FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Kogo powinni się bać Polacy? Czyli o konstrukcji wroga w narracjach Zjednoczonej Prawicy

Data publikacji: 13.12.2023

Zeszyty Prasoznawcze, 2023, Tom 66, Numer 4 (256), s. 65 - 94

https://doi.org/10.4467/22996362PZ.23.039.18673

Autorzy

Karolina Lachowska
Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław
https://orcid.org/0000-0003-3659-6785 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Kogo powinni się bać Polacy? Czyli o konstrukcji wroga w narracjach Zjednoczonej Prawicy

Abstrakt

Głównym celem artykułu jest analiza wypowiedzi polityków Zjednoczonej Prawicy pod kątem sposobów wzbudzania społecznych lęków i generowania figury wroga. Za punkt wyjścia przyjęto koncepcję trzech poziomów funkcjonowania strachu zaproponowaną przez Marthę Nussbaum: lęki wynikające z realnych wydarzeń wzbudzających niepewność, przeniesienia strachu na kogoś/coś, co nie ma nic wspólnego z rzeczywistym problemem, ale służy jako wygodny zamiennik (kozioł ofiarny), i wykorzystania idei ukrytego/wyimaginowanego wroga. Te trzy aspekty przełożyły się na analizę narracji dotyczących kolejno uchodźców, Donalda Tuska i środowisk LGBT+ oraz „ideologii gender”. Wpisują się one w koncepcję „zarządzania strachem”, rozumianą jako strategia manipulacyjna, która poprzez wzbudzanie lęków wobec określonych zjawisk i ludzi dążyć ma do wyeliminowania z dyskursu niepożądanych idei/grup oraz stawiania władzy jako gwaranta bezpieczeństwa. Materiał badawczy konfrontowany jest również z selektorami informacji Niklasa Luhmanna, którego koncepcje systemów społecznych i realności mediów masowych przyjęte zostały jako założenia teoretyczne.

Whom Should Poles Fear? The Construction of an Enemy in the Narrative of the United Right

The article’s main objective is to analyse the statements made by politicians from the United Right regarding their methods of arousing social fears and generating an enemy. The starting point is the concept of three levels of fear proposed by Martha Nussbaum: fears arising from actual events that create uncertainty, the displacement of fear onto someone/something unrelated to the actual problem but serving as a convenient substitute (scapegoating), and the employment of the idea of a hidden/imaginary enemy. These three aspects are applied to analysing narratives concerning refugees, Donald Tusk and the LGBT+ community, and “gender ideology”. These narratives align with the concept of “fear management”, understood as a manipulative strategy that aims to eliminate undesirable ideas/groups from the discourse by arousing fears towards specific phenomena and individuals, while positioning those in power as guarantors of security. The research material is also examined through the lens of Niklas Luhmann’s (2009) information selection criteria, whose concepts of social systems and the reality of mass media are adopted as the guiding theory.

Bibliografia

Augustyn E., Żyła M. (2020). Pomoc nie na miejscu. Tygodnik Powszechny [https://www.tygodnikpowszechny.pl/pomoc-nie-na-miejscu-162107; 27.06.2023].

Baczyński E. (2017). Wina Tuska, kara dla Tuska. Fala hejtu w obozie władzy. OKO.press [https://oko.press/wina-tuska-kara-dla-tuska-fala-hejtu-obozie-wladzy; 26.06.2023].

Beata Szydło o Donaldzie Tusku: Nie mogliśmy poprzeć człowieka, który chciał obalić nasz rząd (2017). Polskie Radio 24 [https://polskieradio24.pl/5/3/artykul/1744289,beata-szydlo-o-donaldzie-tusku-nie-moglismy-poprzec-czlowieka-ktory-chcial-obalic-nasz-rzad; 26.06.2023].

Białkowski R. (2023). Premier: Tutaj jest Sejm, a nie Bundestag, i mamy prawo i obowiązek zagłosować za interesem Polski. Polska Agencja Prasowa SA [https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1585283%2Cpremier-w-sejmie-nikt-nas-nie-bedzie-uczyl-solidarnosci-juz-w; 26.06.2023].

Bielawski K. (2017). Kultura strachu we współczesnej rzeczywistości społeczno-politycznej. Gdańskie Studia Międzynarodowe, nr 15(1–2), s. 176–186.

Błażejewska K. (2020). Minister homofobii. Tygodnik Powszechny [https://www.tygodnikpowszechny.pl/minister-homofobii-165043; 29.06.2023].

Brudziński: Tusk niemieckim popychlem. PO: PiS prowadzi kampanię nienawiści wobec uchodźców (2017). Gazeta Prawna [https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/1051431,brudzinski-tusk-niemieckim-popychlem.html; 22.06.2023].

Bush G.W. (2003). War on Terror. Department of State. The Office of Electronic Information, Bureau of Public Affairs [https://2001-2009.state.gov/p/nea/rls/rm/23897.htm; 16.06.2023].

