FAQ

Problem epidemii dżumy podczas wyprawy Napoleona do Egiptu w latach 1798–1801

Medycyna Nowożytna, 2024, Tom 30 (2024) Zeszyt 1, s. 103 - 131

https://doi.org/10.4467/12311960MN.24.004.19692

Autorzy

Maria Joanna Turos
Warszawski Uniwersytet Medyczny
ul. Żwirki i Wigury 61, 02-091 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0003-1343-9218 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Problem epidemii dżumy podczas wyprawy Napoleona do Egiptu w latach 1798–1801

Abstrakt

Napoleon’s Egyptian campaign not only led to the discovery of the monuments of the pharaonic state, but also opened a new chapter in medical science. Encounter with many epidemic and endemic diseases has led to rationalization of views on the spread of infections. This was the case, among others, in the case of the plague, epidemics of which often broke out in the Middle East, practically at the gates of Europe. Creating a model of sanitary procedures contributed to reducing the risk.

Bibliografia

Archiwa

Archives du Val-de-Grâce w Paryżu. Carton 34, Dossier 1.

NAF 5878-5879 VI-VII Lettres et rapports de médecins militaires.

Opracowania

Alpini P., Medicina Aegyptiorum. Accedunt huic editioni eiusdem auctoris libri de balsamo & rhapontico, Lugduni 1719.

Assalini P., Observations sur la maladie appelee peste, le fl ux dysenterique, l’ophtalmie d’Egypte, Paris, An IX.

Biblija Święta, Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, Londyn 1945.

Bielecki R., Encyklopedia wojen napoleońskich, Warszawa 2002.

Bret P., Egipt w czasach Napoleona, Poznań 2002.

Boussenard Fr., Essai sur la peste, Paris, 1802.

Castellani E., Wielkie muzea. Luwr, Warszawa 2007.

Cazalas M., Discours, „Inauguration de la statue du baron Larrey, chirurgien en chef des armées du premier Empire”, Tarbes 1864.

Crouzet S., Dissertation sur la peste, Marseille 1822.

De medicina Aegyptiorum libri quatuor. In quibus multa cum de vario mittendi sanguinis usu per venas, arterias, cucurbitulas, ac scarificationes nostris inusitatas, deque inustionibus, & aliis chyrurgicis operationibus, tum de quamplurimis medicamentis apud Aegyptios frequentioribus, elucescunt, Apud F. Senensem, Venetiis 1591.

De Santo N.G., Aliotta G., Bisaccia C. et al., De Medicina Aegyptiorum by Prospero Alpini (Venice, Franciscus de Franciscis, 1591), „Journ. of Neprhrology” 2013, no. 26 (Supl. 22).

Description d’Egypte, de l’Imprimerie Imperiale, t. I, Paris 1809.

Desgenettes R., Histoire médicale de l‘armée d‘Orient par le médecin en chef R. Desgenettes, Paris 1802.

De Villiers du Terrage E., Journal et souvenirs sur l’expédition d’Égypte (1798–1801), Paris 1899.

Doueil J.-Fr., Dissertation sur le bubon pestilentiel, Paris, 18 Messidor An 11.

Ducoulombier H., Un chirurgien de la Grande Armee. Le baron Pierre François Percy, Paris 2004.

Encyklopedia Powszechna PWN, t. 4, R–Z, Warszawa 1976.

Frank L., Collection d’opuscules de medecine pratique avec une memoire sur le commerce des negres au Caire, Paris 1812.

Garnier M., Delamarre V., Dictionnaire des termestechniques de medecine, Paris 1974.

Gerard A., Bonaparte et le Service de sante au cours de la expedition d’Egypte, „Histoire des Sciences Medicales” 1974, t. VIII, nr 1.

Hutin J.Fr., La littérature médicale de la campagne d’Égyptes, „Histoire des Sciences Medicales” 2012, nr 1.

Hutin J.Fr., La campagne d’Égypte une affaire de santé 1798–1801, Paris 2011.

de La Jonquiere C., L’Expédition d’Égypte, t. IV, Paris 2003.

Laurens J. & H. (oprac.), Kléber en Égypte 1798–1800, t. I, Paris 1995.

La Bible traduction nouvelle avec l‘hébreu en regard, accompagné des points-voyelles et des accens toniques avec des notes philologiques, géographiques et littéraires, et les principales variantes de la version des Septante et du texte samaritain” par S. Cahen, Paris 1831.

La Decade egyptienne. Journal litteraire et economie politique, l’Imprimerie Nationale, Kair, VII An d’Republique.

Larrey D.J., Observation sur une fievre maligne qui a ete contractee par un boucher et une femme pour avoir tue un boeuf mort de charbon, „Gazette de Sante” 1789, nr 26.

Larrey D.J., Mémoires de chirurgie militaire et campagnes, t. I, Paris 1812.

Larrey D.J., Les rapports originaux de Larrey à l’armée d’Orient, Kair 1936.

Lemaigre M., Refl exion sur la peste qui a regne a Alexandrie (Egypte) en l’An VII, Paris 1806.

Marmont A., Mémoires du Maréchal Marmont, Duc de Raguse, de 1792 à 1841, t. I, Paris 1857.

Miłosz Cz., Widzenia nad Zatoką San Francisco, Warszawa 1980.

Napoléon Ier, Correspondance de Napoléon Ier, publiée par ordre de l’Empereur Napoléon III, Paris 1860.

Pariset E., Eloge du Baron R. Desgenettes, Paris 1838.

Pouqueville Fr.-Ch., De febre adeno-nervosa seu de peste orientali, Parisiis, die Messidoris An. 11.

Pugnet J.Fr., Mémoires sur les fi èvres pestilentielles et insidieuses du Levant, avec un aperçu physique et médical du Sayd, Paris 1802.

Relation historique et chirurgicale de l’armee d’Orient en Egypte et en Syrie par D-J. Larrey, Paris 1803.

Richet G., Aspects humanitaires et médicaux de l’Armee d’Orient (1799–1801), „Histoire des Sciences Medicales” 2003, t. 37, nr 2.

Rogacki T., Ekspedycja egipska 1798–1801, Zabrze 2008.

Słownik francusko-polski i polsko-francuski plus gramatyka, Warszawa b.r.w.

Sole R., Uczeni Bonapartego, Warszawa 2001.

Sotira G., Mémoires sur la peste observée en Égypte pendant le séjour de l’armée d’Orient dans cette contré, b.m. i r.w.

Sprigings D., Chambers J.B., Stany nagłe w medycynie, Wrocław 2012.

Strathern P., Napoleon w Egipcie, Poznań 2009.

Thibeadeau A., Histoire générale de Napoléon Bonaparte, de sa vie privée et publique, de sa carrière politique et militaire, de son administration et de son gouvernements, t. II, Paris 1828.

Triaire P., La visite de Bonaparte aux pestiferes; la legendę et la verite, „La Chronique Medicale” 1902, 15 Juin, nr 12.

Triaire P., Dominique Larrey et les campagnes de la révolution et de l’Empire, 1768–1842, Tours 1902.

Turos M.J., Dominique Jean Larrey (1766–1842). Chirurg Wielkiej Armii, Oświęcim 2017.

Turos M.J., Napoleon i zadżumieni w Jaffie – piękny obraz..., prawda niestety mniej piękna, „Medycyna Nowożytna” 2019, t. 25, nr 1.

Turos M.J., Dominique Jean Larrey. Człowiek, naukowiec, innowator, Warszawa 2021.

Wasserman H., Jean Dominique Larrey, chirurg Wielkiej Armii, „Medycyna” 1935, R. IX, nr 21.

Życiński J., Elementy filozofii nauki, Kraków 2015.

Strony internetowe

https://cdn.drouot.com/d/catalogue?path=380/79545/ARTCURIAL%E2%80%A2EGYPTE.pdf.

https://www.gov.pl/web/gis/tularemia.

https://id.lib.harvard.edu/alma/990064834640203941/catalog.

https://archivesetmanuscrits.bnf.fr/ark:/12148/cc409109/cd0e238.

https://wellcomecollection.org/works/cb3cwnpy.

https://medycynatropikalna.pl/choroba/bliskowschodni-zespol-niewydolnosci-oddechowej-mers.

Informacje

Informacje: Medycyna Nowożytna, 2024, Tom 30 (2024) Zeszyt 1, s. 103 - 131

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Problem epidemii dżumy podczas wyprawy Napoleona do Egiptu w latach 1798–1801
Angielski: The problem of the plague epidemic during Napoleon’s expedition to Egypt in 1798–1801

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-1343-9218

Maria Joanna Turos
Warszawski Uniwersytet Medyczny
ul. Żwirki i Wigury 61, 02-091 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0003-1343-9218 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Warszawski Uniwersytet Medyczny
ul. Żwirki i Wigury 61, 02-091 Warszawa, Polska

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Maria Joanna Turos (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski