Bębas S., Jędrzejko M.Z., Cyberprzestrzeń próba diagnozy głównych zagrożeń, w: Cyfrowe Dzieci. Zjawisko, uwarunkowania, kluczowe problemy, M. Z. Jędrzejko, K. Kasprzak, A. Taper, A. Szwedzik, S. Bębas (red.), Warszawa 2017.
Bębas S., Krzywdzenie dziecka w sieci – wybrane aspekty profilaktyki, w: Krzywdzenie dziecka – zapobieganie przemocy, J. Bukała, K. Wątorek (red.), Kielce 2013.
Giddens A., Socjologia, Warszawa 2006.
Hołyst B., Przeciwko życiu. Wymiar kryminologiczny i psychologiczny, Tom 3, Warszawa 2019.
Jędrzejko M.Z., Taper A., Wielka sieć – fenomen zjawiska i jego wielowymiarowe wpływy. 22 fakty na XXI wiek, w: Cyfrowe Dzieci. Zjawisko, uwarunkowania, kluczowe problemy, M.Z. Jędrzejko, K. Kasprzak, A. Taper, A. Szwedzik, S. Bębas (red.), Warszawa 2017.
Jędrzejko M.Z., Kasprzak K., Taper A., Szwedzik A., Bębas S., Młode pokolenie w świecie technologii cyfrowych. Metodologiczne założenia badań, w: Cyfrowe Dzieci. Zjawisko, uwarunkowania, kluczowe problemy, M.Z. Jędrzejko, K. Kasprzak, A. Taper, A. Szwedzik, S. Bębas (red.), Warszawa 2017.
Komunikowanie i zarządzanie w społeczeństwie informacyjnym. Wybrane zagadnienia, L.H. Haber (red.), Kraków 2011.
Kozak S., Patologie komunikowania w Internecie. Zagrożenia i skutki dla młodzieży, Warszawa 2011.
Kozak S., Patologia cyfrowego dzieciństwa i młodości. Przyczyny, skutki, zapobieganie w rodzinach i w szkołach, Warszawa 2014.
Lickiewicz J., „Skryptowe dzieciaki” i „crackerzy” – nowe oblicza przestępczości komputerowej, w: Przestępczość nieletnich. Dziecko jako ofiara i sprawca przemocy, B. Gula, M. Wysocka-Pleczyk (red.), Kraków 2009.
Parry A., Internet a dzieci. Uzależnienia a inne niebezpieczeństwa, Warszawa 2003.
Wallace P., Psychologia Internetu, Poznań 2004.
Young K., Klasing P., Uwolnić się z sieci. Uzależnienie od Internetu, Warszawa 2009.
Źródła prawa
Council of Europe,Convention on Cybercrime, ETS No. 185, https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09000016802ecf87 (06.05.2019).
Council of Europe, European Convention of Human Rights, ETS No. 005, https://www.echr.coe.int/Documents/Convention_POL.pdf (06.05.2019).
Komisja Europejska, Agenda cyfrowa: Nowa strategia na rzecz bezpieczniejszego internetu i lepszych treści internetowych dla dzieci i nastolatków z 2 maja 2012 r., https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/IP_12_445 (05.07.2020).
Ministerstwo Finansów, Rejestr Domen Służących do Oferowania Gier Hazardowych Niezgodnie z Ustawą, https://hazard.mf.gov.pl/ (08.06.2019).
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 stycznia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 2012 poz. 124), http://dziennikustaw.gov.pl/DU/rok/2012/pozycja/124 (05.07.2020).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie zbierania informacji na temat używania przez oskarżonego środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych (Dz. U. 2012 poz. 38), http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2012/38 (05.07.2020).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U. 2019 poz. 1285), http://dziennikustaw.gov.pl/DU/rok/2019/pozycja/1285 (05.07.2020).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień (Dz. U.2013 poz. 1386), http://dziennikustaw.gov.pl/DU/rok/2013/pozycja/1386 (05.07.2020).
Ustawa z dnia 17 lutego 2006 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 2006 Nr 66, poz. 469), http://dziennikustaw.gov.pl/DU/rok/2006/wydanie/ 66/pozycja/469 (05.07.2020).
