O ironii w Biesach Marii Komornickiej
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 20.12.2017
Wielogłos, 2017, Numer 2 (32) 2017, s. 41-51
https://doi.org/10.4467/2084395XWI.17.011.7769Autorzy
The article addresses a topic not researched before, that is, the presence of irony in Maria Komornicka’s poem Biesy. The author shows that, in the nooks and crannies of the text, which is imbued with autobiographical frankness and untamed directness, there may lurk irony, and its “cracked” subject, full of ambivalence and disharmony, sometimes adopts a pose which after Kierkegaard may be described as an “infinite absolute negativity.” A subtle network of ironic tensions is analyzed: between the Self and the world; the speaking subject and the subject spoken of; the Self and Non-Self; and the Prototype (Prototyp) and the Not-Fully-Born (Niedorodzona). The author emphasizes the fact that – contrary to Kierkegaard’s ironic subject – Komornicka’s heroine remains alienated not only in her worldly existence: even the transcendent being appears as an unfinished supplementation of a defective spirit. Thus, the existential irony extends to metaphysical irony. Komornicka’s poem reveals not only the core of a traumatic existential experience, but also the ironic face of nothingness which underlies the world.
Bielik-Robson A., Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości, Kraków 2000.
Boniecki E., Modernistyczny dramat ciała. Maria Komornicka, Warszawa 1998.
Filipiak I., Obszary odmienności. Rzecz o Marii Komornickiej, Gdańsk 2006.
Helbig-Mischewski B., Ein Mantel aus Sternenstaub. Geschlechtstransgress und Wahnsinn bei Maria Komornicka, Norderstedt 2005.
Helbig-Mischewski B., Strącona bogini. Rzecz o Marii Komornickiej, przeł. K. Długosz, B. Helbig-Mischewski, K. Pukański, Kraków 2010.
Ironia, red. M. Głowiński, Gdańsk 2002.
Janion M., Gdzie jest Lemańska? Maria Komornicka in memoriam [w:] eadem, Kobiety i duch inności, Warszawa 1996.
Kasperski E., Ironiczna antropologia. Rozdwojenie i podwojenie człowieka u Kierkegaarda, „Studia Filozoficzne” 1990, nr 293 (4).
Kierkegaard S., O powszechnym znaczeniu ironii. Ironia Sokratesa, przeł. K. Toeplitz [w:] K. Toeplitz, Kierkegaard, Warszawa 1975.
Kralkowska-Gątkowska K., Cień twarzy. Szkice o twórczości Marii Komornickiej, Katowice 2002.
Kristeva J., Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, przeł. M. Falski, Kraków 2007.
Lemański J., [recenzja Biesów], „Chimera” 1904, t. VII, z. 19.
Ławski J., Ironia i mistyka. Doświadczenia graniczne wyobraźni poetyckiej Juliusza Słowackiego, Białystok 2005.
Man P. de, The Rhetoric of Romanticism, New York 1984.
Menninghaus W., Wstręt. Teoria i historia, przeł. G. Sowinski, Kraków 2009.
Nycz R., Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 1997.
Pigoń S., Trzy świadectwa o Marii Komornickiej [w:] Miscellanea z pogranicza XIX i XX wieku, „Archiwum Literackie”, t. VIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1964.
Podraza-Kwiatkowska M., Tragiczna wolność. O Marii Komornickiej [w:] eadem, Młodopolskie harmonie i dysonanse, Warszawa 1969.
Rorty R., Contingency, Irony and Solidarity, Cambridge 1989.
Rorty R., Przygodność, ironia, solidarność, przeł. W.J. Popowski, Warszawa 1996 (wyd. II, Warszawa 2009).
Szturc W., Ironia romantyczna. Pojęcie, granice i poetyka, Warszawa 1992.
Zdanowicz E.K., Kto się boi Marii K.?, Katowice 2004.
Informacje: Wielogłos, 2017, Numer 2 (32) 2017, s. 41-51
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
On Irony in Maria Komornicka’s Biesy
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 20.12.2017
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2302
Liczba pobrań: 1504