Jakub Taczanowski
Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 26 (1), 2023, s. 22-39
https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.23.002.17399Jakub Taczanowski
Prace Geograficzne, Zeszyt 130, 2012 , s. 107-129
https://doi.org/10.4467/20833113PG.12.023.0664Jakub Taczanowski
Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 19 (1), 2016, s. 9-20
https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.16.001.6299Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie o skutki wykorzystania funduszy unijnych przez miejski transport szynowy w Polsce, to jest tramwaje, metro i kolej aglomeracyjną w okresie 2007-13. W tym czasie zrealizowano ponad 3000 projektów transportowych o łącznej sumie 187,5 mld zł, z czego na kolej przypadło 21%, a na transport miejski prawie 12%. Pod względem wartości alokowanych na komunikację publiczną środków niekwestionowanym liderem jest Warszawa, co zawdzięcza budowie II linii metra, lecz również zakrojonym na bardzo szeroką skalę programom rozbudowy i modernizacji systemu tramwajowego. Stolica wyróżnia się także najwyższą wartością projektów w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Pozostałe ośrodki, które można uznać za liderów zmian, to Trójmiasto, w którym zrealizowano największą inwestycję kolejową ostatniego ćwierćwiecza w postaci Pomorskiej Kolei Metropolitalnej oraz Olsztyn, który jako pierwsze miasto w Europie Środkowo-Wschodniej zdecydował się na reaktywację komunikacji tramwajowej. Z szansy, jaką stwarzają środki UE, skorzystały jednak wszystkie, oprócz Gorzowa Wielkopolskiego, ośrodki w Polsce posiadające systemy miejskiej komunikacji szynowej. Należy mieć nadzieję, że, podjęte znaczące działania inwestycyjne pomogą zachować, a być może nawet zwiększyć znaczenie transportu publicznego w polskich miastach
Jakub Taczanowski
Prace Geograficzne, Zeszyt 144, 2016, s. 105-125
https://doi.org/10.4467/20833113PG.16.006.5131Jakub Taczanowski
Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 21 (3), 2018, s. 31-44
https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.18.016.10141Celem artykułu jest scharakteryzowanie możliwości wprowadzenia i rozwoju środków miejskiego transportu szynowego Polsce. Z problemem tym wiąże się pytanie, czy w celu poprawy funkcjonowania komunikacji zbiorowej w miastach już posiadających system transportu szynowego (względnie w ogóle elektrycznego) należy rozważyć jego rozwój, podczas gdy w przypadku ośrodków pozbawionych takiego transportu pojawia się kwestia zasadności wprowadzenia nowego środka szynowej komunikacji miejskiej. W celu odpowiedzi na te dylematy w pierwszym etapie pracy scharakteryzowano nowe systemy szynowego transportu miejskiego wprowadzone w miastach europejskich w ostatniej dekadzie, natomiast w drugim dokonano analizy potencjalnych możliwości polskich miast w zakresie rozwoju takich środków transportu. Z podjętych badań wynika, że transport szynowy może być właściwym rozwiązaniem problemów komunikacyjnych miast, jakkolwiek możliwości jego rozwoju w polskich miastach są zróżnicowane w zależności od wielu czynników demograficznych, gospodarczych, przestrzennych i politycznych. O ile w polskich miastach o charakterze metropolitalnym pytanie brzmi: jaki system transportu szynowego rozwijać?, o tyle w ośrodkach średniej wielkości wyzwaniem jest samo utrzymanie istniejących sieci. Zasadność i realność implementacji nowych systemów zależy natomiast od koordynacji działań wielu instytucji różnych szczebli i od wsparcia na poziomie krajowym i europejskim.
