W 2025 r. chcieliśmy zaproponować Autorom przygotowanie artykułów do trzech działów tematycznych:
Oczekujemy od Państwa tekstów w językach angielskim, polskim lub rosyjskim, o objętości 30-40 tys. znaków ze spacjami, obejmujących pełny aparat naukowych (przypisy, bibliografię załącznikową, abstrakt oraz słowa kluczowe w języku oryginału oraz angielskim). Prosimy o wcześniejsze uzgodnienie tematyki artykułu z redakcją działu (adresy elektroniczne – poniżej) w terminie do 15 kwietnia 2025 r. Pełne teksty prosimy przesyłać do 15 lipca 2025 r. za pośrednictwem panelu redakcyjnego .
Białoruś przed wyzwaniem transformacji demokratycznej w dziedzinie edukacji i nauki. Doświadczenia Polski dla Białorusi.
Prezydenckie wybory w 2020 r. na Białorusi znacznie wpłynęły na życie społeczno-polityczne w kraju. Po raz kolejny zostały one sfałszowane, co wywołało masowe protesty, które trwały praktycznie rok. Protesty tym razem objęły cały obszar Białorusi, angażując przedstawicieli wszystkich grup społecznych – od młodzieży akademickiej po osoby starsze. Niestety machina represji wygrała, wielu protestujących została skazana na kolonie karną, wielu młodych ludzi wyjechało z kraju w obawie przed więzieniem i represjami. Poza granicami Białorusi powstała Rada Koordynacyjna oraz gabinet tymczasowy Swiatłany Cichanouskiej, które w przyszłości mają zając się m.in. transformacją polityczno-społeczną Białorusi.
Niewątpliwie po upadku władzy autorytarnej Białoruś czeka transformacja ustrojowa, reformy w każdym obszarze życia, w tym także w obszarze edukacji i nauki. Najbliższy sąsiad Białorusi – Polska, posiada doświadczenia w transformacji ustrojowej po 1989 roku, z którego może skorzystać państwo białoruskie uwzględniając własną specyfikę np. kulturową, historyczną, gospodarczą. Dla Białorusi w okresie postautorytarnym szczególnie ważnym zadaniem będzie wytyczenie konkretnych celów i zadań, by przeprowadzić zmiany w dziedzinie edukacji i nauki w taki sposób, by mogły reprezentować wysoki poziom na arenie międzynarodowej. Szczególnie istotnym wydaje się być dekomunizacja / desowietyzacja / derusyfikacja państwa także poprzez zrewidowanie treści podręczników m.in. do historii, wiedzy o społeczeństwie. Istotna także będzie lustracja osób, zajmujących decyzyjne stanowiska w państwie na każdym ze szczebli. Ważnym będzie przywrócenie roli i statusu języka białoruskiego bez dyskryminacji innych języków mniejszości narodowych i etnicznych. Edukacja w zakresie podstawowych praw i obowiązków obywateli w państwie, zgodnych z konstytucją i konwencjami międzynarodowymi. Istotna także będzie walka z dezinformacją i propagandą, dlatego edukacja w tym zakresie będzie kluczowa, poczynając od najmłodszego pokolenia po osoby starsze.
Głównym celem powyższego działu tematycznego będzie przede wszystkim praktyczny wymiar publikacji – wskazówki, zalecenia, przykłady dobrych praktyk reform Polski, z jakich może skorzystać Białoruś, na co powinna zwrócić uwagę w sferze edukacji i nauki i in. Publikacja ma również na celu analizę obecnego stanu szkolnictwa wyższego oraz systemu nauki na Białorusi, a także wskazanie kluczowych kierunków ich demokratycznej transformacji w perspektywie zmian politycznych i ustrojowych po zakończeniu okresu autorytarnego.
Redaktorki tematyczne:
Helena Giebień (Uniwersytet Wrocławski)
ORCID: 0000-0003-3764-2114
e-mail: helena.giebien@uwr.edu.pl
Tatiana Iwanow (Uniwersytet Wrocławski)
ORCID: 0000-0002-7522-4717
e-mail: tatiana.iwanow@uwr.edu.pl
Sytuacja polityczna na Bliskim Wschodzie – eskalacja wydarzeń, rozwój ewentualnych trendów i zmieniający się układ sił
Po ataku Hamasu na Izrael w październiku 2023 r. Bliski Wschód stał się nie tylko ośrodkiem eskalacji w samym regionie lecz także centrum intensywnych przemian geopolitycznych i globalnych napięć. Zdecydowana odpowiedź Izraela w postaci zmasowanych ataków na Strefę Gazy doprowadziła do dramatycznej sytuacji humanitarnej w palestyńskiej enklawie. Postępuje intensyfikacja konfliktu na linii Izrael – Iran gdzie obydwa państwa podejmują względem siebie działania o charakterze ofensywnym. Siły Obronne Izraela bombardują także Liban w ramach wojny z Hezbollahem. Zaogniająca się sytuacja na Bliskim Wschodzie rzutuje na sytuację bezpieczeństwa w ujęciu międzynarodowym. Pojawiają się pytania o rozwój możliwych scenariuszy oraz reakcje poszczególnych państw.
