FAQ

Emocje, afekty, archiwa i selekcja. Ekscytujące drogi nowej humanistyki

Data publikacji: 23.12.2021

Archeion, 2021, 122, s. 169 - 195

https://doi.org/10.4467/26581264ARC.21.013.14493

Autorzy

Magdalena Wiśniewska-Drewniak
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9119-1372 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Emocje, afekty, archiwa i selekcja. Ekscytujące drogi nowej humanistyki

Abstrakt

Artykuł jest próbą wprowadzenia do polskiego obiegu naukowego i spopularyzowania teorii i założeń prezentowanych do tej pory głównie w literaturze anglosaskiej, a dotyczących tematu afektywności (czy też emocjonalnego aspektu) archiwów. W wyniku jakościowej analizy dotychczasowych badań oraz tekstów teoretycznych wskazano cztery obszary tematyczne, oferujące szczególnie ciekawe perspektywy dla badaczy i archiwistów: afekt i selekcja archiwalna; afekt i wykorzystanie archiwów; afekt i opis archiwalny; archiwa i trauma. Szczególnie wiele miejsca poświęcono wartościowaniu dokumentacji i pozycjonowaniu archiwisty w tym procesie. Podjęto również próbę odniesienia tego typu badań do koncepcji nowej humanistyki.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła

Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Pszczynie, 17/293/0 Powiatowy Inspektorat Szkolny w Pszczynie [1802] 1872–1922, seria 17/293/0/8

Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Pszczynie, Dzieci upośledzone 1888–1915.

Archiwum Państwowe w Szczecinie, 65/73/0  Naczelne  Prezydium  Prowincji  Pomorskiej  w  Szczecinie  [1632]  1808–1945,  seria

Archiwum Państwowe w Szczecinie, 65/73/0/17.5 Szkoły dla dzieci upośledzonych 1823–1934.

Narodowe Archiwum Cyfrowe, 3/1/0  Koncern  Ilustrowany  Kurier  Codzienny  –  Archiwum  Ilustracji  1910–1939,  sygn.

Narodowe Archiwum Cyfrowe, 3/1/0/6/2322 Cygan z tresowanym niedźwiedziem na ulicy w Szczawnicy 1919–1930.
Narodowe Archiwum Cyfrowe, 3/2/0  Wydawnictwo  Prasowe  Kraków–Warszawa  1939–1945,  sygn.  3/2/0/-/15378  Murzyn i Murzynka chorzy na śpiączkę afrykańską b.d.; sygn. 3/2/0/-/2066 Żołnierze niemieccy podczas rozmowy z Murzynami 1941–1943; sygn. 3/33/0/2/4022 Reportaż o Cyganach – rozmowa z Cyganami na temat ich życia, obyczajów i folkloru 1968. 

Bibliografia

Affect, [w:] Merriam-Webster.com Dictionary, https://www.merriam-webster.com/dictionary/affect[dostęp: 29.07.2021].

Affect and the Archive: Program, https://affectandthearchive.wordpress.com/affect-and-the-archive/program/ [dostęp: 30.07.2021].

Altieri C., The Particulars of Rapture: An Aesthetics of the Affects, Nowy Jork–Londyn 2004.

ARA Emotional Support Guidelines, 2017, https://www.archives.org.uk/what-we-do/emotional-support-guides.html [dostęp: 1.08.2021].

Archivo Artea. Archivos de afectos, http://archivoartea.uclm.es/contextos/archivos-de-afectos/ [dostęp: 31.07.2021].

Brilmyer G., Archival assemblages: applying disability studies’ political/relational model to archival description, „Archival Science” 2018, t. 18, z. 2, s. 95–118, DOI: 10.1007/s10502-018-9287-6 [dostęp: 23.07.2021].

Brown E.H., Archival Activism, Symbolic Annihilation, and the LGBTQ2+ Community Archive, „Archivaria”  2020,  t.  89,  s.  6–33, https://archivaria.ca/index.php/archivaria/article/view/13729 [dostęp: 23.07.2021].

Burzyńska A., Afekt – podejrzany i pożądany, [w:] Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza, Warszawa 2015, s. 115–134.

Caswell M., Dusting for Fingerprints: Introducing Feminist Standpoint Appraisal, „Journal of Critical Library and Information Studies” 2020, t. 3, z. 1, https://journals.litwinbooks.com/index.php/ jclis/article/view/113/67 [dostęp: 23.07.2021].

Caswell M., Feeling Liberatory Memory Work: On the Archival Uses of Joy and Anger, „Archivaria” 2020, t. 90, s. 153, https://archivaria.ca/index.php/archivaria/article/view/13763 [dostęp: 23.07.2021].

Chorążyczewski W., Archiwistyka dla początkujących, Toruń 2014, https://repozytorium.umk.pl/handle/item/2191 [dostęp: 1.08.2021].

Chorążyczewski W., Roszak S., Pamięć rodu Komierowskich, Toruń 2002.

Cifor M., Affecting relations: introducing affect theory to archival discourse, „Archival Sciencez 2016, t. 16, z. 1, s. 7–31.

Cifor M., Aligning Bodies: Collecting, Arranging, and Describing Hatred for a Critical Queer Archives, „Library Trends” 2016, t. 64, z. 4, s. 756–775, https://www.ideals.illinois.edu/bitstream/handle/2142/94939/64.4.cifor.pdf [dostęp: 23.07.2021].

Cifor M., Presence, Absence, and Victoria’s Hair: Examining Affect and Embodiment in Trans Archives, rangender Studies Quarterly” 2015, t. 2, z. 4, s. 645–649, DOI: 10.1215/23289252-3151565 [dostęp: 23.07.2021].

Cook T., Schwartz J.M., Archives, records, and power: From (postmodern) theory to (archival) performance, „Archival Science” 2002, t. 2, z. 3–4, s. 171–185, DOI: 10.1007/BF02435620 [dostęp: 23.07.2021].

Cooper D., House proud: an ethnography of the BC Gay and Lesbian Archives, „Archival Science” 2016, t. 16, z. 3, s. 261–288, DOI: 10.1007/s10502-015-9250-8 [dostęp: 23.07.2021].

Cvetkovich A., An Archive of Feelings, Durham 2003.

Degen R., Garść uwag na temat selekcji w Polsce, [w:] Archiwistyka na uniwersytetach, archiwistyka w archiwach, Toruńskie Konfrontacje Archiwalne, t. 1, red. W. Chorążyczewski, A. Rosa, Toruń 2009, s. 133–143.

Degen R., Urzędnicy, selekcja i brakowanie dokumentacji w Polsce w XX wieku, [w:] Dzieje biurokracji na ziemiach polskich, red. A. Górak, K. Latawiec, D. Magier, t. 3, Lublin–Siedlce 2010, s. 545–555.

Douglas J., Alisauskas A., It Feels Like a Life’s Work – Recordkeeping as an Act of Love, „Archivaria” 2021, t. 91, s. 6–37.

Duranti L., The Concept of Appraisal and Archival Theory, „The American Archivist” 1994, t. 57, z. 2, s. 328–244.

Flinn A., Archival activism: independent and community-led archives, radical public history and the heritage professions, „InterActions” 2011, t. 7, z. 2, DOI: 10.5070/D472000699 [dostęp: 23.07.2021].

Górak A., Magier D., Selekcja archiwalna jako konstruowanie zasobu źródeł historycznych, „Archiwa – Kancelarie – Zbiory” 2011, nr 2 (4), s. 131–143.

Guldi J., What is the Spatial Turn?, n.d., https://spatial.scholarslab.org/spatial-turn/what-is-the-spatial-turn/ [dostęp: 23.07.2021].

Harris V., The archival sliver: power, memory and archives in South Africa, „Archival Science” 2002, t. 2, z. 1–2, s. 63–86.

Hobbs C., The Character of Personal Archives: Reflections on the Value of Records of Individuals, „Archivaria” 2001, t. 52, s. 126–135.

Horodecka M., Afekty i emocje w reportażu literackim. Perspektywa genologiczna i antropologiczna, [w:] Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza, Warszawa 2015, s. 415–441.

Huang T., Nie R., Zhao Y., Archival knowledge in the field of personal archiving: an exploratory study based on grounded theory, „Journal of Documentation” 2021, t. 77, z. 1, s. 19–40, DOI: 10.1108/ JD-04-2020-0071 [dostęp: 23.07.2021].

Jóźwik A., Martini N., Realia funkcjonowania archiwów społecznych i czynniki sprzyjające ich rozwojo- wi, [w:] Archiwistyka społeczna. Diagnoza i wyzwania, praca zbiorowa, Warszawa 2017, s. 62–75, https://cas.org.pl/wp-content/uploads/2021/03/archiwistyka-spoleczna-diagnoza-i-wyzwania.pdf [dostęp: 23.07.2021].

Kosofsky Sedgwick E., Frank A., Shame in the Cybernetic Fold: Reading Silvan Tomkins, „Critical Inquiry” 1995, t. 21, z. 2, s. 496–522.

Kwiatkowska W., Co mogą, a co powinny wiedzieć o naszych czasach przyszłe pokolenia. Kulturowe aspekty selekcji dokumentacji, „Archeion” 2011, t. 112, s. 191–204.

Laurent N., Hart M., Building a trauma-informed community of practice, „Education for Information” 2020, t. 37, z. 1, s. 1–6, DOI: 10.3233/efi-190363 [dostęp: 1.08.2021].

Laurent N., Hart M., Emotional Labor and Archival Practice – Reflection, „Journal of the Society of North Carolina Archivists” 2018, t. 15, s. 13–22, http://www.ncarchivists.org/wp-content/uploads/2019/02/jsnca_vol15_laurent-hart-1.pdf [dostęp: 1.08.2021].

Laurent N., Wright K., A trauma-informed approach to managing archives: a new online course, „Archives and Manuscripts” 2020, t. 48, z. 1, s. 80–87, DOI: 10.1080/01576895.2019.1705170 [dostęp: 1.08.2021].

Lee J.A., Be/longing in the archival body: eros and the “Endearing” value of material lives, „Archival Science” 2016, t. 16, z. 1, s. 33–51, DOI: 10.1007/s10502-016-9264-x [dostęp: 23.07.2021].

Markowski M.P., Emocje. Hasło encyklopedyczne w trzech częściach i dwudziestu trzech rozdziałach (nie licząc motta), [w:] Pamięć i afekty, red. Z. Budrewicz, R. Sendyka, R. Nycz, Warszawa 2014, s. 345–366.

Marshall D., The Queer Archive: Teaching and Learning Sexualities in Australia, „Transformations: The Journal of Inclusive Scholarship and Pedagogy” 2010/2011, t. 21, z. 2, s. 36–46.

Massumi  B.,  The  Autonomy  of  Affect,  „Cultural  Critique”  1995,  t.  31,  z.  2, s.  83–109, DOI: 10.2307/1354446 [dostęp: 23.07.2021].

Material Powers: Cultural Studies, History and the Material Turn, red. T. Bennett, P. Joyce, Nowy Jork 2010.

Nash K., The ‘Cultural Turn’ in Social Theory: Towards a Theory of Cultural Politics, „Sociology” 2001, t. 35, z. 1, s. 77–92.

Nycz R., Wstęp. Humanistyka wczoraj i dziś (w wielkim skrócie i nie bez uproszczeń), [w:] Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza, Warszawa 2015, s. 7–24.

Radick C., Romance Writers’ Use of Archives, „Archivaria” 2016, t. 81, s. 45–73, https://archivaria.ca/ index.php/archivaria/article/view/13558 [dostęp: 23.07.2021].

Robótka H., Zasady i metody selekcji dokumentacji tradycyjnej i elektronicznej a potrzeby badań obec- nych i przyszłych, https://docplayer.pl/11414229-Zasady-i-metody-selekcji-dokumentacji-tradycyjnej-i-elektronicznej-a-potrzeby-badan-obecnych-i-przyszlych.html [dostęp: 31.07.2021].

Rosa A., Funkcja edukacyjna archiwów, Warszawa 2012.

Schoenebeck S., Conway P., Data and Power: Archival Appraisal Theory as a Framework for Data Preservation, „Proceedings of the ACM on Human-Computer Interaction” 2020, t. 4, z. CSCW2, art. nr 162, s. 1–18, DOI: 10.1145/3415233 [dostęp: 23.07.2021].

Schwartz J.M., Cook T., Archives, records, and power: The making of modern memory, „Archival Science” 2002, t. 2, z. 1–2, s. 1–19, DOI: 10.1007/BF02435628 [dostęp: 23.07.2021].

Sloan K., Vanderfluit J., Douglas J., Not ‘Just My Problem to Handle’: Emerging Themes on Secondary Trauma and Archivists, „Journal of Contemporary Archival Studies” 2019, t. 6, https://elischolar.library.yale.edu/jcas/vol6/iss1/20/ [dostęp: 1.08.2021].

Surkis J., When Was the Linguistic Turn? A Genealogy, „The American Historical Review” 2012, t. 117, z. 3, s. 700–722, DOI: 10.1086/ahr.117.3.700 [dostęp: 23.07.2021].

Taves Sheffield R., Documenting Rebellions: A Study of Four Lesbian and Gay Archives in Queer Times, Sacramento 2020.

Tincineto Clough P., Introduction, [w:] The Affective Turn: Theorizing the Social, red. P. Ticineto Clough, J. Halley, Durham 2007, s. 1–33.

Wakimoto D., Bruce C., Partridge H., Archivist as Activist: Lessons from Three Queer Community Archives in California, „Archival Science” 2013, t. 13, z. 4, s. 293–316, DOI: 10.1007/s10502- 013-9201-1 [dostęp: 23.07.2021].

Wiśniewska-Drewniak M., Inaczej to zniknie. Archiwa społeczne w Polsce – wielokrotne studium przypadku, Toruń 2019.

X A., Campbell T., Stevens M., Love and Lubrication in the Archives, or rukus!: A Black Queer Archive for the United Kingdom, „Archivaria” 2010, t. 68, s. 271–94, https://archivaria.ca/index.php/ archivaria/article/view/13240 [dostęp: 23.07.2021].

Żylińska J., Czy mamy bać się końca świata? Afekt, geologia i posthumanizm jako wyznaczniki nowego horyzontu w humanistyce, tłum. P. Poniatowska, [w:] Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska, A. Dauksza, Warszawa 2015, s. 49–69.

Informacje

Informacje: Archeion, 2021, 122, s. 169 - 195

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Emocje, afekty, archiwa i selekcja. Ekscytujące drogi nowej humanistyki

Angielski:
Emotion, affect, archives and selection. The exciting paths of the new humanities

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-9119-1372

Magdalena Wiśniewska-Drewniak
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
, Polska
https://orcid.org/0000-0001-9119-1372 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Polska

Publikacja: 23.12.2021

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Magdalena Wiśniewska-Drewniak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski