Follow the Money. Międzynarodowe śledztwa dziennikarskie dotyczące przestępstw finansowych i podatkowych

Wojciech Adamczyk

Follow the Money. Międzynarodowe śledztwa dziennikarskie dotyczące przestępstw finansowych i podatkowych

Data publikacji: 28.09.2021

Zarządzanie Mediami, 2021, Tom 9, Numer 3, s. 395 - 410

https://doi.org/10.4467/23540214ZM.21.021.13752

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Follow the Money. Międzynarodowe śledztwa dziennikarskie dotyczące przestępstw finansowych i podatkowych

Abstrakt

Follow the Money. International Journalistic Investigations Related to Financial and Tax Crimes

The article presents a new phenomenon among the activities of investigative journalists, which consists of exposing financial and tax crimes as a part of international cooperation of reporters and editorial offices. Large I-Teams, the activities of which are usually coordinated by international or national journalistic organizations, using data from confidential informants or existing regulations on access to public information, expose the practice of hiding huge sums of money from tax services by influential public figures. The innovative nature of these activities is a precedent in the history of muckraking. The following methods were used in the study: analysis and criticism of the literature in the field of international journalistic investigations, as well as analysis of sources and comparative analysis.

Słowa kluczowe

international cooperation of reporters, investigative journalism, financial crimes, tax fraud

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Adamczyk W. (2006). Ujawnianie korupcji i nadużyć władzy w działalności amerykańskich muckrakerów [w:] M. Palczewski, M. Worsowicz (red.), Dziennikarstwo śledcze. Teoria i praktyka w Polsce, Europie i Stanach Zjednoczonych. Łódź: Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna.

Adamczyk W. (2008). Amerykańskie archetypy dziennikarstwa śledczego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Adamczyk W. (2015). Dziedzictwo IRE: współczesny model samoorganizacji dziennikarzy śledczych na świecie. ,,Przegląd Politologiczny”, 1, s. 173–186.

Adamczyk W. (2016a). Od indywidualizmu do zespołowości: I-Teamy jako element ewolucji w sposobie prowadzenia dochodzeń przez reporterów śledczych. ,,Przegląd Politologiczny”, 1, s. 143–163.

Adamczyk W. (2016b). Migrants’ Files jako przykład międzynarodowego śledztwa dziennikarskiego: studium przypadku [w:] A. Adamczyk, A. Sakson, C. Trosiak (red.), Polityczne i społeczne aspekty wielokulturowości. Migracje i mniejszości. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Adamczyk W. (2017). Muckraker websites (American and European examples), ,,Acta Universitatis Lodziensis”, ,,Folia Litteraria Polonica”, 5(43), s. 5–22.

Adamczyk W. (2018), Killing the Messengers: przemoc wobec ludzi mediów jako deformacja debaty publicznej [w:] A. Stelmach, M. Lorenc, M. Łukaszewski (red.), Polityka i kultura w warunkach ponowoczesności, tom II. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Adler J., Hill D. (2008). Doomed by Cartoon: How Cartoonist Thomas Nast and the New York Times Brought Down Boss Tweed and His Ring of Thieves. New York: Morgan James Publishing.

Alfter B. (2011). The Challenge of Cross-Border Reporting in Europe. Nieman Reports, 65(1).

Alfter B. (2012). Wobbing Works. Use It! [w:] J. Gray, L. Chambers, L. Bounegru (eds.), The Data Journalism Handbook: How Journalists Can Use Data to Improve the News. Beijing– Cambridge–Farnham–Köln–Sebastopol–Tokyo: The Open Knowledge Foundation, European Journalism Centre, O’Reilly Media.

Alfter B. (2017). Farmsubsidy.org at a glance, grudzień 2017, https://farmsubsidy.org/about/ (dostęp: 18.09.2020).

Alfter B. (2019). Cross-border Collaborative Journalism: A Step-by-Step Guide, London: Routledge.

Alfter B., Ingemann B., Mulvad N. (2013). Investigative Journalism under Pressure, Investigative Reporting Denmark, 23.01.2013, http://www.ir-d.dk/2013/01/investigative-journalism-under-pressure/ (dostęp: 14.09.2020).

