FAQ

Widma i szczeliny. Próba lektury widmokrytycznej Tajemnicy Philippe’a Grimberta

Data publikacji: 29.12.2023

Wielogłos, 2023, Numer 4 (58) 2023, s. 83 - 106

https://doi.org/10.4467/2084395XWI.23.029.18864

Autorzy

Łukasz Świercz
Uniwersytet Szczeciński
, Polska
https://orcid.org/0000-0003-2936-1558 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Widma i szczeliny. Próba lektury widmokrytycznej Tajemnicy Philippe’a Grimberta

Abstrakt

Artykuł prezentuje możliwości zastosowania teorii widmokrytycznych wywiedzionych z pism Nicolasa Abrahama i Marii Torok, Jacques’a Derridy oraz Juliana Wolfreysa dla badań literackich na przykładzie postmemorialnej, autofikcjonalnej powieści francuskiego pisarza i psychoanalityka Philippe’a Grimberta Tajemnica. Celem analizy utworu jest wskazanie na występujące na różnych jego poziomach (narracji, świata przestawionego, relacji między autorem i narratorem, relacji pomiędzy treścią powieści i faktyczną biografią autora) specyficznych szczelin strukturalnych będących miejscami pojawiania się widmowych bytów i form. Ich odkrywanie i egzorcyzmowanie stanowi natomiast samą istotę pracy (niekończącej się) interpretacji, zarówno w wypadku powieści Grimberta, jak i wszelkich tekstów literackich.

Bibliografia

Abraham N., Torok M., Lécorce et le noyau, Paris: Flammarion 1978.

Abraham N., Torok M., Le verbier de lhomme aux loups, Paris: Flammarion 1976.

Abraham N., Torok M., The Shell and the Kernel, Chicago: Chicago University Press 1994.

Anisfeld L., Richards A.D., The Replacement Child, Variations on a Theme in History and Psychoanalysis, „The Psychoanalytic Study of the Child” 2000, vol. 55, no. 1.

Bielik-Robson A., Gra w trzy ognie. Derridiańska trylogia o duchu, http://myslec.pwn.pl/Download/Gra-w-trzy-ognie.-Derridianska-trylogia-o-duchu-Agata-Bielik-Robson [dostęp: 30.04.2023].

Cain A.C., Cain B.C., On a Replacing a Child, „Journal of the American Academy of Child Psychiatry” 1964, no. 3.

Cupa D., Interview with Philippe Grimbert, „Champ psychosomatique” 2015, vol. 37, no. 1.

Davis C., Haunted Subjects. Deconstruction, Psychoanalysis and the Return of the Dead, Hampshire–New York: Palgrave Macmillan 2007.

Davis C., Powrót umarłych, przeł. A. Marzec, „Czas Kultury” 2013, nr 2.

Dąbrowski B., Wezwanie widmokrytyki, „Czas Kultury” 2013, nr 2.

Derrida J., Fora. „Kanciaste” słowa Nicolasa Abrahama i Márii Török, przeł. B. Brzezicka, „Teksty Drugie” 2016, nr 2.

Derrida J., Widma Marksa, przeł. T. Załuski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2016.

Doubrovsky S., Autobiografia/ prawda/ psychoanaliza, przeł. A. Turczyn, „Teksty Drugie” 2007, vol. 103/104, nr 1/2.

Gilman S.L., Jewish Self-hatred. Antisemitism and the Hidden Language of the Jews, Baltimore: John Hopkins University Press 1990.

Grimbert P., Ce que sécrète un secret, „Enfances & Psy” 2008, vol. 39, no 2.

Grimbert P., Entretien avec Philippe Grimbert [w:] idem, Un secret, Paris: Librairie Générale Française 2007.

Grimbert P., Tajemnica, przeł. W. Dłuski, Warszawa: Nasza Księgarnia 2010.

Hand S., Never Tell. Dynamics of Secrecy in Philippe Grimberts Un secret, „French Studies” 2012, vol. 66, no 2.

Jeffries S., My Secret Story. Interview with Philippe Grimbert, „The Guardian”, 3.04.2007, https://www.theguardian.com/books/2007/apr/03/fiction.news [dostęp: 30.04.2023].

Jütte R., The Jewish Body. A History, transl. E. Bredeck, Philadelphia: University Press of Pennsylvania 2021.

Lecarme J., Lecarme-Tobone É., Lautobiographie, Paris: Armand Colin 1999.

Lejeune P., Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, przeł. W. Grajewski et al., Kraków: Universitas 2001.

