FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Klasyka komiksu europejskiego w przekładzie, czyli o polskich przemianach Thorgala Aegirssona

Data publikacji: 18.09.2017

Przekładaniec, 2017, Numer 34 – Słowo i obraz w przekładzie 1, s. 127 - 147

https://doi.org/10.4467/16891864PC.17.007.8213

Autorzy

Michał Borodo
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. J. K. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz, Polska
https://orcid.org/0000-0002-9634-7097 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Klasyka komiksu europejskiego w przekładzie, czyli o polskich przemianach Thorgala Aegirssona

Abstrakt

The article concentrates on one of the most famous European comic book series and its Polish translations. Thorgal, a classic Franco-Belgian series created by the Polish comic book artist Grzegorz Rosiński and the Belgian scriptwriter Jean van Hamme, combines fantasy, science fiction and Nordic mythology and has gained a cult status in Poland. The translations of the stories about Thorgal Aegirsson have been published in Poland since the late 1970s, initially in installments in the comics magazine Relax and then as comic book albums. Since these translations are the work of several Polish translators, they often differ from one another, sometimes slightly and sometimes considerably. The purpose of the article is twofold. On the one hand, it examines the use of condensation techniques in the first Polish translations of Thorgal. As a result of textual condensation, some of the original meanings were simplified and the image of the main protagonist and certain cultural references were significantly modified. On the other hand, the article analyzes the relationship between words and images and focuses on the graphic metamorphoses of lettering in speech balloons in the subsequent translations of Thorgal. The article discusses these differences on the example of the selected comic book panels from the Polish translations of the album entitled Les trois vieillards du pays d’Aran [The Three Elders of Aran].

Bibliografia

Bensimon P. 1990. Psentation, „Palimpsestes” 13/4, s. ix–xiii.

Birek W. 2011. Wywiad Wojciechem Birkiem przeprowadzony przez Jakuba Sytego 15 grudnia 2011 r. http://thorgalverse.blogspot.com/search?q=birek [dostęp: 05.05.2017].

––––– 2016. Te nieznośne wielokropki... Interpunkcja jako typograficzny środek ekspresji komiksie, „Zeszyty Komiksowe” 22, s. 74–87.

Borodo M. 2014. The Sorceress Betrayed: Comics Crossing Cultures and Changing Accuracy Standards, „Między Oryginałem Przekładem” 25(3), s. 9–30.

––––– 2015. Multimodality, Translation and Comics, „Perspectives: Studies in Translatology” 23(1), s. 22–41.

––––– 2016. Exploring the Links between Comics Translation and AVT, „TranscUlturAl: Journal of Translation and Cultural Studies” 8(2), University of Alberta, s. 68–85.

––––– 2018. Translation, Localization and Foreignization: The Metamorphoses of Comic Book about Young Girl from the Socialist Bloc, „Across Languages and Cultures” 19(1), s. 99–120.

Celotti N. 2008. The Translator of Comics as Semiotic Investigator, w: F. Zanettin (red.), Comics in Translation, Manchester: St. Jerome, s. 33–49.

D’Arcangelo A., Zanettin F. 2004. Dylan Dog goes to the USA: North-American Translation of an Italian Comic Book Series, „Across Languages and Cultures” 5, s. 187–211.

Gambier Y. 1994. La retraduction, retour et detour. „Meta” 39(3), s. 413–417.

Grun M., Dollerup C. 2003. Loss” and „Gain” in Comics, „Perspectives: Studies in Translatology” 11, s. 197–216.

Jankowski J. 2014. przekładzie komiksu, czyli uwagi teoretyczno-praktyczne tłumaczeniu graficznym, „Między Oryginałem Przekładem” 25(3), s. 67–85.

Kaindl, K. 1999. Thump, Whizz, Poom: Framework for the Study of Comics under Translation, „Target” 11, s. 263–288.

––––– 2004. Multimodality in The Translation of Humour in Comics, w: E. Ventola, C. Charles, M. Kaltenbacher (red.), Perspectives on Multimodality, Amsterdam: John Benjamins, s. 173–192.

Kruger H. 2012. Postcolonial Polysystems: The Production and Reception of Translated Children’s Literature in South Africa, Amsterdam: John Benjamins.

Lathey G. 2010. The Role of Translators in Children’s Literature: Invisible Storytellers, New York – London: Routledge.

––––– 2016. Translating Children’s Literature. New York, Abingdon: Routledge.

McCloud S. 1994. Understanding Comics: The Invisible Art, New York: Harper Perrenial.

Pokorn K.N. 2012. Post-Socialist Translation Practices: Ideological Struggle in Children’s Literature, Amsterdam: John Benjamins.

Rosiński G., Van Hamme J. 1981/2000. Thorgal. Les trois vieillards du pays d’Aran, Bruxelles: Editions du Lombard.

––––– 1989. Thorgal. Nad jeziorem bez dna, przeł. J. Lamprecht, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.

––––– 2000. Thorgal. Trzech starców krainy Aran, przeł. W. Birek, Warszawa: Egmont Polska.

––––– 2008. Thorgal. Trzej starcy kraju Aran, przeł. W. Birek, Warszawa: Egmont Polska.

Rota V. 2008. Aspects of Adaptation: The Translation of Comics Formats, w: F. Zanettin (red.), Comics in Translation, Manchester: St. Jerome, s. 79–98.

Thomson-Wohlgemuth G. 2009. Translation under State Control: Books for Young People in the German Democratic Republic, New York – Abingdon: Routledge.

Zanettin F. (red.) 2008a. Comics in Translation, Manchester: St. Jerome.

Zanettin F. 2008b. The Translation of Comics as Localization: On Three Italian Translations of „La Piste Des Navajos”, w: F. Zanettin (red.), Comics in Translation, Manchester: St. Jerome, s. 200–219.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2017, Numer 34 – Słowo i obraz w przekładzie 1, s. 127 - 147

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Klasyka komiksu europejskiego w przekładzie, czyli o polskich przemianach Thorgala Aegirssona

Angielski:

A Classic European Comic Book Series in Translation: On the Polish Transformations of Thorgal Aegirsson

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-9634-7097

Michał Borodo
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. J. K. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz, Polska
https://orcid.org/0000-0002-9634-7097 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. J. K. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz, Polska

Publikacja: 18.09.2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Michał Borodo (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski