FAQ

Alegoryzacje „dnia Gniewu”. O utworach Jana Kasprowicza pisanych „ginącemu światu”

Data publikacji: 07.06.2024

Wielogłos, 2024, Numer 2 (60) 2024, s. 93 - 115

https://doi.org/10.4467/2084395XWI.24.012.19758

Autorzy

Rafał Milan
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-5951-7421 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Alegoryzacje „dnia Gniewu”. O utworach Jana Kasprowicza pisanych „ginącemu światu”

Abstrakt

Tekst stanowi próbę wskazania miejsc wspólnych utworów wydanych przez Kasprowicza jako tom VI jego Dzieł poetyckich. W polu badawczego zainteresowania znajdują się podstawowe ludzkie doświadczenia, którymi są – według Kasprowicza – ból i związany z nim lęk, oraz literackie strategie ich oswajania. Cykle Ginącemu światu i Salve Regina, a także poematy z tomu O bohaterskim koniu i walącym się domu odczytywane są w perspektywie nowocześnie rozumianej alegorii. W szczegółowych interpretacjach wykorzystano pojęcia klasycznej psychoanalizy (takie jak fetysz, symptom, wyparcie). Źródło inspiracji stanowi również proponowany przez Waltera Benjamina opis zaniku doświadczenia i rozpadu struktur znaczących – zjawisk charakterystycznych dla nowoczesności.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Benjamin W., O kilku motywach u Baudelaire’a [w:] idemKonstelacje. Wybór tekstów, przeł. A. Lipszyc i A. Wołkowicz, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2012.

Benjamin W., Źródło dramatu żałobnego w Niemczech, przeł. A. Kopacki, Warszawa: Wydawnictwo Sic! 2013.

Berent W., Próchno, oprac. J. Paszek, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1979.

Berent W., Źródła i ujścia nietzscheanizmu, „Chimera” 1905, t. 9, z. 26.

Bielik-Robson A., Duch powierzchni. Rewizja romantyczna i filozofia, Kraków: Universitas 2010.

Brzozowski S., Legenda Młodej Polski. Studia o strukturze duszy kulturalnej, Lwów: Księgarnia Polska B. Połonieckiego 1910.

Flaubert G., Pani Bovary. Z obyczajów prowincji, przeł. R. Engelking, Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2005.

Freud Z., W kwestii wprowadzenia narcyzmu [w:] idemPsychologia nieświadomości, przeł. R. Reszke, Warszawa: Wydawnictwo KR 2007.

Freud Z., Wyparcie [w:] idemPsychologia nieświadomości, przeł. R. Reszke, Warszawa: Wydawnictwo KR 2007.

Gutowski W., Konstrukcje cykliczne w poezji Jana Kasprowicza [w:] Jego świat. 150-lecie urodzin Jana Kasprowicza, red. G. Igliński, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego 2011.

Gutowski W., Prawda trwogi i pułapki lęków – w światoodczuciu Młodej Polski, „Pamiętnik Literacki” 2007, z. 1.

Gutowski W., Z próżni nieba ku religii życia. Motywy chrześcijańskie w literaturze Młodej Polski, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2001.

Heidegger M., Bycie i czas, przeł. B. Baran, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1994.

Heidegger M., Nietzsche, t. II, przeł. C. Wodziński, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1999.

Igliński G., Ciernie ducha. Doświadczenie zła we wczesnej poezji Jana Kasprowicza, Olsztyn: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej 1997.

Igliński G., Saint Genevieve and Fauns. Marmur [the Marble] by Jan Kasprowicz  a Poem of Permanence of Truths and Human Nature, „Prace Literaturoznawcze” 2020, nr 8.

Jankowska-Dołowy M., Paradoks rozpaczy „nad grzechu życiem tułaczem”. Maria Egipcjanka Jana Kasprowicza [w:] Jego świat. 150-lecie urodzin Jana Kasprowicza, red. G. Igliński, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego 2011.

Kasprowicz J., Pisma zebrane, red. J.J. Lipski, R. Loth, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1974 (t. 2), 1984 (t. 4), 1997 (t. 3, cz. 1), 2001 (t. 6).

Kasprowicz J., Pisma zebrane, t. 9, oprac. R. Loth, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN 2021. Alegoryzacje „dnia Gniewu

Kołaczkowski S., Twórczość Jana Kasprowicza, Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza 1924.

Lipski J.J., Twórczość Jana Kasprowicza w latach 1891–1906, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1975.

Lipski J.J., Wstęp [w:] J. Kasprowicz, Wybór poezji, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1990.

Pilch U.M., „Jestem sam”. Kategoria braku w poezji Jana Kasprowicza [w:] „Wykrzesać pokrewieństwo burzy”. Jana Kasprowicza drogi do wielkości, red. R. Okulicz-Kozaryn, K. Jaworski, M. Jauksz, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 2021.

Podraza-Kwiatkowska M., Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, wyd. II, Kraków: Universitas 1994.

Przybyszewski S., Z gleby kujawskiej, Warszawa: M. Borkowski 1902.

Przybyszewski S., Z psychologii jednostki twórczej. Chopin i Nietzsche [w:] idemWybór pism, oprac. R. Taborski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1966.

Schopenhauer A., Świat jako wola i przedstawienie, t. 1, przeł. J. Garewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2009.

Stróżewski W., Metafizyka i poezja [w:] Stulecie Młodej Polski, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków: Universitas 1995.

Tuczyński J., Motywy indyjskie w liryce Kasprowicza . Geneza i usytuowanie, „Pamiętnik Literacki” 1971, z. 3.

Wojkiewicz R., Od-budowane w poezji. Średniowieczne kościoły Jana Kasprowicza [w:] „Wykrzesać pokrewieństwo burzy”. Jana Kasprowicza drogi do wielkości, red. R. Okulicz-Kozaryn, K. Jaworski, M. Jauksz, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 2021.

Zabawa K., „Kalejdoskop myśli, wrażeń i obrazów” – młodopolskie odmiany krótkiego poematu prozą, Kraków: Universitas 1999.

Informacje

Informacje: Wielogłos, 2024, Numer 2 (60) 2024, s. 93 - 115

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Alegoryzacje „dnia Gniewu”. O utworach Jana Kasprowicza pisanych „ginącemu światu”
Angielski:
Allegorising “Day of Rage .” On Jan Kasprowicz’s Works Written to the“Dying World ”

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-5951-7421

Rafał Milan
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-5951-7421 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Polska

Publikacja: 07.06.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Rafał Milan (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Rafał Milan – dr, pracownik Katedry Historii Literatury Pozytywizmu i Młodej Polskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Interesuje się poezją wczesnego modernizmu, filozoficznymi i teologicznymi kontekstami literatury Młodej Polski, a także semantyką i aksjologią formy poetyckiej. Autor książki Pieśń o Bogu. Poetycka teologia Bolesława Leśmiana (Kraków 2021). Publikował między innymi w „Pamiętniku Literackim”, „Ruchu Literackim” i „Wielogłosie”.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski