FAQ

Zmieniająca się rola publiczności w kulturze wobec rozwoju nowych mediów i technologii cyfrowych

Data publikacji: 08.2024

Zarządzanie Mediami, 2023, Tom 11, numer 3, s. 299 - 313

https://doi.org/10.4467/23540214ZM.23.020.19912

Autorzy

Katarzyna Plebańczyk
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0002-6546-3503 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Zmieniająca się rola publiczności w kulturze wobec rozwoju nowych mediów i technologii cyfrowych

Abstrakt

The development of new media and digital technologies is transforming everyday life, creating a dynamic and diverse culture of innovation. This has become an integral part of our daily existence, revolutionising the way we engage with culture, transforming us from passive recipients to active content creators, and blurring the traditional boundaries between broadcaster and audience, thereby challenging the notion that the broadcaster and audience have fixed roles that cannot intersect. Consequently, a shift in approach to new media as a space for culture and digital technologies for its creation becomes necessary. The role of the audience in culture is changing, linked to their participation and co-creation of cultural content. The issues concerning the audience’s role, its impact on the creation of new works or cultural events, and how new media and technologies are influencing the development of the audience have become the basis for conducting a qualitative review of the literature and focusing on understanding these issues in two areas of cultural activity – performing arts and visual arts (plastic arts), seeking examples where these phenomena can be observed. This review is inherently qualitative and selective, presenting examples that illustrate the phenomena mentioned.

Bibliografia

Big Bang Poetry (2017). The Machine That Writes Haiku. Pobrane z: https://www.bigbangpoetry.com/2017/11/the-machine-that-writes-haiku/ (dostęp: 1.06.2023).

Booksby.ai (2024). About. Pobrane z: https://booksby.ai/about/ (dostęp: 1.06.2024).

Baranowski M. (2019). „Kultura partycypacji a nowe media: między dobrostanem a stanem złobycia”. Zarządzanie w Kulturze, 20 (1), s. 1–17. DOI: 10.4467/20843976ZK.19.001.10334.

Belmar G., Glass M. (2019). „Virtual communities as breathing spaces for minority languages: Re-framing minority language use in social media”. Adeptus. Pismo humanistów, 14, s. 1–24.

Birringer J. (2003). „Dance and Interactivity”. Dance Research Journal, 35/36 (2), s. 88–112.

Cieślak J. (2012). Teatr lubi sieć. Pobrane z: http://www.rp.pl/artykul/949115.html?print=tak&p=0 (dostęp: 1.08.2023).

Drozdowski R., Fatyga B., Filiciak M., Krajewski M., Szlendak T. (2014). Praktyki kulturalne Polaków. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Gemius, Polskie Badania Internetu, IAB Polska (2023). Social Media 2023. Pobrane z: https://www.iab.org.pl/wp-content/uploads/2023/05/RAPORT_SOCIAL_MEDIA_2023.pdf (dostęp: 10.06.2023).

Guzowska B. (2014). „Status nowych mediow w kulturze wspołczesnej”. Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych, 4, s. 61–72.

Gwoźdź A. (1997). Obrazy i rzeczy. Film między mediami. Krakow: Universitas.

Jaskuła B. (2023). „Kultura (w) rzeczywistości hybrydalnej”. Perspectives on Culture, 42 (3), s. 9–12.

Jenkins H. (2007). Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Jenkins H. (2009). Confronting the Challenges of Participatory Culture: Media Education of the 21st Century. Cambridge: MIT Press.

Jenkins H., Clinton K., Purushotma R., Robinson A., Weigel M. (2006). Confronting the Challenges of Participatory Culture: Media Education for the 21st Century. Chicago: The Mac-Arthur Foundation.

Kaczyńska D. (2023). Czy AI to prawdziwa sztuka? Obrazy „malowane” przez sztuczną inteligencję są już sprzedawane za setki tysięcy dolarów. Pobrane z: https://www.forbes.pl/life/czy-ai-to-prawdziwa-sztuka-obrazy-malowane-przez-sztuczna-inteligencje-sa-juz/8x2kd54 (dostęp: 1.06.2023).

Kluszczyński R.W. (1999). Film, wideo, multimedia – sztuka ruchomego obrazu w erze elektronicznej. Krakow: Rabid.

Kopecka-Piech K. (2016). „Nowe media jako kreator kultury innowacji”. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna, 12 (3), s. 57–70.

Kowalska-Chrzanowska M. (2023). „Biblioteki akademickie jako przestrzenie innowacji”. Przegląd Biblioteczny, 91 (1), s. 22–44.

Kubikowski T. (1996). „Teatr w Sieci”. Didaskalia, 12, s. 7–11.

Kwiatkowska W. (2015). „Sprawozdanie z XII Międzynarodowej Konferencji pt. ≫Edukacja a nowe technologie w kulturze, informacji i komunikacji≪ (Toruń, 09–10.06.2015)”. Acta Universitatis Nicolai Copernici Pedagogika, 31, s. 221–222.

Łysoń M. (2021). Sztuczna inteligencja tworzy obrazy i zarabia. Botto dorobił się już miliona dolarów. Pobrane z: https://whatnext.pl/549953-sztuczna-inteligencja-tworzy-obrazy-i-zarabia-botto-dorobil-sie-juz-miliona-dolarow/ (dostęp: 1.09.2023).

Manovich L. (2006). Język nowych mediów. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Maryl M. (2016). Teksty – kultury – uczestnictwa. W: W.A. Dąbrowka, M. Maryl, A. Wojtowicz (red.). Teksty kultury uczestnictwa (s. 9–20). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.