Był plan utworzenia w Polsce obozów dla uchodźców (2016). TVN24 [https://tvn24.pl/programy/ziobro-byl-plan-utworzenia-w-polsce-obozow-dla-uchodzcow-w-bazach-wojsk-zsrr-ra666917; 20.06.2023].

„Chodzi o Tuska, który jest niemiecką ręką w Polsce”. Poseł PiS o skandalicznej wypowiedzi Webera (2023). Polskie Radio 24 [https://polskieradio24.pl/130/5553/artykul/3198690,chodzi-o-tuska-ktory-jest-niemiecka-reka-w-polsce-posel-pis-o-skandalicznej-wypowiedzi-webera; 1.07.2023].

Cywiński P., Katner F., Ziółkowski J., Sariusz‑Skąpska I. (red.) (2019). Zarządzanie strachem. Jak prawica wygrywa debatę publiczną w Polsce. Warszawa.

Czarnecki: „To, że jedną maskę PO zrzuca, a drugą zakłada jest mało istotne z punktu widzenia przeciętnego Polaka” (2016). wPolityce.pl [https://wpolityce.pl/polityka/303806-czarnecki-to-ze-jedna-maske-po-zrzuca-a-druga-zaklada-jest-malo-istotne-z-punktu-widzenia-przecietnego-polaka; 22.06.2023].

Czarnek: Tusk wykonuje rozkazy polityczne Merkel, przez którą Rosja może dziś szantażować Europę cenami gazu (2021) [https://forsal.pl/gospodarka/polityka/artykuly/8324834,czarnek-tusk-wykonuje-rozkazy-polityczne-merkel-przez-ktora-rosja-moze-dzis-szantazowac-europe-cenami-gazu.html; 26.06.2023].

Debata o LGBT. Beata Kempa: Ta ideologia dość podstępnie wchodzi do naszego kraju (2019).

Polskie Radio 24 [https://polskieradio.pl/7/129/artykul/2419113,debata-o-lgbt-beata-kempa-ta-ideologia-dosc-podstepnie-wchodzi-do-naszego-kraju; 20.06.2023].

Decyzja Rady (UE) 2015/1601 z dnia 22 września 2015 r. Ustanawiająca środki tymczasowe w obszarze ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch i Grecji (2015) [https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32015D1601; 23.06.2023].

Do prokuratury trafiło zawiadomienie ws. wypowiedzi Beaty Szydło (2017). Onet Wiadomości [https://wiadomosci.onet.pl/kraj/do-prokuratury-trafilo-zawiadomienie-ws-wypowiedzi-beaty-szydlo/lnw8xpw; 19.06.2023].

Donald Tusk ponownie wybrany na szefa Rady Europejskiej. Tylko Polska była przeciw (2017). Polityka.pl [https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/169718; 26.06.2023].

Donald Tusk spłacił kredyt, ale wobec brukselskich elit (2017). Prawo i Sprawiedliwość – Internetowy Serwis Informacyjny [https://pis.org.pl/aktualnosci/donald-tusk-splacil-kredyt-ale-wobec-brukselskich-elit; 26.06.2023].

Duda A. (2015). Przez 8 lat budowano Polskę z dykty. Ale jeżeli udało się ją odbudować z ruin po II wojnie światowej, to da się i teraz. Trzeba tylko dobrej woli i uczciwej władzy (2015). wPolityce.pl [https://wpolityce.pl/polityka/242459-andrzej-duda-przez-8-lat-budowano-polske-z-dykty-ale-jezeli-udalo-sie-ja-odbudowac-z-ruin-po-ii-wojnie-swiatowej-to-da-sie-i-teraz-trzeba-tylko-dobrej-woli-i-uczciwej-wladzy; 26.06.2023].

Elżbieta Witek: Tusk zapomniał chyba, z jakiego kraju pochodzi. Funkcja przewodniczącego Rady Europejskiej go przerosła (2017). wPolityce.pl [https://wpolityce.pl/polityka/330207-elzbieta-witek-tusk-zapomnial-chyba-z-jakiego-kraju-pochodzi-funkcja-przewodniczacego-rady-europejskiej-go-przerosla; 25.06.2023].

Eurostat (2023). Asylum applicants by type of applicant, citizenship, age and sex—Annual aggregated data—Data Europa EU [https://data.europa.eu/data/datasets/igd6c2oi0ejatq9lx6hdyq?locale=en; 20.06.2023].

Ewa Kopacz: Polska przyjmie tylko uchodźców, nie emigrantów ekonomicznych (2015). TVN24 [https://tvn24.pl/polska/premier-ewa-kopacz-o-uchodzcach-niedzielne-wystapienie-kopacz-ra578870-3313154; 20.06.2023].

Fleischer M. (2005). Media w perspektywie konstruktywizmu. Kultura i Komunikacja, nr 1–2, s. 10–33.

Furedi F. (2005). Politics of Fear. London.

Gądek J. (2013). Marek Suski modlił się nad grobem: Tusk, potomek Wehrmachtu. Onet Wiadomości [https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/marek-suski-modlil-sie-nad-grobem-tusk-potomek-wehrmachtu/zgj07; 19.06.2023].

