FAQ

Materiały do dziejów ustawodawstwa medycznego i aptekarskiego we wczesnonowożytnym Elblągu (cz. 1): siedemnastowieczna Ordinantz, Der Herren Medicorum, Apothecker, Barbierer

Data publikacji: 01.2024

Medycyna Nowożytna, 2023, Tom 29 (2023) Zeszyt 2, s. 167 - 190

https://doi.org/10.4467/12311960MN.23.043.19093

Autorzy

,
Katarzyna Pękacka-Falkowska
Katedra i Zakład Historii i Filozofii Nauk Medycznych, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
https://orcid.org/0000-0003-2068-7957 Orcid
Wszystkie publikacje autora →
Danuta Raj
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
https://orcid.org/0000-0002-9187-5237 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Materiały do dziejów ustawodawstwa medycznego i aptekarskiego we wczesnonowożytnym Elblągu (cz. 1): siedemnastowieczna Ordinantz, Der Herren Medicorum, Apothecker, Barbierer

Abstrakt

Primary Sources to the History of Medical and Pharmaceutical Law in Early Modern Elbing/Elbląg (part I): the 17th century Ordinantz, Der Herren Medicorum, Apothecker, Barbierer

Unlike in other large cities of Royal Prussia, i.e., Gdańsk/Danzig and Toruń/Thorn, the intra-city legislation regulating the local market for medical, surgical, apothecary, and midwifery services in Elbląg/Elbing have been largely overlooked by scholars. Additionally, the history of healthcare and pharmacy organization in Elblag remains a little-explored topic in both Polish and foreign historiography. The article aims to analyse the hitherto unknown 17th c. ordinance for physicians, apothecaries, and barbers issued by the Elbląg city council, and provides the trustworthy primary text (scholarly edition) to researchers.

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Państwowe w Gdańsku

Cechy elbląskie, sygn. 409

Nr 7.

Akta miasta Elbląga, sygn. 369,1

Nr 790; Nr 3367.

Rękopisy Elbląskie, sygn. III, 255

Nr 507; Nr 816; Nr 825; Nr 835; Nr 1221.

Starodruki

Königliches Preußisches und Churfürstl. Brandenburgisches allgemeines und neugeschärftes Medicinal-Edict und Verordnung : auf Sr. Königl. Majest. allergnädigsten Befehl, herausgegeben von Dero Obercollegio Medico, Berlin 1725, http://dlibra.wum.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=653&from=publication.

Specht G., Catalogus omnium Materialium & Medicamentorum, tam simplicium quam compositorum, que in Offi cina Pharmaceutica Gerhardi Pici, reperiuntur Schotlandiae, cum eorundem Precio seu taxa, Gedani 1649.

Zedler J.H., Grosses vollständiges Universal-Lexicon aller Wissenschafften und Künste, Halle, Leipzig [różne tomy i lata].

Opracowania

Bilikiewicz T., Bilikiewiczowa K., Collegium Medicum w Gdańsku, pierwsza na ziemiach polskich Izba Lekarska, [w:] Prace Komisji Historii Medycyny i Nauk Matematyczno-Przyrodniczych, Kraków 1949.

Cerstenn E., Geschichte der Hansestadt Elbing, Elbing 1937.

Dassen M., Handboek voor de leer van de krachten der geneesmiddelen, Groningen 1846.

Drygas A., Aptekarstwo gdańskie, 1399–1939, Wrocław–Kraków–Warszawa 1983.

Drygas A., Kształtowanie się podstaw prawnych aptekarstwa w przekroju dziejowym. Studia nad podstawowymi źródłami do dziejów farmacji europejskiej i polskiej, t. 3: Aneksy, Dokumentacja fotograficzna, Gdańsk 1995.

Drzewiecki B., Pękacka-Falkowska K., Toruńska ustawa aptekarska z 1623 roku, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 2009, t. 69.

Empfehlungen zur Edition frühneuzeitlicher Texte Körperschaften/Gesellschaften: Arbeitsgemeinschaft historischer Forschungseinrichtungen in der Bundesrepublik Deutschland e.V., Arbeitskreis „Editionsprobleme der Frühen Neuzeit“, https://www.heimatforschung-regensburg.de/280.

Groth A., Ramsayowie (herbu własnego), [w:] S. Gierszewski, Z. Nowak (red.), Słownik biografi czny Pomorza Nadwiślańskiego, Gdańsk 1997.

Inwentarz zbioru „Rękopisy elbląskie”, oprac. E. Morcinek, Warszawa 1967.

Kropidłowski Z., Samopomoc w korporacjach rzemieślniczych Gdańska, Torunia i Elbląga, XIVXVIII w., Warszawa 1997.

Kuźnicka B., Stan badań i perspektywy rozwoju historii farmacji w Polsce, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1975, t. 20, nr 3–4. Muszyński J., Farmakognozja, Warszawa 1957.

Pękacka-Falkowska K., Siek B., Gdańska ordynacja dla fizyków miejskich z 1661 roku, „Klio” 2020, t. 54, nr 4.

Pękacka-Falkowska K., Raj D., Włodarczyk M., Weglorz J., Theriac(s) in the North: Theriac and Mithridate production and consumptions in Polish Prussia in the 17th-mid 18th centuries, referat wygłoszony na 45th INTERNATIONAL CONGRESS FOR THE HISTORY OF PHARMACY, Mediolan, 7–10 IX 2022, https://ishp22.com/wp-content/uploads/2022/09/ISHP22-final-program.pdf.

Pękacka-Falkowska K., Raj D., O cenach surowców farmakognostycznych (simplicia) w Gdańsku drugiej połowy XVII wieku. Rekonesans badawczy, [w:] W. Ślusarczyk, G. Frischke (red.), Dawne surowce lecznicze, Lublin 2021.

Pękacka-Falkowska K., Das Danziger Arzneibuch aus dem Jahre 1665, [w:] H. Flachenecker, K. Kopiński (red.), Editionswissenschaftliches Kolloquium 2021. Fortführung alter Editionsvorhaben im neuen Gewande, Toruń 2022.

Pękacka-Falkowska K., Drzewiecki B., Projekt porządku akuszerskiego Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku (Naturforschende Gesellschaft) z 1781 r., „Medycyna Nowożytna” 2019, t. 25, nr 2.

Pękacka-Falkowska K., Dyscyplinować i pomagać – toruńskie akuszerki miejskie w XVIII wieku (kilka uwag na marginesie przysiąg i porządków akuszerskich), „Medycyna Nowożytna” 2013, t. 19, nr 2.

Pękacka-Falkowska K., Spory kompetencyjne między łaziebnikami i chirurgami toruńskimi w XVIII w. Przypadek Johanna Zandera, „Medycyna Nowożytna” 2015, t. 21, nr 2.

Pękacka-Falkowska K., Thorner Barbierer Rolle. Ao. 1614 und Barbierer-Gesellen Satzungen. Ao. 1617. Eine Quellenedition, „Klio” 2015, t. 35, nr 4.

Raj D., Pękacka-Falkowska K., Włodarczyk M., Węglorz J., The real Theriac – panacea, poisonous drug or quackery?, „Journal of EthKatarzyna nopharmacology” 2021, vol. 281, 114535, https://doi.org/10.1016/j.jep.2021.114535.

Rhode C.E., Der Elbinger Kreis in topographischer, historischer und statistischer Hinsicht, Danzig 1869.

Schultze J., Richtlinien für die äußere Textgestaltung bei Herausgabe von Quellen zur neueren deutschen Geschichte, „Blätter für deutsche Landesgeschichte” 1962, nr 98.

Sokół S., Historia gdańskiego cechu chirurgów 1454–1820, Warszawa–Wrocław–Kraków 1957.

Łysiak M., Chirurgia toruńska w zarysie, Toruń 2006.

Sokół S., Historia chirurgii w Polsce, cz. I: Chirurgia okresu cechowego, Warszawa–Wrocław–Kraków 1967.

Trunz H., Apotheker und Apotheken in Ost- und Westpreussen, 13971945: ein Namen-, Orts- und Literaturverzeichnis, Hamburg 1992.

Węglorz J., Teoretyczny rozdział kompetencji pomiędzy dawnymi medykami i chirurgami a codzienna praktyka lecznicza opisana w egodokumentach staropolskich, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2021, t. 66, nr 2, doi: https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.21.015.13713.

Wiorogórski W., Zajączkowski W., Lexicon synonymorum pharmaceuticorum in linguis latina, germanica, gallica, anglica, polonica et rossica, Varsoviae 1892–1918.

Wold S.A., Wörterbuch des Rotwelschen, Hamburg 1987.

Informacje

Informacje: Medycyna Nowożytna, 2023, Tom 29 (2023) Zeszyt 2, s. 167 - 190

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Materiały do dziejów ustawodawstwa medycznego i aptekarskiego we wczesnonowożytnym Elblągu (cz. 1): siedemnastowieczna Ordinantz, Der Herren Medicorum, Apothecker, Barbierer

Angielski:

Primary Sources to the History of Medical and Pharmaceutical Law in Early Modern Elbing/Elbląg (part I): the 17th century Ordinantz, Der Herren Medicorum, Apothecker, Barbierer

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-2068-7957

Katarzyna Pękacka-Falkowska
Katedra i Zakład Historii i Filozofii Nauk Medycznych, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
https://orcid.org/0000-0003-2068-7957 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Katedra i Zakład Historii i Filozofii Nauk Medycznych, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

https://orcid.org/0000-0002-9187-5237

Danuta Raj
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
https://orcid.org/0000-0002-9187-5237 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Publikacja: 01.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Katarzyna Pękacka-Falkowska (Autor) - 50%
Danuta Raj (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski