Literatura

Brzeszczak A., Imiołczyk J., Czuma‑Imiołczyk L., Zrównoważony transport publiczny – społeczna ocena transportu zbiorowego w Częstochowie, „Studia Miejskie” 2018, t. 30.

Charta der Grundrechte der Europaeischen Union, Hrsg. J. Meyer, Baden‑Baden 2011.

Cisowski T., Szymanek A., Zrównoważony rozwój transportu miejskiego, „Eksploatacja i Niezawodność” 2006, nr 1.

Dąbrowski J., Prawa pasażerów kolei w nowych regulacjach Unii Europejskiej, „Transport i Komunikacja” 2007, nr 4.

Dudzik S. , Pomoc państwa dla przedsiębiorstw publicznych w prawie Wspólnoty Europejskiej. Między neutralnością a zaangażowaniem, Kraków 2002.

EU‑Kommentar, Hrsg. J. Schwarze, Nomos 2012.

Europejski Komitet Ekonomiczno‑Społeczny, Usługi świadczone w interesie ogólnym, https://www.eesc.europa.eu/pl/policies/policy‑areas/services‑general‑interest (dostęp: 2.06.2023).

Grzejdziak Ł., Pomoc publiczna a wykonywanie zadań własnych gminy, „Finanse Komunalne” 2019, nr 9.

Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, Warszawa 2011.

Jabłoński A., Jabłoński M., Zarządzanie jakością usług pasażerskich przewozów kolejowych – podejście systemowe, „Przegląd Komunikacyjny” 2014, nr 3.

Kłosowski K., Rozporządzenie (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym – teoria i praktyka, w: Regulacja w sektorze kolejowym i jego sądowa kontrola, red. J. Gola. W. Szydło, Wrocław 2014.

Kożuch B., Kożuch A., Usługi publiczne. Organizacja i zarządzanie, Kraków 2011, http://www.isp.miks.uj.edu.pl/pliki/e‑monografie/monografia-8.pdf (dostęp: 10.04.2023).

Krawczyk G., Rozwój rynku operatorów publicznego transportu zbiorowego w Polsce, „Studia i Prace, Kolegium Zarządzania i Finansów, Zeszyt Naukowy” 2018, z. 169.

Krawiec G., Europejskie prawo administracyjne, Warszawa 2009.

Krawiec G., w: A. Juryk, M. Kępa, G. Krawiec, A. Nodżak, Ustawa o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Komentarz, Warszawa 2023.

Kruszyna M., Niektóre aspekty nowej ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, „Przegląd Komunikacyjny” 2011, nr 1–2.

Miąsik D., Ziulczyk‑Nierubca I., w: Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, red. A. Wróbel, Warszawa 2020.

Nawrot J., Kabotaż morski w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, „Prawo Morskie” 2014, vol. XXX.

Nieznalska E., Filar rynkowy czwartego pakietu kolejowego i jego implementacja, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2020, nr 8 (9).

Nodżak A., Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym. Komentarz, Warszawa 2023.

Pawlik M., Rzepka W., Procesy oceny zgodności wyrobów w transporcie kolejowym w Polsce i na rynku europejskim, przegląd źródeł wymagań oraz umocowań Instytutu Kolejnictwa, „Problemy Kolejnictwa Railway Report” 2019, z. 185, grudzień.

Raczyńska J., Ochrona praw pasażera w nowym rozporządzeniu III pakietu kolejowego Unii Europejskiej, „Technika Transportu Szynowego” 2008, nr 3.

Skowron M., w: Zamówienia publiczne w Unii Europejskiej po modernizacji. Nowe unijne dyrektywy koordynujące procedury udzielania zamówień publicznych, Warszawa 2014.

Skrobacki Z., Od ogólnej idei zrównoważonego rozwoju do zasad zrównoważonego rozwoju transportu, „Autobusy. Technika, Eksploatacja, Systemy transportowe” 2011, nr 12.

Słowikowska D., Cel i zakres ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, w: Transport i logistyka w przedsiębiorstwie, mieście i regionie. Wybrane zagadnienia, red. R. Rogaczewski, S. Zimniewicz, A. Zimny, Katowice 2017.