Gowin: Polska powinna przyjmować uchodźców, ale nie muzułmanów (2015). TVP Kraków [https://krakow.tvp.pl/21538420/gowin-polska-powinna-przyjmowac-uchodzcow-ale-nie-muzulmanow; 22.06.2023].

Gowin: W celu autopromocji Tusk nadwyręża autorytet Polski (2017). TVP Info [https://www.tvp.info/32883836/wicepremier-tusk-jest-zwierzeciem-miesozernym-dla-niego-wladza-jest-celem; 22.06.2023].

Gwiazda U. (2020). Andrzej Duda o LGBT: Próbuje się nam wmówić, że to ludzie, a to jest po prostu ideologia [https://www.rmf24.pl/raporty/raport-wybory-prezydenckie2020/najnowsze-fakty/news-andrzej-duda-o-lgbt-probuje-sie-nam-wmowic-ze-to-ludzie-a-to,nId,4551951; 28.06.2023].

Hlebowicz B. (2022). Macierewicz oskarża Tuska w sprawie Smoleńska we włoskiej telewizji publicznej. „Wspierał i chronił Rosję”. Wyborcza.pl [https://wyborcza.pl/7,75399,29024212,macierewicz-oskarza-tuska-w-sprawie-smolenska-we-wloskiej-telewizji.html; 26.06.2023].

Iszkowski K., Bilewicz M., Ostropolski T. (2017). Bauman: Handlarze strachu. KrytykaPolityczna. pl [https://krytykapolityczna.pl/swiat/bauman-handlarze-strachu/; 16.06.2023].

Jaskółka J. (reżyser) (2022). Jarosław Kaczyński: „Tusk podwyższył podatki na kaszę i ryby” [https://www.youtube.com/watch?v=K7FaWq8jHT0; 1.07.2023].

Jacek Czaputowicz: Donald Tusk w Radzie Europejskiej jest reprezentantem Niemiec (2019). Polskie Radio 24 [https://polskieradio24.pl/5/1222/artykul/2240665,jacek-czaputowicz-donald-tusk-w-radzie-europejskiej-jest-reprezentantem-niemiec; 20.06.2023].

Jacek Żalek skandalicznie o Donaldzie Tusku (2017). Fakt.pl [https://www.fakt.pl/polityka/jacek-zalek-skandalicznie-o-donaldzie-tusku/vf6ewq4; 26.06.2023].

Jaki: Chcieliśmy, by jednym z priorytetów rządu była walka z gender (2020). Rzeczpospolita [https://www.rp.pl/polityka/art8818081-jaki-chcielismy-by-jednym-z-priorytetow-rzadu-byla-walka-z-gender; 28.06.2023].

Jarosław Kaczyński: Polska nie chce być niemiecką strefą wpływów (2022). Polska Agencja Prasowa SA [https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1453763%2Cjaroslaw-kaczynski-unia-europejska-nie-moze-byc-szczudlami-dla-niemiec; 1.07.2023].

Jeżeli wpuszczać imigrantów do Polski, to chrześcijan i jazydów. Nie będą wysadzać się w powietrze (2015). Polskie Radio [https://reportaz.polskieradio.pl/artykul/1502253; 22.06.2023].

Kaczyński: Donald Tusk ma się czego obawiać (2017) [https://forsal.pl/artykuly/1062168,kaczynski-donald-tusk-ma-sie-czego-obawiac.html; 26.06.2023].

Kaczyński mówi o stawianiu zarzutów Tuskowi, a ten odpowiada: Może debata? O Polsce i pana insynuacjach (2016). Dziennik.pl [https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/532418,kaczynski-tusk-to-wielki-problem-nie-poprzemy-jego-wyboru-na-szefa-re-on-moze-uslyszec-zarzuty.html; 25.06.2023].

Kaczyński o adopcji przez pary jednopłciowe: Wara od naszych dzieci (2019). Gazeta Prawna [https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/1403438,kaczynski-lgbt-konwencja-pis.html; 28.06.2023].

Kaczyński o Tusku: Jest kandydatem Angeli Merkel (2017). Bankier.pl [https://www.bankier.pl/wiadomosc/Kaczynski-o-Tusku‑Jest-kandydatem-Angeli-Merkel-3663128.html; 26.06.2023].

Kaczyński: Pan jest chory na władzę Tusk: Pan dla niej zrobi wszystko (2007). TVN24 [https://tvn24.pl/polska/kaczynski-pan-jest-chory-na-wladze-tusk-pan-dla-niej-zrobi-wszystko-ra37018-3686230; 25.06.2023].

Kaczyński: Tusk ponosi odpowiedzialność za Brexit i powinien zniknąć (2016). TVN24 [https://tvn24.pl/polska/kaczynski-tusk-ponosi-odpowiedzialnosc-za-brexit-i-powinien-zniknac-ra656465; 26.06.2023].

Kaczyński: Wojenny kształt życia publicznego? To nie wina PiS (2019). Rzeczpospolita [https://www.rp.pl/kosciol/art9368561-kaczynski-wojenny-ksztalt-zycia-publicznego-to-nie-wina-pis; 25.06.2023].

Kalinowska D. (2021). Czarnek: Tusk wykonuje rozkazy polityczne Angeli Merkel. Dziennik.pl [https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/8324792,czarnek-tusk-rozkazy-polityczne-angela-merkel-ceny-gazu.html; 25.06.2023].

Kamieniecki M. (2023). Dlaczego Bruksela tak usilnie wspiera Tuska? Nasz Dziennik [http://naszdziennik.pl/mysl/277879,dlaczego-bruksela-tak-usilnie-wspiera-tuska.html; 25.06.2023].

Kancelaria Premiera na Twitterze (2023). Twitter [https://twitter.com/PremierRP/status/1669396125839654933; 26.06.2023].

Karczewski ostro o Tusku: Nie sprawdził się jako premier, nie wybija się w Brukseli (2016). Dziennik.pl [https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/522525,karczewski-ostro-o-tusku-nie-sprawdzil-sie-jako-premier-nie-wybija-sie-w-brukseli.html; 25.06.2023].

Karpiński J. (2018). Czego boi się prezydent? W wywiadzie dla „ND” wymienił m.in. gender. naTemat.pl [https://natemat.pl/254525,czego-boi-sie-prezydent-w-wywiadzie-dla-nd-wymienil-m-in-gender; 28.06.2023].

Kazimierczuk A. (2015). Ziobro: Muzułmanie to terroryzm i gwałty. Rzeczpospolita [https://www.rp.pl/polityka/art11464541-ziobro-muzulmanie-to-terroryzm-i-gwalty; 20.06.2023].

Kazimierczuk A. (2017). Pawłowicz: Drodzy Totalni: WZIĄŚĆ. Rzeczpospolita [https://www.rp.pl/polityka/art10293231-pawlowicz-drodzy-totalni-wziasc; 20.06.2023].

Kempa: Uchodźcom trzeba pomagać mądrze (2017). Gazeta Prawna [https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/1023096,kempa-uchodzcom-trzeba-pomagac-madrze.html; 23.06.2023].

Kolanko M. (2016). Gowin: Widzę miejsce w Polsce dla jazydów czy chrześcijan syryjskich [http://300polityka.pl/live/2016/08/09/gowin-widze-miejsce-w-polsce-dla-jazydow-czy-chrzescijan-syryjskich/; 25.06.2023].

Kośmiński P. (2019). Osoby LGBT atakowane są od lat, ale w ostatnich miesiącach uczyniono z nich wroga numer jeden. Wyborcza.pl [https://wyborcza.pl/7,166575,25178600,cel-lgbt.html; 29.06.2023].

Kraj w skrócie (2015). Tygodnik Powszechny [https://www.tygodnikpowszechny.pl/kraj-w-skrocie-30729; 24.06.2023].

Kublik A. (2022a). Kaczyński i TVP straszą „winą Tuska”. Można też na niej zarobić. Wyborcza.pl [https://wyborcza.pl/7,75398,28550112,kaczynski-i-tvp-strasza-wina-tuska-mozna-tez-na-niej-zarobic.html; 25.06.2023].

Kublik A. (2022b). Kaczyński w PAP ujawnia swój cel: Tusk za kratkami za Smoleńsk. Wyborcza.pl [https://wyborcza.pl/7,75398,28333451,kaczynski-ujawnia-swoj-cel-tusk-za-kratkami-za-smolensk.html; 25.06.2023].

Kwiatkowska E. (2021). Krystyna Pawłowicz. Krakowski sąd zdecyduje, czy odpowie za słowa o osobach LGBT. Wirtualna Polska [https://wiadomosci.wp.pl/krystyna-pawlowicz-krakowski-sad-zdecyduje-czy-odpowie-za-slowa-o-osobach-lgbt-6594681645255456a; 28.06.2023].

Lachowska K. (2015). Kim jest terrorysta? Sposoby stereotypizacji terrorystów. Analiza wyników badań ankietowych. W: M. Grech, A. Siemes (red.). Badanie i projektowanie komunikacji, t. 4. Kraków, s. 53–81

Latos G. (2023). Premier: Rząd PiS mówi STOP przymusowej relokacji nielegalnych imigrantów. Gazeta Prawna [https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8733527,premier-morawiecki-pis-przymusowa-relokacja-nielegalnych-imigrantow.html; 28.06.2023].

Lewicki B. (2017). „Niewątpliwie atak terrorystyczny”. Błaszczak: Polska jest bezpieczna. Wirtualna Polska [https://wiadomosci.wp.pl/niewatpliwie-atak-terrorystyczny-blaszczak-polska-jest-bezpieczna-6156274194245761a; 22.06.2023].

„LGBT to nie ludzie, to ideologia”. Poseł Żalek wyproszony z TVN24 (2020). Rzeczpospolita [https://www.rp.pl/polityka/art672461-lgbt-to-nie-ludzie-to-ideologia-posel-zalek-wyproszonyz-tvn24; 20.06.2023].

Luhmann N. (2007). Systemy społeczne. Zarys ogólnej teorii. Kraków.

Luhmann N. (2009). Realność mediów masowych. Wrocław.

Macierewicz: PO idzie w stronę ideologii lesbijsko-gejowskiej (2019). wPolityce.pl [https://wpolityce.pl/polityka/456857-macierewiczpo-idzie-w-strone-ideologii-lesbijsko-gejowskiej; 28.06.2023].

Maćkiewicz J. (2020). Ramy interpretacyjne jako narzędzie badań medioznawczych. Studia Medioznawcze, nr 3, s. 615–627.

Malinowski P. (2017). Krystyna Pawłowicz o uchodźcach: Żadnych kwot tego towaru. Rzeczpospolita [https://www.rp.pl/kraj/art2668731-krystyna-pawlowicz-o-uchodzcach-zadnych-kwot-tego-towaru; 20.06.2023].

Mateusz Morawiecki odpowiada na słowa Donalda Tuska ws. migrantów. „Farbowany lis” (2023). Rzeczpospolita [https://www.rp.pl/polityka/art38684541-mateusz-morawiecki-odpowiada-na-slowa-donalda-tuska-ws-migrantow-farbowany-lis; 4.07.2023].

Mateusz Morawiecki: Rodzina jest wartością arcypolską (2019). Polskie Radio 24 [https://polskieradio24.pl/5/1222/artykul/2406148,mateusz-morawiecki-rodzina-jest-wartoscia-arcypolska; 28.06.2023].

Maturana R.H. (2010). Ontologia obserwacji. Biologiczne podstawy samoświadomości i fizykalna dziedzina egzystencji. W: B. Balicki, D. Lewiński, B. Ryż (red.). Radykalny konstruktywizm. Antologia. Wrocław.

Matuszek K. (2017). Niklasa Luhmanna socjologia bez człowieka. Kraków.

Merkel: Sytuacja z imigrantami z 2015 roku nie może się powtórzyć (2016). Gazeta Prawna [https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/999310,merkel-sytuacja-z-imigrantami-z-2015-roku-nie-moze-sie-powtorzyc.html; 20.06.2023].

Mierzyńska A. (2019). Prawica robi z Tuska diabła z krwią na rękach. To systematyczna kampania odczłowieczania. OKO.press [https://oko.press/prawica-robi-z-tuska-diabla-z-krwia-na-rekach-to-systematyczna-kampania-odczlowieczania; 25.06.2023].

Mikowski M. (2023). Z. Ziobro: Nigdy nie zgodzimy się na przymusowe przyjęcie imigrantów. Radio Opole [https://radio.opole.pl/104,716830,z-ziobro-nigdy-nie-zgodzimy-sie-na-przymusowe-pr; 29.06.2023].

Minkner K., Drosik A., Haber G., Maziarz B., Baraniewicz‑Kotasińska S. (2019). Wprowadzenie do Global Studies. Toruń.

Morawiecki komentuje nagrania Tuska. „Diabeł ubrał się w ornat” (2023). Wprost [https://www.wprost.pl/polityka/11307067/morawiecki-komentuje-nagrania-tuska-diabel-ubral-sie-w-ornat.html; 15.07.2023].

Morawiecki nie oszczędzał Tuska. Użył serii epitetów (2023). Wirtualna Polska [https://wiadomosci.wp.pl/morawiecki-o-tusku-seria-epitetow-6917490381138880a; 10.07.2023].

Morawiecki odpowiada Tuskowi: Śmiało można pana nazwać premierem polskiej biedy (2021). Polsatnews.pl [https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2021-12-31/morawiecki-z-duzym-zaskoczeniem-przyjalem-slowa-pana-donalda-tuska/; 5.07.2023].

Morawiecki ostro do Tuska. „Gdzie twoja wiarygodność, chłopie?” (2023). Wirtualna Polska [https://wiadomosci.wp.pl/morawiecki-w-ostrych-slowach-zwrocil-sie-do-tuska-oszust-6898979052559232a; 4.07.2023].

Morawiecki stwierdził, że Tusk „lekko zwariował”. „Te słowa nie powinny paść” (2023). Wprost [https://www.wprost.pl/polityka/11225095/morawiecki-stwierdzil-ze-tusk-lekko-zwariowal-te-slowa-nie-powinny-pasc.html; 4.07.2023].

„Najbardziej proputinowski polityk w III RP”. Janusz Kowalski o Donaldzie Tusku (2023). Polskie Radio 24 [https://polskieradio24.pl/130/5925/artykul/3180467,najbardziej-proputinowski-polityk-w-iii-rp-janusz-kowalski-o-donaldzie-tusku; 27.06.2023].

