm VII kadencji, http://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3693 [dostęp: 20.06.2016].

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 września 2014 r., sygn. K 44/12, Dz. U.poz. 1327.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1960 r., Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.

Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z dnia 19 grudnia 1966 r., Dz. U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167.

Opinia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 kwietnia 2015 r., http://mc.bip.gov.pl/fobjects/download/43530/uwagi-mkidn-pdf.html [dostęp: 30.01.2016].

Piotrowska K., Aspekty prawne zarządzania dziedzictwem na przykładzie pomników historii i miejsc światowego dziedzictwa, w: K. Zeidler (red.), Prawo ochrony zabytków, Wolters Kluwer, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Warszawa – Gdańsk 2014.

Pismo Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 9 kwietnia 2015 r., http://mc.bip.gov.pl/fobjects/download/43531/uwagi-mkidn-2-pdf.html [dostęp: 30.01.2016].

Pismo Wojewody Dolnośląskiego z kwietnia 2015 r., http://mc.bip.gov.pl/fobjects/download/43538/wojewoda-dolnoslaski-przewodnie-pdf.html [dostęp: 30.01.2016] wraz z załącznikiem do pisma, http://mc.bip.gov.pl/fobjects/download/43539/wojewoda-dolnoslaski-zalacznik-pdf.html [dostęp: 30.01.2016].

Pismo Wojewody Małopolskiego z dnia 8 kwietnia 2015 r., http://mc.bip.gov.pl/fobjects/download/43542/wojewoda-malopolski-pdf.html [dostęp: 30.01.2016].

Pismo Wojewody Mazowieckiego z dnia 3 kwietnia 2015 r., http://mc.bip.gov.pl/fobjects/download/43547/wojewoda-mazowiecki-pdf.html [dostęp: 30.01.2016].

Pismo Wojewody Wielkopolskiego z dnia 2 kwietnia 2015 r., http://mc.bip.gov.pl/fobjects/download/43544/wojewoda-wielkopolski-pdf.html [dostęp: 30.01.2016].

Projekt Prawa o zgromadzeniach z dnia 23 marca 2015 r., http://mc.bip.gov.pl/fobjects/download/41575/ustawa_prawo-o-zgromadzeniach_23-03-2015-r-pdf.html [dostęp: 30.01.2016].

Projekt Prawa o zgromadzeniach, datowany na 17 kwietnia 2015 r., http://mc.bip.gov.pl/fobjects/download/44557/1-ustawa_prawo-o-zgromadzeniach_skrm-pdf.html [dostęp: 30.01.2016].

Ustawa z dnia 2 lipca 1947 r. o upamiętnieniu męczeństwa Narodu Polskiego i innych Narodów w Oświęcimiu, Dz. U. Nr 52 poz. 265 ze zm.

Ustawa z dnia 2 lipca 1947 r. o upamiętnienia męczeństwa Narodu Polskiego i innych Narodów na Majdanku. Dz. U. Nr 52, poz. 266.

Ustawa z dnia 5 lipca 1990 r. Prawo o zgromadzeniach, tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 397 ze zm.

Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach, tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 987 ze zm.

Ustawa z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady, tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 2120.

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1446 ze zm.

Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach, Dz. U. poz. 1485.

Wilk B., Ochrona Pomników Zagłady poprzez ograniczanie wolności zgromadzeń – konieczna i proporcjonalna?, w: P. Dobosz, K. Szepelak W. Górny (red.), Dziedzictwo, dobra kultury, zabytki, ochrona i opieka w prawie, Studio Cubus, Kraków 2015.

Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 3 maja 2007 r. w sprawie Bączkowski i inni przeciwko Polsce (skarga nr 1543/06), http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-124656 [dostęp: 10.02.2016].

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 stycznia 2006 r., K 21/05, Dz. U. Nr 17, poz. 141.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2008 r., sygn. P 15/08, Dz. U. Nr 131, poz. 838.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 września 2014 r., sygn. K 44/12, Dz.U. poz. 1327.

Zeidler K., Zagadnienia systemowe, w: K. Zalasińska, K. Zeidler, Wykład prawa ochrony zabytków, Warszawa – Gdańsk 2015.

Informacje

Informacje: Santander Art and Culture Law Review, 2016, 1/2016 (2), s. 187-202

DOI: https://doi.org/10.4467/2450050XSR.16.012.5246

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Ochrona prawna Pomników Zagłady w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 września 2014 roku (K 44/12) oraz Prawa o zgromadzeniach z dnia 24 lipca 2015 roku

Angielski:

Legal protection of Holocaust Memorials in the context of the Constitutional Court’s judgment of 18 September 2014 (K 44/12) and the Law on Assemblies of 24 July 2015

Autorzy

Bartosz Wilk

Uniwersytet Szczeciński Wydział Prawa i Administracji ul. Narutowicza 17A 70-240 Szczecin

Publikacja: 01.09.2016

Status artykułu: Otwarte

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Bartosz Wilk (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1939

Liczba pobrań: 702

<p> Ochrona prawna Pomników Zagłady w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 września 2014 roku (K 44/12) oraz Prawa o zgromadzeniach z dnia 24 lipca 2015 roku</p>

Pobierz xml