Tadeusz Bierczyński – Pamiętnik Legionisty 1914–1915

Kamila Follprecht; Andrzej Gaczoł

Tadeusz Bierczyński – Pamiętnik Legionisty 1914–1915

Data publikacji: 2021

Krakowski Rocznik Archiwalny, 2020, XXVI, s. 101 - 138

https://doi.org/10.4467/12332135KRA.20.004.13552

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Tadeusz Bierczyński – Pamiętnik Legionisty 1914–1915

Abstrakt

Tadeusz Bierczyński (1891–1970), absolwent prawa UJ, dowodził oddziałem „Sokoła”, który wyruszył z Wieliczki 25 sierpnia 1914 r. do tworzących się w Krakowie Legionów. Służył w 2. Pułku Piechoty, uczestniczył w zimowej ofensywie II Brygady, brał udział w najcięższych bitwach na Bukowinie: pod Kirlibabą (17–21 stycznia 1915 r.) oraz Korolówką (6–7 marca 1915 r.). Podczas walk zapisywał wydarzenia z życia legionisty, jednak zachowały się tylko fragmenty maszynopisu tekstu dziennika, obejmujące wydarzenia od 25 sierpnia do 21 października 1914 r., następnie od 10 stycznia do 9 marca 1915 r. oraz od 11 do 31 maja 1915 r. Zawierają interesujące informacje nie tylko o przebiegu działań wojennych, ale o życiu codziennym legionistów, spojrzenie na organizację działań wojskowych, wiadomości o legionistach czy opisy miejsc, w których oddziały stacjonowały.

Bierczyński (1891–1970), a graduate of law at Jagiellonian University, led the “Falcon” unit, which set off from Wieliczka on 25 August 1914 to join the Legions forming in Krakow. He served in the 2nd Infantry Regiment, participating in the winter offensive of the II Brigade and the tough battles in Carlibaba (17–21 January 1915) and Korolówka (6–7 March 1915). During the fighting, he described the events from the life of a legionary, however, only fragments of his typed journal remain, covering events from 25 August until 21 October 1914, then from 10 January until 9 March 1915 and from 11 to 31 May 1915. They contain interesting information not only about the military activities, but also about the daily life of the legionaries, the view of the organisation of military actions, news about legionaries as well as descriptions of places in which the divisions were stationed.

Słowa kluczowe

Tadeusz Bierczyński, Legiony, 2. Pułk Piechoty, I wojna światowa

Tadeusz Bierczyński, Legions, 2nd Infantry Regiment, World War I

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Źródła rękopiśmienne

Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta Miasta Krakowa, sygn. 29/33/6.11/Osob.1723.

Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Bolechowicach, sygn. 29/337/59.

Archiwum Narodowe w Krakowie, C.K. Seminarium Nauczycielskie Męskie w Krakowie, sygn. 29/489/79–80.

Archiwum Narodowe w Krakowie, Gimnazjum i Liceum św. Jacka w Krakowie, sygn. 29/487/15–16.

Archiwum Narodowe w Krakowie, Organizacje społeczne – zbiór szczątków zespołów, sygn. 29/575/24–26.

Archiwum Narodowe w Krakowie, Spis ludności miasta Krakowa z r. 1870, sygn. 29/86/8.

Archiwum Narodowe w Krakowie, Spis ludności miasta Krakowa z r. 1880, sygn. 29/87/14.

Zbiory prywatne Andrzeja Gaczoła, Fragmenty pamiętnika Franciszka Widomskiego

Źródła drukowane

„Goniec Polowy Legionów. Dziennik Rozporządzeń Komendy Legionów Polskich”, marzec 1915 – maj 1916, nr 1–8, 10, 12–14.

Księga Adresowa Królewskiego Stołecznego Miasta Krakowa i Królewskiego Wolnego Miasta Podgórza 1905. R. 1. Kraków: Nakładem „Spółki Wydawniczej” Józef Knapik i Stefan Mikulski, 1904.

Lista chorych, rannych, zabitych i zaginionych Legionistów do kwietnia 1915 roku. Oświęcim: Centralny Oddział Ewidencyjno-Werbunkowy Departamentu Wojskowego NKN, 1915.

Druki urzędowe

Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok (1886–1914).

Opracowania

Cisek Janusz, Stepan Kamil: Lista strat Legionów Polskich 1914–1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2006.