Nowy spot wyborczy PiS. „Porusza problem nielegalnych uchodźców i bezpieczeństwa Polaków” (2018). TVP Info [https://www.tvp.info/39508561/nowy-spot-wyborczy-pis-porusza-problem-nielegalnych-uchodzcow-i-bezpieczenstwa-polakow; 23.06.2023].

Nowy szef MEN tłumaczy się ze słów o oddawaniu dzieci pedofilom. Ale edukacja seksualna „nie jest dobra” (2019). Gazeta.pl [https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114884,24869362,-nowy-szef-men-tlumaczy-sie-ze-slow-o-oddawaniu-dzieci-pedofilom.html; 29.06.2023].

Nussbaum M.C. (2012). The New Religious Intolerance: Overcoming the Politics of Fear in an Anxious Age. Cambridge.

Olech M. (2016). Ziobro: Konsekwencją zwycięstwa PO, Polska stałaby się elementem układanki, o której marzą brukselscy politycy na czele z Tuskiem. 300polityka [http://300polityka.pl/live/2016/08/08/ziobro-konsekwencja-zwyciestwa-po-polska-stalaby-sie-elementem-ukladanki-o-ktorej-marza-brukselscy-politycy-na-czele-z-tuskiem/; 26.06.2023].

Ostrowski M. (2016). Podsekretarz stanu USA o potrzebie zwycięstwa demokracji. Polityka [https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1677612,1,podsekretarz-stanu-usa-o-potrzebie-zwyciestwa-demokracji.read; 27.06.2023].

Pacewicz P. (2017). Parodia Równości Ryszarda Czarneckiego. Spełnienie żądań „tych ludzi” oznaczałoby dyskryminację osób heteroseksualnych. OKO.press [https://oko.press/parodia-rownosci-ryszarda-czarneckiego-spelnienie-zadan-tych-ludzi-oznaczaloby-dyskryminacje-osob-heteroseksualnych; 28.06.2023].

Pawłowicz: Gender może doprowadzić do związku człowieka z małpą (2014). TVP Info [https://www.tvp.info/14870677/pawlowicz-gender-moze-doprowadzic-do-zwiazku-czlowiekaz-malpa; 28.06.2023].

Pawłowicz skomentowała spotkanie Tuska z liderem U2. „Jakiś Bono z proafrykańskiej partii JUTU” (2018). Wprost [https://www.wprost.pl/kraj/10160251/pawlowicz-skomentowala-spotkanie-tuska-z-liderem-u2-jakis-bono-z-proafrykanskiej-partii-jutu.html; 29.06.2023].

Politycy PiS mówią o zamachu w Smoleńsku i uderzają w Tuska. „Trzeba brać pod uwagę, że ci ludzie zostali zamordowani” (2022). Wprost [https://www.wprost.pl/kraj/10683418/politycy-pis-mowia-o-zamachu-w-smolensku-i-uderzaja-w-tuska-trzeba-brac-pod-uwage-ze-ci-ludzie-zostali-zamordowani.html; 25.06.2023].

„Polska jest bezpieczna, bo potrafimy kontrolować nielegalną migrację”. Premier Morawiecki w Brukseli (2023). Polskie Radio 24 [https://polskieradio24.pl/5/1223/artykul/3198998,polska-jest-bezpieczna-bo-potrafimy-kontrolowac-nielegalna-migracje-premier-morawiecki-w-brukseli; 1.07.2023].

„Polska nie ugnie się w sprawie kwot uchodźców”. Kaczyński dla europejskiej prasy (2016). Polsatnews.pl [https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2016-10-09/polska-nie-ugnie-siew-sprawie-kwot-uchodzcow-kaczynski-dla-europejskiej-prasy/?fb_comment_id=1159745764073433_1159851957396147; 23.06.2023].

Posłanka PiS bije w Tuska: Kapciowy polityków niemieckich (2018). Dziennik.pl [https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/581270,tusk-kozlowska-lichocka-szczerba-afera-niemcy.html; 26.06.2023].

Powszechna deklaracja praw człowieka (1948).

Premier Morawiecki o Tusku: Niszczyciel polskiego przemysłu, grabarz przemysłu zbrojeniowego (2023). Polska Agencja Prasowa SA [https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1565590%2Cpremier-morawiecki-o-tusku-niszczyciel-polskiego-przemyslu-grabarz; 1.07.2023].

Prezydent: Premier ws. wyboru Tuska zachowała się w jedyny sposób, w jaki mogła (2017). Polska Agencja Prasowa SA [https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C836260%2Cprezydent-premier-ws-wyboru-tuska-zachowala-sie-w-jedyny-sposob-w-jaki-mogla.html; 1.07.2023].

Przemysław Czarnek o ideologii gender. „To jest marksizm w czystej postaci” (2020). Wprost [https://www.wprost.pl/polityka/10402319/przemyslaw-czarnek-o-ideologii-gender-to-jest-marksizm-w-czystej-postaci.html; 20.06.2023].