Ustawa z dnia 1 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2011 Nr 117, poz. 678), http://dziennikustaw.gov.pl/DU/rok/2011/wydanie/117/pozycja/678 (05.07.2020).
Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn.: Dz. U. 2019 poz. 852), https://www.portaloswiatowy.pl/bezpieczenstwo-w-szkole/ustawa-z-29-lipca-2005-r.-o-przeciwdzialaniu-narkomanii-tekst-jedn.-dz.u.-z-2019-r.-poz.-852-9725.html (05.07.2020).
Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz. U. 2002 Nr 197, poz. 1661), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20021971661 (05.07.2020).
Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. 2009 Nr 201 poz. 1540), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20092011540/U/D20091540Lj.pdf (10.07.2020).
WHO, ICD-11 for Mortality and Morbidity Statistics, 6C51.0 Gaming disorder, predominantly online, https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http://id.who.int/icd/entity/338347362 (08.07.2020).
WHO, ICD-11, 6c51.0 Gaming disorder, predominantly online, 6C51.1 Gaming disorder, predominantly offline, 6C51.Z Gaming disorder, unspecified, https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http%3a%2f%2fid.who.int%2ficd%2fentity%2f718071594, https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http%3a%2f%2fid.who.int%2ficd%2fentity%2f1448597234%2fmms%2funspecif ied (08.07.2020).
Orzeczenia sądów europejskich
Case C-36/02 Omega Spielhallen- und Automatenaufstellungs-GmbH przeciwko Oberbürgermeisterin der Bundesstadt Bonn, https://eur-lex.europa.eu/legal--content/EN/TXT/?uri=CELEX:62002CJ0036 (08.07.2020).
HUDOC, K.U. przeciwko Finlandii, skarga nr 2872/02, https://hudoc.echr.coe.int/eng#{„fulltext”:[„k.u.”],”documentcollectionid2”:[„GRANDCHAMBER”,”-CHAMBER”],”itemid”:[„001-89964”]} (08.07.2020).
Artykuły
Cyberprzemoc i cyberuzależnienie. Bezpieczni w sieci. Jak unikać zagrożeń i dobrze korzystać z Internetu. Moduł I: Cyberuzależnienie, Akademia Profesjonalnego Nauczyciela, https://akademianauczyciela.pl/wp-content/uploads/cyberuzaleznienie/Modul_I_Cyberuzaleznienie.pdf (09.06.2019).
Czasopismo „Strefa Zdrowia”, październik 2013, nr 10/118.
Jakubik A., Zespół uzależnienia od Internetu, Studia Psychologica, nr 3, 2002.
Jones Christian M., Scholes L., Johnson D., Katsikitis M., Carras Michelle C., Gaming well: links between videogames and flourishing mental health, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3978245/ (08.06.2019).
Konopacka M., Protection of Minors and Human Dignity in the Information Society: EU and US Perspectives, red. nauk. Ahti Saarenpää and Karolina Sztobryn, Lawyers in the Media Society, The Legal Challenges of the Media Society, University of Lapland and University of Lodz, Rovaniemi 2016, https://lauda.ulapland.fi/bitstream/handle/10024/62394/Lawyers%20in%20the%20Media%20Society_pdfA.pdf?sequence=2 (08.07.2020).
Laszkowska J., Komputer zagrożeniem dla dzieci i młodzieży, „Wychowanie na co dzień”, nr 12, 2003.
Makaruk K.,Wójcik Sz., EU NET ADB – Badanie nadużywania internetu przez młodzież w Polsce i Europie, Fundacja Dzieci Niczyje 2012, https://fdds.pl/wp--content/uploads/2016/05/Makaruk_Wojcik_EU-NET-ADB_raport_PL.pdf (06.07.2020).
Makaruk K., Korzystanie z portali społecznościowych przez młodzież. Wyniki badania EU NET ADB, Fundacja Dzieci Niczyje, Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka Vol. 12 Nr 1 (2013), http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-c4186538-b9e3-4eb1-846f-7805b3a85f4e/c/Makaruk_K_2013_Korzystanie_z_portali_spolecznosciowych.pdf (10.07.2020).
Mitchell K. J., Finkelhor D., Jones L. M., Wolak J., Prevalence and Characteristics of Youth Sexting: A National Study, „Pediatrics” 2012, No. 129 (1).