Sobusiak A., Prawa pasażerów autobusów i autokarów jako warunek rozwoju transportu w UE, „Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2017, nr 3 (6).

Starowicz W., Charakterystyka polskiej normy „Jakość usług w publicznym transporcie pasażerskim”, „TTS – Technika Transportu Szynowego” 2004, r. 11, nr 9.

Strachowska R., Komentarz do rozporządzenia nr 1073/2009 w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych, LEX 2014.

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. I, red. D. Miąsik, N. Półtorak, A. Wróbel, Warszawa 2012, LEX.

Wach K., Warunki wykonywania publicznego transportu zbiorowego przez operatora i przewoźnika, w: B. Kwiatek, A. Wach, K. Wach, Publiczny transport zbiorowy. Komentarz, Warszawa 2021.

Wacinkiewicz D., Usługi świadczone w interesie ogólnym jako element europejskiego modelu społecznego, „Studia Prawnicze KUL” 2019, nr 2 (78).

Akty prawne

Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana) (Dz.Urz. UE C 202 z 7.06.2016, s. 13).

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana) (Dz.Urz. UE C 202 z 7.06.2016, s. 47).

Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana) (Dz.Urz. UE C 202 z 7.06.2016, s. 389).

Protokół nr 26 w sprawie usług świadczonych w interesie ogólnym (Dz.Urz. UE C 326 z 26.10.2012, s. 201).

Dyrektywa 2009/33/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów transportu drogowego, i jest ściśle związana z wyartykułowaną zarówno w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym, jak w regulacjach unijnych zasadą zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego (Dz.Urz. UE 6 120 z 15.05.2009, s. 5).

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1191/69 z dnia 26 czerwca 1969 r. w sprawie działania Państw Członkowskich dotyczącego zobowiązań związanych z pojęciem usługi publicznej w transporcie kolejowym, drogowym i w żegludze śródlądowej (Dz.Urz. WE L 156 z 28.06.1969, s. 1, ze zm.).

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1107/70 z 4 czerwca 1970 r. w sprawie przyznawania pomocy w transporcie kolejowym, drogowym i w żegludze śródlądowej (Dz.Urz. WE L 84 z 15.06.1970, s. 6 ze zm.).

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1893/91 z dnia 20 czerwca 1991 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 1191/69 w sprawie działania Państw Członkowskich dotyczącego zobowiązań związanych z pojęciem usługi publicznej w transporcie kolejowym, drogowym i w żegludze śródlądowej (Dz.Urz. WE L 169 z 29.06.1991, s. 1).

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3921/91 z dnia 16 grudnia 1991 r. ustanawiające warunki, zgodnie z którymi przewoźnicy niemający stałej siedziby w Państwie Członkowskim mogą dokonywać transportu rzeczy lub osób żeglugą śródlądową w Państwie Członkowskim (Dz.Urz. WE L 373 z 31.12.1991, s. 1; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 1, s. 345).

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 684/92 z dnia 16 marca 1992 r. w sprawie wspólnych zasad międzynarodowego przewozu osób autokarem i autobusem (Dz.Urz. WE L 74 z 20.03.1992, s. 1, ze zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 1, s. 306).

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3577/92 z dnia 7 grudnia 1992 r. dotyczące stosowania zasady swobody świadczenia usług w transporcie morskim w obrębie Państw Członkowskich (kabotaż morski) (Dz.Urz. WE L 364 z 12.12.1992, s. 7; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 6, t. 2, s. 10).

Rozporządzenie Rady (WE) nr 12/98 z dnia 11 grudnia 1997 r. ustanawiające warunki dostępu przewoźników niemających stałej siedziby w Państwie Członkowskim do transportu drogowego osób w Państwie Członkowskim (Dz.Urz. UE L 4 z 08.01.1998, s. 10, ze zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 7, t. 3, s. 10).

Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. UE L 169 z 3.12.2007, s. 1).

