FAQ

Od Hermanna Hoogewega do Hermanna Golluba: z dziejów Archiwum Państwowego w Szczecinie (Staatsarchiv Stettin). Recenzja monografii Macieja Szukały, Archiwum Państwowe w Szczecinie w latach 1914–1945. Ludzie i działalność, Archiwum Państwowe w Szczecinie, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, Szczecin–Warszawa 2019, ss. 269

Data publikacji: 23.12.2021

Archeion, 2021, 122, s. 393 - 405

https://doi.org/10.4467/26581264ARC.21.004.14484

Autorzy

Krystian Maciej Szudarek
Uniwersytet Szczeciński
, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9908-1055 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Od Hermanna Hoogewega do Hermanna Golluba: z dziejów Archiwum Państwowego w Szczecinie (Staatsarchiv Stettin). Recenzja monografii Macieja Szukały, Archiwum Państwowe w Szczecinie w latach 1914–1945. Ludzie i działalność, Archiwum Państwowe w Szczecinie, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, Szczecin–Warszawa 2019, ss. 269

Abstrakt

Recenzowana monografia omawia dzieje Archiwum Państwowego w Szczecinie (Staatsarchiv Stettin) w okresie od wybuchu pierwszej wojny światowej do zakończenia drugiej wojny światowej. W tych latach dyrektorami archiwum byli kolejno: Hermann Hoogeweg (1913–1923), Otto Grotefend (1923–1930), Erich Randt (1930–1935) i Adolf Diestelkamp (1935–1945). W okresie II wojny światowej, w związku ze służbą wojskową Adolfa Diestelkampa, funkcje kierownika archiwum pełnili Fritz Morré (1939–1941) i Hermann Gollub (1941–1945). Działalność archiwum została ukazana w monografii przez pryzmat funkcji, jakie pełnią instytucje tego typu (gromadzenie, przechowywanie, opracowywanie i udostępnianie zasobu), na tle przemian politycznych i społecznych zachodzących w Niemczech. Dużo miejsca autor poświęcił pracownikom merytorycznym archiwum i prowadzonym przez nich badaniom naukowym. W tym kontekście ukazał kształtowanie się nowego typu archiwisty zaangażowanego politycznie, włączającego się w niemieckie badania wschodnie (deutsche Ostforschung).

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Archiwum Państwowe w Szczecinie. Przewodnik po zasobie archiwalnym. Akta do 1945 roku, oprac. zbiorowe R. Gaziński, P. Gut, M. Szukała, Szczecin 2002.
Blöß W., Anfänge archivarischer Berufsausbildung in Deutschland. Die „Archivschule” in Marburg 1894, „Archivmitteilungen” 1959, Jg. 9, H. 2, s. 52–59.
Frankel M., Bolesław Tuhan-Taurogiński. Pionierski organizator Szczecińskiego Archiwum Państwowego, „Kronika Szczecina” 2015/2016, nr 34, s. 189–192.
Gut P., Procesy archiwotwórcze akt sądowych pruskiej prowincji Pomorze do 1945 roku, [w:] Archiwa instytucji wymiaru sprawiedliwości w służbie państwa i obywateli. Materiały III Krajowego Sympozjum Archiwalnego Łódź, 4–5 września 2001, red. J. Baranowski, U. Zarzycka-Sutter, Łódź 2001, s. 137–162.
Kriese S., Konsistenz und Wandel der Preussischen „Archivarbeit” im Nationalsozialismus. Ein Arbeits-und Forschungsaufruf, „Archivar” 2017, Jg. 70, H. 4, s. 370–375.
Meinert H., Albert Brackmann und das deutsche Archivwesen, „Archivalische Zeitschrift” 1954, Bd. 49, s. 127–138.
Schleinert D., Das Staatsarchiv Stettin von 1939 bis 1945, „Baltische Studien” Neue Folge, 2013, Bd. 99, s. 111–131.
Schmidt S., Der Weg der Archive im Zweiten Weltkrieg, „Archivar” 2017, Jg. 70, H. 4, s. 396–401. 
Stelmach M., Losy archiwaliów szczecińskich w okresie II wojny światowej, „Szczeciński Informator Archiwalny” 1995, nr 9, s. 17–39.
Stelmach M., Zarys działalności Archiwum Państwowego w Szczecinie w latach 1918–1939, „Szczeciński Informator Archiwalny” 1993, nr 8, s. 13–28.
Szukała M., Antysemityzm w służbie archiwalnej III Rzeszy na przykładzie Archiwum Państwowego w Szczecinie. „Aryjskość” jako warunek dostępu do zasobów archiwalnych w świetle przepisów i praktyki w pruskiej prowincji Pomorze w latach 1933–1945, [w:] Żydzi oraz ich sąsiedzi na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku, red. M. Jarosiewicz, W. Stępiński, Warszawa 2007, s. 295–304.
Szukała M., Archiwista Roland Seeberg Elverfeldt (1909–1993) w świetle źródeł przechowywanych w Archiwum Państwowym w Szczecinie, „Szczeciński Informator Archiwalny” 2003, nr 17, s. 121–129.
Szukała M., Archiwista Rolf Reuter (1909–1945) w świetle materiałów archiwalnych przechowywanych w Archiwum Państwowym w Szczecinie, „Szczeciński Informator Archiwalny” 2007, nr 20, s. 101–111.
Szukała M., Archiwiści niemieccy wobec badań wschodnich w okresie międzywojennym (ze szczególnym uwzględnieniem ośrodka szczecińskiego), „Stargardia” 2002, t. 2, s. 255–271.
Szukała M., Polityczne aspekty badań wschodnich na przykładzie działalności Fritza Morrégo z Archiwum Państwowego w Szczecinie, „Szczecińskie Studia Historyczne” 2000, nr 13, s. 55–67.
Szukała M., Powstanie i działalność Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza w Szczecinie w latach 1824–1918. Z dziejów pomorskiej nauki i kultury XIX i początku XX wieku, Szczecin 2000.
Szukała M., Pruskie archiwa państwowe a niemieckie badania wschodnie (deutsche Ostforschung) w okresie międzywojennym XX wieku (1918–1939). Między nauką a politycznym zaangażowaniem, Szczecin–Warszawa 2011.
Szukała M., Stettiner Archivare und die „deutsche Ostforschung”. Die Korrepondenz zwischen Albert Brackmann und Adolf Diestelkamp in den Jahren 1935 bis 1941, „Berichte und Forschungen. Jahrbuch des Bundesinstituts für Kultur und Geschichte der Deutschen im östlichen Europa” 2002, Bd. 10, s. 27–58.
Szukała M., Szczeciński epizod w działalności archiwalnej Gerharda Zimmermanna. Przyczynek do dziejów Archiwum Państwowego w Szczecinie w okresie II wojny światowej, „Stargardia” 2006, t. 4, s. 243–250.
Szukała M., Udostępnianie akt polskim naukowcom przez pruskie władze archiwalne w schyłkowym okresie Republiki Weimarskiej i w III Rzeszy, [w:] Świat Słowian w języku i kulturze, 5. Kulturologia, red. E. Komorowska, D. Dziadosz, Szczecin 2004, s. 110–119.
Szukała M., Zasady udostępniania materiałów archiwalnych w Archiwum Państwowym w Szczecinie w okresie międzywojennym, „Archeion” 2017, t. 118, s. 87–98.
Turek-Kwiatowska L., Z dziejów służby archiwalnej. Archiwa na Pomorzu Zachodnim w latach 1808–1914, Warszawa 1968.
Weiser J., Geschichte der preußischen Archivvervaltung und ihrer Leiter. Von den Anfängen unter Staatskanzler von Hardenberg bis zur Ausflösung im Jahre 1945, Kolonia–Weimar–Wiedeń 2000. Weiß P.U., Das Potsdamer Reichsarchiv in der Zeit des Nationalsozialismus. Ausgewählte Beobachtungen und Befunde zur NS-Belastung, „Archivar” 2017, 70 Jg., H. 4, s. 376–384.

Informacje

Informacje: Archeion, 2021, 122, s. 393 - 405

Typ artykułu: Artykuł recenzyjny (recenzja naukowa)

Tytuły:

Polski:

Od Hermanna Hoogewega do Hermanna Golluba: z dziejów Archiwum Państwowego w Szczecinie (Staatsarchiv Stettin). Recenzja monografii Macieja Szukały, Archiwum Państwowe w Szczecinie w latach 1914–1945. Ludzie i działalność, Archiwum Państwowe w Szczecinie, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, Szczecin–Warszawa 2019, ss. 269

Angielski:

From Hermann Hoogeweg to Hermann Gollub: history of the State Archives in Szczecin (Staatsarchiv Stettin). Review of the monograph by Maciej Szukała, Archiwum Państwowe w Szczecinie w latach 1914–1945. Ludzie i działalność, Archiwum Państwowe w Szczecinie, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, Szczecin–Warsaw 2019, pp. 269

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-9908-1055

Krystian Maciej Szudarek
Uniwersytet Szczeciński
, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9908-1055 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Szczeciński
Polska

Publikacja: 23.12.2021

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Krystian Maciej Szudarek (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski, Angielski