W niniejszym dziale chcemy zbadać przemiany zachodzące we współczesnym świecie implikowane przez obecne wydarzenia na Bliskim Wschodzie i ich znaczenie dla stabilności i bezpieczeństwa. Warto także zastanowić się nad tym jak poszczególne wątki są wykorzystywane w komunikacji strategicznej różnych państw. Jak reagują USA, Rosja, Turcja czy Chiny? Czy eskalacja sytuacji politycznej w tej części świata jest postrzegana jako naturalna konfliktogenność regionu czy raczej jako przeszkoda bądź szansa na realizację własnych interesów? W jakim stopniu zaangażowanie aktorów niepaństwowych wpływa na pojmowanie bezpieczeństwa międzynarodowego oraz zmiany w globalnym układzie sił?
Zamierzeniem niniejszego działu jest refleksja nad obecną sytuację na Bliskim Wschodzie oraz zaprezentowanie ewentualnych trendów. Ważne są dla nas analizy wyzwań związanych z kwestiami militarnymi, politycznymi i ekonomicznymi. Zachęcamy do uwzględnienia różnych orientacji politycznych a także uwarunkowań wpływających na kierunki aktywności zewnętrznej poszczególnych uczestników systemu międzynarodowego. Oczekujemy artykułów poświęcających uwagę roli wyzwań dla bezpieczeństwa w postaci gospodarczej i społecznej, szczególnie zaś w kontekście zasobów naturalnych, energii, migracji oraz radykalizacji i zmian, które wpłyną na kształt bezpieczeństwa międzynarodowego.
Redaktor tematyczny:
Piotr Kosiorek (Uniwersytet Wrocławski)
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1618-6607
e-mail: piotr.kosiorek@uwr.edu.pl
Zachód i Wschód. Wyzwania i zagrożenia w kontekście nowej architektury bezpieczeństwa
Tematyka działu koncentruje się na zmieniającej się architekturze bezpieczeństwa międzynarodowego w kontekście nowego ładu globalnego, relacjach między państwami Zachodu i Wschodu, a także na pojawiających się nowych wyzwaniach i zagrożeniach, które kształtują współczesną politykę bezpieczeństwa. W szczególności zachęcamy do eksploracji następujących zagadnień:
Celem działu jest interdyscyplinarna refleksja nad aktualnymi wyzwaniami i zagrożeniami bezpieczeństwa w wymiarze międzynarodowym, ze szczególnym uwzględnieniem dynamiki relacji między Zachodem a Wschodem. Publikacja ma na celu pogłębienie zrozumienia mechanizmów współczesnego ładu międzynarodowego oraz zaproponowanie nowych perspektyw w zakresie kształtowania polityki bezpieczeństwa.
Serdecznie zapraszamy do nadsyłania tekstów, które wniosą istotny wkład w rozwój wiedzy na temat bezpieczeństwa międzynarodowego oraz jego roli we współczesnych stosunkach międzypaństwowych. Zapraszamy do nadsyłania tekstów, które wniosą istotny wkład w dyskusję nad wyzwaniami współczesnej architektury bezpieczeństwa oraz pozwolą na lepsze zrozumienie relacji między Zachodem a Wschodem w dobie globalnych przemian.
Redaktorzy tematyczni:
Krzysztof Kociubiński (Uniwersytet Wrocławski)
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9027-1434
e-mail: krzysztof.kociubinski@uwr.edu.pl
Marek Kulczycki (Uniwersytet Wrocławski)
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2713-3714
e-mail: marek.kulczycki@uwr.edu.pl
Marek Musioł (Uniwersytet Wrocławski)
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3318-9626
e-mail: marek.musiol@uwr.edu.pl
Wojciech Szczerbowicz (Uniwersytet Wrocławski)
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6278-9965
e-mail: wojciech.szczerbowicz@uwr.edu.pl