Rozporządzenie (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz.Urz. UE L 315 z 3.12.2007, s. 14, ze zm.).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009 z dnia 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/2006 (Dz.Urz. UE L 300 z 14.11.2009, s. 88).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczące praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 (Dz.Urz. UE L 55 z 28.02.2011, s. 1).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/2338 z dnia 14 grudnia 2016 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 w odniesieniu do otwarcia rynku krajowych usług kolejowego transportu pasażerskiego (Dz.Urz. UE L 354 z 23.12.2016, s. 22).

Komunikat Komisji Europejskiej, Usługi użyteczności publicznej w Europie, 2001/C 17/04.

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego oraz Komitetu Regionów Biała Księga nt. usług użyteczności publicznej, COM(2004) 374 final, Bruksela, 12 maja 2004 r., https://eur‑lex.europa.eu/legal‑content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52004DC0374 (dostęp: 3.03.2023).

Komisja Europejska, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego i Komitetu Regionów – Ramy jakości dotyczące usług świadczonych w interesie ogólnym, Bruksela, 20 grudnia 2011 r., KOM(2011) 900 wersja ostateczna.

Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 8).

Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1097 ze zm.).

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jedn. Dz. U z 2022 r. poz. 2201 ze zm.).

Ustawa z dnia 18 września 2001 r. – Kodeks morski (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1309 ze zm.).

Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 602 ze zm.).

Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1343 ze zm.).

Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 515 ze zm.).

Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 221 ze zm.).

Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie rozkładów jazdy (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 202).

Orzeczenia

Wyrok TS z dnia 19 maja 1993 r., C-320/91, Postępowanie karne przeciwko Paul Corbeau, ECLI:EU:C:1993:198.

Wyrok TS z dnia 27 kwietnia 1994 r., C-393/92, Commune d’Almelo i in. przeciwko NV Energiebedrijf Ijsselmij, ECLI:EU:C:1994:171.

Wyrok TS z dnia 23 maja 2000 r., C-209/98, Entreprenorforeningens Affalds/Miljosektion (FFAD) przeciwko Kobenhavns Kommune, ECLI:EU:C:2000:279.

Wyrok TS z dnia 25 października 2001 r., C-475/99, Firma Ambulanz Glöckner przeciwko Landkreis Südwestpfalz, ECLI:EU:C:2001:577.

Wyrok TS z dnia 24 lipca 2003 r., C-280/00, Altmark Trans GmbH i Regierungspräsidium Magdeburg przeciwko Nahverkehrsgesellschaft Altmark GmbH, przy udziale Oberbundesanwalt beim Bundesverwaltungsgericht, Legalis.

Wyrok TS z dnia 14 października 2004 r., C-299/02, Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów, ECLI:EU:C:2004:620.

Wyrok TS z dnia 21 października 2004 r., C-288/02, Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Greckiej, ECLI:EU:C:2004:620.

Wyrok TS z dnia 26 września 2013 r., C-509/11, ÖBB‑Infrastruktur AG, ECLI: ECLI:EU:C:2013:613.

Wyrok TS z dnia 7 września 2016 r., C-121/15, Association nationale des opérateurs détaillants en énergie (ANODE) przeciwko Premier ministre i in., ECLI:EU:C:2016:637.293 Agata Nodżak RAP 2023 (9)

Wyrok TS z dnia 6 marca 2018 r., C-579/16 P, Komisja/FIH Holding i FIH Erhvervsbank, Legalis; Wyrok TS z dnia 5 czerwca 2012 r., C-124/10 P, Électricité de France (EDF) przeciwko Komisji, Legalis.

Wyrok TS z dnia 11 listopada 2021 r., C-933/19 P, Autostrada Wielkopolska S.A. przeciwko Komisji Europejskiej i Rzeczpospolitej Polskiej, Legalis.

Wyrok NSA z dnia 27 lipca 2017 r., I OSK 2917/15, Legalis.

Wyrok NSA z dnia 17 października 2017 r., II OSK 2669/16, Legalis.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 10 października 2012 r., VII SA/Wa 1382/12, Legalis.

Wyrok WSA w Opolu z dnia 24 maja 2016 r., II SA/Op 566/15, Legalis.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 grudnia 2017 r., II SAB/Wa 372/17, Legalis.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 marca 2021 r., II SAB/Wa 698/20, Legalis.