Solińska-Nowak A., Magnuszewski P., Curl M., French A., Keating A., Mochizuki J., Liu W., Mechler R., Kulakowska M., Jarzabek L., An overview of serious games for disaster risk management – Prospects and limitations for informing actions to arrest increasing risk, International Journal of Disaster Risk Reduction 31 (2018) 101, https://www.researchgate.net/publication/327521199_An_overview_of_serious_games_for_disaster_risk_management_-_Prospects_and_limitations_for_informing_actions_to_arrest_increasing_risk (08.06.2019).
Wójcik S., Gry online – korzystanie i nadużywanie wśród młodzieży. Wyniki badania EU NET ADB. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 12(1), 2013.
Źródła internetowe
Bridle J., The nightmarevideos of children’sYouTube – and what’swrong with the internet today, https://www.ted.com/talks/james_bridle_the_nightmare_videos_of_children_s_youtube_and_what_s_wrong_with_the_internet_today?referrer=
playlist-how_did_the_internet_take_over_our_lives (06.07.2020).
Business Insider, WHO Uzależnienie od gier komputerowych na liście chorób, https://businessinsider.com.pl/rozwoj-osobisty/zdrowie/who-uzaleznienie-od--gier-komputerowych-na-liscie-chorob/fyl18gt (24.05.2019).
Doz.pl, Finlepsin – Carbamazepinum – zastosowanie, działanie i opis, https://www.doz.pl/leki/p84-Finlepsin (09.06.2019).
Doz.pl, Chlorprothixen Zentiva, https://www.doz.pl/leki/p4924-Chlorprotixen (09.06.2019).
Dziennik Zachodni, Lalka Momo Challenge: Wstrząsające fakty o grze straszną laleczką MOMO. To grozi śmiercią – policja ostrzega rodziców, https://dziennikzachodni.pl/lalka-momo-challenge-wstrzasajace-fakty-o-grze-straszna-laleczka-momo-to-grozi-smiercia-policja-ostrzega-rodzicow/ar/13550474 (05.06.2019).
Feedspot, Top 10 Gaming Magazines& Publications To Follow in 2020, https://blog.feedspot.com/gaming_magazines/ (05.06.2019), GRYOnline.pl, Przegląd polskiej prasy, https://www.gry-online.pl/S047.asp (02.06.2019).
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Bezpieczeństwo dzieci online, https://fdds.pl/problem/bezpieczenstwo-dzieci-online/ (02.06.2019).
Galloway S., How Amazon, Apple, Facebook and Google manipulate our emotions, https://www.ted.com/talks/scott_galloway_how_amazon_apple_facebook_and_google_manipulate_our_emotions?referrer=playlist-how_did_the_internet_
take_over_our_lives (06.07.2020).
Game Quitters, Is Your Gamer Playing Too Much?, https://gamequitters.com/reclaim/ (09.06.2019).
Gazeta Wrocławska, Niebieski wieloryb – co to jest? [GRA NIEBIESKI WIELORYB], https://gazetawroclawska.pl/niebieski-wieloryb-co-to-jest-gra-niebieski-wieloryb/ar/11896737 (05.06.2019).
Gazeta.pl, „Lalka Momo” zachęca do samobójstwa i wysyła zdjęcia morderstw. Kolejne przerażające „wyzwanie” w sieci?, http://www.edziecko.pl/Junior/7,160031,23781293,lalka-momo-zacheca-do-samobojstwa-i-wysyla-zdjecia.html (05.06.2019).
Harris T., How a handful of techcompaniescontrolbillions of mindseveryday, https://www.ted.com/talks/tristan_harris_how_a_handful_of_tech_companies_control_billions_of_minds_every_day?referrer=playlist-how_did_the_internet_take_over_our_lives (06.07.2020).
Klasyfikacja ICD-10: F63 – Zaburzenia nawyków i popędów (impulsów), http://onkologia-online.pl/icd10/index/2470,zaburzenia_nawykow_i_popedow_(impulsow) (10.07.2020).
Krajowe Biuro Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych – Nabór wniosków, https://www.kbpn.gov.pl/portal? id=1957529(25.05.2019).
Krajowe Biuro Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, System rekomendacji programów w UE, https://www.kbpn.gov.pl/portal?id=106213 (25.05.2019).
Leczenie uzależnień Wrocław, http://leczenie-uzaleznien.wroclaw.pl/terapia-uzaleznien-wroclaw (25.05.2019).
McGonigal J., Gaming can make a better world, TED, https://www.ted.com/talks/jane_mcgonigal_gaming_can_make_a_better_world?referrer=playlist-the_illuminating_benefits_of_videos_games (11.07.2020).
Nasze miasto śląskie, Niebieski Wieloryb – dzieci wykonują przerażające zadania. Ta gra to śmiertelne zagrożenie,! http://slaskie.naszemiasto.pl/tag/blekitny-wieloryb-gra.html (05.06.2019).
Ordikhani-Seyedlar M., Whathappens in yourbrainwhenyoupayattention?, https://www.ted.com/talks/mehdi_ordikhani_seyedlar_what_happens_in_your_brain_when_you_pay_attention?referrer=playlist-how_did_the_internet_take_over_our_lives (06.07.2020).
PURE PC, Google wprowadza algorytmy AI do walki z dziecięcą pornografią, https://www.purepc.pl/rozrywka/google_wprowadza_algorytmy_ai_do_walki_z_dziecieca_pornografia (09.06.2019).
Ready! Lessons in the design of humanitarian games, https://climatecentre.org/downloads/files/Case%20studies/AW_RCCC_working%20paper%203%20READY%20web.pdf (02.06.2019).
Światowa Organizacja Zdrowia wkrótce zadecyduje, czy uzależnienie od gier to choroba, https://www.gram.pl/news/2019/05/20/swiatowa-organizacja--zdrowia-wkrotce-zadecyduje-czy-uzaleznienie-od-gier-to-choroba.shtml (25.05.2019).
TED, How did the internettakeoverourlives? https://www.ted.com/playlists/679/how_did_the_internet_take_over_our_lives (06.07.2020).
The AblegamersCharity, Quest to game: Zane, https://ablegamers.org/zane/(10.07.2020).
Tufekci Z., We`rebuilding a dystopiajust to makepeopleclick on ads, https://www.ted.com/talks/zeynep_tufekci_we_re_building_a_dystopia_just_to_make_people_click_on_ads?referrer=playlist-how_did_the_internet_take_over_our_lives (06.07.2020).
WHO, ICD-10 Version:2016, https://icd.who.int/browse10/2016/en#/F63.8 (08.07.2020).
WHO, Uzależnienie od gier komputerowych nową choroba psychiczną, https://zdrowie.radiozet.pl/Psychologia/Nalogi/Uzaleznienie-od-gier-komputerowych--nowa-choroba-psychiczna-wg-WHO (08.07.2020).
Wikipedia, definicja zespołu uzależnienia od Internetu, https://pl.wikipedia.org/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_uzale%C5%BCnienia_od_internetu (24.05.2019).
Wirtualnemedia.pl, Światowa Organizacja Zdrowia uznała, że uzależnienie od gier to choroba, https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/swiatowa-organizacja--zdrowia-uznala-ze-uzaleznienie-od-gier-to-choroba (08.06.2018).
Wirtualnemedia.pl, Uzależnienie od gier zaburzeniem psychicznym? Ekspert: mamy za mało danych, https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/uzaleznienie-od-gier--zaburzeniem-psychicznym-ekspert-mamy-za-malo-danych> (01.06.2019).
Wiktor Cyrny, Ola nie wychodzi z pokoju odkąd skończyła 21 lat. Kim są polscy Hikikomori?, Newsweek Polska, data publikacji: 06.01.2019, https://www.newsweek.pl/polska/spoleczenstwo/zamknieci-przed-swiatem-kim-sa-polscy-hikikomori/5bhhkfr (06.07.2020).
YouTube, gra Quake, https://www.youtube.com/watch?v=C-we3ri-xXA (28.05.2019).
YouTube, Niebieski Wieloryb atakuje Polskę! – gra, która zabija, https://www.bing.com/videos/search?q=gra+b%c5%82%c4%99kitny+wieloryb&view=detail&mid=A751BBB9EF2D7577333DA751BBB9EF2D7577333D&FORM=VIRE (05.06.2019).