McCarren F.M. (2003). Dancing Machines: Choreographies of the Age of Mechanical Reproduction. Stanford: Stanford University Press.

McLuhan M. (2004). Zrozumieć media. Przedłużenia człowieka. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.

Morawski P. (2020). Teatr polega na bliskości. Pobrane z: https://didaskalia.pl/pl/artykul/teatr-polega-na-bliskosci (dostęp: 1.06.2023).

Onet (2021). Ewolucja, nie rewolucja. Jak nowoczesne technologie wspierają kulturę? Pobrane z: https://kultura.onet.pl/sztuka/digital-festival-niedajsiewykluczyc-nowoczesne-technologie-a-sztuka/g3fyv3q (dostęp: 1.06.2023).

Onet (2022). „Sztuka, człowiek, AI”: gdzie leży granica możliwości sztucznej inteligencji? Pobrane z: https://kultura.onet.pl/sztuka/sztuka-czlowiek-ai-gdzie-lezy-granica-mozliwosci-sztucznej-inteligencji/xzxrr9l (dostęp: 1.06.2023).

Paprocka K. (2020). Zwiedzanie czy złudzenie? Pobrane z: https://teatralny.pl/recenzje/zwiedzanie-czy-zludzenie,3040.html (dostęp: 1.06.2023).

Pavis P. (2011). Współczesna inscenizacja. Źródła, tendencje, perspektywy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Pluta I. (2013a). Robot przyjacielem człowieka. Wywiad z Oriza Hirata. Pobrane z: https://teatr--pismo.pl/4438-robot-przyjacielem-czlowieka/ (dostęp: 12.06.2023).

Pluta I. (2013b). Robot, aktor przyszłości. Pobrane z: https://teatr-pismo.pl/4439-robot-aktor--przyszlosci/ (dostęp: 12.06.2023).

Pomiankowska-Wronka A. (2016). „Kultura uczestnictwa – opoka edukacji medialnej czy jej zagłada?”. Kwartalnik Nauk o Mediach, 1.

Puls Biznesu (2021). Naukowcy zidentyfikowali 14 żyjących potomków rodziny Leonarda da Vinci. Pobrane z: https://www.pb.pl/naukowcy-zidentyfikowali-14-zyjacych-potomkow-rodziny-leonarda-da-vinci-1122476 (dostęp: 12.09.2023).

Raita Y. (2019). The Day a Computer Writes a Novel. Pobrane z: https://my.vanderbilt.edu/aiethics/files/2019/01/The-Day-a-Computer-Writes-a-Novel_EngTrans.docx (dostęp: 12.06.2023).

Ratajczakowa D. (2015). Teatr i nowe media. PTBT. Pobrane z: http://www.ptbt.e-teatr.pl/files/zjazd2_pdf/Ratajczakowa_Teatr_i_nowe_media (dostęp: 1.06.2023).

Sajduk M. (2008). „Nowe media – nowa sztuka”. Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Folia 48 Studia de Arte et Educatione, III, s. 59–68.

Salter C. (2010). Entangled: Technology and the Transformation of Performance. Cambridge, MA: MIT Press.

Skrzypnik J. (2018). „Mit wspolnotowości jako podstawa interakcji z internetowymi interfejsami”. Progress. Journal of Young Researchers, 4, s. 11–19.

Station of Art Gallery (2023). Wystawa artysty A.I. Alexandra Reben’a w Crocker Art Museum. Pobrane z: https://stationof.art/wystawa-artysty-a-i-alexandra-rebena-w-crocker-art-museum/ (dostęp: 12.06.2023).

Tarara P. (2020). „Sztuka tworząca sztukę: Kreatywne maszyny?”. inAW Journal, 1 (1).

Taylor G.D. (2014). When The Machine Made Art: The Troubled History of Computer Art. New York–London–New Delhi–Sydney: Bloomsbury.

Teatr Studio. Pobrane z: https://teatrstudio.pl/pl/teatr/wydarzenia/biesy-vr/ (dostęp: 1.10.2023).

Wobalis M. (2018). „Technologia i edukacja, czyli rzecz o niekoherentnej symbiozie tradycji z nowoczesnością”. Polonistyka. Innowacje, 7, s. 1–10.

Zacher L.W. (1997). Rewolucja informacyjna i społeczeństwo. Telewizja jako społecznie ryzykowne medium. Warszawa: Fundacja Edukacyjna TRANSFORMACJE.

Zamorska M. (2014). Multimedialność: strategie wykorzystywania nowych mediów (elektronicznych, cyfrowych) w polskim nowym tańcu. Pobrane z: https://imit.org.pl/uploads/materials/files/Zamorska%20Magdalena%20-%20Praca%20badawcza%20MBP%20III.pdf (dostęp: 12.06.2023).

Zawojski P. (2000). Elektroniczne obrazoświaty. Między sztuką a technologią. Kielce: Szumacher.

Zawojski P. (2016). Technokultura i jej manifestacje artystyczne. Medialny świat hybryd i hybrydyzacji. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Zawojski P. (2019). „Maszynom (inteligentnym) wbrew? O sztuce w czasach sztucznej inteligencji”. Kultura Współczesna, 1 (104), s. 53–66.

Informacje

Informacje: Zarządzanie Mediami, 2023, Tom 11, numer 3, s. 299 - 313

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Zmieniająca się rola publiczności w kulturze wobec rozwoju nowych mediów i technologii cyfrowych
Angielski:

The Changing Role of the Audience in Culture in the Development of New Media and Digital Technologies

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-6546-3503

Katarzyna Plebańczyk
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
https://orcid.org/0000-0002-6546-3503 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Publikacja: 08.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Katarzyna Plebańczyk (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski