Współczesne uwarunkowania i perspektywy działalności naukowej archiwów – próba diagnozy
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 28.02.2020
Archeion, 2019, 120, s. 19 - 49
https://doi.org/10.4467/26581264ARC.19.001.11810Autorzy
Działalność naukowa archiwów państwowych od kilkunastu lat przeżywa widoczny regres i jest przedmiotem krytycznych ocen środowiska archiwalnego. W artykule naszkicowano aktualny stan, w jakim znajduje się działalność naukowa archiwów państwowych. Zaproponowane zostały najważniejsze obszary problemowe, wymagające przeprowadzenia pogłębionej analizy i dyskusji środowiskowej. Autor przedstawił priorytetowe potrzeby badawcze współczesnej archiwistyki, w których badania naukowe są niezbędne dla dalszego rozwoju archiwów. Są to: współczesna biurowość elektroniczna i metody kształtowania zasobu narastającego (zarządzanie dużymi zbiorami danych archiwalnych, standardy metadanych, tworzenie modeli wyszukiwania informacji, selekcja i wartościowanie dokumentacji elektronicznej i mieszanej, problematyka trwałego przechowywania dokumentów, powstałych w elektronicznych i hybrydowych systemach dokumentacyjnych); rozwój instytucjonalny archiwów państwowych (systemy informatyczne do zarządzania zasobem), systemów inteligentnych budynków w odniesieniu do budynków archiwalnych, nowoczesne metody profilaktyki konserwatorskiej i konserwacji; metodyka archiwalna (granice i narzędzia badawcze współczesnej metodyki archiwalnej, z uwzględnieniem różnorodności form i typów dokumentacji). Ponadto, wskazano konieczność podjęcia badań interdyscyplinarnych w zakresie humanistyki cyfrowej, a także opracowanie nowoczesnego słownika terminologicznego archiwistyki oraz prac rozwijających zasady edytorstwa źródeł archiwalnych XX i XXI w. z uwzględnieniem ich nowych form cyfrowych i internetowych. Omówione zostały propozycje preferowanych rozwiązań organizacyjnych w dziedzinie prac naukowych archiwów, uwzględniających nową organizację nauki w Polsce, wynikającą z reformy 2018 r.: powołanie szkoły archiwalnej oraz systemu grantów naukowych w ramach współpracy ze Stowarzyszeniem Archiwistów Polskich.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 lutego 2010 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek (Dz.U. 2010, nr 27, poz. 134).
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie warunków i trybu udzielania pomocy publicznej za pośrednictwem Narodowego Centrum Nauki (Dz.U. 2015, poz. 1381).
Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz.U. 1983, nr 38, poz. 173, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz.U. 1985, nr 36, poz. 170, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o służbie cywilnej (Dz.U. 1996, nr 89, poz. 402).
Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej (Dz.U. 1999, nr 49, poz. 483, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2018, poz. 1668, z późn. zm.).
Analiza wskazówek metodycznych wydanych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, oprac. M. Andrasz-Mrożek, A. Laszuk, A. Makówka, „Archeion” 2013, t. 114, s. 121–147.
Chorążyczewski W., Uwagi o przedmiocie i problematyce zantropologizowanej archiwistyki, [w:] Nowa archiwistyka – archiwa i archiwistyka w ponowoczesnym kontekście kulturowym, Toruńskie Konfrontacje Archiwalne, t. 4, red. W. Chorążyczewski, W. Piasek, A. Rosa, Toruń 2014, s. 25–37.
Ciechanowski H., Działalność naukowa archiwów państwowych w koncepcjach Naczelnych Dyrektorów Archiwów Państwowych w XXI wieku (Artykuł dyskusyjny), „Archeion” 2018, t. 119, s. 317–329.
Ciechanowski H., Żuchowski T., Działalność naukowa archiwów państwowych w latach 2011–2016, [w:] Archiwa, źródła, historia. Prace ofiarowane w siedemdziesiąte urodziny Profesora Władysława Stępniaka, pod. red. nauk. E. Rosowskiej, Warszawa 2018, s. 69–79.
Galik E., Dokąd zmierzasz archiwistyko? Rozważania na temat kondycji polskich archiwów państwowych w świetle współczesnych tendencji rozwojowych, [w:] Archiwistyka między różnorodnością a standaryzacją, Toruńskie Konfrontacje Archiwalne, t. 3, red. W. Chorążyczewski, A. Rosa, Toruń 2013, s. 55–103.
Górak A., Magier D., Selekcja archiwalna jako konstruowanie zasobu źródeł historycznych, „Archiwa – Kancelarie – Zbiory” 2011, nr 2(4), s. 131–143.
Grot D., Eksploracja zasobów archiwalnych jako ponowne wykorzystywanie informacji, „Archeion” 2016, t. 117, s. 129–189.
Krzemińska A., Zabezpieczenie i ponowne wykorzystanie dokumentacji badań naukowych (tzw. surowych danych) – teoria i praktyka, [w:] Archiwa w nauce. Nauka w archiwach, pod red. D.K. Rembiszewskiej, K.K. Szamryka, Białystok–Łomża 2016, s. 11–23.
Kulecka A., Użytkownik i jego potrzeby w ewolucji funkcji archiwów, [w:] Nowe funkcje archiwów, pod. red. I. Mamczak-Gadkowskiej i K. Stryjkowskiego, Poznań 2015, s. 67–83.
Łosowski J., Praca naukowa w archiwach i sposoby jej wspierania, [w:] Nowe funkcje archiwów, pod. red. I. Mamczak-Gadkowskiej i K. Stryjkowskiego, Poznań 2015, s. 97–115.
Magier D., Pracownicy archiwów państwowych w 100-lecie ich istnienia. Próba portretu zbiorowego, „Archiwa – Kancelarie – Zbiory” 2019, nr 10(12), s. 111–122.
Magier D., Wyniki ankiety „Opracowanie w archiwach państwowych AD 2018”, http://archiwozofia.com/single-post/2019/07/17/Wyniki-ankiety-Opracowanie-w-archiwach-pa%C5%-84stwowych-AD-2018 [dostęp: 14.11.2019].
Mazur H., Metodyka archiwalna w czasopismach i seriach wydawniczych archiwów państwowych, [w:] Wokół metodyki archiwalnej. Księga dedykowana prof. Wiesławie Kwiatkowskiej w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. W. Chorążyczewski, A. Rosa, M. Zmudziński, Toruń 2018, s. 95–123.
Mazur H., Archiwoznawstwo w XXI wieku – wyzwania, problemy, kierunki zmian, „Archiwa – Kancelarie – Zbiory” 2018, nr 9(11), s. 125–148.
Nowożycki B., Prace nad Polskim słownikiem archiwalnym prowadzone przez NDAP w latach 1974–2008, „Archeion” 2016, t. 117, s. 103–129.
Piasek W., „Nowa archiwistyka” – w stronę kulturowej teorii archiwum i archiwaliów, [w:] Nowa archiwistyka – archiwa i archiwistyka w ponowoczesnym kontekście kulturowym, Toruńskie Konfrontacje Archiwalne, t. 4, red. W. Chorążyczewski, W. Piasek, A. Rosa, Toruń 2014, s. 11–24.
Robótka H., Kilka uwag o funkcjach archiwów, [w:] Nowe funkcje archiwów, pod. red. I. Mamczak-Gadkowskiej i K. Stryjkowskiego, Poznań 2015, s. 95–97.
Rosa A., Funkcja edukacyjna archiwów, Warszawa 2012.
Informacje: Archeion, 2019, 120, s. 19 - 49
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Rakowiecka 2D, 02-517 Warszawa
Publikacja: 28.02.2020
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Polski, AngielskiLiczba wyświetleń: 1809
Liczba pobrań: 1486