Arnulfo F. (2016). John Doe, Mysterious Whistleblower behind Panama Papers, Finally Speaks. ,,The Miami Herald” and ,,Associated Press”, 6.05.2016, https://www.miamiherald.com/news/nation-world/national/article76042637.html (dostęp: 2.10.2020).

Aucoin J.L. (2007). The Evolution of American Investigative Journalism. Columbia: University of Missouri Press.

Bartlett R. (2010). ‘Europe Is Getting Closer and So Its Journalists Should Too’: Reflections on Collaborative Journalism, 19.10.2010, http://www.journalism.co.uk (dostęp: 5.01.2016).

BBC News (2017). BBC and Guardian Sued over Paradise Papers Leaks, 18.12.2017, https://www.bbc.com/news/uk-42403700 (dostęp: 18.09.2020).

BBC News (2020). The FinCEN Files: Your Guide to Eight Years of Finance Leaks, 20.09.2020, https://www.bbc.com/news/business-41877932 (dostęp: 15.10.2020).

Bernstein C., Woodward B. (2014). Wszyscy ludzie prezydenta. Warszawa: Agora ‒ Narodowe Centrum Kultury.

Biel B. (2013). Reporterzy śledczy to dziennikarskie służby specjalne. ,,Press”, 23.02.2013, http://www.press.pl (dostęp: 1.03.2013).

Borger J. (2019). Journalist Pelin Ünker Sentenced to Jail in Turkey over Paradise Papers Investigation. ,,The Guardian”, 9.01.2019, https://www.theguardian.com/news/2019/jan/09/journalist-pelin-unker-sentenced-to-jail-in-turkey-over-paradise-papers-investigation (dostęp: 2.05.2019).

Buzenberg W.E. (2015). Anatomy of a Global Investigation: Collaborative, Data-Driven, Without Borders. Shorenstein Center on Media, Politics and Public Policy. Discussion Paper Series #D-94, July.

Cabra M., Kissane E. (2016). How Long-Term Infrastructure-Building Enabled the Biggest Leak in Data Journalism History, 11.04.2016, https://source.opennews.org/articles/people-and-tech-behind-panama-papers/ (dostęp: 17.11.2017).

Campbell D. (2013). How ICIJ’s Project Team Analyzed the Offshore Files, 2.04.2013, https://www.icij.org/investigations/offshore/how-icijs-project-team-analyzed-offshore-files/ (dostęp: 17.09.2020).

Darrow B. (2017). How Tech Made the Pulitzer Prize-Winning Panama Papers Coverage Possible. ,,Fortune”, 30.05.2017, https://fortune.com/2017/05/30/panama-papers-data-tools/ (dostęp: 29.11.2017).

Erb K.P. (2016). What Are the Panama Papers? ,,Forbes”, 4.04.2016, http://www.forbes.com/sites/kellyphillipserb/2016/04/04/what-are-the-panama-papers/#3c7b6e8a7508 (dostęp: 6.09.2020).

Greenberg A. (2016). How Reporters Pulled Off the Panama Papers, the Biggest Leak in Whistleblower History. ,,Wired”, 4.04.2016, https://www.wired.com/2016/04/reporters-pulled-off-panama-papers-biggest-leak-whistleblower-history/ (dostęp: 19.10.2020).

Grey S. (2000). Tackling Fraud and Mismanagement in the European Union, Center for European Union Reform. Working Paper, London.

Griffin R.W. (2004). Podstawy zarządzania organizacjami, przeł. M. Rusiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Guevara M.W. (2015). Swiss Leaks Frequently Asked Questions. International Consortium of Investigative Journalists, 12th February, http://www.icij.org/blog/2015/02/swiss-leaks-frequently-asked-questions-answered (dostęp: 7.10.2018).

Hallman B. (2021). ICIJ nominated for Nobel Peace Prize for combating dark money flows, ICIJ, 1.02.2021, https://www.icij.org/investigations/fincen-files/icij-nominated-for-nobel-peace-prize-for-combating-dark-money-flows/ (dostęp: 20.02.2021).

Halloran F.D. (2013). Thomas Nast: The Father of Modern Political Cartoons. Chapel Hill: University of North Carolina Press.

Hamilton M.M., Stites T. (2015). Whistleblower? Thief? Hero? Introducing the Source of the Data that Shook HSBC, ICIJ, 8.02.2015, https://www.icij.org/investigations/swiss-leaks/whistleblower-thief-hero-introducing-source-data-shook-hsbc/ (dostęp: 8.10.2020).

Higgins A. (2017) Malta Arrests 10 in Killing of Journalist in Car Blast. „The New York Times”, 5th December, s. A8.

Hopkins N. (2017). Why we are shining a light on the world of tax havens again, ,,The Guardian”, 5.11.2017, https://www.theguardian.com/news/2017/nov/05/why-shining-light-world-tax-havens-again-paradise-papers (dostęp: 23.09.2020).

Hudson M. (2015). Making partnership work: How a team of 50+ international reporters investigated and exposed the World Bank, Poynter Institute, 24.06.2015, http://www.poynter.org (dostęp: 15.07.2015).

ICIJ (2016). Panama Papers Source Offers Documents to Governments, Hints at More to Come, 6.05.2016, https://www.icij.org/investigations/panama-papers/20160506-john-doe-statement/ (dostęp: 3.10.2020).

ICIJ (2017). About the Paradise Papers Investigation, 5.11.2017, https://www.icij.org/investigations/paradise-papers/about/ (dostęp: 2.12.2017).

Kaplan D.E. (2013). Global Investigative Journalism. Strategies for Support. A Report to the Center for International Media Assistance, 2nd edition. Washington: Center for International Media Assistance.

Léchenet A. (2015a). Dziennikarstwo danych: ponad granicami państw, European Journalism Observatory, 4.03.2015, http://pl.ejo-online.eu (dostęp: 10.03.2015).

Léchenet A. (2015b). Global Database Investigations: The Role of the Computer-Assisted Reporter, Reuters Institute For the Study of Journalism.

Levy M. (2016), ‘Interested in data?’: Panama Papers leak began with message from ‘John Doe’, ,,Sydney Morning Herald”, 6.04.2016, https://www.smh.com.au/business/banking-and-finance/interested-in-data-panama-papers-leak-began-with-message-from-john-doe-20160406-gnzd0i.html (dostęp: 8.10.2020).

Luxembourg court charges French journalist over LuxLeaks role. ,,The Guardian”, 26.04.2015, https://web.archive.org/web/20150426083155/http://www.theguardian.com/world/2015/apr/23/

luxembourg-court-charges-french-journalist-over-luxleaks-role (dostęp: 17.06.2016).

Michel S., Davet G., Lhomme F. (2015), «SwissLeaks»: The Backstory of a Worldwide Investigation, ,,Le Monde”, 8.02.2015, https://www.lemonde.fr/evasion-fiscale/article/2016/11/07/swissleaks-the-backstory-of-a-worldwide-investigation_4572334_4862750.html (dostęp: 10.09.2020).

Nierenberg B. (2011). Zarządzanie mediami. Ujęcie systemowe, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Nierenberg B. (2013a). Zarządzanie mediami: geneza, istota, koncepcje badawcze. ,,Problemy Zarządzania”, 11(4).

Nierenberg B. (2013b). Zarządzania mediami – koncepcje i metody badawcze. ,,Współczesne Zarządzanie”, 2.

Nowak K. (1998). Leksykon złotych myśli. Warszawa: Książka i Wiedza.

Obermaier F., Obermayer B., Wormer V., Jaschensky W. (2016). About the Panama Papers, http://panamapapers.sueddeutsche.de/articles/56febff0a1bb8d3c3495adf4/ (dostęp: 17.09.2020).

Oborne P. (2015). Why I have resigned from the Telegraph, openDemocracy, 17.02.2015, https://www.opendemocracy.net/en/opendemocracyuk/why-i-have-resigned-from-telegraph/ (dostęp: 12.09.2020).