Lipman R., Haunted by the History. Revisiting Childhood Trauma in Philippe Grimberts Un secret, „The French Review” 2016, vol. 89, no. 4.

Lis K., Obrzeża autobiografii. O współczesnym pisarstwie autofikcyjnym we Francji, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2006.

Marzec A., Widma, zjawy i nawiedzone teksty – hauntologia Jacques’a Derridy, czyli o pośmiertnym życiu literatury [w:] Wymiary powrotu w literaturze, red. M. Garbacik et al., Kraków: Libron 2012.

Mosse G.L., The Image of Man. The Creation of Modern Masculinity, Oxford–New York: Oxford University Press 1996.

Philippe Grimbert: Interview Exclusive, https://www.paperblog.fr/4343898/philippegrimbert-interview-exclusive [dostęp: 30.04.2023].

Piekarski I., Interpretacja jako kryptonimia, „Teksty Drugie” 2016, nr 5.

Piekarski I., Strategie lektury podejrzliwej, Lublin: Wydawnictwo KUL 2018.

Porot M., Lenfant de remplacement, Paris: Frison-Roche 1993.

Rashkin E., Unspeakable Secrets and the Psychoanalysis of Culture, Albany, NY: State University of New York Press 2008.

Reda A., Les enjeux spatio-temporels de la mémoire cadenassée dans « Un Secret » (2004) de Philippe Grimbert, „Francosphères” 2022, vol. 11, no 2.

Sabbadini A., The Replacement Child, „Contemporary Psychoanalysis” 1988, vol. 24, no. 4.

Schellinski K., Individuation for Adult Replacement Children, New York–Oxon: Routledge 2020.

Schützenberger A.A., Secrets, secrets de famille et transmissions invisibles, „Cahiers critiques de thérapie familiale et de pratiques de réseaux” 2004, vol. 33, no 2.

Schwab G., Replacement Children [w:] eadem, Hauting Legacies. Violent Histories and Intergenerational Trauma, New York: Columbia University Press 2010.

Shokry Mahgoub S.M., Poétique du témoignage dans « Un secret » de Philippe Grimbert, „Philology” 2021, vol. 75.

Tisseron S., Lhéritage insu: secret de la famille, „Communications” 1994, vol. 59, no 1.

Tisseron S., Secrets de famille, une introduction aux phénomènes transgénérationnels, „Actualités en psychiatrie” 2002, no 10.

Tisseron S., Toujours le secret suinte, „Enfances & Psy” 2008, vol. 39, no 2.

Turczyn A., Autofikcja, czyli autobiografia psychopolifoniczna, „Teksty Drugie” 2007, nr 1/2.

Ubertowska A., Rysa, dukt, odcisk (nie)obecności. O spektrologiach Zagłady, „Teksty Drugie” 2016, nr 2.

Vince R., Out of Sight But Not Out of Mind. Absence as Presence in French Postmemory Narrative, „Journal of History and Cultures” 2015, no. 5.

Volkan V., Ast G., Siblings in the Unconscious and Psychopathology, Madison WI: International Universities Press 1997.

Werbe C.D., Traumatic Memory and Bodily Inscription in Georges Perecs W; ou, Le souvenir denfance and Philippe Grimberts Un secret, „Journal of Literature and Trauma Studies” 2014, vol. 3, no. 1.

Wolfreys J., Preface: On Textual Haunting [w:] The Spectralities Reader, eds. M. del Pilar Blanco, E. Peeren, New York–London: Bloomsbury Publishing 2013.

Wolfreys J., Victorian Hauntings. Spectrality, Gothic, the Uncanny and Literature, Hampshire/New York: Palgrave Macmillan 2002.

Yassa M., Nicolas Abraham and Maria Torok, the Inner Crypt, „The Scandinavian Psychoanalytic Review” 2002, vol. 25, no. 2.

Zaleski M., Czarny Sekret, „Czas Kultury” 2020, nr 1.

Žižek S., Patrząc z ukosa. Do Lacana przez kulturę popularną, przeł. J. Margański, Warszawa: Wydawnictwo KR 2003.

Informacje

Informacje: Wielogłos, 2023, Numer 4 (58) 2023, s. 83 - 106

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Widma i szczeliny. Próba lektury widmokrytycznej Tajemnicy Philippe’a Grimberta

Angielski:

Spectres and Cracks. An Attempt on Hauntological Reading of Philippe Grimbert’s Novel The Secret

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-2936-1558

Łukasz Świercz
Uniwersytet Szczeciński
, Polska
https://orcid.org/0000-0003-2936-1558 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Szczeciński
Polska

Publikacja: 29.12.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Łukasz Świercz (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski