FAQ

Prace Historyczne

Wyniki wyszukiwania

wyszukiwarka prosta

szukaj np. “cognitive architectures” AND 1993-200 NOT Urban
wyszukiwanie zaawansowane
np. 1234-6789
np. 10.4467/16890027AP.16.022.6009
np. Uniwersytet Jagielloński

Szkoły zawodowe w Częstochowie w latach 1939-1945

Data publikacji: 04.2021

Prace Historyczne, 2021, Numer 148 (1), s. 143 - 160

https://doi.org/10.4467/20844069PH.21.009.13686

Autorzy

Izabela Wrona-Meryk
, Polska
https://orcid.org/0000-0003-3127-3864 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Pobierz PDF PDF
Drukuj drukuj Cytuj cytuj Udostępnij udostępnij __T_ARROW_DOWN

Tytuły

Szkoły zawodowe w Częstochowie w latach 1939-1945

Abstrakt

Vocational schools in Częstochowa in the years from 1939 to 1945

The disorganisation of Polish national life which was brought about by the outbreak of the World War II, commenced by the invasion of Poland by Hitler’s Germany, afflicted the spheres of education and science just as severely as all the others. The occupying forces set out to destroy all that bore the hallmarks of being Polish, evicting teaching staff and students from the school buildings, confiscating school equipment and subjecting teachers as well as students to forced labour, death, starvation, and torture in the name of achieving occupier’s political goals. However, the Polish school community did not remain indifferent to the actions of the enemy. Quite the opposite, in fact: it took up the fight by means of organizing clandestine tuition and also engaging in conspiratorial activities, which cost the lives of numerous teachers and students of the vocational schools of Częstochowa.