Cisek Janusz, Kozłowska Ewa, Wieczorek Łukasz: Słownik Legionistów Polskich 1914–1918. T. 1. Zalesie Górne: Stowarzyszenie Przyjaciół Zalesia Górnego, Oficyna Wydawnicza Volumen, 2017.

Czerep Stanisław: II Brygada Legionów Polskich. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991.

Gaczoł Andrzej: Tadeusz Bierczyński (1891–1970). Legionista, adwokat, poseł na Sejm II RP – represjonowany przez reżim stalinowski. „Sowiniec” 2007, nr 31, s. 51–60.

Gawroński Wojciech: Słownik biograficzny wieliczan. Wieliczka: Muzeum Żup Krakowskich, 2008.

Kossewska Elżbieta: Związek Legionistów Polskich 1922–1939. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, 2003.

Malinowski Tadeusz, Szumański Mieczysław: 2. Pułk Piechoty Legionów Polskich. I Karpaty.

Kronika działań bojowych. Warszawa: Koło 2. Pułku Piechoty Legionów Polskich, 1939.

Milewska Wacława, Nowak Janusz Tadeusz, Zientara Maria: Legiony Polskie 1914–1918. Zarys historii militarnej i politycznej. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1998.

Nie tylko Pierwsza Brygada. Z legionami na bój. Cz. 1. Oprac. Stanisław Jan Rostworowski. Warszawa: P. W. Egross, 1993.

O miłości Ojczyzny nie deklamowaliśmy… Wspomnienia Antoniego Sejmeja Górszczyka. Oprac. Sylwester Rękas. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Archiwum Narodowe w Krakowie, 2019.

Porwit Marian: Spojrzenia poprzez moje życie. Warszawa: Czytelnik, 1986.

Sitko Józef: Zarys historii wojennej 2-go Pułku Piechoty Legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928.

Spis byłych żołnierzy Legionów Polskich opracowany w 1973 r. przez mgr. inż. Władysława Rzepeckiego oraz płk. dypl. Władysława Jamkę. W: Jadwiga Duda, 131 spotkanie z cyklu „Wieliczka–Wieliczanie”. W 90. Rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości (1918–2008). Udział Wieliczan w walce o Niepodległość. Biblioteczka Wielicka z. 76. Wieliczka: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Wieliczce, 2008, s. 30–39.

Śmieszne to życie! Ale go żal… Dzienniki Kazimierza Filara. Cz. 1–2. Oprac. Piotr Szlanta. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Archiwum Narodowe w Krakowie, 2018.

Taczanowski Kazimierz: Podpułkownik Jan Słuszkiewicz. „Wiadomości Bocheńskie” 2018, R. 30, nr 4 (118), s. 14–15.

Wroński Tomasz: Udział mieszkańców Bieżanowa w walce o niepodległość Polski (1914– 1920). Kraków: Archiwum Narodowe w Krakowie, 2019.

Wydawnictwa elektroniczne

Kartoteka personalno-odznaczeniowa (baza danych Wojskowego Biura Historycznego im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego), https://wbh.wp.mil.pl/pl (odczyt: 02.03.2020).

Lista odznaczonych Krzyżem i Medalem Niepodległości (baza danych Instytutu Pamięci Narodowej), https://niezwyciezeni1918-2018.pl (odczyt: 02.03.2020).

Strona internetowa Towarzystwa Przyjaciół Grodna i Wilna Oddział we Wrocławiu, http://grodnowilno.pl/gajczewska-ludmila (odczyt: 02.03.2020).

Żołnierze Niepodległości (baza danych Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku), https://muzeumpilsudski.pl (odczyt: 02.03.2020).

Informacje

Informacje: Krakowski Rocznik Archiwalny, 2020, XXVI, s. 101 - 138

DOI: https://doi.org/10.4467/12332135KRA.20.004.13552

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Tadeusz Bierczyński – Pamiętnik Legionisty 1914–1915

Angielski:

Tadeusz Bierczyński – Journal of a Legionary 1914–1915

Autorzy

Kamila Follprecht

https://orcid.org/0000-0002-0776-7576

Archiwum Narodowe w Krakowie
ul. Rakowicka 22E, 31-510 Kraków, Polska

Andrzej Gaczoł

https://orcid.org/0000-0002-0806

Niezależny badacz

Publikacja: 2021

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY

Udział procentowy autorów:

Kamila Follprecht (Autor) - 50%

Andrzej Gaczoł (Autor) - 50%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 795

Liczba pobrań: 1637

<p> Tadeusz Bierczyński – Pamiętnik Legionisty 1914–1915</p>

Pobierz xml