Przemysław Czarnek w Bydgoszczy: Ideologia gender ma tę samą podstawę co nazizm i komunizm (2022). Bydgoszcz.wyborcza.pl [https://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722,28589816,przemyslaw-czarnek-w-bydgoszczy-ideologia-gender-ma-te-sama.html; 20.06.2023].

Przepióra M. (2021). Spięcie w Sejmie. „Drożyzna w UE ma twarz Tuska”. Interia.pl [https://wydarzenia.interia.pl/kraj/news-kowalski-drozyzna-w-ue-ma-twarz-donalda-tuska,nId,5707082; 24.06.2023].

Reda R. (2019). Jarosław Gowin: Takie Marsze Równości nie mają w sobie niczego wartościowego.

Polskie Radio Białystok [https://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/171572; 29.06.2023].

Rodzice uczniów LGBT chcieli się spotkać z kurator oświaty. Domagają się przeprosin za jej wpisy w sieci (2019). TVN24 [https://tvn24.pl/krakow/kurator-laczy-lgbt-z-pedofilia-rodzice-domagaja-sie-przeprosin-ra913484-2307473; 28.06.2023].

Rodzik P. (2017). Sekret białej plamy na mapie. Tak, nie ma u nas zamachów, ale wyjaśnienie tego zjawiska przez prawicę urąga logice. naTemat.pl [http://natemat.pl/209921,sekret-bialej-plamy-na-mapie-tak-nie-ma-u-nas-zamachow-ale-wyjasnienie-tego-zjawiska-przez-prawice-uraga-logice; 24.06.2023].

Rosiejka R. (2018). Mariusz Błaszczak o atakach na biura PiS. „Mają związek z tym, jaka jest opozycja”. Wirtualna Polska [https://wiadomosci.wp.pl/mariusz-blaszczak-o-atakach-na-biura-pis-maja-zwiazek-z-tym-jaka-jest-opozycja-6204959570634369a; 25.06.2023].

Roth G. (2010). Poznanie i realność. Realny mózg i jego rzeczywistość. W: B. Balicki, D. Lewiński, B. Ryż (red.). Radykalny konstruktywizm (s. 131–150). Wrocław.

Ryszard Terlecki o Tusku i opozycji: Gromada nieudaczników (2022). Polsatnews.pl [https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2022-07-01/ryszard-terlecki-o-tusku-i-opozycji-gromada-nieudacznikow/; 25.06.2023].

Sasin: Wina Tuska jest absolutnie przesądzona (2018). TVP Info [https://www.tvp.info/36922060/sasin-wina-tuska-jest-absolutnie-przesadzona; 27.06.2023].

Schmidt S.J. (2006). Konstruktywizm jako teoria mediów. W: A. Kuźma, J. Madejski, J. Skrendo (red.). Konstruktywizm w badaniach literackich. Kraków.

Sierzputowska Z. (2021). Przemysław Czarnek: Tylko kobieta i mężczyzna może spełnić funkcję prokreacyjną. Wirtualna Polska [https://kobieta.wp.pl/przemyslaw-czarnek-przemowil-podczas-inauguracji-roku-akademickiego-mowil-o-definicji-rodziny-6695147730099040a; 29.06.2023].

Skąpska G. (2007). Niklasa Luhmanna socjologia religii jako element ogólnej teorii systemu społecznego. W: N. Luhmann. Funkcja religii. Kraków.

Sondaż: Kto był „premierem polskiej biedy”? Morawiecki: Tusk. Polacy: Raczej Morawiecki (2022). Rzeczpospolita [https://www.rp.pl/polityka/art36744531-sondaz-kto-byl-premierem-polskiej-biedy-morawiecki-tusk-polacy-raczej-morawiecki; 26.06.2023].

Sprawozdanie stenograficzne z 100. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (2015) [https://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter7.nsf/0/A8CA0F4060DE3B1CC1257EC200722812/%24File/100_a_ksiazka.pdf; 1.07.2023].

Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z 16 listopada 2021 r. (2021) [https://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter9.nsf/0/AB27E9EA398041EAC1258790000C954F/%24File/42_a_ksiazka_bis.pdf; 1.07.2023].

Szydło: Europo, powstań z kolan, bo będziesz codziennie opłakiwała swoje dzieci (2017) [https://forsal.pl/artykuly/1045381,szydlo-europo-powstan-z-kolan-bo-bedziesz-codziennie-oplakiwala-swoje-dzieci.html; 20.06.2023].

Szydło o rządach PO‑PSL: Egoizm, marnotrawstwo, pogarda (2016). Gazeta Prawna [https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/942623,audyt-pis-szydlo-rzady-po-psl-egoizm-marnotrawstwo-pogarda.html; 25.06.2023].

UE: Orwellowska legislacja antyterrorystyczna pozbawia praw pod przykrywką ich ochrony (2017). Amnesty International Polska [https://www.amnesty.org.pl/ue-orwellowska-legislacja-antyterrorystyczna-pozbawia-praw-pod-przykrywka-ich-ochrony/; 29.06.2023].

W środę wielka debata w Sejmie o uchodźcach (2015). TVP Info [https://www.tvp.info/21651529/w-srode-wielka-debata-w-sejmie-o-uchodzcach; 20.06.2023].

Waszczykowski o Tusku: Ja bym się nie odważył (2016). Fakt24.pl [https://www.fakt.pl/polityka/witold-waszczykowski-ostro-o-przyszlosci-donalda-tuska/jpd5npl; 27.06.2023].

Węc J.J. (2017). Niemcy wobec kryzysu migracyjnego w Unii Europejskiej w latach 2011–2016. Politeja, nr 4, s. 273–309 [https://doi.org/10.12797/Politeja; 26.06.2023].

Witold Waszczykowski: Środowiska LGBT domagają się uprzywilejowania (2019). Polskie Radio 24 [https://polskieradio24.pl/130/5553/artykul/2337442,witold-waszczykowski-srodowiska-lgbt-domagaja-sie-uprzywilejowania; 29.06.2023].

Wybory 2020. Przemysław Czarnek o LGBT: oni nie są równi normalnym ludziom (2020). Onet.pl [https://wiadomosci.onet.pl/kraj/wybory-2020-przemyslaw-czarnek-o-lgbt-oni-nie-sa-rowni-normalnym-ludziom/9vd252v; 27.06.2023].

„Wygłupy brukselskiego emeryta”. Morawiecki ostro o Tusku (2023). Do Rzeczy [https://dorzeczy.pl/ekonomia/440865/wyglupy-brukselskiego-emeryta-morawiecki-ostro-o-tusku.html; 26.06.2023].

Wywiad. Waszczykowski: Przymusowa relokacja to przesiedlenia (2023). wPolityce.pl [https://wpolityce.pl/polityka/650057-wywiad-waszczykowski-przymusowa-relokacja-to-przesiedlenia; 20.06.2023].

Zaborowska M. (2023). Premier: Jarosław Kaczyński wyciągnął Polskę z dziadostwa [https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-premier-jaroslaw-kaczynski-wyciagnal-polske-z-dziadostwa,nId,6834769; 26.06.2023].

„Zapora przed PiS”. Premier punktuje Tuska i Webera: Wnioski wyciągnijcie sami (2023). Polskie Radio 24 [https://polskieradio24.pl/5/1222/artykul/3197065,zapora-przed-pis-premier-punktuje-tuska-i-webera-wnioski-wyciagnijcie-sami; 29.06.2023].

Ziemska A. (2023). Premier: Rząd PiS mówi STOP przymusowej relokacji nielegalnych imigrantów. Gazeta Prawna [https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8733527,premier-morawiecki-pis-przymusowa-relokacja-nielegalnych-imigrantow.html; 28.06.2023].

Ziobro dementuje medialne doniesienia na temat Polki zabitej przez Syryjczyka w Niemczech (2016). Wprost [https://www.wprost.pl/swiat/10018101/ziobro-dementuje-medialne-doniesienia-na-temat-polki-zabitej-przez-syryjczyka-w-niemczech.html; 22.06.2023].

Ziobro: Inflacja i drożyzna efektem działań Tuska w zakresie polityki klimatycznej (2023). Gazeta Prawna [https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/8688603,zbigniew-ziobro-inflacja-i-drozyzna-polityka-klimatyczna-donald-tusk.html; 27.06.2023].

Ziobro: Nigdy nie będzie naszej zgody na „artystyczne promocje” LGBT w Telewizji Polskiej (2023). Polska Agencja Prasowa SA [https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1516856%2Cziobro-nigdy-nie-bedzie-naszej-zgody-na-artystyczne-promocje-lgbt-w; 28.06.2023].

Ziobro: Za zdradę Tuska Polacy muszą dziś płacić wysokie rachunki (2016). Dziennik.pl [https://gospodarka.dziennik.pl/news/artykuly/8325241,zbigeniw-ziobor-donald-tusk-ceny-gazu-nord-stream-2.html; 27.06.2023].

Znaleziono kolejnego kozła ofiarnego. Kiedyś byli to Żydzi, dzisiaj uchodźcy (2015). TVN24 [https://tvn24.pl/polska/robert-biedron-i-beata-kempa-w-kropce-nad-i-ra579154-3313341; 23.06.2023].

Informacje

Informacje: Zeszyty Prasoznawcze, 2023, Tom 66, Numer 4 (256), s. 65 - 94

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Kogo powinni się bać Polacy? Czyli o konstrukcji wroga w narracjach Zjednoczonej Prawicy

Angielski:

Whom Should Poles Fear? The Construction of an Enemy in the Narrative of the United Right

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-3659-6785

Karolina Lachowska
Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław
https://orcid.org/0000-0003-3659-6785 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

Publikacja: 13.12.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Karolina Lachowska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Sugerowane cytowania: Harvard

Lachowska, K., 2023. Kogo powinni się bać Polacy? Czyli o konstrukcji wroga w narracjach Zjednoczonej Prawicy. Zeszyty Prasoznawcze, Tom 66, Numer 4 (256) (2023), pp. 65-94