Jakub Taczanowski
Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 24 (4), 2021, s. 57-74
https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.21.023.15739Włochy, charakteryzujące się bardzo dobrze rozwiniętą, policentryczną siecią miast, a przy tym znajdujące się w czołówce najbardziej zmotoryzowanych krajów w Europie, posiadają bardzo wysoki potencjał do budowy nowych systemów miejskiej komunikacji szynowej. Jakkolwiek nigdy nie zlikwidowano tu całkowicie komunikacji tramwajowej, to jednak zadecydowana większość sieci została zamknięta po II wojnie światowej. W 2003 r. rozpoczęto budowę nowych systemów tramwajowych. Do dziś powstało ich osiem: w Bergamo, Cagliari, Florencji, Messynie, Padwie, Palermo, Sassari i Wenecji o łącznej długość 101,8 km. Uruchomione sieci są krótkie, jedynie w Wenecji, Palermo i Florencji powstały systemy długości ponad 15 km. Wybudowano zarówno linie tramwaju klasycznego, szybkiego, jak i dwusystemowego. Z racji dość niewielkiej długości i ograniczonej obsługi centrów miast wpływ nowych sieci tramwajowych na funkcjonowanie transportu w miastach jest w większości przypadków umiarkowany. Szczególnie linie o dobrze dobranym przebiegu, łączące centrum aglomeracji z ośrodkami satelickimi lub przecinające całe miasto z przejściem przez ścisłe śródmieście odniosły niewątpliwy sukces, przyciągając w skali roku miliony pasażerów wcześniej korzystających z transportu indywidualnego z niewątpliwą korzyścią dla środowiska naturalnego i bezpieczeństwa ruchu na drogach. Na uwagę zasługuje także zaprzęgnięcie tramwaju do procesu rewitalizacji miast, szczególnie przestrzeni publicznych, które przywraca się pieszym i rowerzystom. Nowe włoskie systemy tramwajowe znajdują się ciągle jeszcze na początkowym etapie rozwoju, stąd też jest zbyt wcześnie, by stwierdzić ich szersze oddziaływanie na podział zadań przewozowych i współczynnik motoryzacji w skali całego miasta, a tym bardziej kraju. O znacznym potencjale włoskich miast pod względem dalszego rozwoju komunikacji tramwajowej świadczą jednak ambitne plany rozbudowy większości istniejących sieci, a także zamierzenia realizacji całkowicie nowych systemów.
Jakub Taczanowski
Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 20 (3), 2017, s. 31-43
https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.17.014.7488Celem badań była ocena systemu transportowego gminy Konopiska ze szczególnym uwzględnieniem transportu miejskiego. Analizowany obszar jest położony w regionie miejskim Częstochowy i podlega intensyfikującym się procesom suburbanizacji, które prowadzą do systematycznego wzrostu liczby mieszkańców. Stanowi to poważne wyzwanie dla systemu transportowego gminy, który wymaga w związku z tym szeregu udoskonaleń. Dotyczy to poprawy stanu i rozbudowy dróg, ale przede wszystkim rozwoju transportu zbiorowego. Poza połączeniem siedziby gminy z Częstochową jest on bowiem niewystarczająco rozwinięty i nie zapewnia atrakcyjnej alternatywy wobec samochodu. Wśród proponowanych działań autorzy wymieniają rozbudowę sieci połączeń autobusowych także do bardziej peryferyjnych wsi gminy i optymalizację rozmieszczenia przystanków, co zwiększyłoby dostępność transportu publicznego, a także uruchomienie kursów do najbliższej stacji kolejowej.
Jakub Taczanowski
Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 20 (4), 2017, s. 37-50
https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.17.021.8027Celem artykułu jest określenie wpływu przekształceń organizacyjnych polskiej kolei na funkcjonowanie regionalnego transportu kolejowego i jego rolę w systemach komunikacyjnych wybranych województw. Zapoczątkowane pod koniec XX wieku reformy kolei, wynikające głównie z dostosowywania polskiego prawa do ustawodawstwa unijnego, doprowadziły m.in. do przejęcia odpowiedzialności za regionalny transport kolejowy przez samorządy wojewódzkie, a w dłuższej perspektywie pociągnęły również za sobą poważną przebudowę własnościową. W pracy przeanalizowano zmiany, jakie zaszły między 2005 a 2017 rokiem, w zakresie obsługi regionalnym transportem kolejowym, w czterech wybranych województwach: dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, małopolskim i podlaskim. Przebadano liczbę czynnych stacji i przystanków oraz zatrzymań pociągów osobowych, wyszczególniając połączenia do miasta wojewódzkiego i stolic sąsiednich regionów. Z niniejszej analizy wynika, że przekształcenia organizacyjno-własnościowe przyniosły zasadnicze zmiany w funkcjonowaniu transportu kolejowego na poziomie regionalnym. Zarysowują się odmienne kierunki rozwoju kolei w poszczególnych województwach, co ma wpływ na zróżnicowanie przestrzenne funkcjonowania regionalnego transportu kolejowego. O zwiększeniu lub zmniejszeniu roli kolei regionalnej decyduje splot wielu czynników, wśród których istotną rolę odgrywa poziom dotacji i generalne zainteresowanie władz samorządowych transportem kolejowym, przejawiające się inicjatywami mającymi na celu poprawę istniejącej sytuacji. Powoływanie do życia własnych przewoźników przez samorządy, jak również otwieranie rynku na zewnętrzne firmy jest bardzo ważnym, jednak nie jedynym czynnikiem tych zmian.
Jakub Taczanowski
Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 23 (2) Numer specjalny, 2020, s. 14-19
https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.20.002.12100Jakub Taczanowski
Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 23 (2) Numer specjalny, 2020, s. 40-45
https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.20.006.12104Jakub Taczanowski
Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 23 (5), 2020, s. 78-79