Słowa kluczowe

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła archiwalne
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Ministerstwo Oświaty, Szkolnictwo polskie jawne i tajne w okresie okupacji – ankieta
Archiwum Państwowe w Częstochowie
Niemiecki Zakład Karny w Częstochowie, Leon Rzykiecki, ur. 2.08.1902 r. w Częstochowa. Polityczny; Mieczysław Isard, ur. 5.01.1911 r. w Częstochowie. Polityczny; Jerzy Głowacki, ur. 21.04.1914 r. w Wieliczce. Polityczny; Adam Bajor, ur. 2.01.1921 r. w Częstochowie. Polityczny; Stefan Budzikur, ur. 28.05.1921 r. w Częstochowie. Polityczny; Marian Muszyński, ur. 13.08.1920 r. w Zażnowicach, pow. Olkusz. Polityczny; Józef Sztockdrejer, ur. 31.05.1919 r. w Częstochowie. Polityczny; Edward Bera, ur. 18.05.1920 r. w Częstochowie. Polityczny; Włodzimierz  Rospondek, ur. 24.07.1924 r. w Łowiczu. Polityczny; Wacław Bald, ur. 6.03.1915 r. w Częstochowie. Polityczny; Bronisław Morgał, ur. 23.09.1921 r. w Częstochowie. Polityczny; Stefan Kulig, ur. 10.07.1899 r. w Chrościcach, pow. Opole. Polityczny; Jan Szczodrowski, ur. 9.09.1889 r. w Pułtusku. Polityczny; Piotr Kazimierz Kurczyński, ur. 3.01.1908 r. w Siewierzu. Polityczny; Antoni Gmachowski, ur. 21.01.1892 r. w Golinie, pow. Konic. Polityczny 
Archiwum Sióstr Zmartwychwstanek Kęty
Personel 1935–1936. Przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum i liceum handlowe
Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie
Zbiór Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Akta badawczo-dochodzeniowe, Akta PMW w sprawie: dr Kuhberg Werner – Kuhberg – w latach 1940–1941 – inspektor szkolny w Częstochowie 
Składnica Akt Zespołu Szkół im. Jana Kochanowskiego w Częstochowie
Dokumenty z lat wojny; Kronika Ogniska ZNP Technikum Ekonomicznego i Zasadniczej Szkoły Handlowej.
Źródła drukowane
Doniosła rola oświaty pozaszkolnej, „Kurier Częstochowski” 1941, nr 203.
„Kurier Częstochowski” 1940, nr 130.
„Kurier Częstochowski” 1940, nr 208.
„Kurier Częstochowski” 1941, nr 27.
„Kurier Częstochowski” 1941, nr 40.
„Kurier Częstochowski” 1941, nr 57.
„Kurier Częstochowski” 1941, nr 9.
„Kurier Częstochowski” 1941, nr 92.
„Kurier Częstochowski” 1942, nr 101.
„Kurier Częstochowski” 1943, nr 186.
„Kurier Częstochowski” 1943, nr 234.
„Kurier Częstochowski” 1943, nr 72.
Młodzież musi uczęszczać do szkół zawodowych. Kształcenie narybku rzemieślniczego jest obowiązkiem rodziców, „Kurier Częstochowski” 1942, nr 95.
Motory pracują od poranku do wieczora. Państwowa Szkoła Przemysłowa w Częstochowie, „Kurier Częstochowski” 1940, nr 221.
Nowe kadry dyplomowanych rzemieślników, „Kurier Częstochowski” 1943, nr 115.
Prywatne Męskie Czteroletnie Gimnazjum Mechaniczne OTRz w Częstochowie przy al. Wolności 17, „Kurier Częstochowski” 1940, nr 160.
Rozporządzenie Hansa Franka o zwalczaniu zamachów na niemieckie dzieło odbudowy w Generalnym Gubernatorstwie z dn. 2 X 1943 r. (Dz.R. GG 1943, nr 82).
Rozporządzenie o szkolnictwie w Generalnym Gubernatorstwie z dn. 31 X 1939 r. (Dz.R. GG 1939, nr 3).
Rozporządzenie o szkołach żydowskich z dn. 22 XI 1939 r., „Kurier Radomski” 1939, nr 18.
Rozporządzenie o używaniu mundurów w Generalnym Gubernatorstwie z dn. 28 XI 1939 r. (Dz.R. GG 1939, nr 9).
W Częstochowie powstała Obowiązkowa Szkoła Zawodowa, „Kurier Częstochowski” 1941, nr 198.
W Miejskim Zakładzie Wychowawczym dla dziewcząt, „Kurier Częstochowski” 1943, nr 81.
Wznowienie nauki, „Kurier Częstochowski” 1943, nr 230.
Z nowym rokiem szkolnym, „Kurier Częstochowski” 1941, nr 210.
Z nowym rokiem szkolnym. Rok szkolny rozpoczął się nabożeństwami – Uruchomienie Miejskiej Obowiązkowej Szkoły Zawodowej – Wyeliminowanie żydów ze szkolnictwa – Program nauk, „Kurier Częstochowski” 1941, nr 210.
Z Zakładu Wychowawczego dla dziewcząt. Schronisko przy ul. Paulińskiej nr 12 daje im opiekę i naukę, „Kurier Częstochowski” 1942, nr 282.
Zakłady Przeszkoleniowe w Częstochowie. Możliwość dostania się do Zakładu – Warunki pracy, „Kurier Częstochowski” 1942, nr 34.
Żeńska Szkoła Krawiecka wyższego typu, „Kurier Częstochowski” 1942, nr 146.
Źródła internetowe
Grandys Z., 100 lat Zofii Wawrzynowicz, źródło: http://admin.czestochowa.pl/samorzad/wydarzenia_samorzad/100-lat-zofii-wawrzynowicz?set_language=sk [dostęp: 17 V 2014 r.].
Opracowania
80 lat Zespołu Szkół im. Jana Kochanowskiego w Częstochowie, oprac. G. Nowak, Częstochowa 2002.
80 lat Zespołu Szkół Odzieżowych im. W.S. Reymonta w Częstochowie. 1919–1999, red. B. Hauser i in., Częstochowa 1999.
Buczak E., Hudymowa M., Szkoły, jakich nie było. Wspomnienia nauczycieli i uczniów tajnego nauczania w latach 1939–1945, t. 4, Koszalin 1987.
Chrzan B., Dokumenty hitlerowskich władz oświatowych mówią same za siebie, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, R. 11, 1968, nr 4(42).
Czarnota A., Tajne nauczanie w Częstochowie w czasie okupacji [w:] Tajna oświata i obrona kultury polskiej na ziemiach województwa katowickiego w latach okupacji 1939–1945, red. S. Kędryna, Katowice 1977.
Częstochowskie harcerstwo w walce z okupantem niemieckim, „Biuletyn Instytutu Filozoficzno-Historycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej” 2001, nr 27(8).
Grządzielski Z., Historia Szkoły Rzemieślniczo-Przemysłowej Okręgowego Towarzystwa Rzemieślniczego w Częstochowie (1926–1945) [w:] Od Szkoły Rzemieślniczo-Przemysłowej Okręgowego Towarzystwa Rzemieślniczego do Zespołu Szkół Mechaniczno-Elektrycznych im. Kazimierza Pułaskiego w Częstochowie, red. Z. Grządzielski, A. Wasiak, Częstochowa 1996.
Grządzielski Z., Szkolnictwo zawodowe w Częstochowie w latach 1939–1944, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, R. 16, 1973, nr 2(60).
Grządzielski Z., Pietrzykowski J., Polentumstrager. Dzieje nauczycieli na ziemi częstochowskiej 1939–1945, Katowice 1988.
Jackiewicz W., Woś J., Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego. Pod okupacją hitlerowską w latach 1939–1945, z. 2, Warszawa 1977.
Kadłubkowe szkolnictwo polskie w Częstochowie w roku szkolnym 1941/1942, „Biuletyn Instytutu Filozoficzno-Historycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej” 2001, nr 27(8).
Kowalenko W., Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich. Uniwersytet Poznański 1940–1945, Poznań 1961.
Kozyra W., Okupacyjna administracja niemiecka na ziemiach Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939–1945, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G” 2013, nr 60.
Kublicka H., Czy zaginie pamięć o tych, których nie ma, a o których winniśmy pamiętać?, „Częstochowski Biuletyn Oświatowy” 2002, nr 3(47).
Malko W., Biografie kompozytorów częstochowskich, Ludwik Wawrzynowicz (1870–1957), „Almanach Częstochowy”, Częstochowa 1989.
Malko W., Życie muzyczne Częstochowy w latach 1918 – 1939, Częstochowa 2008.
Maślikowski S., Wikary od Świętej Barbary, „Almanach Częstochowy” 2008.
Meducki S., Niemieckie okupacyjne szkolnictwo zawodowe w Generalnym Gubernatorstwie 1939–1945 (na przykładzie dystryktu radomskiego), „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika”, t. 21, Częstochowa 2012.
Mistecka M. L., Zmartwychwstanki w okupowanej Polsce 1939–1945, Warszawa 1983.
Nauczyciele Częstochowy i powiatu, uczestnicy Ruchu Oporu, „Biuletyn Instytutu Filozoficzno-Historycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej” 2001, nr 27(8).
Piątkowski S., Okupacja i propaganda. Dystrykt radomski Generalnego Gubernatorstwa w publicystyce polskojęzycznej prasy niemieckiej (1939–1945), Lublin–Radom 2013.
Pietrzykowski J., Hitlerowcy w Częstochowie w latach 1939–1945, Poznań 1959.
Pietrzykowski J., Walka i męczeństwo. Z wojennych dziejów duchowieństwa diecezji częstochowskiej (1939–1945), Warszawa 1981.
Sętowski J., Cmentarz św. Rocha w Częstochowie. Przewodnik biograficzny, Częstochowa 2012.
Snoch B., Z dziejów szkolnictwa Częstochowie i w regionie częstochowskim w latach 1918–1990, Częstochowa 1998.
Stan szkolnictwa i kadry nauczycielskiej w Częstochowie – roku 1939/1940, „Biuletyn Instytutu Filozoficzno-Historycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej” 2001, nr 27(8).
Sylwetki komendantów Szarych Szeregów i organizacji harcerek, „Biuletyn Instytutu Filozoficzno-Historycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej” 2001, nr 27(8).
Ślęczka R., Szkolnictwo zawodowe Krakowa w latach 1945–1961, Kraków 2003.
Walczak M., Szkolnictwo zawodowe w konspiracji oświatowej, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, R. 32, 1989, nr 3.
Walczak M., Szkolnictwo zawodowe w Polsce w okresie okupacji hitlerowskiej, Wrocław–Warszawa–Kraków 1993.
Wardzyńska M., Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, Warszawa 2009.
Wójcicki J., Tajne nauczanie w Częstochowie w okresie okupacji (1939–1945), Częstochowa 1969.
Wspomnienie z pracy w Gimnazjum i Liceum Handlowym Stowarzyszenia Kupców Polskich w Częstochowie, „Biuletyn Instytutu Filozoficzno-Historycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej” 2001, nr 27(8).
Zbudniewek J., Jasna Góra w latach okupacji hitlerowskiej, Kraków 1991.
Zespół Szkół Odzieżowych – jedna z najstarszych szkół w Częstochowie, „Częstochowski Biuletyn Oświatowy” 1994, nr 3.
Związek J., Działalność patriotyczna duchowieństwa katolickiego w Częstochowie w okresie okupacji hitlerowskiej, „Almanach Częstochowy”, Częstochowa 2000.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2021, Numer 148 (1), s. 143 - 160

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Szkoły zawodowe w Częstochowie w latach 1939-1945

Angielski:

Vocational schools in Częstochowa in the years from 1939 to 1945

Autorzy

Publikacja: 04.2021

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Izabela Wrona-Meryk (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 748

Liczba pobrań: 1013

<p> Szkoły zawodowe w Częstochowie w latach 1939-1945</p>
Pobierz PDF Pobierz xml