Śledztwo dziennikarskie – anachronizm czy utylitaryzm?
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEŚledztwo dziennikarskie – anachronizm czy utylitaryzm?
Data publikacji: 2018
Zeszyty Prasoznawcze, 2018, Tom 61, Numer 3 (235), s. 388 - 403
https://doi.org/10.4467/22996362PZ.18.024.10126Autorzy
Śledztwo dziennikarskie – anachronizm czy utylitaryzm?
Investigative journalism – anachronism or utilitarianism?
The article is devoted to the issue of evaluation of investigative journalism within the legal and social system. The paper presents the subject matter from different points of view. The evaluation of investigative journalism must be ambivalent, because this phenomenon has many negative traits, however, it must be admitted that it has positive elements too. It is a anachronistic phenomenon, because journalist realizes the function reserved for state bodies established to criminal prosecution. On the other hand it is characterized by utilitarianism, as may contribute to the detection of offence previously unknown to investigative authorities and the public disclosure of this offence. The opinion is presented that investigative journalism should concern exceptional situations. The most rigorous standpoint must be connected with illegal methods of provocation, because in such situations admissibility of their application must just related to extreme cases.
Streszczenie
Artykuł jest poświęcony ocenie śledztwa dziennikarskiego w ramach systemu prawnego i społecznego. W opracowaniu zagadnienie tytułowe przedstawiono z różnych punktów widzenia. Ocena śledztwa dziennikarskiego musi być ambiwalentna, ponieważ to zjawisko wykazuje wiele ujemnych cech, chociaż wiążą się z nim także elementy pozytywne. Jest to zjawisko anachroniczne, gdyż dziennikarz wykonuje funkcję zarezerwowaną dla organów państwowych powołanych do ścigania przestępstw. Jednakże odznacza się także utylitaryzmem, skoro może się przyczynić do wykrycia i publicznego ujawnienia przestępstwa nieznanego dotychczas organom ścigania. W artykule wyrażono tezę, że śledztwo dziennikarskie powinno dotyczyć wyjątkowych wypadków. Najbardziej rygorystyczne stanowisko musi się odnosić do metod nielegalnej prowokacji – jej zastosowanie powinno mieć miejsce tylko w przypadkach krańcowych.
Barta J., Markiewicz R., Matlak A. (2005). Prawo mediów. Warszawa: LexisNexis.
Bransztetel M. (2006). Zasada domniemania niewinności a media. Prokuratura i Prawo, nr 9, s. 46–54.
Brzozowska-Pasieka M., Olszyński M., Pasieka J. (2013). Prawo prasowe. Komentarz. Warszawa: LexisNexis.
Czarny-Drożdżejko E. (2005). Dziennikarskie dochodzenie prawdy a przestępstwo zniesławienia w środkach masowego komunikowania. Kraków: Zakamycze.
Dobosz I. (2000). Niektóre aspekty udziału dziennikarzy (prasy) w procesie karnym. W: J. Czapska, A. Gaberle, A. Światłowski, A. Zoll (red.). Zasady procesu karnego wobec wyzwań współczesności. Księga ku czci Profesora Stanisława Waltosia (s. 388–396). Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze PWN.
Dobosz I. (2011). Prawo prasowe. Warszawa: Wolters Kluwer.
Ferenc-Szydełko E. (2013). Prawo prasowe. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Kędzierska M. (2007). „Śledztwo dziennikarskie” – wybrane zagadnienia. Prokuratura i Prawo, nr 4, s. 45–57.
Kędzierska M. (2009). Prowokacja jako forma śledztwa dziennikarskiego. W: C. Kulesza (red.). System wymiaru sprawiedliwości a media (s. 104–112). Białystok: Temida 2.
Kmiecik R. (2004). Dokumenty prywatne i ich „prywatne gromadzenie” w sprawach karnych. Państwo i Prawo, nr 5, s. 3–15.
Kmiecik R. (2013). „Dowód prywatny” i tzw. zasada swobody dowodzenia w postępowaniu karnym. Państwo i Prawo, nr 2, s. 33–49.
Koper R. (2010). Jawność rozprawy głównej a ochrona prawa do prywatności w procesie karnym. Warszawa: Wolters Kluwer.
Koper R. (2016). Prawo do obrony osoby podejrzanej. Prokuratura i Prawo, nr 2, s. 17–33.
Koper R. (2005). Zakres obowiązywania zakazu prasowej publikacji danych osobowych i wizerunku a proces karny (cz. II). Palestra, nr 9–10, s. 45–57.
Kosmaty P. (2017). Znaczenie prawa karnego materialnego w wytyczaniu granic swobody wypowiedzi i wolności prasy. Zeszyty Prasoznawcze, nr 3, s. 505–515.
Kosmaty P. (2018). Aspekty karne działalności medialnej. Warszawa: Difin.
Kowalewska-Borys (2009). O śledztwie dziennikarskim słów kilka. W: C. Kulesza (red.). System wymiaru sprawiedliwości a media (s. 95–103). Białystok: Temida 2.
Kulesza J. (2010). Prowokacja dziennikarska – kontratyp czy mit? Państwo i Prawo, nr 2, s. 17–29.
Kuźma M. (2012). Udział mediów w procesie karnym. W: J. Skorupka (red.). Jawność procesu karnego (s. 371–415). Warszawa: Wolters Kluwer.
Lis W., Wiśniewski P., Husak Z. (2012). Prawo prasowe. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.
Michalski B. (1998). Podstawowe problemy prawa prasowego. Warszawa: Elipsa.
Nowińska E. (2007). Wolność wypowiedzi prasowej. Warszawa: Wolters Kluwer.
Pazdan M. (2007). Dobra osobiste i ich ochrona. W: M. Safjan (red.). System prawa prywatnego.
Prawo cywilne – część ogólna, t. I (s. 1112–1169). Warszawa: C.H. Beck.
Seremak M. (2000). Problem odpowiedzialności za „prowokację” dziennikarską. Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji, nr XLIII, s. 203–214.
Sieńczyło-Chlabicz (2015). Prawo mediów. Warszawa: Wolters Kluwer.
Sobczak J. (2000). Dziennikarz – sprawozdawca sądowy. Prawa i obowiązki. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
Sobczak J. (2008). Prawo prasowe. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Sobczak J. (2014). Zawód dziennikarza w optyce Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Między idealistycznym a realistycznym paradygmatem wolności prasy. W: W. Lis (red.).
Status prawny dziennikarza (s. 61–92). Warszawa: Wolters Kluwer.
Spark D. (2007). Dziennikarstwo śledcze. Studium techniki. Kraków 2007: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Starzyński P. (2009). Media a zasady procesowe i cele postępowania przygotowawczego. W: C. Kulesza (red.). System wymiaru sprawiedliwości a media (s. 83–94). Białystok: Temida 2.
Szot L. (2014). Zasada szczególnej staranności zawodowej. W: W. Lis (red.). Status prawny dziennikarza (s. 289–314). Warszawa: Wolters Kluwer.
Tęcza-Paciorek A.M. (2012). Zasada domniemania niewinności w polskim procesie karnym. Warszawa: Wolters Kluwer.
Waltoś S. (1968). Prasa a wstępne stadium procesu karnego. Zeszyty Prasoznawcze, nr 1, s. 29–44.
Waltoś S. (1986). Prasa i proces karny. Zeszyty Prasoznawcze, nr 1, s. 5–24.
Waltoś S. (2009). Domniemanie niewinności w świecie mediów. W: C. Kulesza (red.). System wymiaru sprawiedliwości a media (s. 9–22). Białystok: Temida 2.
Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2018, Tom 61, Numer 3 (235), s. 388 - 403
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Śledztwo dziennikarskie – anachronizm czy utylitaryzm?
Investigative journalism – anachronism or utilitarianism?
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Bankowa 12, 40-007 Katowice
Publikacja: 2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1910
Liczba pobrań: 1138