Dwa Źródła Aretuzy. Semantyka, literackie właściwości i funkcjonowanie aspektów kompozycji Karola Szymanowskiego w sonecie Jarosława Iwaszkiewicza
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEDwa Źródła Aretuzy. Semantyka, literackie właściwości i funkcjonowanie aspektów kompozycji Karola Szymanowskiego w sonecie Jarosława Iwaszkiewicza
Data publikacji: 25.05.2018
Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ, 2016, Numer 31 (4/2016), s. 58 - 76
https://doi.org/10.4467/23537094KMMUJ.16.021.8060Autorzy
Dwa Źródła Aretuzy. Semantyka, literackie właściwości i funkcjonowanie aspektów kompozycji Karola Szymanowskiego w sonecie Jarosława Iwaszkiewicza
Two Fountains of Arethusa. Semantics, literary qualities, and functioning of aspects of Karol Szymanowski’s composition in Jarosław Iwaszkiewicz’s sonet
The purpose of this article is to define the possible meanings and connotations of musical compositions and their conversion into the lingual substance of poetry. Since the issue is varying internally and always needs particular examples, the undertaken analysis concerns two pieces of art: Fountain of Arethusa by a Polish composer Karol Szymanowski and a sonnet of the same title written by his friend and relative, writer Jarosław Iwaszkiewicz. Firstly, the matter of literary title and its associations is compared in both pieces, which leads to conclusion that while the name of composition generates loose and imprecise connotations, literature requires more specification, nonetheless both the composer and the poet understand mythical subject alike and reception of the work of the latter is based on emotional and semantic qualities similar to those included in the composition. Then, the subject of musical genre is depicted, with emphasis placed on literary connotations and their implications in the process of transcription of music into words. As the poet uses sonnet, which apparently has got poor connections to music, the motives of such choice are enumerated, including significance in European culture and interior dichotomy, both of which one can find in Szymanowski’s work. Further, the article describes relations between music character indications in musical score and particular lexemes in the poem. Musical work can exist in literature in many ways, first of which is being a theme of objective or subjective description. Such illustration of music in the poem is analysed. Then the euphonious and rhythmic features of the text are described in order to prove that music exists in the sonnet in its sound as well as being a scheme which is reinterpreted and imitated by the writer. The analysis shows that although one cannot translate musical matter into words, it is impossible to ignore many intersemiotic correlations between music and literature. Every example of such coexistence – either on the ground of semantics or form – must be studied individually.
Barańczak A., Jak muzyka znaczy, „Teksty” 1976, nr 6.
Barańczak A., Poetycka „muzykologia”, [w:] Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych, red. A. Hejmej, Kraków2002, s. 37–44.
Bent I.D., Analiza. Polski przekład hasła z „The New Grove Dictionary of Music and Musicians”, tłum. J. Rybicki, [w:] Analiza i interpretacja dzieła muzycznego. Wybór metod, red. T. Malecka,Kraków 1990, seria „Introductio Musicae”, t. 4, s. 5–86.
Chylińska T., Karol Szymanowski i jego epoka, t. 1, Kraków 2008.
Chylińska T., Szymanowski i jego muzyka, Warszawa 1971.
Dąbrowski S., „Muzyka w literaturze” (próba przeglądu zagadnień), [w:] Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych, red. A. Hejmej, Kraków 2002, s. 145–170.
Głowiński M., Gatunki literackie w muzyce, [w:] Klasycy współczesnej polskiej myśli humanistycznej, red. R. Nycz, t. 2, Narracje literackie i nieliterackie, Kraków 1997, s. 183–188.
Głowiński M., Literackość muzyki – muzyczność literatury, [w:] Muzyka w literaturze. Antologia studiów powojennych, red. A. Hejmej,Kraków 2002, s. 101–121.
Gorski K., Muzyka w opisie literackim, [w:] Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych, red. A. Hejmej, Kraków2002, s. 259–284.
Graves R., Mity greckie, tłum. H. Krzeczkowski, Warszawa 1968.
Hejmej A., Muzyczność dzieła literackiego, Wrocław 2002.
Iwaszkiewicz J., Książka o Sycylii, Warszawa 2000.
Iwaszkiewicz J., Martwa pasieka, [w:] Opowiadania muzyczne, Warszawa 1971.
Iwaszkiewicz J., Spotkania z Szymanowskim, Kraków 1981.
Kwiatkowski J., Poezja Jarosława Iwaszkiewicza na tle dwudziestolecia międzywojennego, Warszawa 1975.
Maciejewska I., „Pociecha mieszka w pięknie” (Jarosław Iwaszkiewicz: Śpiewnik włoski), [w:] O twórczości Jarosława Iwaszkiewicza,red. Alina Brodzka, Kraków 1983, s. 87–108.
Matracka-Kościelny A., Komponowanie dźwiękiem i słowem w twórczości Jarosława Iwaszkiewicza, [w:] Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych, red. A. Hejmej, Kraków2002, s. 195–216.
Nowak A., Hans Heinrich Eggebrecht i muzyka jako mowa dźwięków, [w:] Analiza i interpretacja dzieła muzycznego. Wybór metod, red. T. Malecka, Kraków 1990, seria Introductio Musicae, t. 4, s. 263–272.
Piotrowski M., Allegro con fuoco, „Teksty” 1978, nr 1.
Polony L., Muzyka w perspektywie hermeneutycznej, [w:] Intersemiotyczność. Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie), red. S. Balbus,A. Hejmej, J. Niedźwiedź, Kraków 2004, s. 259–268.
Semczuk M., Sonet, [w:] Słownik literatury polskiej XX wieku, red. A. Brodzka i in., Wrocław 1992.
Sławiński J., Sonet, [w:] Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Wrocław 1998.
Tomaszewski M., Między inspiracją a rezonansem. Dzieło muzyczne w perspektywie intertekstualnej, [w:] Analiza dzieła muzycznego. Historia, theoria, praxis, t. 1, red. D. Kanafa, Wrocław 2010.
Zgorzelski Cz., Elementy „muzyczności” w poezji lirycznej, [w:] Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych,red. A. Hejmej, Kraków 2002, s. 79–100.
Zieliński T., Szymanowski. Liryka i ekstaza, Kraków 1997.
Informacje: Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ, 2016, Numer 31 (4/2016), s. 58 - 76
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Dwa Źródła Aretuzy. Semantyka, literackie właściwości i funkcjonowanie aspektów kompozycji Karola Szymanowskiego w sonecie Jarosława Iwaszkiewicza
Two Fountains of Arethusa. Semantics, literary qualities, and functioning of aspects of Karol Szymanowski’s composition in Jarosław Iwaszkiewicz’s sonet
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Polska
Publikacja: 25.05.2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1700
Liczba pobrań: 1038