O’Donovan C. (2013). Intercontinental Collaboration: How 86 Journalists in 46 Countries Can Work on a Single Investigation. ,,Nieman Reports”, 3.04.2013, http://www.niemanlab.org (dostęp: 5.06.2013).

Pegg D. (2020). Leak reveals $2tn of possibly corrupt US financial activity. ,,The Guardian”, 20.09.2020, https://www.theguardian.com/us-news/2020/sep/20/leak-reveals-2tn-of-possibly-corrupt-us-financial-activity (dostęp: 16.10.2020).

Popielec D. (2019). Dziennikarstwo śledcze. Istota, funkcjonowanie, perspektywy. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Potter D. (2009). Endangered I-Teams. ,,American Journalism Review”, April‒May.

Primeaux E. (2019). Journalist Finds Strength in Numbers to Keep Truth Alive. The Association of Certified Fraud Examiners, ,,Fraud Magazine”, January/February 2019, https://www. fraud-magazine.com/article.aspx?id=4295004183 (dostęp: 5.09.2020).

Rowe S. (2011). Partners of Necessity: The Case for Collaboration in Local Investigative Reporting. Joan Shorenstein Center on the Press, Politics and Public Policy. Discussion Paper Series, June, D-62.

Różycka M. (2016). Zarządzanie zasobami ludzkimi w mediach publicznych. Studium przypadku TVP Katowice. ,,Zarządzanie Mediami”, 4(2), s. 69–96.

Shiel F., Starkman D. (2020). About the FinCEN Files investigation, 19.09.2020, https://www.icij. org/investigations/fincen-files/fincen-files-media-partners/ (dostęp: 9.11.2020).

Smit M., Alfter B., Cabra M., Cumiskey A., Debruyne I., Garcia Rey M., Njotea R., Ude A. (2012). Deterrence of Fraud with EU Funds through Investigative Journalism in EU-27. 13.09.2012. Directorate General for Internal Policies. Policy Department D: Budgetary Affairs, EU, Brussels.

Stone J. (2017). Daphne Caruana Galizia murder: Three charged over killing of Maltese journalist who exposed Panama Papers corruption. „The Independent”, 6.12.2017, http://www.independent.co.uk/news/world/europe/daphne-caruana-galizia-murder-three-charged-ten-arrested-video-footage-a8095166.html (dostęp: 9.12.2017).

Tangen Jr O. (2019). 2 Journalists Were Murdered ‒ But Their Investigations Live on, ,,Deutsche Welle”, 7.04.2019, https://www.dw.com/en/2-journalists-were-murdered-but-their-investigations-live-on/a-48241808 (dostęp: 2.10.2020).

Waisbord S.R. (2001). Why Democracy Needs Investigative Journalism. ,,Global Issues. An Electronic Journal of the U.S. Department of State”, 6(1), s. 14–17.

Wayne L., Carr K. (2014). ‘Lux Leaks’ Revelations Bring Swift Response Around World, ICIJ, 7.11.2014, https://www.icij.org/investigations/luxembourg-leaks/lux-leaks-revelations-bring-swift-response-around-world (dostęp: 11.09.2020).

Informacje

Informacje: Zarządzanie Mediami, 2021, Tom 9, Numer 3, s. 395 - 410

DOI: https://doi.org/10.4467/23540214ZM.21.021.13752

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Follow the Money. Międzynarodowe śledztwa dziennikarskie dotyczące przestępstw finansowych i podatkowych

Angielski:

Follow the Money. International Journalistic Investigations Related to Financial and Tax Crimes

Autorzy

Wojciech Adamczyk

https://orcid.org/0000-0001-7873-4985

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Publikacja: 28.09.2021

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY

Udział procentowy autorów:

Wojciech Adamczyk (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 708

Liczba pobrań: 800

<p> <em>Follow the Money</em>. Międzynarodowe śledztwa dziennikarskie dotyczące przestępstw finansowych i podatkowych</p>

Pobierz xml